Bắc Ninh: ‘Xây nền’ thoát nghèo bền vững cho vùng dân tộc thiểu số

Sức bật từ các dự án kinh tế

Theo báo cáo từ Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Bắc Ninh, trong giai đoạn 2021-2030, Bắc Ninh xác định phát triển kinh tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi là trọng tâm, không chỉ nhằm nâng cao đời sống mà còn tạo thêm động lực cho toàn tỉnh. Năm 2025, tỉnh được phân bổ tổng vốn hơn 628 tỷ đồng để triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia, trong đó trên 523 tỷ đồng là vốn giao mới. Đến tháng 8/2025, tỉnh đã giải ngân trên 234 tỷ đồng, đạt 37,3% kế hoạch.

Các dự án tập trung nhiều nhất vào hạ tầng và sản xuất - hai trụ cột trực tiếp thúc đẩy phát triển kinh tế. Cụ thể, Dự án phát triển sản xuất nông - lâm nghiệp bền vững đã và đang hỗ trợ người dân tiếp cận các mô hình canh tác hiệu quả hơn, gắn với chuỗi giá trị và thị trường tiêu thụ. Ngoài việc khoán bảo vệ rừng, dự án còn mở ra cơ hội cho hợp tác xã, doanh nghiệp tham gia vào các chuỗi sản xuất, khởi sự kinh doanh, phát triển vùng trồng dược liệu quý - lĩnh vực có tiềm năng lớn ở miền núi.

Song song, Dự án đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu được phân bổ tới hơn 325 tỷ đồng. Đây là gói vốn lớn nhất, tập trung vào hệ thống giao thông, chợ dân sinh, trường học, các công trình phục vụ đời sống và sản xuất. Hàng loạt công trình khởi công mới hoặc tiếp tục từ năm trước không chỉ giúp cải thiện điều kiện sinh hoạt mà còn mở rộng không gian phát triển kinh tế. Những con đường liên xã, liên thôn khi hoàn thành sẽ rút ngắn khoảng cách vận chuyển nông sản, giảm chi phí logistics và mở ra cơ hội giao thương rộng rãi hơn.

Bên cạnh hạ tầng, giáo dục và đào tạo nghề cũng được đầu tư mạnh với hơn 84 tỷ đồng. Đây là lĩnh vực gắn trực tiếp với phát triển nguồn nhân lực vốn là yếu tố quyết định sự chuyển dịch kinh tế bền vững. Các trường phổ thông dân tộc nội trú, bán trú, cùng nhiều lớp dạy nghề cho lao động trẻ, sẽ là nền tảng để đồng bào có thêm kỹ năng, cơ hội tham gia vào thị trường lao động hiện đại.

Theo ông Trưởng Văn Bảo, Phó Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Bắc Ninh, các dự án Bắc Ninh triển khai không chỉ dừng ở việc hỗ trợ sinh kế ngắn hạn mà còn hướng tới xây dựng nền tảng kinh tế lâu dài.

Tháo gỡ khó khăn để thúc đẩy tăng trưởng

Dù vậy, tiến độ giải ngân vốn vẫn còn khiêm tốn so với yêu cầu. Với tỷ lệ 37,3%, Bắc Ninh đang đứng trước thách thức phải đẩy nhanh các khâu còn chậm nếu muốn hoàn thành kế hoạch trong năm. Thực tế, nhiều dự án khởi công mới cần thời gian chuẩn bị kỹ thuật, thiết kế, đấu thầu, khiến dòng vốn chưa thể giải ngân ngay. Ngoài ra, công tác phối hợp giữa các sở, ngành, địa phương đôi lúc chưa thật sự nhịp nhàng.

Ông Trương Văn Bảo, thẳng thắn nhìn nhận: “Chúng tôi đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, tổ chức tập huấn cho cán bộ xã, kiện toàn bộ máy triển khai. Nhưng trên thực tế, nhiều dự án vẫn vướng ở khâu giải ngân, nhất là hạ tầng và sản xuất. Thời gian tới, tỉnh sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ, đồng thời kiến nghị Trung ương điều chỉnh một số quy định để tạo thuận lợi hơn cho cơ sở”.

Cũng theo lãnh đạo Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Bắc Ninh, để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, Bắc Ninh đã đưa ra hàng loạt giải pháp. Trong đó, địa phương nâng cao trách nhiệm của chủ đầu tư và địa phương, đặc biệt là trong lập, thẩm định, phê duyệt và triển khai dự án.

Đẩy nhanh công tác đấu thầu và phê duyệt kỹ thuật để rút ngắn thời gian chuẩn bị, tránh dồn khối lượng vào cuối năm. Giám sát, minh bạch và công khai tiến độ nhằm hạn chế thất thoát, bảo đảm vốn được sử dụng hiệu quả nhất. Đào tạo cán bộ cơ sở để họ có kỹ năng quản lý dự án, chủ động giải quyết khó khăn mà không phụ thuộc cấp trên.

Những giải pháp này được kỳ vọng sẽ tháo gỡ “nút thắt” lớn nhất là tiến độ và dòng vốn, từ đó tạo đà để các dự án đi vào thực chất, mang lại lợi ích kinh tế rõ rệt.

“Phát triển toàn diện kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi không chỉ là trách nhiệm mà còn là cơ hội để Bắc Ninh phát huy sức mạnh đoàn kết, xây dựng nền tảng tăng trưởng bền vững. Khi giải ngân được đẩy nhanh, hiệu quả của các dự án sẽ thấy rõ ngay trong đời sống người dân”, ông Trương Văn Bảo nhấn mạnh.

Có thể khẳng định, tỉnh Bắc Ninh đang đi đúng hướng trong việc dùng nguồn vốn lớn để tập trung vào các dự án kinh tế then chốt. Từ hạ tầng đến sản xuất, giáo dục, tất cả đều hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng đời sống, đồng thời mở rộng không gian phát triển kinh tế của tỉnh. Nếu tháo gỡ được vướng mắc về thủ tục và tiến độ, các dự án này sẽ trở thành đòn bẩy quan trọng đưa Bắc Ninh tiến nhanh hơn trên con đường phát triển bền vững.

Bắc Ninh đang dồn lực triển khai các dự án phát triển kinh tế-xã hội vùng dân tộc và miền núi, trong đó đặc biệt chú trọng các dự án kinh tế nhằm giúp bà con dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh thoát nghèo bền vững.