Xây dựng Luật PPP chặt chẽ, đồng bộ với hệ thống pháp luật

PPP là một hình thức đầu tư theo hình thức đối tác công - tư quan trọng, cần khuyến khích phát triển nên việc tiến tới ban hành Luật PPP là cần thiết. Tuy nhiên, Chuyên gia kinh tế - Tiến sĩ Vũ Đình Ánh cho rằng, Luật PPP cũng chỉ là một luật trong hệ thống và xây dựng đồng bộ với các luật khác có liên quan khác như Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách Nhà nước, Luật Đất đai, Luật Doanh nghiệp... 

Các dự án PPP thực hiện tại Việt Nam trong một thập kỷ lại đây (chủ yếu là hình thức BOT và BT), đã huy động được hàng trăm ngàn tỷ đồng xây dựng hạ tầng giao thông quan trọng và hiện đại, góp phần phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, theo ông Vũ Đình Ánh, đầu tư PPP đã và đang bộc lộ những bất cập, hạn chế và sai phạm nghiêm trọng, nhất là làm thất thoát tài sản nhà nước, giá trị dự án vượt xa so với thực tế, xung đột giữa chủ đầu tư khai thác dự án với người sử dụng, thiếu công khai minh bạch… Để quản lý PPP hiệu quả, việc cơ quan chức năng của Chính phủ đang xây dựng Dự thảo Luật Đầu tư PPP (Luật PPP) để trình Quốc hội tiến tới ban hành là cần thiết, cấp bách để tạo lập một khuôn khổ pháp lý nhằm điều chỉnh hành vi của tất cả các bên có liên quan đến PPP, phát triển lành mạnh PPP, ngăn chặn và xử lý hiệu quả những sai phạm phát sinh.

xay dung luat ppp chat che dong bo voi he thong phap luat
Nhiều dự án hạ tầng giao thông đã đầu tư theo hình thức PPP

Góp ý xây dựng dự thảo Luật PPP, ông Vũ Đình Ánh cho rằng, thứ nhất: Phạm vi điều chỉnh không nên qui định cứng về PPP trong luật chỉ bao gồm các lĩnh vực giao thông, năng lượng, hệ thống cấp nước, hệ thống xử lý nước thải, rác thải và y tế, mà cần xác định PPP những năm tới là hình thức đầu tư chủ yếu thay thế đầu tư toàn bộ từ nguồn ngân sách nhà nước (NSNN) và có tính chất NSNN trong tất cả các lĩnh vực, từ hạ tầng kinh tế đến hạ tầng xã hội. Đầu tư PPP chắc chắn sẽ phát triển mạnh và đa dạng những năm tới, thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư trong nước và ngoài nước, cung cấp ngày càng nhiều dịch vụ công vốn dĩ trước đây chỉ do nhà nước trực tiếp cung cấp. Do vậy, thực hiện cụ thể các dự án PPP nên để văn bản cấp Nghị định hướng dẫn chi tiết.

Thứ hai, nên bỏ quy định hiện hành về qui mô tối thiểu dự án áp dụng hình thức PPP. Lý do, trong bối cảnh kinh tế - tài chính những năm tới, PPP sẽ là hình thức đầu tư chủ yếu tạo dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội. Nếu vẫn duy trì quy định quy mô tối thiểu dự án PPP, sẽ tước bỏ cơ hội đầu tư đối với nhiều dự án dù quy mô nhỏ nhưng vẫn hấp dẫn các nhà đầu tư và có ý nghĩa kinh tế - xã hội không hề nhỏ, vừa tạo kẽ hở cho việc vận dụng Luật PPP khi xác định giá trị dự án ban đầu thường không chuẩn xác, thậm chí chia nhỏ các dự án hoặc gộp dự án để không, hoặc đưa vào thực hiện PPP vì mục đích tư lợi. Hơn nữa, căn cứ để xác định mức quy mô dự án PPP tối thiểu còn nặng về cảm tính, trong khi quy định của Luật PPP đòi hỏi cần khoa học và hướng tới tương lai.

