Vì sao Khánh Hòa cần một tầm nhìn chiến lược về du lịch?

Sự đột phá mất cân đối

Từ sau khi vịnh Nha Trang chính thức được xếp vào hàng ngũ một trong những vịnh đẹp nhất thế giới (6/2003), Xứ Trầm Hương - Khánh Hòa trở thành điểm du lịch hấp dẫn, thu hút đông đảo du khách trong nước và quốc tế. Cũng từ đó đến nay, TP. Nha Trang đã trở thành địa danh, điểm hẹn gắn liền với các sự kiện văn hóa, chính trị không chỉ ở trong nước mà còn vượt qua biên giới quốc gia. Điển hình như các cuộc thi sắc đẹp trong nước và quốc tế, đón top 5 Hoa hậu Hoàn vũ 2018. Năm 2019, ngoài việc được dự chọn làm nơi tôn vinh sắc đẹp khi trở thành địa điểm tổ chức vòng chung kết cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam 2019, cuộc thi Hoa hậu Du lịch ASEAN, thành phố biển Nha Trang còn là nơi diễn ra nhiều hội nghị thượng đỉnh tài chính, Hội nghị Bộ trưởng Tài chính khu vực, quốc tế, Hội nghị APEC,…

Cùng với sự ra đời và không ngừng phát triển của các khu resort, khu vui chơi giải trí cao cấp AnaMandara, Hòn Tằm, Vinpearl Lan, thác YangBay, Suối Hoa Lan, DaimomBay, Ninh Vân Bay,… các khách sạn từ 3-5 sao, cao tầng, căn hộ du lịch cũng đua nhau mọc lên như nấm. Hiện tại, toàn tỉnh Khánh Hòa có 750 cơ sở lưu trú với 39.400 phòng, tăng 10.000 phòng so với năm 2017, trong đó có 111 cơ sở lưu trú 3 - 5 sao, với hơn 20.000 phòng. Năm 2019, Khánh Hòa sẽ có thêm trên 10.000 phòng được đưa vào kinh doanh, nâng tổng số phòng lưu trú trên địa bàn lên khoảng 49.000 phòng.

Tháp Bà Ponarga Nha Trang ngày bình thường trước Tết Nguyên Dán

Lượng du khách đến Khánh Hòa cũng tăng nhanh đáng kể. Nếu năm 2017, Khánh Hòa đón 5,5 triệu lượt du khách, thì năm 2018 Khánh Hòa đón gần 7 triệu lượt du khách, trong đó có trên 6 triệu lượt du khách đến bằng đường hàng không, lượng du khách quốc tế tăng trên 60% (trong đó, du khách Trung Quốc chiếm gần 80%).

Mặc dù lượng du khách đến Khánh Hòa năm 2018 đã đưa doanh thu du lịch của Khánh Hòa đạt trên 20.000 tỷ đồng, nhưng với thực trạng phát triển du lịch chưa đồng bộ, Khánh Hòa đã và đang đối mặt với nhiều tồn tại hạn chế. Hiện nay, nạn kẹt xe đã bắt đầu trở thành vấn nạn của một thành phố từng được xem bình yên, thanh lịch. Trong khi số lượng phòng lưu trú tăng nhanh, thì không gian, môi trường và các dịch vụ du lịch lại chưa được đầu tư tương xứng. Nhận định về du lịch Khánh Hòa “thừa chỗ ngủ, thiếu chỗ chơi” là hoàn toàn đúng thực tế.

Trong dịp Tết dương lịch 2019, dù lượng khách tăng khá cao nhưng công suất phòng của các khách sạn chỉ đạt 65%, trong đó khách sạn từ 2 sao trở xuống chỉ đạt 45 - 50%. Nhiều công ty lữ hành gây sức ép để hạ giá, chỉ ký hợp đồng ngắn hạn chứ không ký cả năm như trước đây; nhiều khách sạn tự hạ giá phòng để giành khách theo kiểu cạnh tranh không lành mạnh… Theo thống kê của Sở Du lịch Khánh Hòa, từ ngày 3/2 đến 12/2 (tức từ 29 tháng Chạp đến mùng 8 Tết Kỷ Hợi) Khánh Hòa đón 4 chuyến tàu du lịch biển đến Nha Trang với khoảng 5.600 lượt khách lên bờ tham quan (tăng trên 60% so với cùng kỳ)...

