1 trong 8 mục tiêu của Chiến lược Dân số Việt Nam

Người DTTS chiếm 14,7% dân số cả nước

Dân số hiện tại của Việt Nam là hơn 94 triệu người. Việt Nam đang đứng thứ 3 Đông Nam Á, đứng thứ 15 trên thế giới trong bảng xếp hạng dân số các nước và vùng lãnh thổ. Kết thúc năm 2019, toàn quốc có 82.085.729 người dân tộc Kinh, chiếm 85,3% và 14.123.255 người DTTS, chiếm 14,7%. Địa bàn sinh sống chủ yếu của 53 DTTS là vùng Trung du, miền núi phía Bắc và vùng Tây Nguyên.

Cùng với dinh dưỡng, việc rèn luyện thể chất cần được chú trọng để nâng cao tầm vóc cho người DTTS

Theo ông Nguyễn Văn Tân - Nguyên Phó Tổng cục trưởng, phụ trách Tổng cục Dân số - Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030 không chỉ giải quyết vấn đề quy mô dân số, mà giải quyết toàn diện, đồng bộ vấn đề về dân số để đảm bảo đất nước phát triển. “Trước đây, chúng ta tuyên truyền để người dân sinh ít đi, giờ thì không phải như vậy. Năm 2011, mức sinh ở nước ta giảm xuống 1,99 con/phụ nữ. Từ đó, đến giờ chưa khi nào mức sinh vượt qua 2,1 con/phụ nữ. Trong khi đó, một số khu vực mức sinh vẫn tiếp tục giảm. Do đó, Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030 đặt mục tiêu đầu tiên là duy trì vững chắc mức sinh thay thế, giảm chênh lệch mức sinh giữa các vùng, đối tượng” – ông Nguyễn Văn Tân nhấn mạnh.

Kết quả điều tra dân số công bố tháng 12/2019 cho thấy, sau 10 năm, dân số của 53 DTTS đã tăng lên gần 1 triệu người so với năm 2009, tuy nhiên vẫn có những dân tộc rất ít người (dưới 10.000 người), dân số hơn 10 năm qua chưa có nhiều thay đổi. Trong đó, có 5 dân tộc dưới 1.000 người (Ơ Đu, Pu Péo, Si La, Rơ Măm, Brâu); 6 dân tộc dưới 5.000 người (Cống, Bố Y, Mảng, Lô Lô, Cờ Lao, Ngái); 4 dân tộc dưới 8.000 người (La Ha, Pà Thẻn, Lự, Chứt... Đây đều là những dân tộc có điều kiện, hoàn cảnh kinh tế - xã hội hết sức khó khăn, nguy cơ ngày càng tụt hậu trong quá trình phát triển.

Bảo vệ và phát triển dân số các DTTS dưới 10.000 người

Từ thực tế này, 1 trong 8 mục tiêu được Chính phủ đặt ra trong Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030, đó là bảo vệ và phát triển dân số các DTTS có dưới 10.000 người, đặc biệt là DTTS rất ít người có nguy cơ suy giảm giống nòi, làm thế nào đó để những dân tộc này dân số tăng nhanh hơn mức bình quân của cả nước. Đặc biệt, chất lượng dân số cũng được nâng lên so với mặt bằng chung của cả nước.

Để thực hiện được các mục tiêu này, ông Nguyễn Văn Tân cho rằng, công tác tuyên truyền về dân số ở vùng DTTS phải được ưu tiên hơn, nội dung tuyên truyền cần phù hợp với đồng bào các dân tộc này. Ngoài ra, cũng phải có sự hỗ trợ của Nhà nước, thậm chí là cung cấp miễn phí các dịch vụ về kế hoạch hóa gia đình, chăm sóc sức khỏe sinh sản, hỗ trợ sinh sản và các dịch vụ nâng cao chất lượng dân số cho các vùng DTTS và miền núi nơi có các DTTS ít người đang sinh sống. Bên cạnh đó, để đạt mục tiêu ngăn chặn tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng DTTS như trong chiến lược, cần tuyên truyền mạnh về những hệ quả xấu của việc kết hôn sớm, cũng như sinh con sớm.

“Thời gian qua, Tổng cục Dân số đã phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Dân tộc trong phòng chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Hiện hai bên đang phối hợp xây dựng “Đề án Bảo vệ và phát triển các DTTS, đặc biệt là các DTTS có dân số dưới 10.000 người” để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Đây là một đề án riêng biệt, có kinh phí riêng, có chính sách cụ thể để thực hiện. Nếu được phê duyệt, Đề án sẽ góp phần tích cực vào việc nâng cao số dân và chất lượng dân số của các DTTS có dân số dưới 10.000 người” – ông Nguyễn Văn Tân nhấn mạnh.