Tiếp tục hỗ trợ thủ tục hành chính ngành Công Thương ở TP. Hồ Chí Minh

Nhận diện những phát sinh trong thực hiện thủ tục hành chính

Thực hiện Quyết định số 2172/QĐ-BCT ngày 29/7/2025 của Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên, Bộ Công Thương đã cử công chức lãnh đạo, quản lý đi công tác tại địa phương để triển khai nhiệm vụ sắp xếp tổ chức bộ máy chính quyền địa phương hai cấp trong lĩnh vực ngành Công Thương. Vừa qua, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu Trần Thanh Hải đã tiếp tục đến các phường của TP. Hồ Chí Minh nắm bắt việc thực hiện thủ tục hành chính ngành.

Đây là lần thứ hai ông Trần Thanh Hải trực tiếp làm việc với các xã, phường ở TP. Hồ Chí Minh về nội dung này. Điều này nhằm tăng cường nắm bắt tình hình và tiếp tục triển khai các nhiệm vụ về sắp xếp tổ chức bộ máy chính quyền địa phương hai cấp, phân cấp phân quyền trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại cấp xã, phường.

Theo báo cáo của Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh tại buổi làm việc, trên cơ sở nội dung công bố thủ tục hành chính (TTHC) của Bộ Công Thương, đơn vị đã thực hiện trình UBND thành phố công bố danh mục 294 TTHC thuộc thẩm quyền phạm vi quản lý của Sở Công Thương. Trong đó, 275/294 TTHC thuộc thẩm quyền tiếp nhận của sở, 19/294 TTHC thuộc thẩm quyền tiếp nhận của UBND cấp xã, phường.

Hiện nay, các TTHC được phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại hầu như chưa phát sinh trên thực tế, vẫn đang trong quá trình rà soát để bảo đảm phù hợp với quy định pháp luật và tình hình thực tiễn tại địa phương.

Trên 80% thủ tục do UBND xã, phường, đặc khu thực hiện thuộc lĩnh vực lưu thông hàng hóa trong nước, đã được giao về UBND quận, huyện (mô hình cũ) từ các năm trước. Tuy nhiên, những cán bộ cấp huyện trước đây đã nghỉ hưu hoặc chuyển công tác. Các cán bộ mới tiếp nhận làm việc kiêm nhiệm vì thiếu nhân sự chuyên trách dẫn đến áp lực lớn, quá tải trong thực thi công vụ, tạo nên sự đan xen giữa nhiệm vụ cũ và mới.

Theo Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh, UBND thành phố và Sở Công Thương mới tiếp cận các thủ tục được phân quyền, phân cấp trong khi đây là các thủ tục phức tạp, liên quan đến nhiều lĩnh vực, cần có lực lượng công chức đáp ứng yêu cầu về số lượng và chất lượng (trình độ, kinh nghiệm sâu, rộng), đặc biệt thủ tục cấp Giấy chứng nhận xuất xứ có yêu cầu chuyên biệt về cơ sở vật chất, tài chính kế toán.

Đơn vị này cho hay, mặc dù, được Bộ Công Thương, nhất là Cục Xuất nhập khẩu chủ động nắm bắt và hướng dẫn, hỗ trợ nhưng không tránh khỏi lúng túng, bị động trong thực thi công vụ.

Làm việc trực tiếp với UBND phường An Đông và phường Xuân Hòa, 2 đơn vị này đều đánh giá, việc phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Công Thương đã góp phần mang lại một số thuận lợi về giải quyết thủ tục hành chính cho hộ kinh doanh và doanh nghiệp trên địa bàn như: giảm chi phí đi lại, thời gian chờ đợi, đảm bảo thủ tục được giải quyết xuyên suốt, không gián đoạn, đúng theo chủ trương của Chính phủ, góp phần tăng mức độ hài lòng của người dân và doanh nghiệp trong tiếp cận dịch vụ hành chính công.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai ghi nhận những khó khăn về trình tự, thủ tục cấp, cấp lại, sửa đổi bổ sung Giấy phép bán lẻ sản phẩm thuốc lá và rượu liên quan đến trụ sở nơi mà doanh nghiệp đặt trụ sở hoặc nơi mà doanh nghiệp có địa điểm kinh doanh. Từ đó kiến nghị, đề xuất xem xét, điều chỉnh sửa đổi nơi nộp hồ sơ cấp phép. 

