Thủ đô Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh: Mối quan hệ truyền thống đặc biệt

Bà Ngô Thị Thanh Hằng - Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội

Trong lịch sử dân tộc, Hà Nội là thủ đô ngàn năm văn hiến, là trung tâm hội tụ và tỏa sáng, kết tinh các giá trị lịch sử- văn hóa của dân tộc. Từ thời cổ đại, Hà Nội là trung tâm của cái nôi văn hóa Văn Lang- Âu Lạc (từ thế kỷ III TCN). Trong hơn một ngàn năm Bắc thuộc, Hà Nội luôn là trung tâm của các cuộc đấu tranh chống lại ách đô hộ, chống lại sự đồng hóa của giai cấp thống trị phương Bắc. Từ năm Canh Tuất 1010, Đức Thái tổ nhà Lý định đô ở Thăng Long cho đến cuối thế kỷ XVIII, Thăng Long- Hà Nội là đế đô, là trung tâm về văn hiến của nền văn hóa Đại Việt. Thời kỳ nhà Tây Sơn, rồi sau đó là nhà Nguyễn, Hà Nội vẫn là trung tâm văn hóa, kinh tế quan trọng của đất nước. Thời kỳ Pháp thuộc, Hà Nội là thủ phủ của Đông Dương (thuộc Pháp). Sau Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945, Hà Nội được chọn làm thủ đô của nước Việt Nam.

Từ thời cổ đại, trên vùng đất Nam bộ với trình độ văn minh của nền văn hóa Óc Eo và vương quốc Phù Nam, người dân nơi đây đã sớm xây dựng một nền văn minh mang tính thương mại phát triển. Đầu thế kỷ XVII trở đi, chúa Nguyễn cho khai phá vùng đồng bằng Nam bộ với quy mô lớn, lập ra chính quyền Đàng Trong và Sài Gòn phát triển thành một trung tâm kinh tế- văn hóa lớn. Trong thời kỳ Pháp thuộc, Sài Gòn trở thành một trong hai đô thị quan trọng nhất Việt Nam, được mệnh danh là “Hòn ngọc Viễn Đông”. Ngày 2/7/1976, Quốc hội nước Việt Nam quyết định đổi tên Sài Gòn thành “TP. Hồ Chí Minh”.

Trong sự nghiệp chống Mỹ cứu nước, Nam bộ - Sài Gòn là tiền tuyến lớn, miền Bắc - Thủ đô Hà Nội là hậu phương lớn, tuy nhiệm vụ chiến lược khác nhau nhưng cùng mục tiêu hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ, thống nhất nước nhà.

Hà Nội luôn sát cánh, chi viện sức người, sức của cho miền Nam. Người Hà Nội tổ chức hàng ngàn cuộc mít-tinh, biểu tình, tuần hành tố cáo tội ác tàn bạo của đế quốc Mỹ và bè lũ tay sai, qua phong trào kết nghĩa Hà Nội- Huế- Sài Gòn, các phong trào “Ba sẵn sàng”; “Ba đảm đang”; “Ngày thứ Bảy đẩy mạnh sản xuất, đấu tranh thống nhất Tổ quốc”; “2 mũi tiến công thắng Mỹ”... đã động viên các tầng lớp nhân dân thủ đô làm việc có chất lượng, năng suất cao vì đồng bào miền Nam ruột thịt, vì sự nghiệp đấu tranh thống nhất nước nhà.

Mặc dù là trọng điểm bị đế quốc Mỹ thường xuyên đánh phá, song Hà Nội luôn giữ vững đầu mối giao thông, hàng năm cung cấp hàng nghìn tấn lương thực, thực phẩm, hàng trăm tấn thuốc chi viện cho chiến trường,... Hàng vạn cán bộ, thanh niên thủ đô xung phong lên đường vào Nam đánh giặc; hơn 11.500 cán bộ, chiến sĩ - những người con ưu tú của Hà Nội đã anh dũng hy sinh, góp phần làm nên Đại thắng mùa Xuân năm 1975.

Ngay sau chiến tranh, miền Bắc và Thủ đô Hà Nội đã điều động 18.000 cán bộ, con em miền Nam tập kết ra Bắc trở lại miền Nam, 23.000 cán bộ, công nhân kỹ thuật vào Nam; cán bộ y tế Hà Nội; giảng viên các trường đại học tổng hợp, sư phạm, ngoại ngữ, các cơ quan khoa học miền Bắc được cử vào Nam để tham gia xây dựng đất nước. Sự giúp đỡ chân tình và thủy chung giữa Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh là điều kiện thuận lợi để hai thành phố vững bước trên con đường đổi mới, thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Trường Đại học Y dược TP. Hồ Chí Minh ký kết hợp tác với trường Đại học Y Hà Nội và trường đại học California (ucla), Los Angeles, Hoa Kỳ để thực hiện dự án xây dựng Trung tâm chuyển giao công nghệ điều trị nghiện chất và HIV

Với hướng đi đúng, Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh trong những năm đầu của sự nghiệp đổi mới đã có nhiều nỗ lực để vượt qua khủng hoảng, phát triển ổn định với tốc độ cao theo hướng bền vững; trong đó ưu tiên phát triển các ngành, lĩnh vực có trình độ, chất lượng cao và sản phẩm mũi nhọn, luôn dẫn đầu cả nước về thu hút đầu tư nước ngoài và hội tụ nhiều yếu tố làm tiền đề thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế của đất nước.

