Bán đảo Bình Quới - Thanh Đa: Lận đận quy hoạch treo hơn 3 thập kỷ

3 thập kỷ lận đận

Sau hơn 3 thập kỷ, dự án bán đảo Bình Quới – Thanh Đa (quận Bình Thạnh) từng kỳ vọng trở thành đô thị hiện đại bậc nhất nhì tại TP. Hồ Chí Minh nhưng đến nay vẫn “án binh bất động”. Chính vì thế, nơi đây vẫn giữ nguyên được nét nguyên sơ của “một miền Tây sông nước” thu nhỏ giữa lòng Thành phố đầy sôi động và hiện đại.

Ngược dòng thời gian, vào năm 1992, bán đảo Bình Quới – Thanh Đa được TP. Hồ Chí Minh được quy hoạch trở thành một siêu đô thị hiện đại với nhiều khu phức hợp, kết hợp giữa thương mại, văn hóa, thể thao, du lịch với diện tích 427 ha.

Tuy nhiên mãi đến năm 2004, UBND TP. Hồ Chí Minh mới giao cho một tập đoàn trong nước lập đồ án quy hoạch phân khu 1/2.000. Sau đó, tiến hành thu hồi đất và giao cho Tổng Công ty Xây dựng Sài Gòn để triển khai dự án. Tuy nhiên, vì nhiều lý do dự án này đã không được triển khai.

Phối cảnh dự án Khu đô thị bán đảo Bình Quới - Thanh Đa trước đây.

Tới 11 năm sau, vào năm 2015 thông tin về bán đảo Bình Quới – Thanh Đa lại được “dấy lên”, khi Liên danh Tập đoàn Bitexco và Emaar Properties PJSC (Tiểu vương quốc Ả rập Thống Nhất) được UBND TP. Hồ Chí Minh chỉ định là nhà đầu tư với tổng số vốn đầu tư hơn 30.000 tỷ đồng.

Theo kế hoạch dự kiến, dự án Bình Quới – Thanh Đa đã sẽ có thời gian triển khai thực 50 năm. Trong đó, nhà đầu tư có trách nhiệm phải hoàn thành hạ tầng kỹ thuật trong vòng 5 năm kể từ ngày được ký hợp đồng. Tuy nhiên, 2 năm sau đó, Công ty Emaar Properties PJSC đã xin rút khỏi dự án vì việc giải phóng mặt bằng kéo dài.

Sau khi đối tác nước ngoài rút lui, Tập đoàn Bitexco vẫn khẳng định đang tiếp tục hoàn thiện hồ sơ theo yêu cầu của UBND TP. Hồ Chí Minh để trình lên Chính phủ xin điều chỉnh quyết định nhà đầu tư và tiếp tục thực hiện dự án. Tuy nhiên, không lâu sau đó Tập đoàn này cũng “tháo chạy”.

Đầu năm 2019, Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hồ Chí Minh công bố 10 doanh nghiệp đã gửi văn bản đề nghị được tham gia đấu thầu dự án. Trong đó, có những tập đoàn đình đám trong giới phát triển và kinh doanh bất động sản trong nước như Tập đoàn Sunshine, Liên danh Công ty Golden Star và Capital Land... Nhưng rồi mọi thông tin lại được “lắng xuống” và siêu dự án Bình Quới – Thanh Đa vẫn nằm “bất động” trong sự mong chờ của người dân.

Việc việc nằm khu quy hoạch “treo” hơn 3 thập kỷ đã khiến công cuộc sống người dân nơi đây gặp nhiều khó khăn. Nhiều hộ dân nhà cửa đã xuống không thể sửa sang hay mua bán. Việc đi lại, sinh hoạt và kinh doanh sản xuất cũng bị ngưng trệ.

