Tăng giá trị cho sản phẩm thủ công mỹ nghệ: Muốn đột phá phải bắt đầu từ mẫu mã, bao bì

Thủ công mỹ nghệ là ngành có giá trị gia tăng cao, tạo nhiều việc làm cho lao động khu vực nông thôn.
Xây dựng thương hiệu sản phẩm thủ công mỹ nghệ: Doanh nghiệp cần xác định rõ điểm mạnh, yếu Cơ hội tăng trưởng bứt phá cho hàng thủ công mỹ nghệ, quà tặng và sản phẩm dừa Bến Tre

Kim ngạch xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ Việt Nam giai đoạn 2015 - 2022 tăng trung bình 9,5%/năm, từ 1,62 tỷ USD (2015) lên đến gần 3 tỷ USD (2021) và giảm xuống khoảng 2,4 tỷ USD (năm 2022) do tác động của suy giảm kinh tế, các diễn biến địa chính trị.

Tăng giá trị cho sản phẩm thủ công mỹ nghệ: Muốn đột phá phải bắt đầu từ mẫu mã, bao bì
Kim ngạch xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ Việt Nam giai đoạn 2015 - 2022 tăng trung bình 9,5%/năm

Đồng thời đây còn là nhóm hàng có tỷ suất lợi nhuận cao. Theo thống kê của Hiệp hội Xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ Việt Nam, cứ 1 triệu USD xuất khẩu của ngành hàng này mang lại lợi nhuận gấp từ 5 đến 10 lần so với các ngành khác. Chưa kể các làng nghề thủ công mỹ nghệ trên cả nước đang tạo việc làm cho hàng triệu lao động, góp phần bảo đảm an sinh xã hội.

Hạn chế đến từ ưu điểm kéo dài quá lâu

Chính vì những lợi thế này mà lâu nay, câu chuyện mẫu mã thiết kế, bao bì cho sản phẩm được nhắc đến, nhưng không được quan tâm nhiều, nguyên nhân đa phần do sự phản biện từ chính những người làm nghề: Lý do gì phải thay đổi, vì thay đổi là tốn kém - ai sẽ chịu trong khi gia đình tôi/doanh nghiệp của tôi vẫn làm ăn được. Khách hàng có phàn nàn gì đâu?

Và từ tình trạng trên dẫn đến một con số đáng suy nghĩ: Hiện có tới 90% số sản phẩm thủ công mỹ nghệ của Việt Nam dựa trên thiết kế của khách hàng nước ngoài và sử dụng nhãn mác của khách hàng. Chính vì vậy, tại hội chợ, triển lãm về hàng thủ công mỹ nghệ trong và ngoài nước, mọi người khó tránh khỏi cảm giác đơn điệu, nhàm chán vì bao nhiêu năm vẫn những mẫu mã ấy: Tranh tứ linh, tranh tứ quý (đối với ngành khảm trai, sơn mài); hạc đồng, đỉnh đồng (ngành đúc đồng); sập gụ, tủ thờ, hoành phi, câu đối (ngành mộc mỹ nghệ, chạm khắc gỗ); chụp đèn, bàn ghế (ngành mây tre đan)…

Không khó để nhận thấy, hiện nay, phần lớn các sản phẩm làng nghề vẫn được sản xuất theo mẫu mã cũ. Mặc dù một số sản phẩm cũng được thay đổi, cải tiến nhưng nhìn chung, hình thức, mẫu mã của các sản phẩm thủ công mỹ nghệ tại các làng nghề còn chậm cải tiến, đổi mới, đột phá để theo kịp với thị hiếu tiêu dùng hiện đại. Nhiều hộ sản xuất chưa coi trọng việc thiết kế cải tiến mẫu mã, có những thiết kế mẫu mã thiếu sáng tạo, đơn điệu, không phù hợp thị hiếu khách hàng nên khó ứng dụng trong sản xuất. Thảng hoặc, một số sản phẩm có thiết kế khá cầu kỳ, tỷ mỉ để phục vụ trưng bày tại một sự kiện nào đó nhưng thiếu tính thương mại, giá thành cao nên rất khó ứng dụng sản xuất hàng loạt.