Tàu WESTERDAM, quốc tịch: Netherlands, chiều dài: 285,2m; rộng 36,8m, chở 786 thuyền viên và 1.865 hành khách cập cảng Nha Trang ngày 25/01/2019

Các tàu cập cảng Nha Trang gồm: Star Legend, Diamond Princess, Pacific Venus, Celebrity Millenium. Khách ghé Nha Trang chủ yếu đi city tour với các điểm tham quan, mua sắm như: Tháp Bà Ponagar, chùa Long Sơn, chợ Đầm và tour du lịch đồng quê và các điểm đến tham quan hầu như quá tải bởi du khách Trung Quốc,…

Nha Trang đang gồng mình đón khách

Từ xưa đến nay, xứ Trầm Hương - Khánh Hòa được xem là vùng đất hội tụ của thiên thời - địa lợi - nhân hòa. Không chỉ có khí hậu ôn hòa, phong cảnh hữu tình mà con người cũng hiền hòa thân thiện, nơi đây còn hấp dẫn du khách với nhiều bản sắc văn hóa độc đáo, đa sắc màu, nổi bật như tín ngưỡng thờ Thánh Mẫu Thiên Y Ana với lễ hội Tháp Bà Ponagar, lễ hội Cầu Ngư gắn với tục thờ cá Ông, lễ hội Yến Sào truyền thống thờ Bà Tổ nghề khai thác yến - Quận Chúa Lê Thị Huyền Trâm, nhiều đặc sản văn hóa như Hội bài Chòi dân gian, hò Bá Trạo, vũ điệu Apsara huyền ảo, ẩm thực biển, ẩm thực 3 miền,…

Thế nhưng, trong dịp Tết Nguyên đán Kỷ Hợi, nhiều du khách đến Nha Trang ngán ngẩm vì vấn nạn giá cả “chặt chém”, đông đúc phức tạp; còn người dân địa phương thì ái ngại, phiền não khi đến các danh lam thắng cảnh như Tháp Bà Ponarga, chùa Long Sơn, biển Nha Trang, Hòn Chồng Nha Trang,…

Trước đây, nhiều du khách mê Nha Trang, quay lại Nha Trang hàng năm đã từng giành cho Nha Trang nhận xét yêu thương “thiên đường nghỉ dưỡng biển đảo”, giờ đã không quay lại. Hầu hết các trò chơi lặn biển, kéo dù, mô tô nước… hấp dẫn du khách đều phải xếp hàng dài, ồn ào, chen lấn,…

Bến cảng Nha Trang đón du khách quốc tế

Tàu trung chuyển đưa hàng ngàn du khách vào cảng

Trước khi bước vào năm du lịch quốc gia, tháng 9/2018, tại TP. Nha Trang đã diễn ra hội thảo quốc tế “Du lịch Khánh Hòa trong chiến lược phát triển điểm đến quốc gia”, nhiều chuyên gia nghiên cứu trong lĩnh vực du lịch, những nhà đầu tư quản lý du lịch nhiều kinh nghiệm đã có những ý kiến đóng góp rất thiết thực để khai thác hiệu quả, bền vững tiềm năng du lịch Khánh Hòa. Cụ thể: Cần xây dựng những sản phẩm du lịch hấp dẫn riêng để có thể thu hút du khách, trong đó cần khai thác yếu tố văn hóa bản địa, gắn kết cộng đồng để làm du lịch; xây dựng hệ sinh thái du lịch cao cấp song song với việc phát triển hạ tầng và khai phá những tiềm năng du lịch mới của các địa phương lân cận, nhằm kết nối 2 vùng di sản; đa dạng hóa sản phẩm du lịch, tạo cảm xúc và những trải nghiệm thú vị cho du khách luôn muốn quay lại với những ký ức đẹp,…

Ông Ngô Hoài Chung - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch cho rằng, để phát triển bền vững, du lịch Khánh Hòa cần phải thực hiện 3 giải pháp lớn, đó là: tập trung nâng cao năng lực quản lý điểm đến, đảm bảo chất lượng dịch vụ; tăng cường liên kết vùng, liên kết ngành, liên kết doanh nghiệp để từ đó tạo ra hệ sinh thái du lịch, tạo môi trường du lịch hấp dẫn; nâng cao chất lượng đội ngũ nhân lực, đặc biệt là đội ngũ làm nghề phổ thông. Chỉ có liên kết mới hạ được giá thành sản phẩm, nâng cao chất lượng dịch vụ để thu hút du khách; tạo ra hệ sinh thái du lịch mới có nhiều điểm đến tốt, nhiều khách sạn tốt, nhiều điểm mua sắm tốt, góp phần giúp du lịch Khánh Hòa có thương hiệu đủ mạnh để thu hút du khách quay trở lại nhiều hơn.

Tuy nhiên, hiện nay thị trường du lịch Khánh Hòa đang phụ thuộc quá sâu vào thị trường khách Trung Quốc và khách Nga. Có thể đây là một trong những vấn đề nan giải của các nhà quản lý. Với số lượng du khách Trung Quốc ồ ạt đến Khánh Hòa hiện nay, Khánh Hòa sẽ khó hơn trong việc thu hút thị trường du khách Tây Âu, Bắc Mỹ… Vì vậy, đồng thời với đa dạng hóa sản phẩm du lịch, Khánh Hòa cần phải có chiến lược tiếp thị khôn ngoan, quản lý điểm đến một cách thông minh để phân luồng khách, tránh sự xung đột giữa các nhóm khách khác nhau, để vùng đất xứ trầm, biển yến luôn mang sức hấp dẫn, quyến rũ giữ chân du khách đến, níu lòng du khách đi.