Thủ tướng: Bãi bỏ quy định không cần thiết, tạo thuận lợi cho thanh niên khởi nghiệp

Ngày hội Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Quốc gia TECHFEST Việt Nam 2020 với chủ đề “THÍCH ỨNG - CHUYỂN ĐỔI - BỨT PHÁ" là sự kiện thường niên lớn nhất hội tụ các cá nhân, tổ chức, mạng lưới hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong nước, quốc tế dành cho cộng đồng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại diễn đàn

Phát biểu khai mạc, ông Huỳnh Thành Đạt - Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ nhận định, năm 2020 là một năm có nhiều biến động và thách thức trên cả thế giới, đòi hỏi các doanh nghiệp, trong đó có các startup vận động, thích ứng và chuyển đổi để bứt phá. Các doanh nghiệp khởi nghiệp có thể khai thác, tận dụng nguồn lực tối đa, phát triển lợi thế của mình để vượt qua thách thức. Lấy trí tuệ làm cốt lõi, tư duy đổi mới sáng tạo làm kim chỉ nam, khoa học và công nghệ là công cụ vững chắc, hình thành và phát triển nền kinh tế tri thức dựa trên khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Trong năm 2020 vừa qua, thị trường tại Việt Nam được đánh giá là một điểm đến an toàn được các nhà đầu tư, các quỹ đầu tư lựa chọn hướng đến trong thời gian tới. Kinh tế vĩ mô và tài khóa ổn định với mức tăng trưởng GDP ước tính đạt 2,8% trong cả năm. Đặc biệt, Việt Nam vừa tham gia ký kết Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) sẽ là cơ hội lớn cho các doanh nghiệp khởi nghiệp Việt Nam bước ra thị trường quốc tế.

Cũng theo ông Huỳnh Thành Đạt, trong giai đoạn vừa qua, Việt Nam đã từng bước hình thành và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia. Hành lang pháp lý đã dần được hoàn thiện, gần đây nhất là sự thay đổi về triết lý tiếp cận của Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp 2020, hướng tới tạo điều kiện, khuyến khích hơn nữa các nguồn đầu tư cho khởi nghiệp sáng tạo. Sự lan tỏa, tác động từ Đề án 844 ngày càng rõ nét và cộng hưởng, là nền tảng vững chắc phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp.

"Tuy nhiên, để phát triển hệ sinh thái một cách bứt phá, cần có sự nỗ lực và phối hợp từ các cơ quan Chính phủ, doanh nghiệp khởi nghiệp đến các chủ thể trong hệ sinh thái khác. Để thích ứng và chuyển đổi bứt phá, chúng ta cần cùng nhau chung tay hợp tác, đổi mới sáng tạo từ cách làm đến tư duy, phát triển nguồn nhân lực, và tạo ra môi trường cạnh tranh phù hợp. Lấy các doanh nghiệp khởi nghiệp làm trung tâm của sự phát triển, nhưng chính bản thân các doanh nghiệp khởi nghiệp cần có sự chủ động trong việc đổi mới, chuyển đổi mô hình tăng trưởng, tạo ra nhiều giá trị hơn nữa", ông Huỳnh Thành Đạt nhấn mạnh.

Ông Huỳnh Thành Đạt - Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ

Đánh giá về những doanh nghiệp đi đầu trong lĩnh vực này, ông Huỳnh Thành Đạt dẫn chứng, hiện Việt Nam có 2 doanh nghiệp khởi nghiệp được định giá 1 tỉ USD và nhiều doanh nghiệp được định giá trên 100 triệu USD, do đó ông Đạt kỳ vọng trong thời gian tới sẽ có nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp hơn nữa.

Tại diễn đàn Thanh niên khởi nghiệp năm 2020, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và lãnh đạo các bộ, ngành đã có buổi đối thoại với các nhà đầu tư, chuyên gia, thanh niên khởi nghiệp.

Cuộc đối thoại xoay quanh các vấn đề chính 4 nhóm vấn đề gồm: Chính sách tài chính cho khởi nghiệp; Chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo, cơ hội và vai trò của thanh niên khởi nghiệp; Nguồn nhân lực chất lượng cao – yếu tố then chốt để thanh niên khởi nghiệp đóng góp vào nền kinh tế; Hệ sinh thái cho thanh niên khởi nghiệp – thực trạng và giải pháp hoàn thiện.

Đối thoại với các thanh niên khởi nghiệp, Thủ tướng nhận định, hệ sinh thái khởi nghiệp chưa hoàn thiện, còn nhiều khó khăn. Mặc dù số lượng và chất lượng khởi nghiệp sáng tạo ở Việt Nam tăng lên, nhưng so với các nước trong ASEAN, Việt Nam còn nhiều trở ngại về cơ chế, thiếu nguồn lực, đặc biệt là nguồn vốn. Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành phải tháo gỡ những vướng mắc để làm sao giữ được các đổi mới sáng tạo này ở trong nước chứ không "chảy máu" ra nước ngoài.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng các đại biểu nhấn nút khai mạc diễn đàn

“Phải sửa đổi quy định sớm và bãi bỏ các điều kiện, quy định không cần thiết. Công dân có thể kinh doanh bất cứ lĩnh vực nào mà pháp luật không cấm, nên cần phải có quy định rõ ràng. Chúng ta tạo mọi điều kiện cho thanh niên khởi nghiệp”, Thủ tướng chia sẻ.

