Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: Nuôi dưỡng khát vọng và phấn đấu đến 2045 quy mô GDP đạt 2.500 tỷ USD

Quy mô nền kinh tế tăng gấp hơn 17,4 lần

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, gần 70 năm sau ngày độc lập, gần 45 năm sau thống nhất và hơn 30 năm thực hiện công cuộc đổi mới, đất nước ta đã đạt được nhiều thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao và ghi nhận như một hình mẫu của nền kinh tế chuyển đổi, có nhiều thành công trong phát triển và giảm nghèo.

Một báo cáo gần đây của Ngân hàng thế giới có tên: “Bước tiến mới: giảm nghèo và thịnh vượng chung ở Việt Nam” ghi nhận trong 3 thập kỷ qua, Việt Nam đã đạt được những kết quả to lớn trong việc giảm nghèo và nâng cao chất lượng cuộc sống cho hàng chục triệu người. Mặc dù có những giai đoạn thăng trầm như bất kỳ quốc gia nào khác.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại Quốc hội

Về tổng thể, so với mặt bằng chung của thế giới, tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong 3 thập niên kể từ khi đổi mới là rất ấn tượng. Tăng trưởng kinh tế bình quân giai đoạn 1986 - 2017 đạt 6,63% năm; Riêng năm 2017 tăng 6,61%. Năm 2018 dự kiến tăng trên 6,7%. Việt Nam đã chuyển từ nhóm thu nhập thấp sang thu nhập trung bình, tỉ lệ nghèo giảm từ mức trên 60% xuống còn 7%. Quy mô nền kinh tế hiện đứng thứ 44 thế giới theo GDP danh nghĩa và thứ 34 khi tính theo sức mua tương đương của quốc tế. Quy mô nền kinh tế tăng gấp hơn 17,4 lần, từ 14 tỷ USD năm 1985 lên ước đạt 244 tỷ USD năm 2018.

Thu nhập bình quân đầu người năm 1985 chỉ đạt 230 USD nay đã tăng lên gần 2.540 USD. Khoảng cách thu nhập giữa Việt Nam và các nước thu hẹp đáng kể. Nếu như vào đầu thập niên 90, thu nhập đầu người của Singapore cao hơn 125 lần so với Việt Nam thì nay chỉ còn 24 lần. Thái Lan từ gấp 16 lần so với Việt Nam nay chỉ còn 2,5 lần. Nhật Bản gấp 267 lần thì nay chỉ còn khoảng 16 lần. Hoa Kỳ gấp 252 lần xuống còn 25 lần. Các nước OECD từ 184 lần xuống còn 16 lần...

Nhấn mạnh chúng ta không chỉ quan tâm đến tốc độ tăng trưởng kinh tế mà còn ý thức rất rõ yêu cầu nâng cao chất lượng tăng trưởng, chú trọng phát triển bền vững, Thủ tướng nêu rõ: Thực hiện nghị quyết của Trung ương, Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ kiên định mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, nâng cao hiệu quả đầu tư, giảm nghèo bền vững, bảo vệ môi trường, thúc đẩy tiến bộ và công bằng xã hội, đảm bảo các quyền con người, quyền tài sản và quyền tự do kinh doanh của người dân và doanh nghiệp, tăng cường sức mạnh đại đoàn kết toàn dân… “Để bảo vệ các thành quả đã có và đạt được trọn vẹn những mục tiêu phát triển là cả một chặng đường đầy khó khăn, đòi hỏi chúng ta phải không ngừng đổi mới, cải cách, luôn kiên định với lý tưởng, phải nỗ lực, quyết tâm trong nhiều giai đoạn, không chỉ trong nhiệm kỳ này mà cả những nhiệm kỳ kế tiếp” -Thủ tướng nói.

Theo Thủ tướng, chặng đường phía trước sẽ không hề dễ dàng, thậm chí còn khó khăn và phức tạp hơn chặng đường đã đi qua. Để đưa một nền kinh tế lớn hơn với tốc độ tăng trưởng tương tự như mức tăng trưởng trung bình của ba thập niên qua thì đến năm 2045 - mốc lịch sử 100 năm nước nhà độc lập 1945 - 2045, quy mô GDP nước ta ước tính sẽ đạt mức khoảng 2.500 tỷ USD, thu nhập bình quân đầu người khoảng gần 18.000 USD/người. Mục tiêu này là một thách thức rất lớn, vì khi thu nhập ngày càng cao, việc đạt thêm phần trăm tăng trưởng sẽ càng khó khăn hơn. Nhưng chúng ta và các thế hệ tiếp theo phải luôn nuôi dưỡng khát vọng và không ngừng phấn đấu nhằm hiện thực hóa mục tiêu này.

Đơn cử, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, đã gần 3 năm, dù tình hình kinh tế thế giới biến động phức tạp, khó lường, nhiều mặt không thuận lợi đối với một nước hội nhập sâu như Việt Nam, nhưng chúng ta đã giữ được ổn định chính trị - xã hội, ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế tương đối cao với chất lượng được cải thiện. Thành quả này nhờ nỗ lực chung cả cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và người dân. Chúng ta cần tiếp tục nỗ lực để phát triển mạnh mẽ và cải thiện hơn nữa cuộc sống của nhân dân.

