"Ba điều mà một người khởi nghiệp nhất định phải biết"

Theo thống kê, mỗi năm Việt Nam có khoảng 70,000 doanh nghiệp mới được thành lập. Trong số đó, lực lượng doanh nhân thế hệ 8x, 9x bắt đầu khởi nghiệp chiếm đa số. Rất nhiều bạn trẻ đã thành công và cũng không ít bài học thất bại, nhưng tinh thần hướng về phía trước với tràn đầy năng lượng, nhiệt huyết tuổi trẻ đã làm nên những động lực phát triển kinh tế - xã hội. Trong bối cảnh đó, những cuộc thi khởi nghiệp như "Nhà khởi nghiệp của năm 2018-2019" do tập đoàn Total tổ chức với sự góp mặt của những chuyên gia giàu kinh nghiệm như CEO Lý Quí Trung là nguồn hỗ trợ lớn cho các bạn trẻ. Không chỉ là trưởng ban giám khảo của cuộc thi, ông còn là một người hướng dẫn "mentor" sẵn sàng mang đến những lời khuyên bổ ích.

Ông có thể chia sẻ, một người muốn khởi nghiệp thì nên bắt đầu từ đâu và lộ trình như thế nào?

Ông Lý Quí Trung - CEO AKAFurniture Group trong phần diễn thuyết tại sự kiện

Thật ra, khó có một mẫu thức chung nào về vấn đề khởi nghiệp cho tất cả mọi người. Tuy nhiên, theo tôi, có 3 điều mà một bạn trẻ bắt đầu khởi nghiệp nhất định phải tính đến bởi sự thiếu sáng suốt trong những điều này dễ khiến các bạn trẻ gặp lỗ hổng và thất bại.

Thứ nhất là ý tưởng. Ý tưởng kinh doanh phải được xuất phát từ việc giải quyết một vấn đề khó khăn, đáp ứng được nhu cầu của thị trường, xã hội. Nhưng đó chỉ mới là điều kiện cần, còn điều kiện đủ đòi hỏi ý tưởng đó phải mang tính khả thi, có thể triển khai được.

Thứ hai là con người. Ai sẽ là người triển khai ý tưởng kinh doanh này vào thực tế? Đội ngũ sáng lập doanh nghiệp không cần quá đông mà điều cốt yếu trong việc mời người cộng sự là cần có những người chung tầm nhìn chiến lược, mỗi người một lĩnh vực, thế mạnh riêng và bổ khuyết cho nhau. Chọn sai người cộng sự cũng như chọn sai bạn đời, cuộc "hôn nhân" sẽ đầy trắc trở và rất dễ dẫn đến "ly hôn".

Thứ ba là quy mô tài chính. Một dự án lớn nên bắt đầu từ những bước đi nhỏ. Phải có một lộ trình chắc chắn để hoạch định tài chính và từng bước nhân rộng ra. Nếu chưa từng có kinh nghiệm mà bắt đầu bằng một dự án cần nhiều vốn đa phần sẽ không khả thi.

Hiện nay không ít bạn trẻ cảm thấy khó khăn khi khởi nghiệp vì môi trường kinh doanh tại Việt Nam chưa được chuẩn hóa. Ông nhận định như thế nào về điều này?

Đi dưới một trận mưa lớn, ai cũng sẽ bị ướt. Dưới một bối cảnh thị trường chung, khó khăn và cơ hội là chia đều cho tất cả các bạn trẻ khởi nghiệp. Do đó ai có tầm nhìn, bản lĩnh, kiên nhẫn hơn người đó sẽ thắng. Các bạn trẻ nên nhìn vào khía cạnh tích cực của vấn đề. Thật ra với những quốc gia đang phát triển như Việt Nam, đây là mảnh đất tốt để ươm mầm cho ý tưởng kinh doanh sáng tạo nẩy nở phát triển. Ở môi trường chuẩn hóa hơn chưa chắc đã dễ khởi nghiệp. Lấy ví dụ so sánh như tại nước Úc. Vào thời điểm 5 năm trước, khi bắt đầu khởi nghiệp tại đây, tôi cảm thấy khá khó khăn vì môi trường kinh doanh phát triển quá, những người đi trước đã làm rất tốt. Do đó nếu muốn bắt đầu phải cần đến rất nhiều nỗ lực, ý tưởng thật sự độc đáo, chiến lược xuất sắc cùng kế hoạch thực hiện thật tốt.