Chia sẻ về những thắc mắc của doanh nghiệp về mặt chính sách cũng như khó khăn về vấn đề huy động vốn hiện nay, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Văn Tùng cho hay, Nghị định 38 hướng dẫn Luật Đầu tư cho phép hình thành quỹ đầu tư giúp doanh nghiệp khởi nghiệp. Tuy vậy, sau thời gian thực hiện những quy định như: không được hình thành pháp nhân, phải có 30 thành viên trong quỹ, tăng vốn phải tăng thêm dưới 50% vốn điều lệ… không phù hợp. Trong khi đó những lần tăng vốn lần sau không phải vượt 50% mà hàng mấy trăm phần trăm và phụ thuộc nhiều vào nhà đầu tư.

"Quy định này khá cứng, áp dụng cho doanh nghiệp nhà nước và khi thực hiện tạo ra rào cản" - ông Tùng nhìn nhận sẽ nghiêm túc tiếp thu và bàn với Bộ Kế hoạch và Đầu tư để lấy ý kiến sửa đổi Nghị định này trong thời gian tới, giải quyết vướng mắc.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc chủ trì buổi đối thoại

Anh Nguyễn Anh Tuấn, Bí thư thứ nhất Ban chấp hành Trung ương Đoàn, Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam đánh giá, kể từ sau Diễn đàn Thanh niên khởi nghiệp năm 2018, nhiều chính sách đã được các Bộ, ngành tiếp thu và điều chỉnh nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp khởi nghiệp. Nhờ đó, năm 2019 đánh dấu sự phát triển mạnh mẽ của hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo tại Việt Nam với sự bùng nổ về số lượng các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo và các thương vụ đầu tư mạo hiểm. Với sự xuất hiện ngày càng nhiều các không gian làm việc chung, vườn ươm, chương trình tăng tốc và các cuộc thi dành riêng cho khởi nghiệp sáng tạo, cùng với sự ưu tiên hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo trong chương trình nghị sự, Việt Nam đã và đang nhanh chóng trở thành một ngôi sao sáng trong bức tranh khởi nghiệp ở Đông Nam Á.

"Đây là tín hiệu tích cực cho thấy sự lan tỏa rộng rãi tinh thần khởi nghiệp sáng tạo, kích thích quyết tâm hành động của các chủ thể khởi sự kinh doanh trên nền tảng công nghệ trong cả nước" - anh Tuấn kỳ vọng.

Kết luận buổi đối thoại, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho hay, cách đây 2 năm khi dự ngày hội khởi nghiệp và tìm kiếm từ khóa "khởi nghiệp" có 13,4 triệu, thì nay chỉ trong 0,54 giây tìm kiếm đã có 20,7 triệu kết quả được tìm thấy. "Điều này cho thấy tinh thần khởi nghiệp được lan tỏa mạnh mẽ, ở nhiều lứa tuổi, khởi nghiệp không có ranh giới" - Thủ tướng nhận định.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, cần xem sáng tạo là tài nguyên mới cần khai thác, là tài nguyên vô tận của 100 triệu người dân Việt Nam trong nước và người Việt ở nước ngoài. Do đó, phải xem con người là trung tâm sáng tạo, bởi người Việt Nam có đầy đủ yếu tố bẩm sinh cho sáng tạo, cùng ươm mầm, ước mơ và hiện thực hóa khát vọng.

Thủ tướng cũng nhắn nhủ, cần phải nhìn khởi nghiệp như một sự trải nghiệm thú vị, xem "thất bại là mẹ thành công", vấp ngã thì phải đứng dậy đi tiếp, "có công mài sắc có ngày nên kim", do đó, thanh niên phải phát huy tính sáng tạo để khởi nghiệp.

Với những nút thắt và khó khăn hiện nay, Thủ tướng nhấn mạnh, Chính phủ sẽ quan tâm tháo gỡ các vướng mắc này. Với các đề nghị mà thanh niên trẻ đưa ra, Chính phủ cam kết sẽ bảo hộ tối đa quyền sở hữu trí tuệ, sáng kiến khởi nghiệp của doanh nghiệp. Chính phủ ưu tiên đầu tư hạ tầng công nghệ, thông tin viễn thông, tạo nền tảng cần thiết.

"Chính phủ sẽ xem xét hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp là ưu tiên hàng đầu và có phương án hỗ trợ thiết thực. Đề nghị các bộ ngành thường xuyên đối thoại, tăng cường truyền thông phổ biến và đẩy mạnh phối hợp trung tâm đổi mới sáng tạo, để xây dựng cơ chế tài chính, phát huy vai trò qũy đầu tư tư nhân, nghiên cứu các chương trình huy động vốn khởi nghiệp, các quỹ đầu tư, trong đó có quỹ đầu tư khởi nghiệp" - Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói.