Xây dựng nhãn hiệu cho thanh long Nguyên Bình

Từ trụ thanh long đầu tiên đến cây thoát nghèo của bà con

Câu chuyện về cây thanh long ở Nguyên Bình (Cao Bằng) khởi nguồn cách đây hơn 20 năm, khi những nông dân tiên phong như ông Hà Văn Luân ở xóm Vũ Ngược đem những trụ thanh long đầu tiên về gieo trên vùng đất đồi dốc vốn chỉ quen với ngô, lúa. Thời điểm ấy, nhiều người còn hoài nghi, cho rằng cây “giống xương rồng” này khó đem lại giá trị. Thế nhưng, những vụ quả đầu tiên đã chứng minh điều ngược lại khi năng suất cao, quả đẹp, ngọt đậm, hái đến đâu bán hết đến đó. Thu nhập từ thanh long gấp nhiều lần trồng ngô, mở ra hướng đi mới cho bà con.

Từ những thử nghiệm ban đầu ấy, đến năm 2015, xã Nguyên Bình chính thức đưa thanh long vào trồng trên diện rộng. Hiện nay, toàn xã đã có 40,5 ha với 1.288 hộ tham gia trồng, trong đó 30,4 ha đang cho thu hoạch. Thanh long nhanh chóng trở thành cây trồng chủ lực, góp phần quan trọng vào xóa đói giảm nghèo.

Nhiều hộ dân đã đổi đời nhờ gắn bó với loại cây này. Tiêu biểu là gia đình ông Đinh Văn Cừ ở xóm Vũ Ngược. Từ vài trăm trụ thanh long năm 2006, nay vườn của ông đã có hơn 1.000 trụ trên diện tích 1 ha, mỗi năm cho thu nhập trên 150 triệu đồng. Ông Cừ còn tự nhân giống, chia sẻ kỹ thuật chăm sóc, hỗ trợ bà con cùng phát triển. Câu chuyện của ông là minh chứng sống động cho hiệu quả kinh tế mà thanh long mang lại, đồng thời khẳng định sức sống bền bỉ của loại cây này trên đất Nguyên Bình.

Không chỉ vậy, phong trào trồng thanh long đã lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng. Từ chỗ chỉ có một vài hộ thử nghiệm, nay cây thanh long đã hiện diện ở hầu hết các xóm, trở thành một phần trong nếp sống, sinh kế của bà con dân tộc thiểu số. Thu nhập ổn định từ thanh long giúp nhiều hộ xây dựng được nhà cửa kiên cố, sắm sửa phương tiện sản xuất, tạo dựng cuộc sống khấm khá hơn.

Xây dựng thương hiệu và phát triển bền vững

Tuy nhiên, để cây thanh long thực sự vươn xa và mang lại giá trị bền vững, việc xây dựng thương hiệu, quản lý chất lượng và mở rộng thị trường là điều tất yếu. Chính vì vậy, ngày 27/8 vừa qua, UBND xã Nguyên Bình phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Hệ thống nông nghiệp, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Cao Bằng đã khởi động Dự án “Xây dựng, quản lý và phát triển nhãn hiệu tập thể Thanh long Nguyên Bình”.

Hội nghị khởi động dự án cũng đồng thời là dịp để đánh giá chất lượng cảm quan sản phẩm. Kết quả cho thấy thanh long Nguyên Bình có mẫu mã đẹp, ruột quả ngọt thanh, hương vị đặc trưng được người tiêu dùng ưa chuộng. Đây là những lợi thế cạnh tranh quan trọng, song muốn khẳng định vị trí trên thị trường, sản phẩm phải có nhãn hiệu tập thể, có hệ thống truy xuất nguồn gốc, có chiến lược quảng bá và tiêu thụ bài bản.

Dự án này vì thế không chỉ dừng lại ở việc gắn một cái tên chung cho sản phẩm, mà còn là bước khởi đầu để hình thành cả một hệ thống quản lý chất lượng, nâng cao giá trị gia tăng và tạo sức bật mới cho cây thanh long. Với sự đồng hành của cơ quan khoa học và quản lý, xã Nguyên Bình đang thể hiện quyết tâm rõ ràng xây dựng thương hiệu thanh long chất lượng cao, hướng đến phát triển kinh tế nông nghiệp bền vững, nâng cao thu nhập cho người dân.

Thực tiễn cho thấy, chỉ khi sản phẩm có thương hiệu, được quản lý chất lượng chặt chẽ thì mới có thể mở rộng quy mô hàng hóa, vươn tới những thị trường khó tính hơn. Đây cũng là con đường tất yếu để thanh long Nguyên Bình không chỉ tiêu thụ quanh vùng hay trong tỉnh, mà còn tiến ra thị trường cả nước, xa hơn là hướng đến xuất khẩu.

Từ thành công của những hộ nông dân điển hình, kết hợp với chính sách hỗ trợ kịp thời, Nguyên Bình đang đứng trước cơ hội biến cây thoát nghèo thành cây làm giàu. Nhưng để đạt được điều đó, bên cạnh nỗ lực của từng hộ dân, cần có sự vào cuộc quyết liệt hơn nữa của chính quyền địa phương trong hỗ trợ kỹ thuật, vốn, bao tiêu sản phẩm và kết nối thị trường.

Hành trình của cây thanh long Nguyên Bình là minh chứng rõ ràng cho sức sống của những mô hình nông nghiệp gắn với sự dám nghĩ, dám làm của nông dân. Từ chỗ chỉ là cây trồng mới lạ, nay thanh long đã trở thành cây chủ lực, mang lại thu nhập ổn định, giúp bà con dân tộc thiểu số vươn lên thoát nghèo.

Khởi động Dự án xây dựng nhãn hiệu tập thể chính là bước đi tất yếu, mở ra tương lai phát triển quy mô hàng hóa và nâng tầm giá trị cho loại quả đặc sản này. Nếu được triển khai đồng bộ, bài bản, dự án sẽ là đòn bẩy để thanh long Nguyên Bình khẳng định thương hiệu, vươn xa hơn nữa trên thị trường.

Sự bén rễ của cây thanh long trên vùng đất Nguyên Bình không chỉ mở ra hướng thoát nghèo cho hàng nghìn hộ dân mà nay còn đứng trước cơ hội vươn xa nhờ dự án “Xây dựng, quản lý và phát triển nhãn hiệu tập thể Thanh long Nguyên Bình”. Đây là bước đi căn cơ nhằm khẳng định giá trị, nâng cao hiệu quả kinh tế và đưa loại quả đặc sản này trở thành sản phẩm hàng hóa có chỗ đứng vững vàng trên thị trường.