Xuất khẩu tôm: Hướng tới thị trường gần

Xuất khẩu tôm giảm mạnh trong năm 2015

Nếu như trong tháng 7/2015, VASEP đưa ra dự báo XK tôm năm 2015 khoảng 3,1 tỷ USD thì vào cuối tháng 10, con số dự báo chỉ còn khoảng 2,9 tỷ USD, giảm hơn 1 tỷ USD so với kim ngạch XK tôm đạt năm 2014.

Theo VASEP, trong quý IV/2015, kim ngạch XK tôm chỉ đạt khoảng 800 triệu USD, giảm 20- 25% so với cùng kỳ năm 2014. Từ đầu năm đến nay, xuất khẩu tôm luôn ở xu thế giảm cả lượng và giá trị, nhất là với những thị trường trọng điểm. Theo đó, quý I đạt 573,9 triệu USD, quý II và III lần lượt là 716,2 và 840,8 triệu USD.

Trong 9 tháng đầu năm 2015, kim ngạch XK tôm của Việt Nam sang 3 thị trường chủ lực là Mỹ, Nhật Bản và EU đều sụt giảm rất mạnh với mức giảm lần lượt là 45%, 19,7% và 18,7% so với cùng kỳ năm 2014.

Số liệu của Hải quan Việt Nam cho biết, tính tới ngày 15/10/2015, XK tôm Việt Nam sang Mỹ đạt 491 triệu USD, giảm trên 43% so với cùng kỳ năm 2014. Hay như Hà Lan- thị trường nhập khẩu tôm lớn thứ 4 của Việt Nam trong khối EU, chiếm 3,2% tổng giá trị XK tôm- nhưng 8 tháng đầu năm 2015, kim ngạch XK tôm sang thị trường này chỉ đạt gần 59 triệu USD, giảm 29,7% so với cùng kỳ năm trước.

VASEP cho rằng, nguyên nhân chính của tình trạng sụt giảm là do nhu cầu nhập khẩu của một số thị trường giảm sút, hiệu quả cạnh tranh của tôm Việt Nam kém hơn so với các nước cùng XK tôm do đồng tiền của các nước mất giá tới 20- 30% trong khi VND vẫn giữ giá.

Bên cạnh đó, so với các nước XK tôm khác như Ấn Độ, Indonesia, Thái Lan và Ecuador, giá tôm XK của Việt Nam sang một số thị trường trọng điểm như Mỹ, EU thường cao hơn. Tính đến hết quý III/2015, giá nhập khẩu trung bình tôm vào Mỹ từ Việt Nam đạt 11,2 USD/kg, cao hơn tất cả các nguồn cung đối thủ trong top 10 nguồn cung tôm lớn nhất cho thị trường Mỹ. Cụ thể, giá tôm Việt Nam cao hơn 1,6 USD/kg so với giá tôm Ấn Độ; cao hơn 1,4 USD/kg so với giá tôm Indonesia và cao hơn tôm Thái Lan 0,7 USD/kg.

Trong khi bức tranh XK tôm không mấy tươi sáng thì thị trường Trung Quốc đang mở ra nhiều cơ hội cho con tôm Việt Nam. Chỉ tính riêng nửa đầu tháng 10/2015, XK tôm Việt Nam sang thị trường Trung Quốc đã đạt 20 triệu USD, tăng 18,5% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung từ đầu năm đến giữa tháng 10/2015, XK tôm Việt Nam sang Trung Quốc đạt trên 268 triệu USD, tuy giảm 22,2% so với cùng kỳ năm 2014 nhưng đây vẫn là thị trường lớn thứ 4 về nhập khẩu tôm Việt Nam sau Mỹ, Nhật Bản và EU.

Tính đến hết tháng 9/2015, đã có khoảng 35 doanh nghiệp XK tôm vào thị trường Trung Quốc với các sản phẩm chủ lực như tôm sú tươi nguyên con đông lạnh hoặc lột vỏ, bỏ đầu (chiếm khoảng 30% số lô hàng XK), tôm chân trắng nguyên con đông lạnh hoặc lột vỏ, bỏ đầu (chiếm 30%), còn lại là tôm chế biến và tôm hùm, tôm tít sống...