​Xuất khẩu điều: Xóa "rào cản" an toàn thực phẩm

Đầu tư công nghệ chế biến để tăng giá trị XK

Theo Hiệp hội điều Việt Nam (Vinacas), 6 tháng đầu năm, sản lượng điều nhân XK các loại đạt 165.000 tấn, đạt kim ngạch hơn 1,617 tỷ USD, tăng 2,3% về lượng và 27% về giá trị so với cùng kỳ năm 2016. Theo đó Mỹ, Trung Quốc và Hà Lan vẫn là những thị trường nhập điều lớn của Việt Nam. Sản phẩm điều Việt Nam hiện có mặt trên 140 quốc gia, vùng lãnh thổ.

Chia sẻ về chất lượng điều XK, ông Vũ Thái Sơn - Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty CP Long Sơn - cho biết, đối với nhân điều XK, lo ngại nhất là vấn đề mất an toàn thực phẩm (ATTP), khách hàng Mỹ đã từ chối mua hạt điều từ nhiều nhà máy chế biến điều của Việt Nam sau khi kiểm tra trực tiếp. Bởi theo Luật Hiện đại hóa ATTP sửa đổi của Mỹ (FSMA) có hiệu lực từ tháng 9/2016, DN nào có vấn đề về XK vào thị trường này, sẽ bị FDA từ chối khi xuất các lô hàng tiếp theo.

Chính vì vậy, Vinacas khuyến cáo, các DN XK điều sang Mỹ cần lưu ý kiểm soát chặt chẽ chất lượng theo đúng tiêu chuẩn và quy định của FDA, đặc biệt là các chỉ số vi sinh. Việc kiểm soát chất lượng nhân điều XK để giữ uy tín thương hiệu không chỉ của DN mà còn cả ngành điều Việt Nam.

Ông Nguyễn Đức Thanh - Chủ tịch Vinacas - khẳng định, cần nâng cao đầu tư công nghệ chế biến, trên cơ sở đó tập trung truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Trong năm 2016, có lô hàng XK điều bị khách hàng phản ánh không bảo đảm ATTP, chủ yếu liên quan đến tạp chất, nhưng so với năm 2015, những vụ khiếu kiện về ATTP có giảm. Đơn cử năm 2015, dù XK ít hơn, nhưng có tới trên 20 vụ. Năm 2016, còn hơn 10 vụ, từ đầu năm 2017 đến nay, chưa có vụ nào.

Về phía DN, ông Lê Quang Luyến - Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Phúc An - cho rằng, để khắc phục rủi ro về ATTP trong XK điều, cộng đồng DN XK đang tập trung chế biến điều sạch, bảo đảm ATTP, phù hợp với xu hướng của khách hàng trong nước và thế giới. "Nhờ đầu tư công nghệ chế biến theo tiêu chuẩn quốc tế, nên giá sản phẩm điều của công ty có giá cao hơn thị trường so với các sản phẩm cùng loại. Để có được tiêu chuẩn này, DN phải mất 12 năm" - ông Luyến cho biết.

Muốn phát triển bền vững, ngoài vấn đề chất lượng, hệ thống quản trị sản xuất tốt, quan trọng nhất vẫn là tiêu chuẩn HACCP (tiêu chuẩn quốc tế xác định, đánh giá và kiểm soát các mối nguy đáng kể đối với ATTP). Thời gian qua, DN XK điều đã đầu tư công nghệ chế biến phù hợp với ngành hàng điều, quan trọng hơn là giải quyết tốt vấn đề ATTP. Song cốt lõi vẫn phải sản xuất tốt, kiểm soát được tất cả các mối nguy tiềm ẩn liên quan đến ATTP. Ông Nguyễn Đức Thanh đưa ra khuyến nghị, các DN thấy rõ, đây là nhu cầu cụ thể và chính đáng của khách hàng cũng là tín hiệu từ thị trường, đòi hỏi bất cứ DN nào muốn tham gia sân chơi quốc tế về ngành hạt và trái cây khô đều phải chuẩn bị kể cả vốn, công nghệ và hệ thống quản lý chất lượng thì mới có thể thành công.