Xuất khẩu sắn giảm mạnh cả lượng và giá trị

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), xuất khẩu sắn và các sản phẩm từ sắn tháng 2 năm 2019 đạt 183 nghìn tấn, tương đương 66 triệu USD, đưa khối lượng xuất khẩu sắn và các sản phẩm từ sắn 2 tháng đầu năm 2019 đạt 457 nghìn tấn, tương ứng với 166 triệu USD.

2 tháng năm 2019: Xuất khẩu sắn giảm mạnh cả lượng và giá trị

Theo đó, giảm 20,1% về khối lượng và giảm 5,4% so với cùng kỳ năm 2018. Xét về cơ cấu sản phẩm, tháng 2/2019, tinh bột sắn chiếm 75,8% và sắn lát chỉ chiếm 24,2% tổng khối lượng xuất khẩu, trong khi, năm 2017, tinh bột sắn là 55,2% và sắn lát là 47,8%. Xét về cơ cấu thị trường, Trung Quốc vẫn tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm 93,1%, theo sau là Philippines là 2,6%, Malaysia là 1,3%.

Trong đó, so với cùng kì năm 2018, Trung Quốc giảm 31,9% về lượng và 18,6% về giá trị, Malaysia giảm 9,6% về lượng và 4,3% về giá trị; tuy nhiên, Philippines tăng 7,7% về lượng và 23,2% về giá trị.

Như vậy, nguyên nhân dẫn tới sự sụt giảm về xuất khẩu sắn và các sản phẩm từ sắn của Việt Nam trong tháng 2/2019 và 2 tháng đầu năm là do sự sụt giảm về cầu nhập khẩu sắn lát của Trung Quốc.

Thực tế, từ năm 2018 đến nay, Trung Quốc vẫn tiếp tục áp dụng chính sách duy trì sản lượng dự trữ ngô ở mức thấp thông qua đấu giá định kỳ. Cơ quan dự trữ ngũ cốc quốc gia Sinograin thông báo đã giảm được 100 triệu tấn ngô trong năm 2018, khiến giá ngô trở nên cạnh tranh hơn dẫn tới sự sụt giảm các sản phẩm thay thế ngô, đặc biệt là sắn lát. Bên cạnh đó, nhu cầu nhập khẩu từ Trung Quốc giảm do nước này tăng nhập khẩu sắn chính ngạch từ Thái Lan, đồng thời, kiểm soát nghiêm ngặt các quy định về nhãn mác, bao bì, thông tin sản phẩm tinh bột sắn Việt Nam nhập khẩu qua các cửa khẩu.

Giá xuất khẩu sắn và sản phẩm sắn bình quân tháng 2/2019 của Việt Nam đạt 363 USD/tấn, tương đương tăng 18,4% so với cùng kì năm 2018. Trong đó, giá xuất khẩu bình quân tinh bột sắn tiếp tục tăng nhẹ, đạt 430 USD/tấn, tương ứng tăng 4,2% so với cùng kì năm 2018. Trong khi, do cầu sắn lát của thị trường Trung Quốc ảm đạm và nguồn cung dồi dào vì đang trong mùa thu hoạch đã kéo giá xuất khẩu sắn lát bình quân của Việt Nam trong tháng 2/2019 đạt 157 USD/tấn, giảm 18,2% so với cùng kì năm trước.

Theo Cục Chế biến và Phát triển thị trường Nông sản (Bộ NN&PTNT), mặc dù, Trung Quốc đang thực hiện Kế hoạch thúc đẩy mở rộng sản xuất và sử dụng ethanol với mục tiêu sử dụng 10 triệu tấn ethanol E10 vào năm 2020 sẽ đẩy nhu cầu sắn tăng gấp đôi (2-2,3kg cho 1 lít ethanol). Thêm vào đó, đồng Baht tiếp tục tăng giá so với đồng USD, giúp giá sắn của Việt Nam trở nên cạnh tranh hơn so với giá sắn Thái Lan trên thị trường Trung Quốc.

Tuy nhiên, triển vọng trong thời gian tới sẽ phụ thuộc rất lớn vào việc các nhà sản xuất có sẵn sàng chấp nhận rủi ro tiếp tục phụ thuộc vào nhu cầu tại thị trường Trung Quốc và chính sách xả ngô dự trữ của nước này nữa hay không? Hay hướng tới các giải pháp như: giảm diện tích trồng sắn, nâng cấp chất lượng sắn phục vụ ngành chế biến thực phẩm và thức ăn chăn nuôi hơn là chỉ tập trung vào việc cung cấp nguyên liệu phục vụ ngành sản xuất ethanol của Trung Quốc.