Xuất khẩu nông sản Sơn La: Hiện thực hóa những chủ trương của Đảng

Hoạt động trọng tâm của cả hệ thống chính trị

Nằm ở trung tâm của vùng Tây Bắc với những lợi thế nổi trội về thổ nhưỡng, khí hậu ôn đới, tỉnh Sơn La có diện tích tự nhiên trên 14.000km2, lớn thứ 3 cả nước. Với 350.000 ha đất làm nông nghiệp, đa phần màu mỡ, giúp tỉnh vừa phát triển các loại cây trồng có giá trị cao theo hướng tập trung quy mô lớn, vừa phát triển đa dạng những sản phẩm nông sản của vùng, miền trong tỉnh. Đến nay, các sản phẩm của tỉnh như: Rau, củ an toàn, xoài, chanh leo, nhãn, bơ… đã được nhiều người tiêu dùng trong và ngoài nước biết đến nhờ chất lượng rất tốt.

Các đại biểu tham quan Showroom Trung tâm Trải nghiệm hoa, quả ở Bằng Tường (tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc)

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Lò Minh Hùng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La - chia sẻ, có được nguồn nông sản chất lượng đã khó, để tiêu thụ thành công nông sản còn khó khăn hơn. Giải bài toán này, 2 năm gần đây, Tỉnh ủy, HĐND, UBND liên tục ban hành các văn bản chỉ đạo liên quan đến vấn đề tiêu thụ nông sản. Tỉnh cũng thành lập Ban chỉ đạo tiêu thụ và xuất khẩu nông sản, trong đó, trái cây là mặt hàng quan trọng.

Cụ thể, năm 2018, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Thông báo số 1074- TB/TU ngày 18/3/2018 về thực hiện kế hoạch xuất khẩu sản phẩm nông nghiệp, Thông báo 1106- TB/TU ngày 19/4/2018 về đẩy mạnh sản xuất, tiêu thụ và xuất khẩu sản phẩm nông sản; Quyết định số 598- QĐ/TU ngày 3/4/2018 của Ban Thường vụ tỉnh ủy về thành lập Ban chỉ đạo tỉnh về chế biến, xuất khẩu các sản phẩm nông nghiệp; Công văn số 3695 - CV/TU ngày 02/10/2018 về kịch bản tăng trưởng và xuất khẩu quý IV/2018, xác định xuất khẩu là khâu đột phá trong sản xuất, chế biến, tiêu thụ nông sản năm 2018.

Bên cạnh đó, Ban Thường vụ tỉnh ủy, Thường trực HDND tỉnh, UBND tỉnh, Thường trực huyện ủy, UBND các huyện, thành phố đã tổ chức các đoàn học tập kinh nghiệm, khảo sát thị trường, xúc tiến thương mại tiêu thụ, xuất khẩu nông sản trong nước, nước ngoài. Qua khảo sát, xúc tiến đã ký kết và triển khai biên bản ghi nhớ, thỏa thuận hợp tác với một số doanh nghiệp lớn có kinh nghiệm và đối tác tiêu thụ, xuất khẩu nông sản; góp phần quan trọng tạo chuyển biến đột phá trong sản xuất, chế biến, tiêu thụ, xuất khẩu nông sản của tỉnh năm 2018 và các năm tiếp theo.

Showroom Trung tâm Trải nghiệm hoa, quả ở Bằng Tường (tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc)

Những hoạt động kịp thời và quyết liệt từ Tỉnh ủy đã tạo một làn sóng tới các cấp, ngành, xác định xuất khẩu nông sản là một trong những hoạt động trọng tâm của cả hệ thống chính trị và phải thực hiện một cách bài bản. Do đó, những năm qua, tỉnh Sơn La đã tập trung quy hoạch xây dựng vùng nguyên liệu đáp ứng yêu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao vào chuyển đổi cây nông nghiệp hiệu quả thấp sang phát triển cây ăn quả.

