Bầu cử Tổng thống Nga 2024 có gì đặc biệt?

Cuộc bầu cử diễn ra như thế nào?

Để cuộc bầu cử diễn ra, hoạt động này đã được Hội đồng Liên bang Nga phê chuẩn vào ngày 7/12/2023 để diễn ra trong 3 ngày từ 15 tới 17/3.

Do lãnh thổ rộng lớn của Nga, trong đó có nhiều khu vực có điều kiện khí hậu khắc nghiệt khó tiếp cận, nên Hiến pháp Nga quy định sẽ có những khu vực được bỏ phiếu sớm. Những khu vực đầu tiên bỏ phiếu sớm được ghi nhận diễn ra từ ngày 25/2. Cử tri tại 29 vùng lãnh thổ cấu thành của Liên bang Nga sẽ có thể bỏ phiếu không chỉ tại các điểm bỏ phiếu cố định mà còn có thể bỏ phiếu trực tuyến. Tất cả hoạt động bỏ phiếu sẽ kết thúc trong ngày 17/3.

Bỏ phiếu điện tử (DEV) được thực hiện mà không cần đến điểm bỏ phiếu theo quy định và được thực hiện trên máy tính cá nhân, máy tính bảng hoặc điện thoại thông minh. DEV được tiến hành trực tuyến trên cổng Internet đặc biệt của Ủy ban Bầu cử Trung ương (CEC) của Nga. Dành cho công dân đăng ký tại vùng Moscow được áp dụng riêng. Còn lại, công dân Nga nộp đơn điện tử trong tháng 2 và đầu tháng 3/2024. Để tham gia DEV, công dân Nga có thể sử dụng bất kỳ trình duyệt nào đã được xác minh theo quy định.

Bầu cử Tổng thống Nga sẽ diễn ra trong 3 ngày từ 15 tới 17/3. Ảnh: Rian

Ngoài ra, tại các khu vực đang xảy ra xung đột cũng được tham gia bỏ phiếu sớm. Công dân đi bỏ phiếu cần có Hộ chiếu Liên bang Nga hoặc các giấy tờ tùy thân khác.

Việc bỏ phiếu ở nước ngoài sẽ bắt đầu vào ngày 1/3/2024. Các điểm bỏ phiếu cho cuộc bầu cử Tổng thống Nga sẽ được mở ở tất cả các quốc gia mà Nga có sự hiện diện ngoại giao và lãnh sự, kể cả ở các quốc gia không thân thiện.

Quá trình kiểm phiếu diễn ra như thế nào?

Việc kiểm phiếu sẽ bắt đầu ngay sau khi kết thúc cuộc bầu cử và liên tục cho đến khi xác định được kết quả bỏ phiếu. Các thành viên của ủy ban bầu cử khu vực phải công bố kết quả chậm nhất là vào ngày 19/3 và ủy ban bầu cử của các vùng lãnh thổ cấu thành Liên bang Nga không muộn hơn ngày 21/3. Kết quả cuối cùng của cuộc bầu cử phải được Ủy ban Bầu cử Trung ương Nga xác định trước ngày 28/3. Thông tin bầu cử sẽ được công bố trong vòng 3 ngày sau khi kết thúc quá trình thống kê và kiểm phiếu.

Ứng cử viên chiến thắng sẽ được tuyên bố bởi người nhận được 50% + 1 phiếu bầu. Nếu không xác định được ứng cử viên chiến thắng, CEC sẽ lên lịch cho vòng thứ 2, được tổ chức sau 3 tuần khi vòng đầu tiên hoàn thành. Hai ứng cử viên có số phiếu bầu cao nhất sẽ tham gia bầu cử vòng 2.

Như tất cả các cuộc bầu cử, Bầu cử Tổng thống Nga 2024 cũng có hơn 1.000 quan sát viên. Họ là những công dân giám sát việc tuân thủ pháp luật trong quá trình bỏ phiếu. Họ có thể là những công dân Nga đã đủ 18 tuổi và không có tiền án, tiền sự. Các đại biểu, quan chức, thẩm phán, kiểm sát viên và thành viên bỏ phiếu của ủy ban bầu cử không được làm quan sát viên.

Vào năm 2024, các quan sát viên bầu cử có thể là đại diện của các đảng phái chính trị hoặc các ứng cử viên bầu cử cá nhân, cũng như thành viên các hiệp hội. Sẽ có không quá hai quan sát viên của mỗi đảng hoặc ứng cử viên có thể có mặt tại điểm bỏ phiếu. Ngoài ra, còn có quy định về việc có một người quan sát của ủy ban tuyển chọn hoặc tổ chức khác để giám sát việc tiến hành toàn bộ cuộc bầu cử.