Thứ ba, nguyên tắc áp dụng hợp đồng hiện vẫn có sự lẫn lộn giữa nguyên tắc chung của hợp đồng PPP với nguyên tắc hợp đồng BOT dự án giao thông đường bộ. Nếu chỉ áp dụng PPP đối với dự án có thu phí khi người dân “có hơn một sự lựa chọn sử dụng dịch vụ” sẽ một mặt thu hẹp phạm vi thực hiện PPP, đặc biệt là đối với các dự án cải tạo nâng cấp đòi hỏi nguồn vốn lớn vượt khả năng của đầu tư trực tiếp từ Nhà nước, mặt khác dễ dàng diễn giải nội hàm “có hơn một sự lựa chọn” theo nhiều cách khác nhau, vừa có thể xảy ra lạm dụng, vừa có thể tạo ra xung đột lợi ích giữa các bên có liên quan.

xay dung luat ppp chat che dong bo voi he thong phap luat

Thứ tư, các loại hợp đồng PPP rất đa dạng, tuỳ theo từng dự án cụ thể và yêu cầu của các bên tham gia đồng thời có thể phát sinh các dạng hợp đồng mới trong tương lai, nên việc chỉ quy định dạng hợp đồng BOT và BTL là không thực tế, không phù hợp, mà nên để ngỏ các dạng hợp đồng thay vì quy định trong Luật PPP. Riêng đối với trường hợp hợp đồng BT, nên thực hiện theo nguyên tắc tách rời chung cho PPP. Cụ thể, thực hiện đấu thầu dự án BT và thanh toán cho nhà đầu tư trúng thầu bằng tiền thu được từ bán đấu giá đất đối ứng, thay vì nhà đầu tư dự án BT và người có quyền sử dụng đất đối ứng gần như theo cách hoàn toàn từ đề xuất của nhà đầu tư như hiện nay. Cơ chế hiện hành của BT là cội nguồn thất thoát “kép” khi nhà đầu tư và nhà quản lý nhà nước liên kết với nhau để trục lợi, xâm phạm lợi ích của nhà nước và nhân dân.

Thứ năm, nguồn vốn của nhà nước trong dự án PPP không nên được bố trí thông qua thành lập Quỹ phát triển các dự án PPP, hoặc hình thành dòng ngân sách riêng trong kế hoạch đầu tư công thay thế bố trí trong nguồn vốn đầu tư công trung hạn và hàng năm, do có thể phá vỡ các nguyên tắc quản lý tài chính ngân sách nói chung, quản lý vốn đầu tư công nói riêng. Nếu thành lập Quỹ sẽ phát sinh thêm một quỹ tài chính nhà nước ngoài NSNN khiến cho nguồn lực tài chính nhà nước bị phân tán, trong khi thể chế quản lý các quỹ tài chính nhà nước ngoài NSNN hiện nay còn nhiều bất cập. Xét đến cùng, PPP chỉ là một hình thức đầu tư công, cho dù tới đây có thể là một trong những hình thức quan trọng nhất, thì vẫn phải tuân thủ các quy định về đầu tư công, phần vốn Nhà nước trong dự án PPP được bố trí trong phần NSNN dành cho đầu tư công trung hạn và hàng năm là hợp lý mà không cần có dòng ngân sách riêng. Bên cạnh đó, quyết toán công trình dự án PPP như quy định tại Nghị định 63/2018 và Thông tư 88/2018/TTBTC cũng như thanh tra, kiểm tra, kiểm toán tương tự như các dự án đầu tư công là phù hợp và nên tiếp thu đưa vào Luật PPP. Không thể dựa trên sự chủ động và củng cố sự yên tâm của nhà đầu tư để phá vỡ các nguyên tắc nền tảng, tạo môi trường cho sự tuỳ tiện và lãng phí.

