Xử lý 12 dự án kém hiệu quả thuộc ngành Công Thương: Phân định rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân theo từng giai đoạn đầu tư

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương bên lề kỳ họp Quốc hội về vấn đề này, ông Đỗ Văn Sinh - Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội – đánh giá cao kết quả đạt được, song để giải quyết dứt điểm thì cần tiếp tục phân định rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân theo từng giai đoạn đầu tư của từng dự án.

Quyết liệt xử lý các dự án, doanh nghiệp

Cụ thể theo Báo cáo của Chính phủ, sau hơn 2 năm thực hiện Nghị quyết số 33/2016/QH14 của Quốc hội và 1,5 năm triển khai thực hiện Đề án xử lý các dự án, doanh nghiệp theo Quyết định số 1468/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, đến nay công tác chỉ đạo xử lý tồn tại, yếu kém ở các dự án, doanh nghiệp đã được thực hiện thống nhất, đồng bộ, bảo đảm bám sát quan điểm, mục tiêu, nội dung chỉ đạo của Bộ Chính trị và phương án, giải pháp xử lý các dự án, doanh nghiệp theo Đề án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Các giải pháp xử lý, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với các dự án, doanh nghiệp đã được triển khai thực hiện một cách tổng thể, toàn diện. Theo đó, cùng với việc xử lý các vấn đề về tài chính, quản trị, thị trường, hỗ trợ pháp lý, khoa học công nghệ,… các vấn đề về lao động việc làm, ổn định xã hội, bảo đảm môi trường, an ninh - quốc phòng cũng đã được tính tới để xử lý, qua đó đã tạo được những chuyển biến tích cực. Các dự án đi vào hoạt động đã bảo đảm duy trì việc làm và đời sống cho hàng nghìn lao động, góp phần ổn định chính trị - xã hội tại địa phương, đồng thời tạo tiền đề quan trọng cho việc thực hiện xử lý dứt điểm và có hiệu quả các dự án trong thời gian tới theo kế hoạch và lộ trình đề ra.

Bộ Công Thương đã có công văn gửi Tập đoàn Hóa chất Việt Nam đề nghị xây dựng hồ sơ đề xuất đưa Dự án Nhà máy sản xuất phân bón DAP số 1 – Hải Phòng ra khỏi Đề án

Cụ thể, đến thời điểm báo cáo Quốc hội, tình hình ở 12 dự án, doanh nghiệp tiếp tục có các chuyển biến tích cực, trong đó, với 6 dự án trước đây có hoạt động sản xuất, kinh doanh nhưng thua lỗ thì đến năm 2018 và 8 tháng năm 2019 đã có 2 nhà máy hoạt động sản xuất, kinh doanh có lãi (Nhà máy sản xuất phân bón DAP số 1 - Hải Phòng lợi nhuận sau thuế đạt 7,299 tỷ đồng và Nhà máy thép Việt - Trung lợi nhuận sau thuế đạt 270,730 tỷ đồng).

Với 4 dự án còn đang thua lỗ đã từng bước khắc phục khó khăn, tiếp tục giảm được lỗ nhưng do tình hình thị trường diễn biến khó khăn nên kết quả chưa bền vững. Trong khi đó, với 3 dự án trước đây bị dừng sản xuất kinh doanh, đến nay có 01 dự án đã vận hành trở lại, 02 dự án đã đủ điều kiện vận hành trở lại nhưng do thị trường khó khăn nên vẫn dừng sản xuất.

Ngoài ra, 3 dự án xây dựng dở dang, cụ thể, Tổng công ty Giấy Việt Nam đã trình Bộ Công Thương phương án để tiếp tục xử lý dự án và tổ chức triển khai bán đấu giá Dự án lần thứ hai theo quy định; Dự án Nhà máy sản xuất nguyên liệu sinh học Phú Thọ tiếp tục gặp khó khăn do PVOil không phải là cổ đông chính (chiếm 39,76%), các cổ đông ngoài ngành (chiếm 60,24%) không góp thêm vốn để tiếp tục triển khai Dự án; Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn II Nhà máy Gang thép Thái Nguyên chưa giải quyết được tranh chấp Hợp đồng EPC với MCC và các nhà thầu phụ.

Khoan vùng, phân định rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân

Trao đổi bên lề kỳ họp về vấn đề này, ông Đỗ Văn Sinh - Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội – đánh giá cao kết quả xử lý 12 dự án yếu, kém thuộc ngành Công Thương.

“Chính phủ, Bộ Công Thương đã vào cuộc rất quyết liệt với nhiều quyết sách nhằm xử lý những khó khăn, vướng mắc của 12 dự án tồn đọng và đã đạt được những kết quả bước đầu” – Ông Sinh nói và cho rằng: “Vì nhiều nguyên nhân nên tiến độ và kết quả đạt được chưa như mong muồn”.

Ông Đỗ Văn Sinh - Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội

Để giải quyết dứt điểm những khó khăn, vướng mắc cử 12 dự án nói trên, theo ông Sinh, Chính phủ, Bộ Công Thương cần có những giải pháp cụ thể hơn và bám sát thực tế của từng dự án. Theo đó, cần phải khoanh vùng, phân loại từng dự án ở từng thời điểm khác nhau và phân định rõ trách nhiệm cụ thể của từng tổ chức, cá nhân theo từng giai đoạn đầu tư của từng dự án.

Làm rõ hơn, ông Sinh phân tích, một dự án có tổng vốn đầu tư 10.000 tỷ đồng, nhưng trong giai đoạn trước đã đầu tư 8.000 tỷ đồng, giai đoạn sau phần vốn đầu tư chỉ còn 2.000 tỷ đồng, nhưng trong giai đoạn trước, khoản vốn thực đầu tư không phải là 8.000 tỷ đồng mà đã bị thất thoát, trong khi giai đoạn sau chúng ta chỉ có trách nhiệm khắc phục hậu quả. Và như vậy, trách nhiệm không thể thuộc về những người tiếp quản giải quyết dự án ở giai đoạn sau.

Từ phân tích này, vị Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế nhấn mạnh thêm, việc cần làm lúc này là phải thực hiện kiểm toán lại giá trị thật đã đầu tư vào từng dự án và giá trị sử dụng hiện có của khoản đầu tư đó và đây là cơ sở để tính toán phần giá trị bị thất thoát để quy trách nhiệm cho những tập thể, cá nhân đã gây ra.

Liên quan đến việc Bộ Công Thương đã hoàn tất chuyển 12 dự án yếu kém sang Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, ông Sinh chỉ rõ, về nguyên tắc xử lý thì không có gì thay đổi mà chỉ đơn thuần là chuyển vai chủ sở hữu.

“Vấn đề mấu chốt là công tác phối hợp giữa hai đơn vị này, thậm chí, phải chỉ rõ tập thể, cá nhân nào phải chịu trách nhiệm bàn giao hồ sơ, giấy tờ liên quan để đơn vị tiếp quản có cơ sở, có thời gian để giải quyết một cách hiệu quả” – Ông Sinh nhấn mạnh.