Xây dựng văn hoá của người tiêu dùng và người phục vụ hiện nay

TS Cao Đức Thái cho rằng, xây dựng văn hoá của người tiêu dùng và người phục vụ là vấn đề hết sức cần thiết trong nền kinh tế thị trường…
Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng: Cần sự chung tay của toàn xã hội

Trong tất cả các chế độ xã hội hiện đại, mọi người đều bình đẳng về quyền và trách nhiệm trước pháp luật. Trên lĩnh vực kinh tế đó là sự bình đẳng về quyền và trách nhiệm của khách hàng-người sử dụng các dịch vụ (xin gọi là khách hàng) với người sản xuất, người phục vụ (xin gọi là người phục vụ). Tuy nhiên giữa các quốc gia vẫn có sự khác biệt trong các lĩnh vực trên do nhiều yếu tố, trong đó có yếu tố chính trị lịch sử và văn hóa.

Xây dựng văn hóa tiêu dùng của người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam
Ảnh minh họa

Trong chế độ xã hội ta, từ khi xây dựng và thực hiện chế độ xã hội xã hội chủ nghĩa theo mô hình Xô Viết cho đến trước thời kỳ đổi mới, Đại hội VI (năm 1986) trở về trước, quan niệm về xã hội xã hội chủ nghĩa và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta chịu ảnh hưởng của mô hình Xô Viết. Đây cũng là tình hình chung ở tất cả các nước trong hệ thống xã hội chủ nghĩa khi đó. Trong mô hình này, nhận thức về quyền, trách nhiệm của khách hàng và người phục vụ đã có những tập quán mới (xét về văn hóa). Còn nhớ trong xã hội ta đã có thời kỳ thực hiện chế độ bao cấp, trong đó có lương thực thực phẩm, hàng tiêu dùng thiết yếu (như vải) đều được phân phối theo định lượng đối với tất cả các đối tượng. Khi đó sổ gạo và tem phiếu (mua thực phẩm, từ chai nước mắm đến gói mì chính) đều được phân bổ đến tất cả mọi người. Những cô gái làm công tác bán gạo, mì, thịt, cá trở thành “đẹp nhất” trong con mắt các chàng trai. Còn nhớ nỗi buồn lớn nhất của một người thời kỳ đó là “mất sổ gạo”. Thành ngữ thời kỳ này cho đến nay vẫn còn đó- câu: “mặt buồn như mất sổ gạo”. Từ Đại hội VI, 1986 với phương châm “nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật, nói rõ sự thật” cho đến Đại hội IX và Cương lĩnh năm 1991, Đảng ta đã xác định xã hội xã hội chủ nghĩa nước ta gồm 6 đặc trưng:

1-Do nhân dân lao động làm chủ.

2-Có nền kinh tế phát triển cao dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và chế độ công hữu về các tư liệu sản xuất chủ yếu.

3-Có nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

4-Con người được giải phóng khỏi áp bức, bóc lột, bất công, làm theo năng lực, hưởng theo lao động, có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện cá nhân.

5-Các dân tộc trong nước bình đẳng, đoàn kết và giúp đỡ lẫn nhau cùng tiến bộ.

6-Có quan hệ hữu nghị và hợp tác với nhân dân tất cả các nước trên thế giới”.

Trên phương diện kinh tế, mối quan hệ giữa khách hàng với nhà sản xuất đã có những điều chỉnh nhất định. Xét về thực chất, có thể nói khái niệm “khách hàng là thượng đế” đã ra đời từ mô hình kinh tế thị trường có sự quản lý của nhà nước. Tuy nhiên quyền của nhà sản xuất không vì vậy mà giảm nhẹ. Nhà sản xuất cũng có quyền lựa chọn sản xuất cái gì, mẫu mã, phương thức sản xuất như thế nào. Do đó Nhà sản xuất tạo ra cái khung (hàng hóa) để các “thượng đế” lựa chọn!

Ngồn gốc châm ngôn: “Khách hàng là Thượng đế” xuất phát từ Nhật Bản.Theo quan niệm tín ngưỡng cổ Trung Hoa-Thượng đế là thuật từ dùng để chỉ “Vị vua trên cao” hay “Thần linh tối cao”. Còn châm ngôn “khách hàng là thượng đế”

Xuất phát từ quan điểm của người Nhật. Tiếng Nhật là “okyakusama wa kamisama desu” (Với nghĩa là khách hàng nào cũng là vị khách danh dự, cần thể hiện sự tôn trọng đặc biệt). Điều này có nghĩa nhà cung cấp hàng hóa, dịch vụ Nhật thường rất chú ý đến sự hài lòng khách hàng. Còn người cung cấp hàng hóa dịch vụ được xem là “Bề tôi”…