Thứ sáu, cần thận trọng khi đề xuất các nội dung về bảo lãnh của Chính phủ đối với các dự án PPP, kể cả bảo lãnh doanh thu tối thiểu, bảo lãnh ngoại tệ, bảo lãnh vốn vay hay các loại bảo lãnh khác, vì có thể phát sinh nội dung liên quan đến hình thức, hoạt động của doanh nghiệp dự án và các ưu đãi về đất đai khi ngày càng có nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước tham gia vào PPP. Việc bảo lãnh của Chính phủ cho nhà đầu tư dự án PPP, quy định hình thức doanh nghiệp đặc thù hay ưu đãi riêng về đất đai trong khi quy mô các dự án thường rất lớn, thời gian kéo dài và đặc biệt là chưa tách biệt nhà đầu tư dự án PPP với nhà khai thác dự án PPP (BOT) hoặc dự án đối ứng (BT), điều này sẽ gây ra nhiều hệ lụy và rủi ro không chỉ cho các bên tham gia dự án mà còn cho cả nền kinh tế, chẳng hạn như rủi ro tỷ giá, ngoại hối, rủi ro nợ công, rủi ro thị trường tài chính, dung dưỡng một số nhà đầu tư thiếu năng lực, thậm chí “tay không bắt giặc”, làm méo mó thị trường cũng như khoét sâu sự bất bình đẳng trong môi trường kinh doanh.

Ngọc Quỳnh
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★

Tin mới nhất

Công an Hà Nội thông tin vụ lừa đảo liên quan đến tài khoản "Huấn Hoa Hồng"

Công an Hà Nội thông tin vụ lừa đảo liên quan đến tài khoản "Huấn Hoa Hồng"

Hiện Công an TP. Hà Nội đang tiếp tục điều tra, mở rộng vụ án lừa đảo liên quan tới tài khoản mạng xã hội có tên "Huấn Hoa Hồng".
Vĩnh Long: Tìm nạn nhân trong vụ lừa đảo xảy ra tại cửa hàng vàng bạc Huỳnh Thắng

Vĩnh Long: Tìm nạn nhân trong vụ lừa đảo xảy ra tại cửa hàng vàng bạc Huỳnh Thắng

Công an tỉnh Vĩnh Long đang tìm nạn nhân trong vụ án chủ cửa hàng vàng Huỳnh Thắng (huyện Long Hồ) lừa đảo chiếm đoạt tài sản với số tiền trên 35 tỷ đồng.
Vụ Hậu “pháo”: Bắt Phó Bí thư Vĩnh Phúc và nguyên Bí thư Quảng Ngãi

Vụ Hậu “pháo”: Bắt Phó Bí thư Vĩnh Phúc và nguyên Bí thư Quảng Ngãi

Liên quan tới vụ Hậu “pháo”, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã bắt Phó Bí thư Vĩnh Phúc Phạm Hoàng Anh và nguyên Bí thư Quảng Ngãi Lê Viết Chữ.
Chủ tịch Tân Hoàng Minh Đỗ Anh Dũng bị tuyên phạt 8 năm tù

Chủ tịch Tân Hoàng Minh Đỗ Anh Dũng bị tuyên phạt 8 năm tù

Bị cáo Đỗ Anh Dũng, Chủ tịch Tập đoàn Tân Hoàng Minh bị tòa tuyên phạt 8 năm tù về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Đề nghị truy tố 254 bị can trong đại án đăng kiểm

Đề nghị truy tố 254 bị can trong đại án đăng kiểm

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP. Hồ Chí Minh đã hoàn tất điều tra, chuyển hồ sơ đề nghị truy tố 254 bị can có sai phạm trong lĩnh vực đăng kiểm.

Tin cùng chuyên mục

Đắk Lắk: Khởi tố 2 đối tượng múc đất tại dự án đường cao tốc đi bán

Đắk Lắk: Khởi tố 2 đối tượng múc đất tại dự án đường cao tốc đi bán

Công an huyện Krông Pắk (Đắk Lắk) đã ra quyết định khởi tố 2 đối tượng về hành vi đưa hối lộ và nhận hối lộ liên quan đến việc múc đất tại dự án cao tốc đi bán.
Nhức nhối mua bán hóa đơn trái phép trên mạng: Bộ Tài chính liệu có bó tay?