Trước Quốc hội, Thủ tướng yêu cầu mọi thành viên Chính phủ và toàn bộ đội ngũ cán bộ, công chức trong toàn hệ thống hành chính Nhà nước… cần quyết liệt hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, chú trọng cải cách tư pháp, bảo vệ quyền tài sản, quyền công dân, thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, kiểm soát quyền lực; đấu tranh không khoan nhượng với tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, chạy chức, chạy quyền, chạy dự án, đề cao kỷ luật kỷ cương trong toàn bộ hệ thống chính trị; đẩy mạnh tinh giản biên chế, làm cho bộ máy Nhà nước trở nên tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh.

“Tất cả chúng ta, toàn bộ hệ thống chính trị, cần chia sẻ trách nhiệm khơi thông mọi điều kiện, giải phóng nguồn lực và tiềm năng cho sự phát triển của các thành phần kinh tế, trong đó có vai trò động lực quan trọng của kinh tế tư nhân. Làm được như vậy, chúng ta sẽ tạo ra được những không gian mới, động lực tăng trưởng mới trong các lĩnh vực quan trọng của thế kỷ 21 như nông nghiệp thông minh, công nghiệp công nghệ cao, du lịch sinh thái, các loại hình dịch vụ và công nghệ tài chính hiện đại...” - Thủ tướng nói.

Cho biết dân số Việt Nam dự báo sẽ đạt 96.963.958 người vào đầu năm 2019, Thủ tướng bày tỏ, “Tôi nói con số lẻ thế có nghĩa gì? Là để chúng ta hiểu và đặt sự lưu tâm của chúng ta đến từng người dân, không để bất kỳ ai bị bỏ sót hay cảm thấy bị bỏ sót trong các chính sách phát triển. Trách nhiệm nặng nề nhưng vinh dự cũng lớn lao. Được sự tín nhiệm của các Đại biểu Quốc hội, đặc biệt là niềm tin mà nhân dân dành cho, các thành viên Chính phủ quyết tâm thực hiện tốt nhiệm vụ được giao”.

Quyết liệt tái cơ cấu lại nền kinh tế

Dẫn phát biểu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng trong lễ nhậm chức: Tuyệt đối không được chủ quan, thỏa mãn, không được quá say sưa với thắng lợi, càng không được ngủ quên trên vòng nguyệt quế, Thủ tướng đề nghị, tất cả chúng ta hãy cùng nhau tập trung sức lực, làm thật tốt những nhiệm vụ trong những tháng còn lại của năm 2018 cũng như thời gian còn lại của nhiệm kỳ này.

Đồng thời, Thủ tướng nhấn mạnh một số trọng tâm mà Chính phủ sẽ triển khai gồm: Kiên định mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, bảo đảm an toàn tài chính quốc gia, an ninh tiền tệ, an ninh lương thực, an ninh truyền thống và phi truyền thống. Quyết liệt tái cơ cấu lại nền kinh tế theo Nghị quyết 24 của Quốc hội một cách thực chất và hiệu quả hơn nữa, trong đó có việc giải quyết những yếu kém, bất cập trong phát triển kinh tế tư nhân mà nhiều đại biểu Quốc hội đã đề cập (nhất là thủ tục hành chính trong tiếp cận đất đai, tài nguyên, tín dụng, các loại chi phí còn cao, tình trạng cạnh tranh không lành mạnh,…), nâng cao năng suất lao động và năng lực cạnh tranh quốc gia.

Thực hiện nghiêm túc Nghị quyết 25 của Quốc hội về kế hoạch tài chính 5 năm 2016-2020, bảo đảm cơ cấu chi ngân sách Nhà nước (NSNN) hợp lý hơn, giảm tỷ trọng chi thường xuyên, nâng tỷ trọng chi đầu tư phát triển, giảm bội chi NSNN xuống mức 3,5% GDP vào năm 2020. Triển khai hiệu quả, minh bạch kế hoạch đầu tư công theo Nghị quyết 26 của Quốc hội và bảo đảm trần nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài trong mức Quốc hội quy định, trong đó có việc cơ cấu lại và nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng NSNN, hiệu quả sử dụng nợ công, chống thất thu ngân sách.

Hình ảnh tại Quốc hội ngày 1/11

Bên cạnh đó, thực hiện mạnh mẽ 3 đột phá chiến lược, hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh, trong đó gỡ bỏ những rào cản cho doanh nghiệp phát triển; giải quyết những vấn đề bất cập, yếu kém trong huy động, phân bổ nguồn lực, quản lý, xây dựng kết cấu hạ tầng mà nhiều vị đại biểu Quốc hội đã nêu.

Ưu tiên phát triển bền vững văn hóa, xã hội, y tế, đầu tư phát triển giáo dục theo hướng hiện đại và hội nhập quốc tế. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; đẩy mạnh công tác phòng chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, tiêu cực, xử lý nghiêm những vụ án tham nhũng.