Trong xã hội ta ngày nay, khách hàng và người phục vụ không chỉ bình đẳng về mặt pháp luật mà còn đòi hỏi phải có cách ứng xử có văn hóa. ..Cuộc sống cho thấy không ít trường hợp khi khách hàng mặc cả ..bỏ đi thì bị tiểu thương “ném” theo những câu rất khó nghe. Còn nếu khách hàng không “kìm lòng” được, đáp trả thì họ sẵn sàng văng tục, khi khách hàng trả rẻ hơn giá “niêm yết” thì họ vẫn bán nhưng lại cân thiếu, Còn về phần các “thượng đế” thì: “đi chợ vừa sợ vừa run” bởi những tiểu thương “đầu gấu” sẵn sàng văng tục; Như vậy là ở đây, cách hành xử văn hóa phải đến từ cả hai phía- của kẻ muangười bán. Nói cách khác cả “Thượng đế” và “Bề tôi” tất cả đều phải ứng xử với nhau một cách có văn hóa.

Còn nhớ thời kỳ Việt Nam chống chọi với đại dịch Covid quân đội và cả người dân đã thực hiện sáng kiến “đi chợ hộ”… Hàng hóa mua về được treo bên ngoài cửa cùng với hóa đơn mua hàng, có khi là miễn phí hoàn toàn. Ở nhiều nơi doanh nghiệp đã tổ chức “Cây ATM gạo miễn phí” (Số lượng gạo được xác định cụ thể…) người dân xung quanh tự giám sát lẫn nhau. Đây có thể là những ví dụ về Văn hóa đặc biệt của người Việt Nam trong những hoàn cảnh đặc biệt.

Ngày nay trong môi trường internet, mạng xã hội người dân còn có thêm cả nhu cầu hàng hóa dịch vụ điện tử-internet, mạng xã hội. Nhu cầu này đáp ứng cho việc sử dụng điện thoại di động, dịch vụ truyền hình… Những nhu cầu này đòi hỏi người mua và người bán phải có trình độ cao hơn về hiểu biết khoa học và ứng xử có văn hóa trên lĩnh vực này. Người sử dụng dịch vụ có quyền lựa chọn nhà cung cấp đường truyền…Ngược lại nhà cung cấp phải biết nhu cầu của khách hàng là những gì. Khi thiết bị hỏng hóc, không làm việc thì xử lý như như thế nào? Gọi cho ai…Hồ sơ- Hợp đồng do đó khách hàng cần phải lưu để tra cứu, khi cần…

Nhân đây, Bắc Hà xin được cung cấp một thông tin về nhận xét của một khách quốc tế đến du lịch ở Việt Nam. Khi trả lời câu hỏi: “Ông có hài trong kỳ nghỉ ở Việt Nam không?”. Ông ta trả lời rằng: Tôi đã đi nhiều nơi… “Không đâu dẹp như Thụy Sỹ, không đâu rẻ như Trung Quốc, không đâu ngon và mến khách như Việt Nam”… “Với người Việt Nam, khi gặp nhau dù quen hay không đều chào nhau với cái mỉm cười thân thiện…”; “Nếu hỏi đường họ không chỉ nói phải rẽ phải, rẽ trái… như thế nào mà còn dẫn đến tận nơi khi có thể…”. “Vậy điều gì ông không ưa nhất ở Việt Nam (tôi hỏi tiếp), Trả lời: “Đó là khi qua đường. Với tôi, chỉ đến khi sang đến bên kia đường tôi mới biết mình còn sống” (cười).

Tôi hoan nghênh Báo Công Thương đã sớm đáp ứng nhu cầu của cả hai bên- Kẻ mua, người bán. Tuy là bên thứ ba, không phải là trọng tài, nhưng với việc cung cấp đầy đủ thông tin và những bình luận nhất định Báo Công Thương đã góp phần xây dựng và phát triển nền văn hóa ứng xử trên lĩnh vực kinh tế ở nước ta./.

Bắc Hà
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Văn hoá

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Từ thông điệp của Tổng Bí thư: Quyết liệt chống lãng phí, tiêu cực trong kinh doanh xăng dầu - Bài 1: Để nghị quyết thành hành động

Từ thông điệp của Tổng Bí thư: Quyết liệt chống lãng phí, tiêu cực trong kinh doanh xăng dầu - Bài 1: Để nghị quyết thành hành động

Xăng dầu là nguồn lực chiến lược liên quan đến an ninh quốc gia, bởi vậy chống lãng phí trong kinh doanh xăng dầu cần xem như mang tầm chiến lược cho phát triển
Giá trị trường tồn của tư tưởng Hồ Chí Minh: Từ bình dân học vụ đến bình dân học vụ số

Giá trị trường tồn của tư tưởng Hồ Chí Minh: Từ bình dân học vụ đến bình dân học vụ số

Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, việc trao cho người dân những cơ hội được học tập luôn cần được coi như ưu tiên cao nhất của mọi nền giáo dục.
Lật tẩy chiêu bài bịa đặt từ

Lật tẩy chiêu bài bịa đặt từ 'cờ vàng 3 sọc đỏ' của tổ chức khủng bố Việt Tân

Tìm đủ mọi cách để bịa đặt, xuyên tạc từ hình ảnh “cờ vàng 3 sọc đỏ”, Việt Tân ngày càng điên cuồng tìm cách chống phá Đảng, Nhà nước ta.
Việt Tân lại ‘ếch ngồi đáy giếng’ xuyên tạc về nhập khẩu điện

Việt Tân lại ‘ếch ngồi đáy giếng’ xuyên tạc về nhập khẩu điện

Mới đây, tổ chức khủng bố Việt Tân đã “ếch ngồi đáy giếng”, đưa ra thông tin xuyên tạc về nhập khẩu điện nhằm mục đích xấu, cố tình gây hiểu lầm trong dư luận.
Chuyển đổi số với công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Chuyển đổi số với công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay được đặt trong bối cảnh thực hiện Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị và chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ.

Tin cùng chuyên mục

Vùng 3 Hải quân bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo

Vùng 3 Hải quân bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo

Sáng 7/11, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam tiến hành kiểm tra, nắm bắt tình hình hoạt động công tác đảng, công tác chính trị tại Vùng 3 Hải quân.
Tinh gọn bộ máy: Không chờ hoàn chỉnh rồi mới hoàn thiện

Tinh gọn bộ máy: Không chờ hoàn chỉnh rồi mới hoàn thiện

Để đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển, kỷ nguyên vươn mình, chúng ta phải khẩn trương thực hiện cuộc cách mạng về tinh gọn bộ máy hệ thống chính trị.
Thắng

Thắng 'giặc nội xâm' để bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Đất nước 'chuyển mình', bước vào kỷ nguyên mới, cần chiến thắng được 'giặc nội xâm' – lãng phí là nhiệm vụ cấp bách được Tổng Bí thư Tô Lâm quan tâm sâu sắc.
Không thể phủ nhận giá trị vĩ đại của Cách mạng Tháng Mười Nga

Không thể phủ nhận giá trị vĩ đại của Cách mạng Tháng Mười Nga

Thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười Nga cùng với sự ra đời của nhà nước công nông đầu tiên trên thế giới được xem là sự kiện lịch sử vĩ đại nhất của thế kỷ XX.
Hiện thực hóa khát vọng vươn mình đi tới phồn vinh, hạnh phúc: Kỳ 3: Khát vọng hùng cường, thịnh vượng

Hiện thực hóa khát vọng vươn mình đi tới phồn vinh, hạnh phúc: Kỳ 3: Khát vọng hùng cường, thịnh vượng

Đổi mới sáng tạo được xem là con đường để nhanh chóng tận dụng được sức mạnh của khoa học – công nghệ 4.0 rút ngắn khoảng cách đi tới phồn vinh, hạnh phúc.
Hiện thực hóa khát vọng vươn mình đi tới phồn vinh, hạnh phúc: Kỳ 2: Khai mở dư địa tiềm năng

Hiện thực hóa khát vọng vươn mình đi tới phồn vinh, hạnh phúc: Kỳ 2: Khai mở dư địa tiềm năng

Những điển hình cách làm và hiệu quả đối với các doanh nghiệp chính là khai mở dư địa tiềm năng, hiện thực hóa khát vọng đi tới phồn vinh, hạnh phúc.
“Đúng - Trúng - Hay” trong sinh hoạt chi bộ ở Đảng bộ EVNICT - Bài 5: Diễn đàn dân chủ

“Đúng - Trúng - Hay” trong sinh hoạt chi bộ ở Đảng bộ EVNICT - Bài 5: Diễn đàn dân chủ

Không chi sinh hoạt nghiêm túc, các chi bộ trong Đảng bộ EVNICT còn có nhiều sáng kiến nâng cao chất lượng sinh hoạt thông qua các ý kiến dân chủ.
Hiện thực hóa khát vọng vươn mình đi tới phồn vinh, hạnh phúc

Hiện thực hóa khát vọng vươn mình đi tới phồn vinh, hạnh phúc

Đổi mới sáng tạo đi cùng các đột phá chiến lược là chủ trương lớn của Đảng ta, con đường ngắn nhất đưa Việt Nam tới phồn vinh, hạnh phúc.
“Đúng - Trúng - Hay” trong sinh hoạt chi bộ ở Đảng bộ EVNICT - Bài 4: Chi bộ tiên phong

“Đúng - Trúng - Hay” trong sinh hoạt chi bộ ở Đảng bộ EVNICT - Bài 4: Chi bộ tiên phong

Chi bộ Phòng Triển khai dịch vụ thuộc Đảng bộ EVNICT đã tổ chức nhiều buổi sinh hoạt chuyên đề thực tế ý nghĩa, thu hút 100% đảng viên tham dự.

