Triển vọng mới để Đắk Lắk vươn mình: Bài 1: Đường lớn đã mở

Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã xác định tầm quan trọng của việc xây dựng hạ tầng giao thông là một trong ba trụ cột quan trọng để phát triển bền vững đất nước. Bởi lẽ, khi các tuyến đường được đầu tư đồng bộ sẽ kết nối sản xuất với tiêu thụ; thu hút đầu tư; giảm chi phí vận chuyển; tạo điều kiện cho giao thương kinh tế và nâng cao năng suất lao động. Từ đó, đóng góp vào sự phồn vinh và tiến bộ của dân tộc. 

Cao tốc Đông – Tây, Nam – Bắc đã được triển khai

Theo báo cáo của UBND tỉnh Đắk Lắk,  trên địa bàn tỉnh hiện đang triển khai hệ  thống hạ tầng giao thông hiện đại, đồng bộ theo các trục Đông - Tây, Nam - Bắc. Điều này sẽ rút ngắn khoảng cách giữa các khu vực miền núi và ven biển, tạo điều kiện thuận lợi cho việc lưu thông hàng hóa và di chuyển của người dân.

Nổi bật là Dự án Đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột giai đoạn 1 có tổng chiều dài 117,5km, với tổng mức đầu tư gần 22.000 tỷ đồng đã được triển khai hơn 2 năm nay. Khi hoàn thành, công trình sẽ góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của tỉnh Đắk Lắk và tỉnh Khánh Hòa nói riêng, khu vực Tây Nguyên và các tỉnh Duyên hải Nam Trung bộ nói chung. Song song đó, tỉnh Đắk Lắk cũng đang đặt mục tiêu hoàn thành đúng tiến độ Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025, có chiều dài trên 90km; với tổng mức đầu tư gần 21.000 tỷ đồng. 

Ngoài ra, còn có nhiều dự án khác đã và đang triển khai, như Dự án đường Hồ Chí Minh đoạn tránh phía Đông Buôn Ma Thuột có tổng mức đầu tư hơn 1.800 tỷ đồng; các dự án đã được triển khai như đường Hồ Chí Minh, đường Trường Sơn Đông, Quốc lộ 1, đường bộ ven biển… góp phần tạo nên một mạng lưới giao thông liên hoàn, thông suốt cho tỉnh Đắk Lắk. 

Người dân và doanh nghiệp kỳ vọng

Chứng kiến những công trình trọng điểm trên đang gần hoàn thành, anh Đặng Văn Dương (sinh năm 1985, trú tại phường Ea Kao, tỉnh Đắk Lắk) không giấu được niềm vui sướng, tự hào. Anh cho biết, anh cùng với người dân đang kỳ vọng những thay đổi tích cực mà dự án sẽ đem đến cho tỉnh nhà. Riêng, đối với Dự án cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma thuột, theo anh Dương, khi hoàn thành, từ Đắk Lắk đi Khánh Hòa và ngược lại sẽ được rút ngắn đáng kể thời gian di chuyển. “Tôi làm nghề tài xế, việc luôn di chuyển trên một con đường lớn, hiện đại sẽ giúp cho bản thân luôn có những chuyến đi an toàn và làm hài lòng hành khách đi du lịch biển,” anh Dương  chia sẻ.

Chia sẻ niềm vui tương tự, ông Nguyễn Quang Vinh, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Tín Nghĩa Logistics (ở Đắk Lắk) cho biết, công ty của ông được thành lập 21 năm nay, là một trong những đơn vị tiên phong trên địa bàn tỉnh trong ngành vận tải hàng hóa, vận tải hành khách, kho bãi logistics cũng như kho bãi ô tô. “Từ khi thành lập đến nay, chúng tôi đều vận chuyển hàng hóa qua các tuyến Quốc lộ 14, Quốc lộ 26, Quốc lộ 27, Quốc lộ 29… đường đồi núi đi lại quanh co, mất nhiều thời gian, nguy hiểm luôn rình rập, tốn nhiều chi phí nhiên liệu. Khi Dự án cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột, cao tốc Bắc - Nam đi vào khai thác, chúng tôi tin tưởng sẽ giúp cho doanh nghiệp rút ngắn khoảng cách di chuyển, đảm bảo an toàn hơn cho quá trình lưu thông hàng hóa”, ông Nguyễn Quang Vinh chia sẻ.

Nói về tình hình triển khai Dự án cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột, ông Đặng Thọ Dần, Trưởng Phòng Điều hành dự án giao thông, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông và nông nghiệp phát triển nông thôn tỉnh Đắk Lắk (chủ đầu tư) cho biết đơn vị đã yêu cầu các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ để cơ bản hoàn thành dự án trong năm 2026 và đưa vào khai thác trong năm 2027.

