 |
| Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu chỉ đạo đại hội |
Bốn chỉ đạo lớn từ Thủ tướng Chính phủ
Phát biểu chỉ đạo đại hội, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, Đảng, Nhà nước luôn dành sự quan tâm đặc biệt đến sự phát triển khu vực kinh tế hợp tác, HTX. Theo đó, thời gian qua, đã có nhiều chính sách, pháp luật về tổ chức, hoạt động của HTX được ban hành. LMHTX cũng đã có nhiều cố gắng triển khai kết luận của Trung ương, tổ chức thực hiện Luật Hợp tác xã, Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ trong việc đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế hợp tác, giới thiệu và nhân rộng các mô hình HTX điển hình tiên tiến, hoạt động sản xuất, kinh doanh hiệu quả ở nhiều địa phương.
Tuy nhiên, theo Thủ tướng Chính phủ, chúng ta cần thẳng thắn thừa nhận rằng, hoạt động của kinh tế hợp tác chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế, mô hình HTX kiểu mới thành công chưa nhiều và phát triển HTX kiểu mới chưa trở thành phong trào sâu, rộng trong toàn quốc.
Để kinh tế hợp tác, HTX tiếp tục phát triển nhanh, bền vững, tại đại hội, Thủ tướng Chính phủ đề nghị trong thời gian tới, cần thực hiện tốt bốn giải pháp lớn. Thứ nhất, phải củng cố LMHTX Việt Nam với tầm nhìn là Liên minh của tổ chức đại diện cho 30 triệu xã viên. Phải khai thác tiềm năng, lợi thế của mô hình HTX đó là lợi thế về xã hội và lợi thế số đông.
 |
| Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: Liên minh hợp tác xã (LMHTX) phải xứng đáng là tổ chức đại diện cho 30 triệu xã viên; là tổ chức tập hợp, phát huy sức mạnh tổng hợp, dẫn dắt phong trào hợp tác xã (HTX) thông qua 4 hoạt động “Khuyến khích, Hỗ trợ, Học hỏi và Truyền bá” |
Thủ tướng chỉ đạo, LMHTX phải phối hợp chặt chẽ với các cơ quan trong hệ thống chính trị để phát huy sức mạnh tổng hợp, dẫn dắt phong trào HTX thông qua 4 hoạt đông “Khuyến khích, Hỗ trợ, Học hỏi và Truyền bá”. Tức là, tạo môi trường thuận lợi cho HTX hoạt động, phát huy tinh thần tự chủ, tinh thần kinh doanh, khởi nghiệp, sáng tạo của HTX và xã viên. Kịp thời tháo gỡ những khó khăn, cản trở sự phát triển của HTX phù hợp với cơ chế thị trường; hỗ trợ, nuôi dưỡng những mô hình thành công và kiên quyết không bao cấp cho sự yếu kém; đúc rút, học hỏi kinh nghiệm từ sự thành công và thất bại; phổ biến, nhân rộng những mô hình HTX hoạt động hiệu quả.
Thứ hai, Thủ tướng chỉ đạo, cần xác định HTX có vị trí quan trọng trong chương trình phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn, nhất là trong tái cơ cấu nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới. Từ chỉ đạo này, Thủ tướng yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương cần nhận thức đầy đủ hơn về vai trò của HTX trong phát triển kinh tế - xã hội và đoàn kết xây dựng cộng đồng, từ đó có sự quan tâm hơn trong việc xây dựng thể chế, chính sách để khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi phát triển kinh tế hợp tác với trọng tâm là vấn đề vốn, thông tin, ứng dụng công nghệ và phát triển nguồn nhân lực.
Thứ ba, theo Thủ tướng, mỗi HTX, mỗi xã viên cần nỗ lực học hỏi, liên kết và hợp tác, tìm hướng đi mới hiệu quả, phù hợp với bối cảnh mới. Cần xây dựng mối quan hệ gắn bó chặt chẽ giữa lợi ích của HTX, Ban chủ nhiệm HTX với lợi ích của xã viên.