''Đúng - Trúng - Hay'' trong sinh hoạt chi bộ ở Đảng bộ EVNICT - Bài 3: ''Thành quả'' thiết thực từ sinh hoạt chuyên đề

Với sự đổi mới, cách làm hay, sinh hoạt chuyên đề tại các chi bộ ở Đảng bộ EVNICT đã có những thành quả nhất định.
Bài 2: Tổ chức sinh hoạt chuyên đề “Đúng - Trúng - Hay”

Bài 2: Tổ chức sinh hoạt chuyên đề “Đúng - Trúng - Hay”

Việc tổ chức sinh hoạt chuyên đề “Đúng-Trúng -Hay” là một nhiệm vụ không dễ tuy nhiên ở Đảng bộ EVNICT đã nỗ lực thực hiện và có những thành công nhất định.
“Đúng - Trúng - Hay” trong sinh hoạt chi bộ ở Đảng bộ EVNICT - Bài 1: Nâng “chất” sinh hoạt chi bộ hàng tháng

“Đúng - Trúng - Hay” trong sinh hoạt chi bộ ở Đảng bộ EVNICT - Bài 1: Nâng “chất” sinh hoạt chi bộ hàng tháng

“Chi bộ là đồn lũy của Đảng chiến đấu ở trong quần chúng” và “là sợi dây chuyền để liên hệ Đảng với quần chúng”.
Đường Hồ Chí Minh trên biển: Kỳ tích làm nên huyền thoại

Đường Hồ Chí Minh trên biển: Kỳ tích làm nên huyền thoại

63 năm đã trôi qua, nhưng con đường huyền thoại - đường Hồ Chí Minh trên biển vẫn hiện hữu và trở thành một kỳ tích của dân tộc Việt Nam.
Cảnh giác trên ‘chiến trường thông tin’, tăng giá điện bị đẩy thành ‘vũ khí’ chống phá

Cảnh giác trên ‘chiến trường thông tin’, tăng giá điện bị đẩy thành ‘vũ khí’ chống phá

Những luận điệu xuyên tạc về việc thông báo tăng giá điện gần đây là một chiêu trò quá quen thuộc mà các thế lực thù địch và cơ hội chính trị luôn sử dụng.
Thường xuyên thực hành tiết kiệm, chống lãng phí như

Thường xuyên thực hành tiết kiệm, chống lãng phí như 'rửa mặt hàng ngày'

Vấn nạn lãng phí còn diễn ra khá phổ biến, dưới nhiều dạng thức khác nhau, đã và đang gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho phát triển xã hội.
Đào tạo, phát triển cán bộ trẻ - lực lượng nòng cốt trong công tác xây dựng Đảng

Đào tạo, phát triển cán bộ trẻ - lực lượng nòng cốt trong công tác xây dựng Đảng

Thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã chú trọng phát triển đội ngũ cán bộ trẻ, tạo điều kiện đào tạo bài bản cả trong và ngoài nước.
Bảo vệ nền tảng tư tưởng hướng tới mục tiêu 100 năm dưới sự lãnh đạo của Đảng

Bảo vệ nền tảng tư tưởng hướng tới mục tiêu 100 năm dưới sự lãnh đạo của Đảng

VietnamPlus trân trọng giới thiệu nội dung bài phát biểu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước tại Lễ trao giải Cuộc thi Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng lần thứ Tư, năm 2024.
Báo Công Thương đoạt giải Khuyến khích Cuộc thi chính luận về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Báo Công Thương đoạt giải Khuyến khích Cuộc thi chính luận về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Lần đầu tiên Báo Công Thương đoạt giải Khuyến khích “Cuộc thi chính luận về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng”.
Đảng bộ Trường Đại học Điện lực chủ động đổi mới, thực hiện hiệu quả nhiệm vụ kép

Đảng bộ Trường Đại học Điện lực chủ động đổi mới, thực hiện hiệu quả nhiệm vụ kép

Thời gian qua Đảng bộ Trường Đại học Điện lực đã chủ động đổi mới trong thực hiện “nhiệm vụ kép” - chính trị và chuyên môn.
Kỳ 2: Nguyên nhân và đề xuất một số giải pháp khắc phục căn bệnh “sợ trách nhiệm”

Kỳ 2: Nguyên nhân và đề xuất một số giải pháp khắc phục căn bệnh “sợ trách nhiệm”

Cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cho rằng: “Sợ trách nhiệm là một khuyết điểm thuộc về ý thức tư tưởng, phẩm chất cách mạng của cán bộ, đảng viên".
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động