Tăng cường quốc phòng an ninh, đảm bảo độc lập, chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ, giữ vững sự ổn định chính trị - xã hội và môi trường hòa bình để phát triển đất nước. Nâng cao hiệu quả đổi ngoại và chủ động hội nhập quốc tế, tạo môi trường hòa bình và điều kiện thuận lợi để phát triển đất nước. Khai thác hiệu quả các hiệp định thương mại đã ký. Nỗ lực hết sức nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, tập trung kiện toàn tổ chức bộ máy, biên chế tinh gọn và hiệu quả, xứng đáng với niềm tin của nhân dân và Quốc hội.

Phải chấm dứt tình trạng “trên nóng dưới lạnh”

Sau bài phát biểu, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã trả lời chất vấn của các đại biểu về những vấn đề nóng, được đông đại biểu và cử tri quan tâm. Những chất vấn khác của các đại biểu Quốc hội sẽ được Thủ tướng trả lời bằng văn bản và gửi đến từng đại biểu.

Trả lời chất vấn của đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm (đoàn TP. Hồ Chí Minh) về việc có sự tín nhiệm khác nhau của Quốc hội đối với thành viên Chính phủ. Có giải pháp gì để “đều tay hơn” trong Chính phủ, Thủ tướng bày tỏ, 5 ngón tay có ngón ngắn, dài nhưng đều nằm trên cùng một bàn tay, vì vậy trước tiên tất cả các thành viên Chính phủ phải đoàn kết để thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. Ngoài ra, người đứng đầu phải chịu trách nhiệm trước những yếu kém.

Thủ tướng nhấn mạnh 4 giải pháp. Một là, chỉ đạo kiểm tra đôn đốc tốt hơn các Bộ trưởng, Chủ tịch UBND cấp tỉnh. Thực tế, cùng một cơ chế, chính sách nhưng có địa phương, ngành này làm tốt trong khi nơi khác trì trệ, sai sót lớn đều do điều hành mà ra. Hai là, thành viên Chính phủ phải nêu gương tốt hơn, đổi mới phương pháp trong công tác, kiểm tra các cục, vụ, viện..., chấm dứt tình trạng trên nóng dưới lạnh”. Ba là, mỗi thành viên Chính phủ tự rèn luyện, đổi mới sáng tạo, sát dân, sát cơ sở, sát địa phương. Cuối cùng, với trường hợp vi phạm nặng thì phải thay đổi công tác cho phù hợp.

Trả lời các chất vấn của đại biểu Quốc hội về các giải pháp trước tình trạng biến đổi khí hậu ảnh hưởng trực tiếp tới đồng bằng sông Cửu Long, Thủ tướng khẳng định, Chính phủ đã chỉ đạo tích cực, có chương trình hành động cụ thể. Trước hết là chuyển đổi cơ cấu, cây trồng, vật nuôi; đã bố trí nguồn lực trên 12.000 tỷ đồng cho các chương trình dự án. Nhiều tỉnh chủ động kêu gọi đầu tư xã hội hóa nguồn lực, hợp tác đầu tư; thành lập Thường trực Ban Chỉ đạo chuyên theo dõi về vấn đề biến đổi khí hậu ở khu vực này.

Về vấn đề nợ xây dựng cơ bản mà đại biểu Bùi Văn Xuyền (Thái Bình) có nêu, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, còn nợ nhiều lắm, nhưng để thực hiện Luật chính sách Nhà nước và Luật đầu tư công, trong kế hoạch đầu tư trung hạn 2016-2020 đã bố trí trên 9.000 tỷ đồng để thanh toán nợ đọng các bộ ngành Trung ương đã được rà soát (chốt đến tháng 12/2014). Chính phủ cũng đã trình Thường vụ Quốc hội nguyên tắc, tiêu chí sử dụng quỹ dự phòng chung cho đầu tư trung hạn để giải quyết một số vấn đề về thanh toán khối lượng xây dựng cơ bản đang nợ nần.

Đối với chất vấn của đại biểu về động lực tăng trưởng năm 2019 - 2020 của đất nước, Thủ tướng cho biết, động lực tăng trưởng của Việt Nam sẽ phải đến từ các nguồn sau: Phát triển doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt là tư nhân trong nước. Đẩy mạnh cổ phần hóa, nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước. Bên cạnh đó, nuôi dưỡng sức cầu nội địa bằng cách không ngừng nâng cao thu nhập của người dân. Nếu đời sống nhân dân cao lên thì đóng góp GDP rất tốt. Đồng thời, phát huy, tận dụng tốt các hiệp định song phương và đa phương đã ký. Phát triển đô thị trở thành một đầu mối, đầu cầu tăng trưởng. Khoa học và công nghệ phải trở thành một động lực then chốt, đặc biệt là cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. “Giải pháp quan trọng căn cơ, giải pháp cho mọi giải pháp đó là cải cách, đổi mới, hoàn thiện thể chế pháp luật và quản trị quốc gia” - Thủ tướng nói.