Thứ ba, Thủ tướng yêu cầu, cần tổng kết, đánh giá một cách thực chất phong trào HTX hàng năm để “Khuyến khích, Học hỏi, Hỗ trợ và Truyền bá” cho các HTX. “Tôi đề nghị từ nay đến cuối năm phải nghiên cứu và có đề xuất với Chính phủ một kế hoạch hành động để khuyến khích các mô hình kinh tế hợp tác hiệu quả” – Thủ tướng kết thúc.
 |
| Phát biểu tại Đại hội, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân khẳng định: Hơn 30 năm qua, các hộ sản xuất cá thể Việt Nam đã luôn tham gia vào chuỗi sản xuất, phân phối, tiêu thụ sản phẩm ở đất nước chúng ta và quốc tế. Song, đó là sự tham gia yếu thế, bị động, không có khả năng đàm phán, lựa chọn để đảm bảo quyền lợi chính đáng của mình. Mô hình HTX, LMHTX chính là một con đường căn bản để các hộ sản xuất cá thể trở thành những chủ thể kinh tế có tư cách pháp nhân, có sức cạnh tranh, chủ động liên kết, hợp tác và tiêu thụ sản phẩm của mình. LMHTXVN có vai trò chính trị, kinh tế, xã hội hết sức quan trọng vì có thể giúp cho hàng chục triệu lao động Việt Nam trở thành các nhà sản xuất, cung cấp dịch vụ có chất lượng, tính cạnh tranh và thu nhập ngày càng cao. |
Những giải pháp đột phá phát triển kinh tế hợp tác, HTX trong thời kỳ mới
Trước đó, thay mặt Ban chấp hành LMHTX Việt Nam báo cáo kết quả hoạt động nhiệm kỳ IV (2010-2015), phương hướng nhiệm vụ nhiệm kỳ V (2016-2020), Phó Chủ tịch Thường trực Nguyễn Đắc Thắng cho biết, hiện toàn quốc có hơn 2 vạn HTX với khoảng 13 triệu xã viên là cá nhân, gia đình, pháp nhân. Chỉ riêng giai đoạn 2010-2015, đã có 5.000 HTX thành lập mới, cùng với 15 vạn Tổ hợp tác (THT), hoạt động trên các lĩnh vực kinh tế, như: nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại-dịch vụ, xây dựng, giao thông, tín dụng, môi trường...
Đưa ra con số cụ thể theo từng lĩnh vực, ông Thắng cho biết, hiện có 10.452 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp; 2.187 HTX trong lĩnh vực công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp; 846 HTX hoạt động trong lĩnh vực xây dựng; 965 HTX vận tải; 1.424 HTX thương mại dịch vụ; 11.148 HTX tín dụng và 1.005 HTX hoạt động trong các lĩnh vực khác.
Các Liên hiệp HTX (LHHTX) cũng gia tăng không ngừng, hiện cả nước có 43 LHHTX, trong đó có 29 LHHTX đang hoạt động hiệu quả.
Đánh giá về tình hình hoạt động của kinh tế tập thể mà nòng cốt là các HTX, ông Thắng cho biết, đóng góp của khu vực HTX vào GDP từ năm 2013 đạt 5,05 %, 2014 là 5,15% và tốc độ tăng trưởng của khu vực nay năm 2013 đạt 3,27%, năm 2012 là 2,75%, năm 2014 đạt khoảng 3,3 – 3,5%.
 |
| Đại hội V Liêm minh Hợp tác xã Việt Nam đã thành công tốt đẹp |
“Khu vực kinh tế hợp tác, HTX trong cả nước đã có những chuyển biến tích cực; từng bước đổi mới về tổ chức và hoạt động, thích ứng ngày càng tốt hơn với cơ chế thị trường; khẳng định rõ hơn vai trò, vị trí của HTX trong nền kinh tế, góp phần bảo đảm an sinh xã hội, ổn định chính trị cơ sở và đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội của đất nước” – ông Thắng đánh giá và nhấn mạnh, trong 5 năm qua, kinh tế tập thể mà nòng cốt là HTX đã đóng góp phần quan trọng trong việc tái cấu trúc nền kinh tế, đặc biệt trong nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới, tạo thêm việc làm và thu nhập ổn định cho hàng chục triệu người lao động, góp phần tăng thu ngân sách nhà nước và tăng kim ngạch xuất khẩu...
