Tin Khu Vực 
Yêu cầu đột phá từ tư duy quy hoạch
Ngày 29/12, UBND TP. Cần Thơ tổ chức hội thảo lấy ý kiến nguyên lãnh đạo qua các thời kỳ, các chuyên gia và nhà khoa học về điều chỉnh Quy hoạch TP. Cần Thơ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Đây không chỉ là một hội thảo kỹ thuật về quy hoạch, mà còn là bài toán phát triển của thành phố trung tâm vùng Đồng bằng sông Cửu Long trong bối cảnh mới.
Quang cảnh hội thảo.
Phát biểu tại hội thảo, ông Phạm Thanh Vận, nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Cần Thơ đánh giá cao công tác chuẩn bị quy hoạch công phu, toàn diện. Tuy nhiên, điều khiến ông và nhiều đại biểu băn khoăn lại nằm ở “phần định lượng”, đặc biệt là các kịch bản tăng trưởng kinh tế chưa tương xứng với vị thế và kỳ vọng Trung ương dành cho Cần Thơ.
Theo định hướng của Trung ương, TP. Cần Thơ được xác định là thành phố lớn, trung tâm, động lực, một cực phát triển có vai trò dẫn dắt toàn vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Bên cạnh đó, chữ “dẫn dắt” mang hàm ý rất lớn, đòi hỏi thành phố phải lựa chọn con đường phát triển tương xứng với trách nhiệm lịch sử ấy.
Từ góc nhìn đó, ông Phạm Thanh Vận cho rằng, nếu Cần Thơ chỉ lựa chọn kịch bản tăng trưởng kinh tế từ 10 - 10,5% (kịch bản 2) chưa thể hiện được khát vọng, quyết tâm và trách nhiệm với vai trò trung tâm vùng. Bởi thực tế, nhiều địa phương xung quanh như: An Giang đang dự thảo tăng trưởng 12%, Cà Mau khoảng 11%. Trong bối cảnh đó, một “đầu tàu” tăng trưởng thấp hơn các toa tàu phía sau thì khó có thể nói đến vai trò dẫn dắt.
Không chỉ là con số tăng trưởng, ông Phạm Thanh Vận còn đặt vấn đề về quy mô nền kinh tế. Nếu đến năm 2030, quy mô GRDP của Cần Thơ chỉ khoảng 230.000 - 300.000 tỷ đồng thì “liệu có dẫn dắt được ai, hay ngược lại còn tụt hậu?”. Từ đó, ông đề xuất Cần Thơ cần mạnh dạn chọn kịch bản tăng trưởng từ 11% trở lên, coi đây là tuyên ngôn về khát vọng phát triển của thành phố trung tâm vùng.
Theo ông Phạm Thanh Vận, xét về thực lực, TP. Cần Thơ không hề thua kém các địa phương trong vùng. Vấn đề cốt lõi nằm ở yếu tố con người, từ đội ngũ cán bộ đến người đứng đầu. Nếu cán bộ còn tâm lý e dè, sợ sai, thiếu khát vọng và niềm tin, dù quy hoạch có hay đến đâu cũng khó thành hiện thực.
Ông cho rằng, muốn triển khai thành công kịch bản tăng trưởng cao, trước hết phải “giải phóng” tâm lý lo sợ trong đội ngũ cán bộ, khơi dậy tinh thần dám nghĩ, dám làm. Người đứng đầu phải thực sự là người dẫn dắt, đủ bản lĩnh tháo gỡ tâm lý, truyền cảm hứng và tạo sự đoàn kết để toàn bộ hệ thống cùng hướng về một mục tiêu chung.
Tập trung phát triển logistics, công nghiệp đặc thù
Ở góc nhìn cộng đồng doanh nghiệp, ông Nguyễn Phương Lam - Giám đốc Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Chi nhánh Đồng bằng sông Cửu Long - đánh giá, dự thảo quy hoạch được xây dựng khá kỹ, song còn thiếu các phân tích, dự báo tác động từ bên ngoài như biến động du lịch, công nghiệp, giao thông vận tải. Theo ông, quy hoạch cần bổ sung các kịch bản ứng phó để tăng tính khả thi.
Tại hội thảo, ông Lam cũng cho rằng, giai đoạn 2025 - 2030 cần xác định rõ những việc phải làm trước. Theo đó, hai trụ cột cần ưu tiên là trung tâm logistics và trung tâm chế biến nông sản.
Thực tiễn cho thấy, nhiều địa phương như Bình Dương, Bình Phước dù không có biển nhưng vẫn phát triển công nghiệp mạnh nhờ hệ thống cảng cạn dày đặc. Trong khi đó, Đồng bằng sông Cửu Long là vùng nông nghiệp lớn nhưng lại thiếu trung tâm chế biến và logistics xứng tầm.
Theo ông Lam, quy hoạch hiện chưa đặt mục tiêu đến năm 2030 TP. Cần Thơ sẽ có bao nhiêu doanh nghiệp, trong khi muốn trở thành trung tâm vùng thì thành phố phải có những doanh nghiệp lớn, đóng vai trò dẫn dắt. Thực tế lâu nay, kinh tế Cần Thơ còn phụ thuộc nhiều vào nguồn thu truyền thống, thiếu các doanh nghiệp chiến lược tạo động lực tăng trưởng mới.
Góp ý tại hội thảo, ông Trần Hữu Mai, nguyên Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy Sóc Trăng cho rằng, TP. Cần Thơ cần phát triển các khu công nghiệp quy mô lớn, có không gian đủ lớn, hạ tầng đồng bộ thì mới thu hút được các nhà đầu tư lớn…
Ông Trần Hữu Mai, nguyên Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy Sóc Trăng phát biểu tại hội thảo.
Về định hướng công nghiệp, ông Mai cho rằng, TP. Cần Thơ không nên chạy đua với các trung tâm như Hà Nội hay TP. Hồ Chí Minh trong các ngành công nghệ cao đặc thù, mà cần chọn hướng đi phù hợp, như sản xuất thiết bị phục vụ nông nghiệp hiện đại, máy móc cho sản xuất thông minh, gắn với lợi thế vùng.
Hội thảo góp ý quy hoạch TP. Cần Thơ không chỉ bàn về chỉ tiêu tăng trưởng, mà là phép thử cho khát vọng và bản lĩnh phát triển. Muốn xứng tầm trung tâm, dẫn dắt vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Cần Thơ phải vượt tư duy an toàn, dám chọn kịch bản tăng trưởng cao, tháo gỡ điểm nghẽn con người và tập trung đột phá vào logistics, công nghiệp, doanh nghiệp dẫn dắt.
