Thương mại hàng hóa toàn cầu tăng 11% so với mức trước đại dịch

Nhưng báo cáo cũng cho biết hiệu suất mạnh mẽ tổng thể của thương mại cũng thể hiện sự phục hồi không đồng đều giữa các quốc gia và lĩnh vực. Xu hướng tích cực đối với thương mại quốc tế trong năm 2021 phần lớn là kết quả của sự phục hồi mạnh mẽ của nhu cầu do các hạn chế về đại dịch được nới lỏng, các gói kích thích kinh tế và sự gia tăng giá hàng hóa. UNCTAD cũng cảnh báo rằng dự báo cho năm 2022 vẫn rất không chắc chắn.

Mặc dù lĩnh vực dịch vụ tăng cùng với mức tăng trưởng chung, thương mại dịch vụ, chẳng hạn như du lịch, sẽ vẫn thấp hơn một chút so với mức trước đại dịch là 6 nghìn tỷ USD vào năm 2021. Trong số các lĩnh vực sản xuất, thương mại các sản phẩm liên quan đến năng lượng tăng trưởng mạnh nhất, do nhu cầu cao và giá nhiên liệu hóa thạch tăng. Trong khi đó, thương mại có phần chững lại hơn trong quý III năm 2021 ở một số lĩnh vực bị ảnh hưởng bởi sự thiếu hụt chất bán dẫn toàn cầu, chẳng hạn như ngành công nghiệp ô tô và điện tử.

Từ góc độ khu vực, tăng trưởng thương mại cũng không đồng đều trong quý III năm 2021, ngay cả khi sự khác biệt giữa các khu vực ít rõ rệt hơn so với nửa đầu năm. Theo UNCTAD, dòng chảy thương mại tiếp tục tăng mạnh hơn đối với các nước đang phát triển so với các nền kinh tế phát triển, đồng thời cho thấy xu hướng này đã trở nên chung hơn.

Mặc dù xu hướng này được thúc đẩy bởi tăng trưởng thương mại mạnh mẽ ở các nền kinh tế đang phát triển Đông Á trong các quý trước, nhưng đã trở nên rộng hơn ở các nước đang phát triển vào quý III năm 2021. Hơn nữa, trong quý III năm 2021, tăng trưởng thương mại đối với các nền kinh tế Đông Á tương đối thấp hơn so với các nước đang phát triển khác. Báo cáo lưu ý rằng, chẳng hạn, tăng trưởng thương mại của Ấn Độ đã tăng nhanh trong quý III đối với cả hàng hóa và dịch vụ, trong khi của Trung Quốc vẫn tương đối ổn định, "mặc dù ở mức đã cao”. Trong số các yếu tố góp phần gây ra sự không chắc chắn về năm tới, UNCTAD trích dẫn tăng trưởng "dưới kỳ vọng" của Trung Quốc trong quý III năm 2021.

Tốc độ tăng trưởng kinh tế thấp hơn mong đợi thường được phản ánh trong xu hướng thương mại toàn cầu đi xuống nhiều hơn”, đồng thời chỉ ra “áp lực lạm phát” cũng có thể tác động tiêu cực đến nền kinh tế quốc gia và dòng chảy thương mại quốc tế. Báo cáo Triển vọng Thương mại Toàn cầu của UNCTAD cũng lưu ý rằng “nhiều nền kinh tế, bao gồm cả các nền kinh tế ở Liên minh châu Âu”, tiếp tục đối mặt với sự gián đoạn liên quan đến Covid-19 có thể ảnh hưởng đến nhu cầu tiêu dùng trong năm tới.

Ngoài ra, báo cáo cũng cảnh báo rằng sự thay đổi lớn và không thể đoán trước về nhu cầu đánh dấu năm 2021 và dẫn đến căng thẳng gia tăng đối với chuỗi cung ứng và chi phí vận chuyển theo đường xoắn ốc có thể tiếp tục kéo dài trong năm tới. Đặc biệt, các công việc tồn đọng tại các trung tâm chuỗi cung ứng chính đặc trưng cho hầu hết năm 2021 có thể tiếp tục kéo dài sang năm 2022 và do đó ảnh hưởng tiêu cực đến thương mại và định hình lại dòng chảy thương mại trên toàn thế giới.

Các yếu tố địa chính trị có thể đóng một vai trò trong việc thay đổi mô hình thương mại, khi thương mại khu vực ở châu Phi và trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương gia tăng, chuyển hướng thương mại sang các tuyến thương mại khác. UNCTAD cũng nhấn mạnh nguy cơ tiếp tục thiếu chất bán dẫn. Kể từ khi đại dịch bắt đầu, ngành công nghiệp bán dẫn đã phải đối mặt với những khó khăn do nhu cầu tăng đột biến không lường trước được và những hạn chế về nguồn cung liên tục… Nếu kéo dài, sự thiếu hụt này có thể tiếp tục ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất và thương mại trong nhiều lĩnh vực sản xuất.