Thúc đẩy đổi mới sáng tạo: Động lực cho phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững

Những bước tiến lớn trong các bảng xếp hạng quốc tế

Chiều 30/9, tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia, Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ (Bộ KH&CN) phối hợp với UBND Thành phố Hà Nội tổ chức sự kiện “Kết nối công nghệ và Đổi mới sáng tạo Việt Nam năm 2024” với chủ đề “Thúc đẩy đổi mới sáng tạo - Động lực cho phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững”.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt cho biết, nhìn lại chặng đường phát triển những năm qua, chúng ta có thể tự hào khi Việt Nam đã có những bước tiến lớn trong các bảng xếp hạng quốc tế.

Theo Báo cáo Chỉ số Đổi mới Sáng tạo Toàn cầu (GII) của Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) năm 2024, Việt Nam hiện xếp hạng 44/133 quốc gia, duy trì vị trí dẫn đầu trong nhóm các nước thu nhập trung bình thấp.

Trong suốt 10 năm qua, xếp hạng của chúng ta đã tăng hơn 30 bậc, một minh chứng rõ rệt cho sự quyết tâm của Đảng, Nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp trong việc thúc đẩy khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo...

KHCN&ĐMST đã và đang đóng góp vai trò rất lớn đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Trong các lĩnh vực trọng yếu như nông nghiệp, xây dựng, y tế, giáo dục và công nghiệp, KHCN&ĐMST không chỉ là động lực chính giúp nâng cao năng suất, tăng trưởng bền vững, mà còn giúp tạo ra những mô hình kinh doanh mới, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp và quốc gia trên trường quốc tế.

Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, Thủ đô Hà Nội không chỉ là trung tâm chính trị mà còn là điểm sáng của KHCN&ĐMST trong khu vực. Với những bước tiến quan trọng trong việc xây dựng Khu công nghệ cao Hòa Lạc, Hà Nội đã thu hút hơn 300 dự án đầu tư trong các lĩnh vực công nghệ cao, với tổng vốn đăng ký đầu tư lên tới hơn 8 tỷ USD.

Bên cạnh đó, Hà Nội đã tiên phong trong việc phát triển các khu đô thị thông minh, tích hợp công nghệ AI, big data, và Internet vạn vật (IoT) vào quản lý hạ tầng đô thị, giao thông và y tế, góp phần tạo ra những đột phá trong năng lực cạnh tranh của thành phố.

Trong bối cảnh đó, sự kiện Kết nối công nghệ và đổi mới sáng tạo Việt Nam 2024 được tổ chức tại Thành phố Hà Nội, với chủ đề “Thúc đẩy đổi mới sáng tạo - Động lực cho phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững” là một trong những hoạt động có định hướng của Bộ Khoa học và Công nghệ nhằm thúc đẩy ứng dụng, chuyển giao công nghệ và đổi mới sáng tạo cho các ngành, các tổ chức, doanh nghiệp tại Thủ đô Hà Nội nói riêng và cả nước nói chung. Qua đó, nâng cao năng suất, chất lượng, sức cạnh tranh hàng hóa của doanh nghiệp, tạo điều kiện cho các nhà khoa học ứng dụng kết quả của mình vào sản xuất kinh doanh, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Động lực chính giúp tăng trưởng bền vững

Năm 2024 là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025 của Quốc hội. Việt Nam đang triển khai chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030, trong đó KHCN&ĐMST được xác định là nền tảng để đưa Việt Nam phát triển nhanh và bền vững.

Ông Choi Youngsam, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Hàn Quốc tại Việt Nam nhấn mạnh, KHCN&ĐMST là động lực chính cho sự tăng trưởng và phát triển của kinh tế. Chuyển hóa thành công từ nghiên cứu và phát triển công nghệ sáng tạo thành các sản phẩm và giải pháp thực tiễn là rất quan trọng để tạo ra giá trị kinh tế.

Theo ông Choi Youngsam, các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo của Việt Nam như VinGroup, FPT... đang đạt được những kết quả có ý nghĩa bằng cách thương mại hóa các kết quả nghiên cứu của họ trong các lĩnh vực tiên tiến như trí tuệ nhân tạo và xe tự hành.

"Thành công của những doanh nghiệp như vậy sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Việt Nam nổi lên như một trung tâm cho công nghệ tiên tiến và đổi mới sáng tạo" - ông Choi Youngsam nói.

Trong bối cảnh này, ông Choi Youngsam tin rằng sự kiện Kết nối công nghệ và Đổi mới sáng tạo Việt Nam năm 2024 có ý nghĩa to lớn, có thể ví như một dịp để chia sẻ những thành tựu nổi bật của Việt Nam về KHCN&ĐMST, đồng thời, thúc đẩy mối liên kết giữa các công ty công nghệ và thúc đẩy hợp tác đầu tư.

Ông Lê Hồng Sơn, Ủy viên Ban thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch thường trực UBND TP Hà Nội chia sẻ, Hà Nội là địa phương tập trung hơn 70% tổ chức khoa học, công nghệ, trường đại học, viện nghiên cứu và 82% phòng thí nghiệm của cả nước (trong đó có 14 phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia), với hơn 65% nhà khoa học đầu ngành của cả nước đang sinh sống và làm việc. Thành phố xác định đây là lợi thế đặc biệt quan trọng để Thủ đô tập trung đầu tư cho phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Từ năm 2021 đến nay, Hà Nội đã và đang triển khai gần 300 nhiệm vụ thuộc 9 chương trình khoa học - công nghệ cấp thành phố và chương trình phát triển tài sản trí tuệ. Kết quả nghiên cứu được ứng dụng vào thực tiễn với tỷ lệ cao, các dự án sản xuất thử nghiệm được áp dụng 100% kết quả các đề tài, đề án được áp dụng ngay khoảng 90%. Số lượng đơn đăng ký, bằng chứng nhận sở hữu công nghiệp, số công bố quốc tế trên địa bàn Hà Nội luôn dẫn đầu toàn quốc.

Hà Nội là địa phương dẫn đầu cả nước về Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII) năm 2023, về số lượng doanh nghiệp khoa học và công nghệ trên địa bàn với 168 trên tổng số khoảng 800 doanh nghiệp khoa học và công nghệ của cả nước (chiếm 21%). Thành phố có hơn 1.000 doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, chiếm trên 26% cả nước.

Trên địa bàn thành phố có gần 300 mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đem lại kết quả tích cực. Trong năm 2024, lần đầu tiên UBND Thành phố đã trao tặng Bằng “Sáng kiến Thủ đô” cho 44 sáng kiến của 66 cá nhân là tác giả, đồng tác giả...