Thông qua quy hoạch TOD
Tại kỳ họp thứ Ba, HĐND TP. Hồ Chí Minh khóa X đã thông qua Nghị quyết số 38/2025/NQ-HĐND về việc lập, thẩm định, phê duyệt và điều chỉnh quy hoạch khu vực phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (Transit Oriented Development – TOD) trên địa bàn thành phố.
Theo Nghị quyết, phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD) là giải pháp quy hoạch, đầu tư cải tạo, chỉnh trang và phát triển đô thị, lấy điểm kết nối đường sắt đô thị làm trung tâm để tập trung dân cư, thương mại, dịch vụ, văn phòng trong phạm vi tiếp cận thuận tiện với phương tiện công cộng. TOD được kỳ vọng nâng cao hiệu quả sử dụng đất, công trình công cộng, giảm phương tiện cá nhân, giảm phát thải và kết hợp với bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa.
Khu vực TOD được xác định bao gồm nhà ga, depot và vùng phụ cận trong phạm vi bán kính 1.000m tính từ tâm quy trắc. Trường hợp thửa đất có một phần diện tích nằm trong phạm vi này, UBND TP. Hồ Chí Minh sẽ xem xét quyết định việc đưa toàn bộ hoặc một phần diện tích vào khu vực TOD. Ban Quản lý Phát triển đô thị TP. Hồ Chí Minh có trách nhiệm phối hợp với các sở, ngành và UBND xã, phường nơi có khu vực dự kiến để rà soát, đề xuất ranh giới, trình UBND TP. Hồ Chí Minh quyết định. Quyết định phê duyệt ranh giới là cơ sở để tổ chức lập quy hoạch.

TP. Hồ Chí Minh kỳ vọng bứt phá từ việc phát triển đô thị theo hướng giao thông công cộng (TOD)
Nghị quyết cho phép áp dụng một số chỉ tiêu kinh tế – kỹ thuật khác với quy chuẩn quốc gia. Cụ thể, hệ số sử dụng đất được điều chỉnh tăng tối đa không quá 1,5 lần; diện tích công viên, cây xanh công cộng được tính gộp cả phần bố trí trên mái công trình theo tỷ lệ quy đổi 2m² diện tích mái bằng 1m² đất công viên, cây xanh; chỉ tiêu hạ tầng xã hội được điều chỉnh tối thiểu còn 50% so với quy chuẩn quốc gia.
Nguyên tắc lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch TOD gồm: ưu tiên sử dụng giao thông công cộng và phi cơ giới, hạn chế phương tiện cá nhân; quy hoạch đất hỗn hợp với chức năng nhà ở, thương mại, dịch vụ, văn phòng; nâng cao hệ số sử dụng đất; bảo đảm công khai, minh bạch, khả thi; phát triển đô thị xanh, thông minh, linh hoạt; không xây dựng dự án nhà ở riêng lẻ thấp tầng trong khu vực TOD.
Ban Quản lý Phát triển đô thị TP. Hồ Chí Minh là cơ quan chủ trì lập quy hoạch, có trách nhiệm lấy ý kiến các sở, ngành, tổ chức, chuyên gia và cộng đồng dân cư liên quan. Hội đồng thẩm định thực hiện theo quy định pháp luật, Sở Xây dựng là cơ quan thẩm định, UBND TP. Hồ Chí Minh là cơ quan phê duyệt cuối cùng. Thời gian lấy ý kiến, thẩm định, phê duyệt thực hiện theo quy định pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn. Việc lựa chọn đơn vị tư vấn lập quy hoạch được thực hiện theo cơ chế đặc thù theo Nghị quyết 188/2025/QH15.
Tạo cơ chế đặc thù cho quy hoạch đô thị gắn với các tuyến metro
Nghị quyết nêu rõ việc điều chỉnh quy hoạch khu vực TOD được tiến hành khi cần thay đổi chỉ tiêu kinh tế – kỹ thuật, chức năng sử dụng đất nhằm khai thác hiệu quả quỹ đất, gia tăng giá trị đất và phục vụ phát triển tuyến đường sắt đô thị.
Cơ quan, quy trình lập, thẩm định, phê duyệt điều chỉnh thực hiện như đối với quy hoạch ban đầu. Sau khi quy hoạch hoặc điều chỉnh được phê duyệt, các kế hoạch sử dụng đất và quy hoạch liên quan phải được điều chỉnh, cập nhật và công bố công khai để bảo đảm đồng bộ.
UBND TP. Hồ Chí Minh có trách nhiệm tổ chức triển khai thực hiện nghị quyết. Thường trực HĐND, các Ban của HĐND, Tổ đại biểu và đại biểu HĐND TP. Hồ Chí Minh sẽ thực hiện giám sát việc thực hiện nghị quyết.
Việc ban hành Nghị quyết này không chỉ mang ý nghĩa trước mắt trong việc đồng bộ với tiến độ triển khai metro số 1, số 2 và các tuyến tiếp theo, mà còn đặt nền tảng chiến lược cho phát triển đô thị TP. Hồ Chía Minh trong nhiều thập niên tới. Khi các khu vực TOD hình thành, bộ mặt đô thị sẽ thay đổi theo hướng hiện đại, văn minh, tạo dựng những “cực tăng trưởng” mới, góp phần nâng cao sức cạnh tranh của thành phố trong khu vực và quốc tế