Nhức nhối mua bán hóa đơn trái phép trên mạng: Bộ Tài chính liệu có bó tay?

Tình trạng mua bán trái phép hóa đơn diễn ra ngày một nhiều, công khai trên mạng xã hội, gây thất thu cho ngân sách nhà nước.
Đồng Tháp: Công khai danh sách 6 đơn vị nợ 8,5 tỷ đồng tiền thuế

Đồng Tháp: Công khai danh sách 6 đơn vị nợ 8,5 tỷ đồng tiền thuế

Cục Thuế tỉnh Đồng Tháp vừa có thông báo công khai danh sách 6 người nộp thuế nợ tiền thuế đến thời điểm 21/3/2024, với số tiền hơn 8,5 tỷ đồng.
Đã bắt được kẻ dùng tài khoản Huấn Hoa Hồng để lừa đảo

Đã bắt được kẻ dùng tài khoản Huấn Hoa Hồng để lừa đảo

Công an tỉnh Lạng Sơn vừa khởi tố đối tượng thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên mạng thông qua việc giả danh Bùi Xuân Huấn, tức Huấn Hoa Hồng.
TP. Hồ Chí Minh: Phòng khám đa khoa Hà Đô bị tước giấy phép 4 tháng

TP. Hồ Chí Minh: Phòng khám đa khoa Hà Đô bị tước giấy phép 4 tháng

Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh vừa ra quyết định xử phạt 144 triệu đồng, tước giấy phép hoạt động 4 tháng đối với Phòng khám đa khoa Hà Đô do có nhiều sai phạm.
Đắk Nông: Cặp đôi có hàng chục tiền án cạy cửa tiệm vàng, “khoắng” nhiều tài sản

Đắk Nông: Cặp đôi có hàng chục tiền án cạy cửa tiệm vàng, “khoắng” nhiều tài sản

Chiều 26/3, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đắk Nông đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và ra lệnh tạm giam 2 đối tượng về hành vi trộm cắp tài sản.
TP. Hồ Chí Minh: Chi tiết lịch xét xử 3 cha con ông Trần Quí Thanh

TP. Hồ Chí Minh: Chi tiết lịch xét xử 3 cha con ông Trần Quí Thanh

Toà án nhân dân TP. Hồ Chí Minh sắp mở phiên toà xét xử sơ thẩm 3 cha con ông Trần Quí Thanh về tội "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản".
Bộ Công an: Vụ án Tập đoàn Phúc Sơn là một dạng tội phạm mới

Bộ Công an: Vụ án Tập đoàn Phúc Sơn là một dạng tội phạm mới

Theo Bộ Công an, Chủ tịch Tập đoàn Phúc Sơn dựa vào mối quan hệ thân quen để chi phối chính quyền cơ sở.
Lào Cai: Hợp tác xã Việt Hoàng bị cưỡng chế thuế

Lào Cai: Hợp tác xã Việt Hoàng bị cưỡng chế thuế

Nợ thuế hơn 2,6 tỷ đồng quá hạn, Hợp tác xã Việt Hoàng (Lào Cai) bị cưỡng chế thuế bằng biện pháp trích tiền từ tài khoản tại 2 ngân hàng.
Lào Cai: Bắt đối tượng trồng gần 800 cây thuốc phiện trong vườn rau cải

Lào Cai: Bắt đối tượng trồng gần 800 cây thuốc phiện trong vườn rau cải

Công an huyện Si Ma Cai (Lào Cai) phát hiện, bắt quả tang đối tượng trồng trái phép gần 800 cây thuốc phiện xen lẫn trong vườn rau cải.
Lâm Đồng: Lấy trộm 5,4 cây vàng rồi đem cất giấu trong vườn cà phê