Mặc dù đạt được những kết quả quan trọng, song theo Ban chấp hành LMHTX Việt Nam, so với yêu cầu của Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể thì khu vực kinh tế tập thể, HTX vẫn còn nhiều hạn chế.
Trước hết, nhận thức của cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp và người dân về kinh tế tập thể chưa đầy đủ, thông suốt. Đặc biệt, nhiều tổ chức, cá nhân chưa nhận rõ vai trò, vị trí và tầm quan trọng của thành phần kinh tế này đối với sự phát triển kinh tế - xã hội.
Bên cạnh đó, hệ thống văn bản, nhất là văn bản hướng dẫn thực hiện Luật HTX năm 2012 và các chính sách hỗ trợ phát triển đối với HTX còn chậm ban hành, thiếu đồng bộ, chưa sát với điều kiện thực tiễn trong quá trình hoạt động của các HTX.
Với các HTX, những khó khăn, yếu kém nội tại, như: nhỏ lẻ, mạnh mún, tự cung – tự cấp, thiết bị, công nghệ lạc hậu, trình độ quản lý thấp... còn chậm khắc phục nên ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất, chất lượng, giá thành sản phẩm của các HTX, nhất là trong giai đoạn nền kinh tế Việt Nam ngày càng mở rộng quan hệ với thị trường thế giới qua các Hiệp định thương mại tự do đa và song phương.
Đặc biệt, Ban chấp hành LMHTX Việt Nam cũng thẳng thắn chỉ ra những hạn chế ngay trong bộ máy của mình, cụ thể, vừa thiếu, yếu về con người, trang thiết bị làm việc, kinh phí hoạt động còn hạn chế. Đội ngũ cán bộ làm công tác tại các LMHTX các cấp chưa quyết tâm, thiếu xả thân, lăn lộn với sự nghiệp phát triển kinh tế tập thể, HTX...
Để phát huy những thành quả đạt được và khắc phục hạn chế trong nhiệm kỳ IV (2010-2015), Bân chấp hành LMHTX Việt Nam cho rằng, trong nhiệm kỳ V (2016-2020) cần thực hiện đồng bộ, có hiệu quả nhiều giải pháp nhằm giải quyết 4 vấn đề cơ bản của kinh tế tập thể, HTX là: Tiêu thụ sản phẩm, vốn, công nghệ và đất đai. Trong đó, ưu tiên nguồn lực cho công tác bảo quản, chế biến và tiêu thụ sản phẩm cho các THT, HTX, đồng thời, xây dựng thương hiệu, khuyến khích ứng dụng các tiêu chuẩn quản lý quốc gia, quốc tế. Khuyến khích mạnh mẽ các HTX sản xuất vật chất. Tăng cường các nhân tố nội sinh của HTX. LHHTX để phát triển bền vững.
Với LMHTX các cấp, cần tập trung thực hiện 6 giải pháp đột phá, trong đó có các giải pháp trọng tâm, như: Thực hiện có hiệu quả Đề án “Đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của tổ chức LMHTX các cấp” nhằm xây dựng vững chắc, thống nhất mối quan hệ giữa LMHTXVN với LMHTX các tỉnh, thành phố; tổ chức thực hiện Đề án “Xây dựng mô hình HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị sản phẩm, hành hóa chủ lực, có quy mô lớn và sức lan tỏa” với mục tiêu thu hút phần lớn lao động nông thôn tham gia vào HTX, tạo việc làm thường xuyên và thu nhập ổn định cho khoảng 30 triệu lao động.
Cùng với đó là việc thực hiện Đề án “Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HTX, LMHTX để kíp thời ứng phó khi Việt Nam hội nhập sâu vào kinh tế thế giới” cũng như Đề án phát triển kinh tế vi mô, THT, HTX găn với chuỗi giá trị bền vững...
