MOBI 2018 là khảo sát dựa trên bằng chứng về công khai các tài liệu ngân sách trên cổng thông tin điện tử của các bộ, cơ quan Trung ương |
Năm 2018 là năm đầu tiên thực hiện khảo sát MOBI. Đây cũng là khảo sát độc lập đầu tiên tại Việt Nam đánh giá mức độ công khai ngân sách của các Bộ, cơ quan Trung ương.
MOBI 2018 là khảo sát dựa trên bằng chứng về công khai các tài liệu ngân sách trên cổng thông tin điện tử của 37 Bộ và cơ quan Trung ương. Trong 37 đơn vị được khảo sát có 31 Bộ, cơ quan Trung ương là đơn vị dự toán ngân sách và 6 cơ quan, tổ chức Trung ương được ngân sách nhà nước hỗ trợ. MOBI 2018 là được kỳ vọng là công cụ giúp các Bộ, cơ quan Trung ương tham chiếu và đo đạc mức độ công khai, minh bạch trong quản lý NSNN và mức độ thực thi Luật NSNN năm 2015. Đồng thời nó cũng giúp tăng niềm tin của người dân và các đối tác phát triển đối với quản lý ngân sách của các Bộ và cơ quan Trung ương.
Kết quả xếp hạng cho thấy, 10 vị trí đầu gồm Đài Truyền hình Việt Nam, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Bộ Tài chính, Bộ Công Thương, Ủy ban Dân tộc, Bộ Nội vụ, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Viện hàn lâm KHXH Việt Nam, Bộ LĐ- TB&XH và Viện Kiểm sát nhân dân tối cao. Xếp ở 3 vị trí cuối cùng là Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Khoa học và Công nghệ và Bộ Tư pháp.
Khảo sát MOBI 2018 đánh giá mức độ công khai ngân sách dựa trên các chỉ số về tính sẵn có, tính kịp thời, tính đầy đủ và tính thuận tiện của 6 loại tài liệu ngân sách bắt buộc phải công khai theo Luật Ngân sách Nhà nước 2015 và hướng dẫn tại Thông tư 61/2017/TT-BTC, bao gồm: Dự toán thu - chi ngân sách đơn vị năm 2019; Báo cáo tình hình thực hiện ngân sách đơn vị quý 1 năm 2018; Báo cáo tình hình thực hiện ngân sách đơn vị 6 tháng đầu năm 2018; Báo cáo tình hình thực hiện ngân sách đơn vị 9 tháng đầu năm 2018; Báo cáo tình hình thực hiện dự toán ngân sách năm 2018; Quyết toán thu chi ngân sách nhà nước năm 2017.
Trong đó về tính kịp thời, trong số 10 đơn vị có công bố tài liệu về dự toán ngân sách năm 2019, chỉ có duy nhất Bộ Công Thương là đơn vị công bố đúng thời hạn theo quy định là trong vòng 15 ngày kể từ ngày 31/12/2018. Liên quan đến tính đầy đủ, Bộ Công Thương cũng là đơn vị duy nhất công khai đầy đủ thuyết minh tài liệu, quyết định công khai và bảng biểu đính kèm dự toán thu – chi ngân sách của đơn vị năm 2019. Về tính thuận tiện, trong số các tài liệu ngân sách được công khai, chỉ có Bộ Công Thương và Bộ Tài nguyên và Môi trường có công khai dự toán thu chi ngân sách năm 2019 của đơn vị với định dạng word/excel. Các tài liệu còn lại được công khai ở định dạng scan.
Trên cơ sở khảo sát, báo cáo về chỉ số MOBI 2018 khuyến nghị các Bộ, cơ quan Trung ương cần công khai và đảm bảo mức độ sẵn có của các tài liệu ngân sách để người dân có thể tiếp cận được các thông tin và tài liệu về ngân sách của các đơn vị đang sử dụng ngân sách. Các biện pháp cần đảm bảo gồm: công khai đầy đủ, kịp thời các loại tài liệu ngân sách theo quy định trong chuyên mục công khai ngân sách trên cổng thông tin điện tử của các Bộ, cơ quan Trung ương; sử dụng định dạng thân thiện với người sử dụng là word, excel.
Công khai kịp thời các tài liệu trên cổng thông tin điện tử của các Bộ, cơ quan Trung ương theo quy định, kèm theo quyết định công bố công khai thông tin của cơ quan có thẩm quyền (ví dụ: Quyết định/Nghị quyết phê duyệt/ban hành tài liệu, các bảng biểu phụ lục kèm theo). Các Bộ và cơ quan Trung ương cần bảo đảm công khai đúng số bảng biểu và nội dung như quy định tại Thông tư 61/2017/TT-BTC và Thông tư số 90/2018/TT-BTC.