Lâm Đồng: Lấy trộm 5,4 cây vàng rồi đem cất giấu trong vườn cà phê

Lợi dụng lúc chủ nhà đi vắng, đối tượng K’Bỏi (trú tại huyện Bảo Lâm, Lâm Đồng) đã đột nhập lấy trộm 5,4 cây vàng rồi đem về chôn giấu trong vườn cà phê.
TP. Hồ Chí Minh: Danh sách 185 doanh nghiệp nợ thuế hơn 3.300 tỷ đồng

TP. Hồ Chí Minh: Danh sách 185 doanh nghiệp nợ thuế hơn 3.300 tỷ đồng

Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh vừa công khai danh sách 185 doanh nghiệp nợ thuế trong đợt tháng 2/2024, với tổng số tiền nợ thuế hơn 3.300 tỷ đồng.
Shark Thủy bị bắt, bị hại làm sao để đòi lại tiền?

Shark Thủy bị bắt, bị hại làm sao để đòi lại tiền?

Theo luật sư, để bảo vệ quyền lợi của mình, những người mua cổ phần của công ty Shark Thủy hiện còn dư nợ cần cung cấp hồ sơ, tài liệu để phục vụ điều tra.
An Giang: Tạm hoãn xuất cảnh đối với người đại diện doanh nghiệp nợ thuế

An Giang: Tạm hoãn xuất cảnh đối với người đại diện doanh nghiệp nợ thuế

Ngày 26/3, Cục Thuế tỉnh An Giang cho biết, Chi cục Thuế TP. Long Xuyên vừa có thông báo về việc tạm hoãn xuất cảnh đối với người đại diện doanh nghiệp nợ thuế.
Mua tiền giả về đưa cho cha, cả 2 bị khởi tố

Mua tiền giả về đưa cho cha, cả 2 bị khởi tố

Hào đặt mua hơn 20 triệu đồng tiền giả đem về đưa cho cha là Võ Quý Nam tiêu xài, sau đó cả 2 bị công an khởi tố với hành vi tàng trữ, lưu hành tiền giả.
Công ty Tinh bột sắn Phú Yên bị phạt gần 3,4 tỷ đồng

Công ty Tinh bột sắn Phú Yên bị phạt gần 3,4 tỷ đồng

Công ty Cổ phần Tinh bột sắn Phú Yên bị xử phạt gần 3,4 tỷ đồng do có 6 hành vi vi phạm liên quan đến lĩnh vực bảo vệ môi trường.
Bình Dương: Bắt tại trận thanh niên cướp tiệm vàng ở Dĩ An

Bình Dương: Bắt tại trận thanh niên cướp tiệm vàng ở Dĩ An

Công an TP. Dĩ An, tỉnh Bình Dương đang tạm giữ Nguyễn Minh Kiệt (sinh năm 2001, trú tại Cà Mau) về hành vi giả vờ mua vàng rồi cướp và bỏ chạy.
Khách hàng phàn nàn về chính sách bảo hành, siêu thị MediaMart nói gì?

Khách hàng phàn nàn về chính sách bảo hành, siêu thị MediaMart nói gì?

Đại diện MediaMart cho rằng, việc khách hàng khiếu nại siêu thị không hỗ trợ trong bảo hành sản phẩm là không chính xác.
Thanh Hóa: Nhân viên cơ sở cai nghiện bị bắt do dính líu đến ma tuý

Thanh Hóa: Nhân viên cơ sở cai nghiện bị bắt do dính líu đến ma tuý

Cơ quan công an vừa bắt giữ ông Nguyễn Ngọc Huy, nhân viên Cơ sở Cai nghiện ma túy số 1 Thanh Hóa để làm rõ về hành vi liên quan tới ma túy.
TP. Hồ Chí Minh: Chiếm đoạt 8 tỷ đồng bằng thủ đoạn làm thủ tục du học Mỹ

TP. Hồ Chí Minh: Chiếm đoạt 8 tỷ đồng bằng thủ đoạn làm thủ tục du học Mỹ

Nguyễn Phương Thanh (trú tại TP. Hồ Chí Minh) nói quen cán bộ ngành ngoại giao, có thể làm thủ tục đi du học Mỹ, từ đó đã chiếm đoạt của nạn nhân hơn 8 tỷ đồng.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động