Bia giả, nỗi lo thật của doanh nghiệp và người tiêu dùng

Tái diễn hành vi kinh doanh hàng hóa vi phạm

3,7 tỷ đồng là mức án phạt dành cho một doanh nghiệp đã thực hiện hành vi sản xuất, kinh doanh các sản phẩm bia giả mạo các nhãn hiệu “BIA SAIGON” và “BIA SAIGON, hình con rồng” đang được bảo hộ và là nhãn hiệu nổi tiếng của Tổng Công ty Bia-Rượu-Nước giải khát Sài Gòn (SABECO) do Tòa án nhân dân tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tuyên phạt hồi tháng 6/2023. Đây là một trong nhiều vụ vi phạm đã được xử lý mà lực lượng Quản lý thị trường phối hợp kiểm tra, phát hiện về hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Theo số liệu của Tổng Cục Quản lý thị trường, 6 tháng đầu năm 2023, liên quan đến hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ và hàng hóa xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, lực lượng Quản lý thị trường cả nước đã kiểm tra 4.686 vụ, xử lý 4.489 vụ vi phạm, số tiền xử phạt vi phạm hành chính là 42,5 tỷ đồng.

Số liệu này cho thấy, mặc dù lực lực lượng đã nỗ lực trên mặt trận phòng, chống hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu, nhận được đánh giá tích cực từ các doanh nghiệp, các chủ thể quyền và người tiêu dùng, song các đối tượng vi phạm ngày càng liều lĩnh, thậm chí sẵn sàng “chịu xử phạt hành chính”. Vì vậy, nhiều đối tượng không từ thủ đoạn, “biến hóa” sản phẩm giả giống y như sản phẩm thật để đánh lừa người tiêu dùng.

Như đã nói ở trên, dù bản án đã có hiệu lực, nhưng thời gian gần đây, các sản phẩm bia có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ của nhãn hiệu BIA SAIGON đã xuất hiện trở lại tại các tỉnh Bình Dương, Bình Định.

Cụ thể, theo phản ánh của người tiêu dùng cũng như từ phía doanh nghiệp, ngày 18/9, tại phường Bồng Nhơn, thị xã Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định phát hiện cửa hàng tạp hóa đang kinh doanh các sản phẩm bia có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu BIA SAIGON. Tiếp đến, ngày 28/9 vừa qua, tại một cửa hàng tạp hóa trên đường Thủ Khoa Huân, thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dương người tiêu dùng cũng phát hiện cửa hàng này đang kinh doanh nhiều sản phẩm bia có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu BIA SAIGON.

Trước thực trạng này, đại diện SABECO kiến nghị, các cơ quan chức năng cần có các chế tài xử lý nghiêm minh các hành vi xâm phạm quyền sở hữu nhãn hiệu của doanh nghiệp, nhất là những trường hợp cố tình giả mạo để tạo ra môi trường lành mạnh cho doanh nghiệp phát triển sản xuất cũng bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Sản phẩm bia có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu BIA SAIGON được phát hiện trên địa bàn tỉnh Bình Định

“Không chỉ vì bảo vệ cho quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp mà đây còn là mặt hàng trọng điểm, sức mua của người dân khá cao nên trong những ngày tới, lực lượng Quản lý thị trường sẽ kiểm tra, kiểm soát chặt mặt hàng này để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng cũng như doanh nghiệp sản xuất” - Tổng Cục trưởng Trần Hữu Linh khẳng định.

Lực lượng Quản lý thị trường sẽ kiểm tra, kiểm soát chặt mặt hàng bia để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng cũng như doanh nghiệp sản xuất chân chính

Trao đổi trực tiếp với phóng viên Báo Công Thương, ông Trần Đức Tiến - Cục trưởng Cục Quản lý thị trường tỉnh Bình Định cũng cho biết, ngay sau khi nhận được thông tin phản ánh, Quản lý thị trường tỉnh sẽ kiểm tra, xác minh thông tin và tiến hành xử lý các vi phạm nếu có để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng cũng như doanh nghiệp kinh doanh chân chính.

Cần sự chủ động của doanh nghiệp

Xác định việc phòng ngừa, nâng cao nhận thức người tiêu dùng là một trong những giải pháp quan trọng trong “cuộc chiến” chống hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu, ngay từ tháng 11/2021, Tổng cục Quản lý thị trường đã mở cửa Phòng Trưng bày nhận diện hàng thật - hàng giả thường xuyên và định kỳ, với các chủ đề đa dạng nhằm giúp người tiêu dùng, khách tham quan phân biệt được dấu hiệu nhận diện hàng thật, hàng giả, giảm rủi ro trong mua sắm.

Bên cạnh việc mở cửa Phòng Trưng bày, để nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống hàng giả, hàng xâm phạm quyền, từ cuối năm 2021, Tổng cục Quản lý thị trường đã giao Tạp chí Quản lý thị trường xây dựng và phát triển nội dung trên các nền tảng mạng xã hội đang được quan tâm như Tiktok, Youtube, Facebook... để cập nhật thường xuyên và liên tục thông tin về các vụ kiểm tra, kiểm soát của lực lượng Quản lý thị trường trên cả nước.

Phân biệt sản phẩm bia thật và bia giả

Dù đã nỗ lực nhiều, song công tác đấu tranh chống hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Trong buổi tập huấn hàng thật - hàng giả mới đây do Tổng cục Quản lý thị trường tổ chức, lãnh đạo Tổng cục đã thẳng thắn nhìn nhận, công tác này vẫn chưa mang lại hiệu quả như mong muốn bởi nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan. Trong đó, phải kể đến nguyên nhân về sự phối hợp giữa doanh nghiệp và cơ quan thực thi còn nhiều hạn chế.

"Chỉ có doanh nghiệp mới biết rõ nhất về sản phẩm do mình sản xuất phân phối trên thị trường. Vì vậy, việc phối hợp cung cấp cấp thông tin của doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong công tác chống hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ" - lãnh đạo Tổng cục Quản lý thị trường nhấn mạnh.