Viện trưởng Lê Minh Trí: Đây là lần thứ 10, tôi trả lời về vụ án gỗ trắc

Sáng 15/8, tại phiên họp 25 của Ủy ban Thường vụ chất vấn lĩnh vực Bộ Tư pháp, ĐB Hoàng Đức Thắng (Quảng Trị) tiếp tục chất vấn về vụ án buôn lậu gỗ trắc ở Quảng Trị. Đây cũng là nội dung nhiều đại biểu đoàn Quảng Trị đặt ra nhiều lần trên nghị trường.

Đại biểu Hoàng Đức Thắng nhắc lại trả lời ý kiến ĐBQH tại phiên chất vấn do Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức ngày 20/3 về xử lý vụ án ra quyết định trái pháp luật tại cơ quan cảnh sát điều tra C44 Bộ Công an, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao (VKSND) Tối cao Lê Minh Trí cho rằng do không có cơ quan nào giám định, định giá được lô gỗ vật chứng đã bán đi một cách khuất tất nên không có cơ sở đánh giá hậu quả hành vi vi phạm pháp luật. Vì thế, dù khởi tố vụ án nay phải đình chỉ.

“Trách nhiệm giám định thuộc cơ quan nào? Bộ trưởng có giải pháp gì để việc giám định vụ việc này được thực hiện, khi nào hoàn tất việc giám định?”, ĐB Quảng Trị chất vấn Bộ trưởng Tư pháp.

Đại biểu cũng đặt câu hỏi với Viện trưởng VKSND Tối cao: “Tại sao cùng một lô gỗ vật chứng, các cơ quan tố tụng đã căn cứ vào kết quả giám định, định giá trước đó làm cơ sở buộc tội các bị cáo, nay bảo rằng chưa có cơ sở giám định, định giá để đánh giá hậu quả hành vi bán vật chứng trái pháp luật nên không có căn cứ khởi tố bị can.

“Nói như Viện trưởng thì cả hệ thống pháp luật ‘bó tay’ để tội phạm nhởn nhơ ngoài vòng pháp luật hay sao? Giải thích như vậy có mâu thuẫn không?”.

4 cơ quan chức năng đều từ chối hoặc chưa cho ra kết quả giám định

Trả lời, Bộ trưởng Tư pháp Lê Thành Long cho biết, Bộ Tư pháp chỉ tham gia duy nhất một việc trong vụ gỗ trắc ở Quảng Trị là trả lời văn bản rằng các tổ chức giám định chưa được công bố trong danh sách thì có đủ thẩm quyền theo quy định của pháp luật về giám định tư pháp để làm việc này không?

“Chúng tôi nói là đủ, cụ thể là Viện sinh thái và tài nguyên sinh vật đủ điều kiện. Chúng tôi chỉ khẳng định về mặt hình thức và quy định của pháp luật về giám định. Bộ Tư pháp không có thẩm quyền đi vào nội dung”, Bộ trưởng Lê Thành Long nói.

Tiếp lời sau đó, Viện trưởng VKSND tối cao Lê Minh Trí nói: “Tôi trả lời lần này là thứ 10 đây”.

Ông Lê Minh Trí giải thích thêm, ở đây có hai vụ án. Thứ nhất, vụ án buôn lậu, thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, vụ này đã xét xử sơ thẩm, phúc thẩm. Thứ hai là vụ án liên quan đến việc xử lý vật chứng trái pháp luật của cơ quan điều tra.

Với vụ án thứ hai, cơ quan điều tra VKSND tối cao đang thực hiện biện pháp tố tụng ‘tạm đình chỉ’ chứ không phải ‘đình chỉ’.

Viện trưởng VKSND tối cao phân tích, quá trình điều tra, việc điều tra là có thời hạn nhưng thời hạn giám định chưa xác định cụ thể trong luật nên cơ quan giám định trả lời trễ, hết thời hạn điều tra, chúng tôi phải tạm đình chỉ. Khi có kết quả giám định hoặc có căn cứ pháp luật, chúng tôi sẽ phục hồi điều tra.

Thời gian qua, cơ quan điều tra VKSND tối cao đã gửi 4 văn bản cho bốn cơ quan có chức năng giám định để xác định thiệt hại của vụ án này. Tuy nhiên, Hội đồng định giá tài sản của Đà Nẵng và Quảng Trị trả lời gỗ không còn, loại quý hiếm, không có cơ sở định giá.

Ngoài ra, Bộ Tài chính trả lời không thuộc thẩm quyền định giá của bộ. Bộ NN-PTNT trả lời chưa có đầy đủ căn cứ, cơ sở pháp lý theo quy định chuyên môn về hoạt động của Hội đồng định giá tài sản.

“Có nghĩa là tới giờ này, 4 cơ quan chức năng đều từ chối hoặc chưa cho ra kết quả giám định nên không xác định được hậu quả thiệt hại”, ông Lê Minh Trí nhấn mạnh.

Chúng tôi làm đúng trách nhiệm và đúng luật pháp

Theo ông Trí, trong xử lý tội phạm hình sự yêu cầu một là phải có hành vi vi phạm pháp luật hình sự, hai là gây ra hậu quả phải được xác định.

“Giờ thiếu hậu quả gây ra đối với việc ra quyết định trái pháp luật. Còn hành vi vi phạm, tôi khẳng định có vi phạm rồi, vi phạm Điều 76 Bộ luật Tố tụng hình sự về việc ra quyết định bán vật chứng trái pháp luật”, Viện trưởng VKSND tối cao nói.

Trả lời câu hỏi của đại biểu vì sao hậu quả trong vụ án buôn lậu tính được mà vụ "ra quyết định trái pháp luật" không tính được, Viện trưởng VKSND tối cao cho rằng đối tượng và thời điểm xác định hậu quả của hai vụ án này là khác nhau.

Cụ thể, với vụ án buôn lậu là xác định về số lượng, chủng loại và quy ra tiền ở thời điểm đó. Vụ án thứ hai xác định hậu quả tại thời điểm ra quyết định bán vật chứng trái pháp luật.

Nhưng thời điểm này, lô vật chứng bán mất rồi nên không còn để giám định thực tế, mà giám định theo nguyên tắc khác thì cơ quan chức năng chưa đáp ứng được.

“Tới giờ này, về căn cứ pháp luật, nếu chưa có kết quả giám định và chưa có căn cứ nào khác thì chúng tôi chưa thể tiếp tục thực hiện chức năng điều tra được mà phải tạm đình chỉ để thực hiện theo đúng quy định của pháp luật”, Viện trưởng VKSND tối cao tiếp tục khẳng định.

Ông cũng quả quyết “chúng tôi làm đúng trách nhiệm và đúng luật pháp”.

“Chúng tôi chia sẻ trong cuộc đấu tranh này, chúng ta chưa chứng minh được tội phạm, chưa kết luận được thì đó là điều chúng ta cảm thấy còn thấy băn khoăn về trách nhiệm của mình trong thực thi nhiệm vụ. Nhưng không phải vụ án nào, chúng ta cũng bất chấp pháp luật để kết luận cho bằng được, khi chứng cứ hoặc quy định của pháp luật chưa đủ điều kiện để chúng ta kết luận”, ông Trí nói.

Điều hành phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng, nếu đi sâu quá vào nội dung vụ án sẽ vượt khỏi phạm vi nội dung chất vấn. Ông đề nghị ĐBQH tiếp tục chất vấn bằng văn bản, cơ quan chức năng sẽ trả lời thêm.