Những dự án chiến lược trong tương lai

Sau khi sáp nhập, tỉnh Đắk Lắk hình thành hai trục chính là trục Đông và trục Tây, ở mỗi vùng có những lợi thế để phát triển khác nhau. Trong đó, ở phía Đông dựa vào lợi thế biển với các trụ cột: công nghiệp (luyện kim, lọc, hóa dầu, năng lượng...); du lịch dịch vụ chất lượng cao; nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; vận tải biển và logistics; thực hiện thành công các mục tiêu chuyển đổi số, phát triển kinh tế số, cải thiện mạnh môi trường đầu tư kinh doanh, trở thành điểm đến đầu tư hấp dẫn của các doanh nghiệp lớn trong, ngoài nước.

Còn phía Tây của tỉnh có vùng biên giáp tỉnh Mondulkiri (Vương quốc Campuchia); có ngành nông nghiệp công nghệ cao. Theo quy hoạch tỉnh Đắk Lắk thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, tỉnh được nghiên cứu thành lập khu kinh tế cửa khẩu Đắk Ruê tại xã Ea Bung. Đây cũng là điều kiện tạo nên giao thương giữa hai nước Việt Nam và Campuchia trong thời gian tới. 

Hiện trạng Quốc lộ 29 (ảnh trái) và đèo Phượng Hoàng, Quốc lộ 26 dẫn vào địa phận tỉnh Đắk Lắk. Ảnh: Vũ Long

Tuy nhiên, một thực tế cho thấy, giao thông kết nối vùng, đặc biệt là ở khu vực phía Tây, đường đi lại vẫn còn nhiều khó khăn. Để khai thác được các tiềm năng, lợi thế trên cho tỉnh Đắk Lắk, Trung ương đã phê duyệt quy hoạch mạng lưới hạ tầng đồng bộ để kết nối giao thương.

Theo quy hoạch tổng thể phát triển giao thông đường sắt Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, có tuyến đường sắt Tuy Hòa - Buôn Ma Thuột, với tổng chiều dài khoảng 169 km, đường đơn, khổ ray 1.435mm. Giai đoạn đầu tư từ năm 2020 - 2030 và sau năm 2030, bằng cả vốn ngân sách và vốn tư nhân. Chưa hết, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt quy hoạch tuyến đường bộ cao tốc Đắk Lắk - Phú Yên cũ; Điểm đầu dự án tại cảng biển Bãi Gốc, điểm cuối tại khu vực cửa khẩu Đắk Ruê, tổng chiều dài khoảng 220 km, quy mô đầu tư từ 2 - 4 làn xe.

Dự án đường sắt và đường bộ cao tốc này sẽ trở thành một trong những tuyến hành lang vận tải chính Đông - Tây, nối liền các tỉnh Duyên hải miền Trung với các tỉnh Tây Nguyên, nhằm tạo động lực liên kết giữa các vùng kinh tế, địa phương trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk Trương Công Thái cho hay Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã cơ bản thống nhất phương án tuyến đường bộ cao tốc Phú Yên – Đắk Lắk, với tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 30.000 tỷ đồng. Trong đó, ưu tiên phương án tỷ lệ vốn nhà nước tham gia là 60%, còn lại của doanh nghiệp (đối tác công tư – PPP). “Chúng tôi đang khẩn trương hoàn thiện các văn bản để báo cáo Bộ Tài chính và Bộ Xây dựng để triển khai. Nếu được Thủ tướng Chính phủ đồng ý, tỉnh sẽ phối hợp chặt chẽ với các nhà đầu tư để xúc tiến các thủ tục tiếp theo của dự án. Việc triển khai công trình này mở ra không gian phát triển mới cho tỉnh nhà”, ông Trương Công Thái cho hay.

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk Trương Công Thái, tỉnh cũng đang xây dựng phương án giải phóng mặt bằng làm Dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam tốc độ thiết kế 350 km/h, tải trọng 22,5 tấn/trục; được bố trí một ga Tuy Hòa thuộc phường Phú Yên, có chiều dài khoảng 96 km. Theo khảo sát, tổng nhu cầu đất của dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam đoạn qua tỉnh Đắk Lắk là khoảng 807,5 ha; số hộ dân bị ảnh hưởng giải phóng mặt bằng khoảng 4.143 hộ. Ngoài ra, trong thời gian tới tỉnh còn triển khai dự án nâng cấp cải tạo Quốc lộ 29 với tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 11.000 tỷ đồng.