Ứng phó với biến đổi khí hậu: Cần tái cấu trúc nền kinh tế mỗi vùng, miền, địa phương Các siêu đô thị ven biển châu Á đối diện nguy cơ ngập lụt do biến đổi khí hậu |
Cùng tham dự và phát biểu có Tổng thư ký LHQ António Guterres, các Tổng thống, Thủ tướng và đại diện cấp cao của các nước thành viên HĐBA.
Đây là lần đầu tiên người đứng đầu Chính phủ Việt Nam tham dự và phát biểu tại một sự kiện trong khuôn khổ HĐBA LHQ, thể hiện vai trò và đóng góp trách nhiệm của Việt Nam vào nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế trong ứng phó với biến đổi khí hậu (BĐKH), thách thức toàn cầu hàng đầu hiện nay.
Phiên thảo luận mở cấp cao trực tuyến của Hội đồng bảo an Liên hợp quốc |
Phát biểu tại phiên thảo luận, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao sáng kiến của Chính phủ Anh và Thủ tướng Boris Johnson trong việc tổ chức cuộc họp của HĐBA LHQ về chủ đề “Giải quyết các nguy cơ đối với hoà bình và an ninh quốc tế liên quan đến khí hậu”.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho hay, trái đất, hành tinh xanh, ngôi nhà chung của chúng ta đang phải chịu những tác động khốc liệt của biến đổi khí hậu. Năm 2020 là một trong ba năm nóng nhất từng được ghi nhận trong lịch sử hiện đại với những tác động dồn dập, nghiêm trọng của lũ lụt, hạn hán, cháy rừng, nước biển dâng, cùng với đó là bùng phát khủng khiếp chưa từng có của đại dịch Covid-19.
Tất cả những điều tồi tệ này đã đè nặng lên đời sống chính trị, kinh tế xã hội của các quốc gia, gây thất nghiệp, đói nghèo, đe dọa sinh kế hàng trăm triệu người dân, tiềm ẩn nguy cơ gây bất ổn hoặc làm trầm trọng hơn các xung đột hiện có ở không ít quốc gia, khu vực, từ đó đe dọa môi trường hòa bình, an ninh quốc tế. Hơn nữa, chính xung đột và bất ổn lại là căn nguyên làm suy yếu thêm năng lực tự cường của các quốc gia, tước đi những nguồn lực quý báu lẽ ra được dành cho ứng phó với các thách thức biến đổi khí hậu.
Với sứ mệnh hàng đầu là duy trì hòa bình và an ninh quốc tế, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đưa ra khuyến nghị tới HĐBA LHQ rằng, cần tập hợp nỗ lực của cả cộng đồng quốc tế cùng hành động quyết liệt với các giải pháp căn cơ, cụ thể sau:
Thứ nhất, có cách tiếp cận toàn diện, cân bằng khi xử lý mối liên hệ giữa các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống trên toàn cầu, nhất là loại bỏ các nguyên nhân gốc rễ của xung đột như nghèo đói, bất bình đẳng, hành động chính trị cường quyền và can thiệp, áp đặt đơn phương. Tuân thủ nghiêm túc Hiến chương LHQ và luật pháp quốc tế phải thực sự trở thành chuẩn mực hành xử của các quốc gia trong quan hệ quốc tế.
Thứ hai, để thực hiện hiệu quả Chương trình Nghị sự 2030 về Phát triển Bền vững (SDG-2030), Công ước khung của LHQ về Biến đổi khí hậu (UNFCCC) và Thỏa thuận Paris về Biến đổi khí hậu (COP-21), Hội đồng Bảo an và cộng đồng quốc tế cần dành thêm nguồn lực để hỗ trợ các nước đang phát triển, chậm phát triển, quốc đảo nhỏ, nước không có biển đang phải chịu tác động biến đổi khí hậu nặng nề nhất nhưng lại thiếu nghiêm trọng về chuyên môn, nguồn lực.
Thứ ba, HĐBA tiếp tục tăng cường năng lực cảnh báo, trung gian hòa giải, ngăn ngừa và giải quyết xung đột tại các khu vực, trong đó có phương thức thông qua hợp tác chặt chẽ với các tổ chức khu vực.
Thứ tư, để giải quyết hài hòa mối liên hệ giữa khí hậu và an ninh, cần tiếp tục bảo đảm các nguyên tắc tôn trọng chủ quyền, quyền tự chủ và trách nhiệm chủ đạo của quốc gia. Lợi ích chung của cộng đồng và mọi người dân, nhất là các nhóm dễ bị tổn thương phải được đặt ở vị trí trung tâm trong các chiến lược, kế hoạch ứng phó với biến đổi khí hậu ở cấp độ quốc gia và toàn cầu.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết thêm, Việt Nam là top 6 quốc gia chịu tác động nặng nề của biến đổi khí hậu, do đó chủ động thích ứng hiệu quả với biến đổi khí hậu là chủ trương lớn, quyết tâm chính trị cao của Nhà nước Việt Nam. Việt Nam nỗ lực thực hiện các cam kết quốc tế về biến đổi khí hậu (SDG-2030, COP-21) và ủng hộ mọi nỗ lực giải quyết các thách thức về biến đổi khí hậu tại Hội đồng Bảo an và các diễn đàn đa phương khác. “Chúng tôi mong nhận được sự hỗ trợ nguồn lực của cộng đồng quốc tế để thực hiện tốt hơn các cam kết của mình. Việt Nam hợp tác chặt chẽ với các nước ASEAN và tích cực ủng hộ hợp tác giữa ASEAN và LHQ”- Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc kiến nghị.
Đồng thời, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, dù thế giới đang phải căng ra để ứng phó với đại dịch Covid-19, nhưng hưởng ứng lời kêu gọi của Tổng Thư ký LHQ: “Tạo lập hoà bình với thiên nhiên là nhiệm vụ trọng tâm của thế kỷ 21”, chúng ta cần tăng cường hành động và đoàn kết quốc tế; tin rằng những “thách thức” của biến đổi khí hậu hoàn toàn có thể trở thành “động lực” của sự thay đổi, góp phần xây dựng một tương lai hòa bình và phát triển bền vững hơn cho các thế hệ mai sau.