Bài 4: Cho vay và đầu tư tài chính, các công ty xổ số miền Nam đối mặt nguy cơ nợ xấu

Như Báo Công Thương đã thông tin, Thanh tra Bộ Tài chính vừa công bố kết luận thanh tra tại 8 công ty xổ số kiến thiết trên cả nước, bao gồm: TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, An Giang, Đồng Nai, Tây Ninh, Cà Mau, Lâm Đồng và Bà Rịa - Vũng Tàu.

Sau thanh tra, Bộ Tài chính chỉ ra một số công ty xổ số đối mặt với nguy cơ “nợ xấu” khi dùng tiền đầu tư tài chính dài hạn bằng việc góp vốn và cho vay. Điển hình là Công ty Xổ số Đồng Nai, Công ty Xổ số TP. Hồ Chí Minh và Công ty Xổ số An Giang.

Công ty Xổ số Đồng Nai có khoản nợ hơn 10 tỷ đồng không có khả năng thu hồi. Ảnh minh hoạ

Cụ thể, Công ty Xổ số Đồng Nai đã đầu tư hơn 10,1 tỷ đồng vào Công ty Cổ phần In số 4 và Công ty Cổ phần Bóng đá Đồng Nai. Đáng chú ý, số tiền góp vốn trên vào Công ty Cổ phần Bóng đá Đồng Nai có nguy cơ khó đòi bởi công ty này nhiều năm hoạt động kinh doanh không hiệu quả. Hiện tại, Công ty Bóng đá Đồng Nai đã dừng hoạt động và đang làm thủ tục giải thể, do đó khoản đầu tư tại công ty này không có khả năng thu hồi. Công ty Xổ số Đồng Nai đã trích lập dự phòng giảm giá khoản đầu tư tài chính với toàn bộ số tiền góp vốn là 10 tỷ đồng.

Không chỉ vậy, Công ty Xổ số Đồng Nai còn cho Công ty Cổ phần Bóng đá Đồng Nai mượn 56 tỷ đồng trong giai đoạn 2011 – 2015 (được UBND tỉnh Đồng Nai đồng ý tại mỗi lần mượn), nhưng đến nay vẫn chưa thu hồi được số tiền trên và đang xác nhận khoản phải thu, không xác nhận nợ.

Về nội dung này, theo kết luận, Công ty Xổ số Đồng Nai cho biết đã nhiều lần báo cáo UBND tỉnh Đồng Nai có biện pháp giải quyết số nợ nêu trên. Gần đây nhất, UBND tỉnh đã có công văn gửi Bộ Tài chính hướng dẫn xử lý khoản nợ vay để có cơ sở giải quyết. Ngày 29/1/2024, Bộ Tài chính đã có Công văn 1120/BTC-TCNH với nội dung: “Đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai rà soát toàn bộ quá trình Công ty Xổ số Đồng Nai tạm ứng cho Công ty Bóng đá Đồng Nai vay, làm rõ việc tạm ứng và cho vay có thực hiện theo quy định nào của pháp luật, có đúng thẩm quyền hay không, và có tuân thủ quy định của pháp luật về quản lý tài chính đối với doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, Điều lệ tổ chức hoạt động và Quy chế tài chính của Công ty Xổ số Đồng Nai để thực hiện đúng quy định pháp luật.”

Tại thời điểm thanh tra, công ty chưa trích lập dự phòng đối với khoản tiền này do chưa có cơ sở để trích lập.

Công ty Xổ số TP. Hồ Chí Minh đối mặt với khoản nợ 30 tỷ đồng khó đòi. Ảnh minh hoạ.

Đối với Công ty Xổ số TP. Hồ Chí Minh, đơn vị này đã đầu tư 30 tỷ đồng vào Công ty Cổ phần Đầu tư khu công nghiệp - đô thị Hóc Môn từ năm 2008, với mục đích góp vốn để đầu tư Dự án Xây dựng Khu công nghiệp - dân cư tại xã Bà Điểm và xã Xuân Thới Thượng, huyện Hóc Môn. Tuy nhiên, dự án không tiếp tục triển khai. Công ty đã trích lập dự phòng đầu tư tài chính hơn 2,2 tỷ đồng; giá trị vốn góp tại thời điểm hiện tại còn hơn 27,7 tỷ đồng. Công ty Xổ số TP. Hồ Chí Minh đang có lộ trình thực hiện thoái vốn khoản đầu tư nêu trên, tuy nhiên hiện tại Công ty Đầu tư khu công nghiệp - đô thị Hóc Môn đang thua lỗ triền miên.

Về tình hình đầu tư tài chính dài hạn của Công ty Xổ số An Giang, công ty đã đầu tư góp vốn hơn 31 tỷ đồng vào Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Nông sản thực phẩm An Giang và Công ty TNHH Phát Tài (nay là Công ty Cổ phần Phát Tài).

Cụ thể, từ năm 2011 Công ty Xổ số An Giang đã góp 30,7 tỷ đồng vào Công ty Xuất nhập khẩu Nông sản thực phẩm An Giang, tương đương 8,63% vốn điều lệ của công ty này. Năm 2023, Công ty Xuất nhập khẩu Nông sản thực phẩm An Giang đạt doanh thu 2.149 tỷ đồng, chi phí gần 2.046 tỷ đồng, lợi nhuận gần 33 tỷ đồng. Công ty không phân phối lợi nhuận năm 2023 và các năm trước.

Đối với việc góp vốn vào Công ty Phát Tài, từ năm 2000 Công ty Xổ số An Giang đã góp vốn 500 triệu đồng, tương ứng 50.000 cổ phần, chiếm 2,76% vốn điều lệ Công ty Phát Tài.

Năm 2017, thực hiện theo quy định tại Điều 3 Nghị định 122/2017/NĐ-CP ngày 13/11/2017 của Chính phủ: “Doanh nghiệp kinh doanh xổ số chỉ được đầu tư ra bên ngoài đối với các ngành nghề liên quan trực tiếp đến hoạt động kinh doanh xổ số” và theo chỉ đạo của UBND tỉnh An Giang, Công ty Xổ số An Giang đã thực hiện thoái vốn tại hai công ty trên.

Tại Công ty Xuất nhập khẩu Nông sản thực phẩm An Giang, từ năm 2018 đến tháng 2/2024, công ty đã 4 lần tổ chức chuyển nhượng khoản đầu tư ra ngoài doanh nghiệp nhưng không thành công do không có nhà đầu tư đăng ký mua bởi công ty bán cổ phần cao hơn giá giao dịch thực tế trên sàn chứng khoán. Tương tự, vốn góp ở Công ty Phát Tài đã 3 lần tổ chức chuyển nhượng nhưng không chuyển nhượng được do không có nhà đầu tư tham gia.