Tăng lương là chìa khoá giúp Nhật Bản thoát khỏi giảm phát

Nhiều công ty lớn nhất của Nhật Bản, từ các tập đoàn công nghệ đến nhà sản xuất ô tô lớn nhất thế giới Toyota , đã đáp ứng yêu cầu của công đoàn Nhật Bản về việc tăng lương đáng kể trong 3 năm liên tiếp. Điều này nhằm giúp người lao động Nhật Bản đối phó với tình trạng lạm phát và giữ chân nhân viên trong bối cảnh thiếu hụt lao động.

Khi các cuộc đàm phán "shunto" (thuật ngữ tiếng Nhật chỉ các cuộc đàm phán về tiền lương và điều kiện làm việc giữa công đoàn và các công ty, thường được tổ chức vào mùa xuân hàng năm) kết thúc vào ngày 12/3, tập đoàn điện tử Hitachi thông báo đã đồng ý tăng lương hàng tháng lên 6,2%, mức tăng kỷ lục theo yêu cầu của công đoàn.

Nhà cung cấp phụ tùng ô tô lớn của Toyota, Denso, cũng lên kế hoạch tăng lương kỷ lục, trong khi Toyota cho biết tổng mức tăng lương cho nhân viên sản xuất sẽ tương đương với mức tăng của năm ngoái, là mức cao nhất kể từ năm 1999.

Tỷ lệ lạm phát tiêu dùng Nhật Bản tháng 1 được sử dụng để tính lương thực tế, bao gồm các mặt hàng thực phẩm tươi nhưng không tính chi phí thuê nhà, đã tăng lên 4,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Ảnh minh họa

Các nhà kinh tế dự báo mức tăng lương trung bình của Nhật Bản vào năm 2025 sẽ tương đương với mức tăng 5,1% của năm ngoái. Mức tăng mạnh nhất trong 33 năm qua đã giúp ngân hàng trung ương thoát khỏi chính sách tiền tệ siêu lỏng kéo dài suốt một thập kỷ.

Ông Naoki Hattori, nhà kinh tế cấp cao tại công ty nghiên cứu và tư vấn Mizuho Research and Technologies, cho biết mức tăng lương trung bình từ 5% đến 5,5% sẽ hỗ trợ kỳ vọng rằng Ngân hàng Nhật Bản sẽ tiếp tục nâng lãi suất mỗi sáu tháng một lần, với lần tiếp theo dự kiến vào tháng 6.

"Nhưng nếu mức tăng lương trung bình gần 6% thì sẽ có sự thay đổi nhất định", ông Naoki Hattori bổ sung. "Mức tăng lương có thể dẫn đến sự gia tăng giá cả, đặc biệt là trong các dịch vụ. Tôi không nghĩ chúng ta sẽ thấy một đợt tăng lãi suất ngay trong tháng 3, nhưng có thể là vào tháng 5", ông nói thêm.

Để ngân hàng trung ương nâng tốc độ tăng lãi suất, các nhà kinh tế cho rằng họ sẽ cần thấy sự tăng trưởng lương thúc đẩy chi tiêu tiêu dùng.

Ông Kazutaka Maeda, nhà kinh tế tại tổ chức nghiên cứu Meiji Yasuda Research Institute, không lạc quan rằng điều này sẽ xảy ra bởi mức tăng lương trung bình từ 5-5,5% trên toàn bộ các công ty Nhật Bản trong năm nay chỉ đủ bù đắp lạm phát mà không thúc đẩy chi tiêu tiêu dùng.

Vào tháng 1, tỷ lệ lạm phát tiêu dùng Nhật Bản được sử dụng để tính lương thực tế, bao gồm các mặt hàng thực phẩm tươi nhưng không tính chi phí thuê nhà, đã tăng lên 4,7% so với cùng kỳ năm ngoái, mức cao nhất trong hai năm qua.

Mức tăng lương trung bình sẽ còn phụ thuộc vào việc liệu các công ty nhỏ và vừa, vốn chiếm khoảng 70% lực lượng lao động của Nhật Bản, có đạt được mức tăng lương mạnh mẽ hay không.

Toyota cho biết họ có kế hoạch tăng thanh toán cho các bộ phận trong nước để giúp các nhà cung cấp tài trợ cho việc tăng lương. Trong số các công ty lớn, Mitsubishi Heavy Industries và tập đoàn điện tử NEC cũng đã đáp ứng đầy đủ yêu cầu của công đoàn. Nippon Steel và Panasonic đã tăng lương nhưng không đạt mức yêu cầu của công đoàn.

Nền kinh tế Nhật Bản từ lâu đã phải đối mặt với tình trạng giảm phát và trước năm 2023, mức tăng lương hàng năm trong hai thập kỷ chỉ dao động từ 1-2%. Điều này khiến mức lương của Nhật Bản thấp hơn nhiều so với mức trung bình của các quốc gia giàu có trong nhóm OECD - một tổ chức quốc tế gồm 38 quốc gia, chủ yếu là các nền kinh tế phát triển, nhằm thúc đẩy chính sách kinh tế và phát triển bền vững.

"Đây là một năm quan trọng để đảm bảo động lực đằng sau việc tăng lương được duy trì, để nền kinh tế Nhật Bản có thể hoàn toàn thoát khỏi giảm phát", ông Susumu Takimoto, Phó Giám đốc Nhân sự của Hitachi, cho biết.