Vướng quy hoạch, hàng loạt dự án nguy cơ chậm tiến độ

Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về triển khai thi hành Luật Quy hoạch diễn ra mới đây, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An cho rằng, vướng mắc lớn nhất hiện nay là không có quy định chuyển tiếp, không cho phép điều chỉnh quy hoạch. Bên cạnh đó, trình tự điều chỉnh theo Luật Quy hoạch rất phức tạp, gần như làm quy hoạch mới.

Nhiều tỉnh thành đề xuất với Bộ Công Thương được điều chỉnh quy hoạch các dự án điện, trong đó có các dự án năng lượng tái tạo, đường dây, cải tạo công suất… (ảnh minh họa)

Chia sẻ thực tế ở Bộ Công Thương, Thứ trưởng Đặng Hoàng An cho hay, Bộ Công Thương có 3 lĩnh vực vướng mắc lớn nhất là điện, khoáng sản và năng lượng. Cụ thể, đối với lĩnh vực điện, đã có quy hoạch điện quốc gia, tỉnh, thành nhưng hiện vẫn có tới 369 dự án điện đang bị vướng mắc. Trong đó có nhiều dự án rất cấp bách nhưng đều đang “tắc”, không thể triển khai được.

“Rất nhiều tỉnh, thành trong các cuộc gặp với Bộ Công Thương đều đề xuất được điều chỉnh quy hoạch các dự án điện, trong đó có cả các dự án năng lượng tái tạo, đường dây, cải tạo công suất… Chúng tôi cũng phải nói là nếu sắp tới gỡ được các vướng mắc trong giai đoạn đoạn chuyển tiếp này, cho phép điều chỉnh thì mới tháo gỡ được 369 dự án điện đang bị tắc” – Thứ trưởng Đặng Hoàng An cho hay.

Điện là một trong những yếu tố quan trọng nhất, liên quan đến nhiều dự án phát triển kinh tế và đầu tư. Để chào đón các dự án đầu tư, đôi khi, các dự án điện phải “vắt chân lên cổ” mới kịp. Tiêu biểu như để thu hút Samsung đầu tư vào Việt Nam, ngành điện phải đi trước một bước, xây dựng cơ sở hạ tầng đáp ứng cho nhu cầu phát triển trước khi nhà đầu tư đến. Cho nên những vướng mắc liên quan đến quy hoạch cần phải được điều chỉnh để các dự án điện được triển khai đúng tiến độ, không ảnh hưởng đến các dự án kêu gọi đầu tư.

Cùng với các dự án điện, các ngành năng lượng khác bao gồm than, dầu khí, xăng dầu hiện nay cũng còn nhiều tồn tại khi có những dự án trước đây chưa có trong quy hoạch. Bộ Công Thương đã báo cáo lên Chính phủ để điều chỉnh rất nhiều dự án vì gặp vướng mắc.

Đơn cử, về các dự án khoáng sản, hiện nay, ta có 12 quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản. Trong quá trình thăm dò đã phát sinh nhiều vấn đề về tọa độ, diện tích. Khi thăm dò xong, nhiều dự án có thể vênh so với quy hoạch trước nên phải có đề xuất giải pháp khách quan là điều chỉnh. Nhưng việc điều chỉnh lại vướng với Điều 59, Luật Quy hoạch nên không thể điều chỉnh được. Thứ trưởng Đặng Hoàng An nhấn mạnh: “Bộ Công Thương đã đề xuất với Chính phủ với kỳ vọng sắp tới sẽ có nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc Quốc hội cho phép điều chỉnh trực tiếp các quy hoạch này vì đây là những dự án thực sự cấp bách, nếu không được điều chỉnh, tiến độ sẽ rất khó khăn”.

Ngoài ra, Thứ trưởng Đặng Hoàng An cũng chia sẻ, hiện quy hoạch tổng thể quốc gia theo trình tự thì đến tháng 11/2021 mới trình Quốc hội phê duyệt, sau đó mới có các quy hoạch phía dưới. Bởi theo điều 4,6 và 20 về lập quy hoạch thì quy hoạch phải được thực hiện từ cao xuống thấp. Các quy hoạch dưới sẽ không được lập nếu không có quy hoạch quốc gia hoặc quy hoạch quốc gia không có hình hài rõ nét. Đây là điều cực kỳ vướng cho các dự án năng lượng đang kỳ vọng gấp rút được triển khai.

“Cho nên, chúng tôi cũng đề xuất tiến độ lập quy hoạch tổng thể quốc gia phải đẩy sớm để có điều kiện thực hiện các quy hoạch dưới. Nếu không nhiều dự án sẽ rất khó khả thi trong thực tế” – Thứ trưởng Đặng Hoàng An đề nghị.