Đổi mới sáng tạo: Động lực tăng năng suất, nâng cao năng lực cạnh tranh

Đổi mới sáng tạo có thể giúp doanh nghiệp tăng doanh thu, tăng lợi nhuận, giảm chi phí, nâng cao sự hài lòng và đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng, khách hàng. Nó cũng giúp doanh nghiệp đạt được lợi thế cạnh tranh mới, tạo ra thị trường mới, thu hút các nguồn lực tài trợ từ đối tác, góp phần sử dụng hiệu quả nguồn lực, giảm lãng phí, nâng cao uy tín, vị thế của doanh nghiệp. Do đó, đổi mới sáng tạo được coi là cách thức mới để mỗi doanh nghiệp thực hiện hiệu quả các mục tiêu chiến lược, bảo đảm sự tồn tại thịnh vượng lâu dài trong tương lai.

Ông Trần Văn Nghĩa - Phó giám đốc Học viện Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo cho biết, báo cáo Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) năm 2022 do Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) công bố cho thấy Việt Nam xếp vị trí 48/132 quốc gia, nền kinh tế. Mặc dù giảm 4 bậc so với 2021 (xếp thứ 44), Việt Nam vẫn giữ vị trí thứ 3 khu vực Đông Nam Á, sau Singapore (thứ 7), Thái Lan (thứ 43).

Báo cáo của WIPO năm 2022 cũng khẳng định chỉ số đổi mới sáng tạo của Việt Nam cao hơn so với phát triển kinh tế của đất nước và chỉ số sáng tạo GII của Việt Nam cao hơn rất nhiều so với các nước có mức thu nhập cùng với nước ta. Như vậy có thể thấy WIPO đánh giá rất cao đối với đổi mới sáng tạo của Việt Nam.

Theo ông Nghĩa, thống kê cũng cho thấy doanh nghiệp Việt Nam đang đổi mới sáng tạo nhiều hơn so với Malaysia, Indonesia, Thái Lan…, ít hơn so với Trung Quốc, Hàn Quốc, Philippines. Nhờ đổi mới sáng tạo mà năng suất lao động của Việt Nam những năm gần đây được cải thiện đáng kể góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh.

TS. Hà Minh Hiệp - Phó Tổng cục trưởng phụ trách Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, Bộ Khoa học và Công nghệ cho rằng, văn hóa hỗ trợ được thúc đẩy thực hiện để tạo ra điều kiện thích hợp mang lại cho doanh nghiệp đổi mới sáng tạo một cách hiệu quả, thúc đẩy sáng kiến và đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp.

Để doanh nghiệp Việt có thể nâng cao trình độ công nghệ, nhanh chóng đưa công nghệ vào phục vụ phát triển kinh tế xã hội nâng cao năng suất theo ông Hiệp cần thực hiện ba vấn đề lớn.

Thứ nhất: Thông qua các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực hấp thụ và làm chủ công nghệ của doanh nghiệp;

Thứ hai: Có chính sách khuyến khích các doanh nghiệp đổi mới công nghệ đặc biệt là chính sách ưu đãi về thuế, chính sách hỗ trợ tài chính;

Thứ ba: Đẩy mạnh việc giao quyền sử dụng kết quả nghiên cứu cho nhà khoa học, các cơ sở nghiên cứu để thúc đẩy thương mại hóa kết quả nghiên cứu sử dụng ngân sách nhà nước.

“Về vấn đề này, Chiến lược phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo giai đoạn tới năm 2030 tầm nhìn 2050 đã khẳng định giai đoạn tới không chỉ tập trung vào theo đuổi phát triển công nghệ mới và mở rộng đường biên công nghệ mà còn phải tập trung vào hấp thụ, lan tỏa, làm chủ công nghệ thích hợp để nhanh chóng đưa công nghệ vào phục vụ phát triển kinh tế - xã hội”, TS. Hiệp nhấn mạnh.