Đồng thời kiến nghị tăng cường công tác tổ chức đào tạo, bồi dưỡng tập huấn về chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ để cải thiện và nâng cao kiến thức chuyên môn trong công tác quản lý tại địa phương.

Ghi nhận, từng bước tháo gỡ

Chia sẻ với phóng viên Báo Công Thương, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu Trần Thanh Hải cho biết, qua thực tế đi nắm tình hình tại các cơ sở tại TP. Hồ Chí Minh, bước đầu nhận thấy Sở Công Thương và một số UBND các phường, xã đã có sự nỗ lực vượt qua khó khăn ban đầu trong giai đoạn vừa sáp nhập vừa thay đổi bộ máy tổ chức, cũng như làm quen với các thủ tục hành chính để có thể triển khai và hướng dẫn người dân.

Ông Trần Thanh Hải cho biết, đến thời điểm hiện tại, công tác phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực Công Thương tại TP. Hồ Chí Minh đã triển khai tương đối hiệu quả, chưa ghi nhận phản ánh từ người dân hoặc doanh nghiệp liên quan đến các vướng mắc hay thái độ phục vụ của cơ quan hành chính.

Tuy nhiên, thông qua công tác nắm tình hình, ông Hải cũng ghi nhận một số ý kiến từ UBND cấp phường, xã góp ý như việc cấp giấy chứng nhận và đăng ký kinh doanh tại điểm doanh nghiệp đặt trụ sở chính hoặc nơi doanh nghiệp có địa điểm kinh doanh.

"Chúng tôi sẽ tập hợp lại những thông tin để phản ánh với các đơn vị liên quan xem xét thấu đáo, có một hướng dẫn chung để các cơ quan phường, xã thực hiện", ông Hải nói.

Đồng thời, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu nhận thấy một nhu cầu rất lớn của các địa phương đó là công tác tập huấn, đào tạo, hướng dẫn cho các cán bộ của Sở Công Thương cũng như các UBND cấp phường, xã.

"Chúng tôi sẽ có báo cáo và chủ động xây dựng kế hoạch của từng đơn vị cấp Cục, Vụ liên quan đến những nội dung phản ánh. Từ đó tiến hành các hình thức đào tạo, tập huấn thông qua các phương tiện như là hình thức trực tuyến để giúp cho các cán bộ thuộc Sở Công Thương cũng như phường, xã có thể nắm bắt được nội dung của các thủ tục cũng như cách thức tiến hành hoặc những điểm còn vướng mắc mà cán bộ ở địa phương cũng chưa hiểu rõ hoặc chưa nắm được hết các quy định liên quan. Qua đó, giúp cán bộ ở địa phương giải quyết thủ tục nhanh hơn, phục vụ cho người dân, doanh nghiệp thuận lợi hơn nữa", Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu cho biết thêm.

Trước đó, ngày 30/7/2025, Bộ Công Thương đã tổ chức Hội nghị làm việc giữa Ban Thường vụ Đảng ủy, lãnh đạo Bộ với các Sở Công Thương, Chi cục Quản lý thị trường các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc tiếp tục triển khai các nhiệm vụ về sắp xếp tổ chức bộ máy chính quyền địa phương hai cấp và phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại.

Bộ Công Thương đã ban hành “Cẩm nang hướng dẫn về phân quyền, phân cấp, phân định thẩm quyền trong lĩnh vực Công Thương”.

Đồng thời, yêu cầu các đơn vị chức năng chuẩn bị đầy đủ điều kiện về cơ sở vật chất, nhân lực, ngân sách để triển khai các nhiệm vụ được giao; chỉ đạo, hướng dẫn cấp xã thực hiện đúng quy trình, thủ tục theo quy định. Cần duy trì kênh thông tin hai chiều, kịp thời phản ánh khó khăn qua đường dây nóng Bộ Công Thương (024.222.021115), hoạt động 24/24 giờ.