Chương trình Hợp tác Đối tác Năng lượng Việt Nam – Đan Mạch giai đoạn 2020–2025 (gọi tắt là DEPP3) là một trong những sáng kiến song phương tiêu biểu giữa Chính phủ Việt Nam và Đan Mạch trong lĩnh vực năng lượng. Chương trình đã đánh dấu bước tiến mới trong hợp tác Việt Nam – Đan Mạch thông qua thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả giảm phát thải trong ngành sản xuất công nghiệp tại Việt Nam.
cum3.jpg
Là dự án hỗ trợ kỹ thuật do Chính phủ Đan Mạch tài trợ, DEEP3 được thiết kế với mục tiêu hỗ trợ Việt Nam xây dựng lộ trình phát triển carbon thấp trong ngành công nghiệp, phù hợp với các mục tiêu quốc gia về giảm phát thải khí nhà kính và phát triển bền vững.
Hợp phần 3: Phát triển carbon thấp trong công nghiệp, do Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Bộ Công Thương) chủ trì, là điểm nhấn quan trọng của chương trình.
Với cách tiếp cận thực tiễn, DEPP3 không chỉ dừng lại ở hỗ trợ chính sách mà còn trực tiếp đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc triển khai các dự án tiết kiệm năng lượng, nâng cao năng suất và giảm phát thải.
Một trong những điểm mới nổi bật của DEPP3 là mô hình Thỏa thuận tự nguyện (Voluntary Agreement Scheme – VAS) giữa Chính phủ và doanh nghiệp. Thay vì áp đặt theo quy chuẩn bắt buộc, VAS khuyến khích doanh nghiệp chủ động cam kết tiết kiệm năng lượng trên cơ sở tự nguyện và hợp tác cùng cơ quan quản lý nhà nước. Mô hình này được đánh giá là linh hoạt, phù hợp với bối cảnh Việt Nam đang chuyển đổi mạnh mẽ hướng tới phát triển xanh.
Trong khuôn khổ chương trình, các doanh nghiệp công nghiệp được hỗ trợ kiểm toán năng lượng toàn diện, áp dụng theo tiêu chuẩn quốc tế. Phương pháp tiếp cận của DEPP3 không chỉ đánh giá từng thiết bị riêng lẻ mà xem xét tổng thể toàn bộ quy trình sản xuất, từ đó xác định các giải pháp tiết kiệm tối ưu nhất.
tit2.jpg
Là doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất đồ uống, với định hướng phát triển bền vững Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Công nghệ Bia – Rượu – Nước giải khát Hà Nội (HABECO-ID) đã tham gia “Chương trình Thỏa thuận tự nguyện thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong các ngành công nghiệp tiêu thụ nhiều năng lượng giai đoạn 2020–2025” (VAS), thuộc khuôn khổ “Chương trình Hợp tác Đối tác Năng lượng Việt Nam” và nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật từ chương trình.
Ông Trần Đăng Tuấn – Phó Giám đốc HABECO-ID cho biết, doanh nghiệp đã chủ động triển khai các chính sách sử dụng năng lượng hiệu quả, bám sát định hướng của “Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019-2030” và “Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả”. Nhằm đạt mục tiêu tiết kiệm 0,5-1% tổng mức tiêu thụ năng lượng sản xuất mỗi năm so với giai đoạn trước, HABECO-ID đã thành lập Ban quản lý năng lượng để giám sát và thực hiện kế hoạch sử dụng năng lượng hằng năm, đồng thời thúc đẩy các hoạt động cải tiến kỹ thuật, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của toàn bộ cán bộ, nhân viên trong công tác tiết kiệm năng lượng.
Trong 5 năm gần đây, HABECO-ID đã thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm tiết kiệm năng lượng như: mở rộng thông gió khu vực vận hành, cải tạo hệ thống thu hồi nước rửa ngược, tận dụng hơi thừa cho nồi nấu, điều chỉnh thời gian vận hành chiller, tối ưu khung giờ chạy bơm, quạt, thu hồi khí nén, tận dụng nhiệt khói thải và đầu tư lò hơi sinh khối thay thế lò than cũ. Trong đó, việc chuyển đổi từ nguyên liệu hóa thạch sang sinh khối là một trong những giải pháp đem lại hiệu quả rõ rệt nhất trong việc sử dụng tiết kiệm năng lượng.
Ông Trần Đăng Tuấn chia sẻ: Trước đây, toàn bộ hệ thống cấp hơi của nhà máy vận hành bằng lò hơi đốt than, công nghệ cũ tiêu tốn nhiều nhiên liệu và phát thải khí CO₂ đáng kể. Năm 2024, Công ty đã đầu tư thay thế bằng lò hơi sinh khối hiệu suất cao, sử dụng mùn cưa và dăm gỗ ép khô làm nhiên liệu. Dự án có tổng mức đầu tư 15 tỷ đồng, được lắp đặt và vận hành vào cuối năm 2024.
Kết quả vận hành bước đầu cho thấy hiệu suất lò hơi mới đạt 89%, cao hơn nhiều so với mức 73% của hệ thống cũ. Nhờ đó, doanh nghiệp giảm tiêu thụ khoảng 535,8 tấn than mỗi năm, tương đương tiết kiệm chi phí nhiên liệu 3,2 tỷ đồng/năm, đồng thời cắt giảm khoảng 980,5 tấn CO₂ phát thải – tương đương 15,8% tổng lượng khí thải của nhà máy.
Trước khi triển khai dự án, tổng tiêu thụ năng lượng của HABECO-ID đạt khoảng 1.222,8 TOE/năm, bao gồm 4.157.014 triệu kWh điện và 2.593 tấn than, phát thải khoảng 6.207 tấn CO₂/năm. Sau khi chuyển đổi sang sử dụng nguyên liệu sinh khối, mức tiêu thụ nhiên liệu giảm mạnh, giúp doanh nghiệp cải thiện đáng kể suất tiêu hao năng lượng (SEC), từ 228,1 MJ/hl xuống gần mức chuẩn ngành 196 MJ/hl.
Không chỉ tập trung vào hạng mục lò hơi, HABECO-ID còn tiến hành rà soát toàn bộ hệ thống năng lượng, xây dựng kế hoạch tiết kiệm năng lượng dài hạn gắn liền với các chỉ tiêu sản xuất. Các giải pháp kỹ thuật được ưu tiên đầu tư dựa trên khả năng hoàn vốn và tác động giảm phát thải thực tế.
Ông Trần Đăng Tuấn nhấn mạnh: “Giải pháp chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch sang nhiên liệu sinh khối không chỉ đem lại hiệu quả kinh tế mà còn mang ý nghĩa vô cùng lớn trong việc giảm phát thải và bảo vệ môi trường.”
Trong bối cảnh các doanh nghiệp Việt Nam ngày càng phải đáp ứng tiêu chuẩn cao về phát thải và môi trường, những nỗ lực của HABECO-ID là ví dụ điển hình cho cách doanh nghiệp nội địa chủ động đổi mới công nghệ, tiết kiệm năng lượng và phát triển bền vững, đóng góp vào mục tiêu giảm phát thải quốc gia.
