Tiềm năng nhưng “khó tính”
Theo bà Phùng Thị Lan Phương - Trưởng phòng FTA Trung tâm WTO và Hội nhập (Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam - VCCI), CPTPP mang lại cơ hội lớn cho hàng hóa XK của Việt Nam sang thị trường Australia. Theo đó, 93% số dòng thuế xóa bỏ ngay sau khi CPTPP có hiệu lực, số còn lại sẽ xóa bỏ thuế trong vòng 3 - 4 năm. Duy nhất ôtô đã qua sử dụng bỏ thuế 5% đánh trên giá trị nhưng giữ thuế 12.000 AUD/một sản phẩm. “So với Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN - Australia/New Zealand (AANZFTA), trong CPTPP, Australia có các cam kết cao hơn cả về nguyên tắc chung và mở cửa thị trường dịch vụ, đầu tư” - bà Phùng Thị Lan Phương cho biết.
Vải thiều Bắc Giang được chiếu xạ để xuất khẩu sang Australia |
Cơ hội thị trường rất lớn nhưng những thách thức cũng không nhỏ đối với các DN Việt Nam XK sang Australia. Bà Đinh Thị Mỹ Loan - Chủ tịch Hiệp hội Các nhà bán lẻ Việt Nam - phân tích, hàng từ Việt Nam thường được nhập thô, gia công/đóng gói lại và gắn thương hiệu nhà NK. Các tập đoàn bán lẻ lớn đặt đại lý mua hàng theo khu vực như tại Hồng Kông, Thượng Hải và Thái Lan, chưa có ở Việt Nam… Tiêu chuẩn mua hàng của Australia khá cao, đơn hàng lại nhỏ. Trong khi cơ cấu XK của Việt Nam sang Australia khá đơn điệu và chất lượng hàng còn nhiều bất cập khi so sánh với các đối thủ cạnh tranh khác như Trung Quốc, Thái Lan, Malaysia, Indonesia.
Đồng quan điểm, bà Phùng Thị Lan Phương cho hay, trong 10 năm qua, tăng trưởng XK của Việt Nam sang Australia thấp hơn tăng trưởng XK trung bình của Việt Nam ra thế giới. Nguyên nhân do cơ cấu NK của Australia và cơ cấu XK của Việt Nam không thật sự bổ sung. Cạnh đó, Australia là một trong những thị trường có quy định về kiểm dịch và vệ sinh an toàn sản phẩm nghiêm ngặt nhất thế giới.
Nâng cao năng lực cạnh tranh
Để tận dụng ưu đãi từ CPTPP, đẩy mạnh và tăng XK sang thị trường Australia, bà Đinh Thị Mỹ Loan cho rằng, trước mắt, các DN nên đẩy mạnh XK những mặt hàng mà Việt Nam có lợi thế và được hưởng nhiều ưu đãi như: Rau, quả và rau, quả chế biến, thiết bị điện tử, cao su và sản phẩm cao su, nhựa và sản phẩm nhựa, hàng dệt may, giày dép…
Khi đưa hàng vào siêu thị và cửa hàng tạp phẩm, DN cần tìm hiểu các thông tin cần thiết về siêu thị, đặc biệt là chính sách liên quan đến tìm kiếm nhà cung cấp; tiếp cận đại lý khu vực và nhà bán buôn cung cấp hàng hóa. “Nếu muốn trụ vững trên thị trường Australia, các DN Việt Nam phải hướng đến một nền sản xuất sạch hơn, chất lượng sản phẩm đặt lên hàng đầu chứ không phải sản lượng và giá thấp. Cùng với đó, rất cần thiết hình thành chuỗi liên kết” - bà Đinh Thị Mỹ Loan khuyến nghị.
Ông Nguyễn Anh Dương - Trưởng Ban Nghiên cứu tổng hợp, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế trung ương - nhận định: Tất cả chỉ là “cơ hội” nếu thiếu thể chế và năng lực, khát vọng của DN nhằm tận dụng cơ hội từ hội nhập kinh tế quốc tế nói chung, CPTPP nói riêng. Để các cơ hội từ CPTPP không bị bỏ lỡ, nhà XK, đầu tư Việt Nam cần chủ động giải quyết những vấn đề còn tồn tại và nâng cao năng lực cạnh tranh của chính mình.
Trong vòng 10 năm, kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Australia đã tăng gấp hai lần, từ 3 tỷ lên 6 tỷ USD. Australia là bạn hàng XK đứng thứ 8 và NK đứng thứ 12 của Việt Nam. Theo chiều ngược lại, Việt Nam là bạn hàng thứ 14 của Australia cả về NK và XK. |