Nếu có ý tưởng hay nhưng chưa đủ nguồn lực để thực hiện, lúc đó, các bạn trẻ nên làm gì thưa ông?

Các bạn trẻ có thể tìm kiếm nguồn lực hỗ trợ bằng việc tham gia những sân chơi khởi nghiệp như "Nhà khởi nghiệp của năm 2018 - 2019". Và tôi cũng muốn nhắc đến một khía cạnh khác là phải biết kiên nhẫn chờ đợi. Kiên nhẫn là tố chất cần thiết của doanh nhân để có thể thành công. Có khi thời gian trôi qua, ý tưởng càng chín mùi, hãy giữ lại ý tưởng đó, vun đắp, phát triển thêm và kiên nhẫn chờ thời cơ để thực hiện.

Ông Lý Quí Trung cùng các thành viên khác trong Ban giám khảo cuộc thi "Nhà khởi nghiệp của năm" trong phần trả lời câu hỏi của người tham dự

Mặt trái của vấn đề khởi nghiệp là sự thất bại. Làm thế nào để nhận ra là kế hoạch kinh doanh của mình không thành công và biết dừng đúng lúc, thưa ông?

Cần nhận định nguyên nhân là do sai từ mô hình kinh doanh hay các yếu tố khác. Lấy ví dụ như việc mở một nhà hàng nhưng không có khách như mong đợi. Nếu xác định do mô hình kinh doanh sai thì nên đóng cửa càng sớm càng tốt. Còn nếu vấn đề do những yếu tố như mặt bằng, hãy tìm một địa điểm khác phù hợp hơn để tiếp tục đầu tư. Tuy nhiên, từ bỏ cũng là một kỹ năng đòi hỏi sự can đảm vượt qua thất bại của bản thân. Các bạn trẻ cũng nên thông suốt rằng, khởi nghiệp thất bại cũng là điều bình thường, quan trọng là rút được bài học kinh nghiệm và giữ lửa cho bản thân mình tiếp tục vươn lên với những ý tưởng, kế hoạch kinh doanh mới.

Vì sao giữa lúc bận rộn với dự án khởi nghiệp của chính mình trong lĩnh vực nội thất, ông lại dành thời gian nhận lời đồng hành cùng cuộc thi "Nhà khởi nghiệp của năm 2018 -2019"?

Với những chương trình thực sự ý nghĩa, giúp đỡ các bạn trẻ khởi nghiệp tôi đều sắp xếp để tham gia. Tôi xem đây là nghĩa vụ của một người doanh nhân, là cách để đáp đền, đóng góp cho xã hội. Vì thế, tôi rất vui khi đồng hành cùng cuộc thi "Nhà khởi nghiệp của năm 2018 - 2019" do tập đoàn Total tổ chức. Theo tôi, đây là cuộc thi rất tốt cho cộng đồng, vừa cổ vũ tinh thần cho doanh nghiệp vừa cung cấp những công cụ hỗ trợ cần thiết cho các bạn trẻ khởi nghiệp thông qua sự hướng dẫn, huấn luyện bài bản, chia sẻ kinh nghiệm của ban giám khảo.

Rất nhiều bạn trẻ với niềm đam mê về kinh doanh và khởi nghiêp đã đến sự kiện để có cơ hội gặp gỡ và giao lưu với Ban giám khảo và nhà tổ chức - nhãn hàng Total

Được biết, hiện cuộc thi đã có đến 50.000 lượt truy cập và tham dự của giới trẻ, ông có thể chia sẻ kỳ vọng của mình về chất lượng bài dự thi của các bạn như thế nào? Tôi chưa cần những bài dự thi quá bài bản, chuyên nghiệp. Điều tôi mong đợi vẫn là tập trung vào cốt lõi của vấn đề khởi nghiệp. Đó chính là có nhiều ý tưởng kinh doanh mang tính sáng tạo, khả thi và đóng góp cho cộng đồng. Song song với ý tưởng độc đáo, các bạn trẻ nên suy nghĩ và phác thảo một kế hoạch triển khai ở dạng đơn giản, không quá cầu kỳ nhưng phải rõ ràng và mang tính thực tế.

Xin cảm ơn ông!