Cần một ý tưởng quy hoạch hoàn hảo

Ghi nhận của phóng viên Báo Công Thương, sau 3 thập kỷ, bán đảo Bình Quới – Thanh Đa vẫn nằm “bất động”. Việc quy hoạch từ năm 1992 đã không còn phù hợp với bối cảnh và nền kinh tế hiện tại. Vì thế, mới đây, UBND TP. Hồ Chí Minh đã có quyết định phê duyệt cuộc thi “Thi tuyển quốc tế ý tưởng quy hoạch - kiến trúc bán đảo Bình Quới - Thanh Đa”.

Trong quyết định này nêu rõ, “Việc chậm trễ triển khai dự án gây ảnh hưởng sâu sắc tới cuộc sống và quyền lợi chính đáng của hàng ngàn hộ dân sinh sống tại bán đảo Bình Quới - Thanh Đa, ảnh hưởng tới công tác quản lý tại đây”.

Nhưng định hướng quy hoạch phát triển đô thị của TP. Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện nay đòi hỏi cần phát huy những vị trí đắc địa, độc đáo của Thành phố.

“Đặc biệt khai thác tốt vị thế và cảnh quan sông nước, các khu vực lân cận dọc sông Sài Gòn, tạo động lực phát triển mới cho TP. Hồ Chí Minh. Từ đó, kích thích phát triển kinh tế, hội nhập quốc tế, nâng cao vị thế của Thành phố, tăng tính cạnh tranh quốc gia trong khu vực...”, UBND TP.Hồ Chí Minh nêu yêu thi ý tưởng về quay hoạch

Từ kỳ vọng trở thành khu đô thị hiện đại bậc nhất, nay khu vực bán đảo Bình Quối - Thanh Đa chẳng khác gì khu vực nông thôn thu nhỏ (Ảnh: Sỹ Đồng).

Bán đảo Bình Quới - Thanh Đa được đánh giá với các thế mạnh về địa thế, cảnh quan và có quỹ đất rộng giữa trung tâm Thành phố. Do đó, để phát huy hết giá trị nêu trên, UBND TP Hồ Chí Minh yêu cầu ý tưởng độc đáo, phương án quy hoạch phát triển tối ưu và khả thi nhất, gắn kết về không gian hai bên sông Sài Gòn; nâng cao hiệu quả sử dụng đất tại khu vực này phù hợp với định hướng của Thành phố.

Để dễ hình dung, UBND TP. Hồ Chí Minh cũng gợi mở và mong muốn chọn lựa được ý tưởng quy hoạch phải đảm bảo yêu cầu quy hoạch xây dựng bán đảo Bình Quới - Thanh Đa thành khu đô thị sinh thái, bền vững và hiện đại.

Đóng vai trò là động lực phát triển mới của khu vực trung tâm TP. Hồ Chí Minh, có tính lan tỏa, thúc đẩy nhanh quá trình chuyển dịch kinh tế đô thị theo định hướng phát triển kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn. Từ đó, hình thành một khu đô thị có môi trường sống tốt, cảnh quan hấp dẫn, giàu bản sắc, thu hút đối với người dân và doanh nghiệp đến sinh sống, làm việc.

Theo Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP. Hồ Chí Minh cho biết, sau khi UBND TP.Hồ Chí Minh phê duyệt cuộc thi quốc tế ý tưởng quy hoạch cho bán đảo Bình Quới - Thanh Đa, đến nay đã nhận được sự quan tâm đến cuộc thi của nhiều đơn vị tư vấn thiết kế trong và ngoài nước.

“Nhiều đơn vị cùng có ý kiến gửi về cho Ban Tổ chức xin gia hạn thời gian nộp hồ sơ đăng ký tham gia cuộc thi. Do đó, nhằm tạo điều kiện cho các đơn vị có thêm thời gian chuẩn bị hồ sơ đăng ký tham gia cuộc thi kỹ hơn, chất lượng hơn, Sở sẽ tiếp tục gia thời gian nộp hồ sơ đăng ký tham gia cuộc thi đến hết ngày 17/7/2024”. Sở Quy hoạch – Kiến trúc thông tin.