Đối với xuất khẩu năm 2018, ước sản lượng xuất khẩu trên địa bàn tỉnh đạt 17.500 tấn. Trong đó, một số sản phẩm xuất khẩu chủ yếu như: Xoài 3.500 tấn (giá trị 1,75 triệu USD) sang thị trường Úc, Trung Quốc, Nhật Bản, Dubai. Nhãn tươi đạt 5.035 tấn (giá trị ước đạt 11,42 triệu USD) sang thị trường Trung Quốc, Hoa Kỳ… Chanh leo khoảng 1.700 tấn (giá trị đạt 1,938 triệu USD) sang thị trường Trung Quốc, Pháp, Thụy Sĩ, Ba Lan… Chè khô ước đạt 8.000 tấn (giá trị 16,5 triệu USD), sang thị trường Đài Loan, Pakistan, Apganistan, Nhật Bản, UAE, Trung Quốc. Cà phê nhân ước đạt 25.000 tấn (giá trị khoảng 60,48 triệu USD), sang thị trường EU, Hoa Kỳ, UAE, Ấn Độ…

Ông Nguyễn Quốc Khánh - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La - cho biết, hoạt động sản xuất, tiêu thụ nông sản trên địa bàn tỉnh đã đạt 3 yêu cầu: Được mùa, năng suất cao; được giá, giá thu mua ổn định, cơ bản khắc phục hiện tượng ép giá; nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp hiệu quả được nhân rộng, đời sống người dân được nâng lên. Đây là việc có ý nghĩa với một địa phương miền núi còn nhiều khó khăn như Sơn La.

Phát triển nông sản công nghệ cao

Từ những kết quả đã đạt được, năm 2019, tỉnh Sơn La xác định tiếp tục thực hiện chủ trương của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về đẩy mạnh phát triển nông sản theo yêu cầu ứng dụng công nghệ cao, sản xuất theo hướng hữu cơ, phát huy tiềm năng lợi thế của địa phương, sản xuất gắn chặt chẽ với chế biến và tiêu thụ. Tỉnh Sơn La xác định, xuất khẩu là giải pháp đột phá thúc đẩy tiêu thụ nông sản quan trọng, tạo tác động tương hỗ đẩy mạnh tiêu thụ nông sản trên các thị trường.

Triển khai kế hoạch trên, tỉnh Sơn La đã đề ra các mục tiêu, đó là xây dựng vùng nguyên liệu đáp ứng nhu cầu thị trường và xuất khẩu; tập trung phát triển mới khoảng 24.346 ha cây ăn quả, nâng diện tích cây ăn quả trên địa bàn tỉnh đạt 81.785 ha, trong đó có 16.357 ha diện tích cây ăn quả áp dụng quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP hoặc GAP khác. Năm 2019, có 100.000 ha diện tích trồng cây ăn quả, trồng cây công nghiệp, rau các loại đủ điều kiện xuất khẩu trong đó có 20.000 ha áp dụng quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP… Triển khai phương thức sản xuất hữu cơ, đẩy mạnh tiến độ cấp mã vùng trồng và diện tích sản xuất bảo đảm tiêu chuẩn an toàn và xuất khẩu.

Đồng thời, đẩy mạnh xuất khẩu các sản phẩm nông sản của địa phương có tiềm năng, lợi thế về điều kiện sản xuất, khí hậu, thổ nhưỡng; tăng tỷ trọng sản phẩm xuất khẩu đã qua chế biến, sơ chế như rau, cà phê… Phấn đấu tổng sản lượng xuất khẩu nông sản năm 2019 ước đạt 135.306 tấn, tăng 1,43 lần so với năm 2018; trong đó, sản lượng xuất khẩu sản phẩm quả đạt 21.000 tấn, tăng 20% so với năm 2018.

Để đẩy mạnh sản xuất, chế biến và xuất khẩu, thời gian tới, tỉnh Sơn La sẽ tăng cường quản lý chặt chẽ quy trình kỹ thuật chăm sóc, thu hái, bảo quản, sơ chế, chế biến của các doanh nghiệp, hợp tác xã đã được chứng nhận sản xuất nông nghiệp an toàn và đã được cấp mã vùng trồng năm 2018.

Đồng thời, tiếp tục chứng nhận nông nghiệp an toàn và mã vùng trồng mới năm 2019; đẩy mạnh thực hiện liên kết sản xuất với tiêu thụ, đáp ứng nhu cầu thị trường, tiêu thụ nông sản thông qua hợp đồng kinh tế với các doanh nghiệp thu gom, chế biến, tiêu thụ, xuất khẩu; hình thành các chuỗi sản xuất nông nghiệp bền vững.