Các quan sát viên nước ngoài cũng sẽ có mặt tại cuộc Bầu cử Tổng thống Nga. Lời mời đã được gửi tới các chuyên gia nước ngoài, đại diện các tổ chức nghị viện quốc tế và nghị viện các nước của nhiều quốc gia.

Hiện tại, danh sách ứng cử viên tham gia bầu cử đã được Ủy ban Bầu cử trung ương Nga công bố là: Tổng thống đương nhiệm Vladimir Putin; Leonid Slutsky (Đảng LDPR); Nikolai Kharitonov (Đảng Cộng sản Liên bang Nga) và Vladislav Davankov (Đảng Những con người mới).

Ai có đủ điều kiện trở thành ứng cử viên Tổng thống Nga?

Theo quy định của Hiến pháp Liên bang Nga, một công dân Liên bang Nga ít nhất 35 tuổi, đã thường trú ở nước này ít nhất 25 năm, không có và trước đây chưa có quốc tịch của một quốc gia khác, có thể ứng cử và được bầu giữ chức tổng thống. Yêu cầu không có quốc tịch nước ngoài không áp dụng đối với công dân Nga trước đây có quốc tịch của các quốc gia đã trở thành một phần hoặc sáp nhập toàn bộ vào Liên bang Nga. Ứng viên được yêu cầu đóng tài khoản và tiền gửi tại các ngân hàng nước ngoài bên ngoài Liên bang Nga hoặc chuyển chúng cho các tổ chức tín dụng của Nga.

Những công dân bị tòa án tuyên bố là không đủ năng lực hoặc bị tòa án tuyên án tù không được tham gia ứng cử. Những người bị kết án vì phạm tội nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng, những người chưa được xóa án tích hoặc chưa được xóa án tích, hoặc đang bị xử phạt hành chính vì tội có tính chất cực đoan thì không được đề cử. Cấm tranh cử cho những công dân, tại thời điểm bầu cử, đã bị tòa án tước quyền giữ chức vụ công, cũng như những người có bài phát biểu hoặc chiến dịch tranh cử trong sáu năm qua bị coi là cực đoan.

Cùng một công dân không được tham gia ứng cử tổng thống quá hai lần. Hạn chế này không áp dụng đối với những người giữ chức vụ nguyên thủ quốc gia trước hoặc trong khi các sửa đổi Hiến pháp được thông qua trong cuộc bỏ phiếu toàn liên bang vào ngày 1/7/2020 có hiệu lực. Số nhiệm kỳ tổng thống đến năm 2020 không được tính đến.

Các ứng cử viên có thể tham gia bầu cử tổng thống bằng cách tự ứng cử hoặc từ một trong các đảng chính trị đã đăng ký. Để đăng ký, người tự ứng cử trong vòng 20 ngày kể từ ngày công bố kế hoạch bầu cử, nộp cho CEC đơn yêu cầu đăng ký ứng cử viên. Việc đề cử các ứng cử viên từ các đảng chính trị diễn ra tại Đại hội của mỗi đảng. Mỗi đảng chỉ có quyền đề cử một ứng cử viên và người đó không được là thành viên của đảng khác hoặc ra tranh cử với tư cách là ứng cử viên tự ứng cử.

Đương kim Tổng thống Nga Vladimir Putin đang được dự đoán sẽ tiếp tục trúng cử. Ảnh: Lenta

Các ứng cử viên phải nộp các tài liệu cần thiết, bao gồm cả chữ ký ủng hộ, cho CEC không sớm hơn 80 ngày và không muộn hơn 45 ngày trước khi bắt đầu bỏ phiếu. Những người được đề cử từ các đảng quốc hội, cũng như từ các đảng có đại diện trong hội đồng lập pháp ở ít nhất một phần ba số cơ quan cấu thành của Liên bang Nga, được miễn thu thập chữ ký. Điều này áp dụng cho các ứng cử viên từ Đảng Nước Nga Thống nhất, Đảng Cộng sản Liên bang Nga, Nước Nga công bằng - Những người yêu nước - Vì sự thật, Đảng Dân chủ Tự do và Đảng Nhân dân mới.

Các đảng phái còn lại cần thu thập và nộp cho CEC ít nhất 100.000 chữ ký cử tri trước ngày 31/1. Đồng thời, số lượng chứ ký từ mỗi chủ đề của Liên bang Nga không được có quá 2.500 chữ ký. Ứng viên tự ứng cử phải thu thập ít nhất 300.000 chữ ký và không quá 7.500 chữ ký cho mỗi nội dung. Nếu chữ ký được thu thập bên ngoài nước Nga thì tổng số chữ ký không được vượt quá 7.500 đối với ứng cử viên tự ứng cử và 2.500 đối với ứng cử viên đảng. Ủy ban Bầu cử trung ương xác minh ít nhất 20% chữ ký. Các nội dung sai lệch không được vượt quá 5%.