Từ năm 1997 đến nay, Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đã đẩy mạnh quan hệ hợp tác toàn diện, nhất là trên các lĩnh vực: thương mại dịch vụ, nông nghiệp, công nghiệp, giáo dục, y tế, phát triển văn hóa - xã hội, văn học nghệ thuật, giáo dục - đào tạo, báo chí - xuất bản,... Nhiều công trình như: xa lộ Hà Nội ở TP. Hồ Chí Minh, đại lộ Võ Văn Kiệt ở Hà Nội... và những quà tặng có ý nghĩa sâu sắc như: tượng đài Bác Hồ - Bác Tôn ở công viên Thống nhất, trống đồng chạm “Nhị thập bát tú” do Đảng bộ và nhân dân TP. Hồ Chí Minh tặng Hà Nội, Bia tiến sỹ của Đảng bộ và nhân dân thủ đô tặng TP. Hồ Chí Minh,... được cán bộ, nhân dân hai thành phố trân trọng đón nhận và gìn giữ như biểu tượng thiêng liêng của sự đoàn kết, gắn bó máu thịt.

Với vị thế là hai “đầu tàu kinh tế” của cả nước, những năm qua Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh luôn đi đầu trong công cuộc đổi mới. TP. Hồ Chí Minh đóng góp khoảng 1/5 GDP của cả nước và 1/3 tổng thu ngân sách nhà nước, có đội ngũ trí thức đông đảo, nguồn nhân lực quan trọng chất lượng cao. Cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, các hoạt động khoa học - công nghệ, văn hóa, giáo dục, y tế,... cũng đạt được những kết quả đáng mừng. An ninh quốc phòng được bảo đảm có tác dụng tích cực tới các lĩnh vực khác trong đời sống xã hội. Hà Nội giữ vai trò “xương sống” cho sự phát triển của vùng Đồng bằng sông Hồng. Từ ngày 1/8/2008, thủ đô được mở rộng địa giới hành chính đã tạo cho Hà Nội những điều kiện phát triển mới, xứng tầm với vị trí là trung tâm chính trị- hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế của đất nước, một đô thị hiện đại, năng động và hiệu quả.

Trong quá trình xây dựng và phát triển, Hà Nội đã vận dụng những bài học kinh nghiệm quý của TP. Hồ Chí Minh - Ảnh Hà Nội mới

Mấy năm qua, mặc dù gặp nhiều khó khăn gay gắt do tác động của tình hình phức tạp trên thế giới, nhất là suy thoái kinh tế toàn cầu,... Hà Nội vẫn đạt nhiều thành tựu nổi bật, toàn diện, rất đáng tự hào với tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân đạt 9,5%/năm, gấp 1,5 lần so với mức trung bình của cả nước, GDP chiếm 10%, thu ngân sách chiếm gần 20% cả nước; văn hóa - xã hội tiếp tục phát triển; an sinh xã hội được bảo đảm; quốc phòng an ninh được củng cố và tăng cường; đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân không ngừng cải thiện, là địa phương có chỉ số phát triển con người cao nhất cả nước, có quy mô lớn hàng đầu về giáo dục- đào tạo. Công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân, chăm lo các gia đình chính sách, những người có công luôn được chú trọng.

Trong quá trình xây dựng và phát triển, Hà Nội đã vận dụng những bài học kinh nghiệm quý của TP. Hồ Chí Minh trong các lĩnh vực như: cải cách hành chính, quy hoạch và quản lý đô thị, quy hoạch phát triển các trung tâm thương mại, khu đô thị tập trung, khắc phục ách tắc giao thông, xử lý ô nhiễm môi trường, quản lý khu công nghiệp và xã hội hóa đầu tư xây dựng cơ sở giáo dục, y tế, thể thao, giao thông,... để Hà Nội ngày càng văn minh- hiện đại.

Để góp phần đưa đất nước trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020; thời gian tới, Hà Nội sẽ tập trung mọi nguồn lực để đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế thời kỳ 2016 - 2020 khoảng 11 - 12%/năm. GDP bình quân đầu người đến năm 2020 đạt 7.100- 7.500 USD; phát triển các dịch vụ: tài chính, ngân hàng, bảo hiểm chứng khoán, bưu chính - viễn thông, khoa học - công nghệ, y tế, giáo dục - đào tạo tư vấn, vận tải công cộng,...

Tít bài do Báo Công Thương đặt