Mặt khác, các họa sĩ, nhà thiết kế chuyên nghiệp cũng ít quan tâm tới việc thiết kế mẫu mã sản phẩm thủ công mỹ nghệ, ngoài những doanh nghiệp làng nghề có đơn đặt hàng thiết kế.

Một thực tế nữa, ở các làng nghề số lượng nghệ nhân tài hoa, hiểu sâu về kỹ thuật, kỹ xảo nghề truyền thống không có nhiều. Lớp nghệ nhân cao tuổi sức yếu, hạn chế về khả năng nắm bắt thị hiếu, thị trường, luôn có xu hướng lệ thuộc vào các mẫu mã truyền thống. Còn những người trẻ lại có xu hướng sao chép mẫu sẵn có, chỉ thay đổi, thêm thắt chút ít... Hậu quả là sản phẩm vừa không có tính truyền thống đã đành, mà hiện đại cũng không tới.

Cần thay đổi sự bao biện trong tư duy

Tại Hội thảo “Tư vấn nâng cao năng lực thiết kế mẫu mã sản phẩm thủ công mỹ nghệ tăng sức cạnh tranh thị trường trong nước và xuất khẩu” tháng 7 vừa qua, một chuyên gia nêu ra thực trạng: khách du lịch tới Việt Nam chỉ tiêu có 15 USD mua hàng thủ công mỹ nghệ còn 85 USD là mua các sản phẩm khác khi lựa chọn quà lưu niệm mang về.

Cần thẳng thắn nhìn nhận rằng, những hạn chế về mẫu mã thiết kế, bao bì sản phẩm thủ công mỹ nghệ của ta bắt nguồn từ tâm lý ngại thay đổi, ngại đầu tư dài hơi. Và từ tâm lý này dẫn tới lý lẽ tự bao biện "tốt gỗ hơn tốt nước sơn". Nhưng nhìn rộng ra các nước trong khu vực, sản phẩm thủ công mỹ nghệ của họ đã có bước phát triển rất nhanh chóng, không chỉ đẹp, tinh xảo, trang nhã về tay nghề, họ còn đầu tư rất nhiều cho thiết kế mẫu mã, bao bì để vừa hấp dẫn, thuận tiện cho du khách vừa đảm bảo các giá trị văn hóa đặc trưng.

Một chuyên gia của Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) cho biết, hàng năm Cục đều trực tiếp chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương, hiệp hội ngành hàng tổ chức các hoạt động nhằm tìm giải pháp nâng cao giá trị của ngành hàng thủ công mỹ nghệ. Trong đó, khâu thiết kế, cải tiến mẫu mã, bao bì sản phẩm, định vị thương hiệu là chủ đề rất được chú trọng. Tuy nhiên, vì nhiều lý do, hiệu quả vẫn chưa đạt như mong muốn.

Từ những thực tế trên, ngay từ thời điểm này, doanh nghiệp làng nghề cần nhận thức rõ tầm quan trọng của việc thiết kế cải tiến mẫu mã sản phẩm. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng, các địa phương cần phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương thường xuyên tổ chức các hội thi sản phẩm thủ công mỹ nghệ, mỹ thuật ứng dụng, sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu, OCOP… Qua đó, vừa khuyến khích sáng tạo mẫu mã sản phẩm thủ công mỹ nghệ, vừa lựa chọn được nhiều sản phẩm đẹp để áp dụng trong sản xuất.

Một số sản phẩm thủ công mỹ nghệ của các nước trong khu vực

Tăng giá trị cho sản phẩm thủ công mỹ nghệ: Muốn đột phá phải bắt đầu từ mẫu mã, bao bì
Tăng giá trị cho sản phẩm thủ công mỹ nghệ: Muốn đột phá phải bắt đầu từ mẫu mã, bao bì
Sản phẩm tre đan của Nhật Bản
Tăng giá trị cho sản phẩm thủ công mỹ nghệ: Muốn đột phá phải bắt đầu từ mẫu mã, bao bì
Tăng giá trị cho sản phẩm thủ công mỹ nghệ: Muốn đột phá phải bắt đầu từ mẫu mã, bao bì

Đồ thủ công mỹ nghệ của Indonesia

Tăng giá trị cho sản phẩm thủ công mỹ nghệ: Muốn đột phá phải bắt đầu từ mẫu mã, bao bì

Hàng lưu niệm thủ công của Hàn Quốc

"Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030” (được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1755/QĐ-TTg ngày 8/9/2016) đã xác định thủ công mỹ nghệ là một trong 12 ngành công nghiệp văn hóa mà Việt Nam cần ưu tiên phát triển. Như vậy, để thủ công mỹ nghệ trở thành “mũi nhọn” của ngành công nghiệp văn hóa phải có những thay đổi mạnh mẽ trong tư duy thì mới có thể tạo đột phá.
Thái Duy
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Thủ công mỹ nghệ

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Tin Công Thương 8/5: Chuẩn hóa chất lượng để giữ đà tăng trưởng xuất khẩu rau quả

Tin Công Thương 8/5: Chuẩn hóa chất lượng để giữ đà tăng trưởng xuất khẩu rau quả

Ngày 8/5, báo chí đã đưa nhiều thông tin liên quan đến ngành Công Thương. Báo Công Thương xin điểm lại một số thông tin đáng chú ý.
Sắp diễn ra tọa đàm

Sắp diễn ra tọa đàm 'Thanh niên ngành Công Thương: 74 năm phát triển và định hướng tương lai'

Đoàn Thanh niên Bộ Công Thương sẽ tổ chức Tọa đàm với chủ đề: "Thanh niên ngành Công Thương: 74 năm phát triển và định hướng tương lai".
Tin Công Thương 7/5: Hoàn thiện quy định về xuất xứ hàng hóa

Tin Công Thương 7/5: Hoàn thiện quy định về xuất xứ hàng hóa

Ngày 7/5, báo chí đã đưa nhiều thông tin liên quan đến ngành Công Thương. Báo Công Thương xin điểm lại một số thông tin đáng chú ý.
Nghị quyết 68-NQ/TW truyền cảm hứng cho doanh nghiệp, doanh nhân

Nghị quyết 68-NQ/TW truyền cảm hứng cho doanh nghiệp, doanh nhân

Với nhiều giải pháp mang tính đột phá, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp tư nhân phát triển, Nghị quyết 68-NQ/TW đã truyền cảm hứng cho doanh nghiệp, doanh nhân.
Tinh thần Điện Biên Phủ trong kỷ nguyên mới của dân tộc

Tinh thần Điện Biên Phủ trong kỷ nguyên mới của dân tộc

Kỷ niệm 71 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2025) là dịp tôn vinh ý chí kiên cường, sức mạnh đoàn kết và trí tuệ sáng tạo của dân tộc Việt Nam.

Tin cùng chuyên mục

Tin Công Thương 6/5: Gỡ nút thắt cho năng lượng tái tạo

Tin Công Thương 6/5: Gỡ nút thắt cho năng lượng tái tạo

Ngày 6/5, báo chí đã đưa nhiều thông tin liên quan đến ngành Công Thương. Báo Công Thương xin điểm lại một số thông tin đáng chú ý.
Bàn giao Thanh tra Bộ Công Thương về Thanh tra Chính phủ

Bàn giao Thanh tra Bộ Công Thương về Thanh tra Chính phủ

Sáng 6/5, Thanh tra Chính phủ đã làm việc với Bộ Công Thương về công tác bàn giao, tiếp nhận Thanh tra Bộ Công Thương về Thanh tra Chính phủ.
Nghị quyết 68: Cú huých thể chế cho kinh tế tư nhân

Nghị quyết 68: Cú huých thể chế cho kinh tế tư nhân

Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị kế thừa các nghị quyết trước đây thực sự đóng vai trò cú huých phát triển kinh tế tư nhân trong kỷ nguyên mới.
Tập đoàn toàn cầu đưa Việt Nam vào kế hoạch kinh doanh

Tập đoàn toàn cầu đưa Việt Nam vào kế hoạch kinh doanh

Nhiều tập đoàn lớn trên thế giới đã nhắc đến Việt Nam trong kế hoạch kinh doanh, điều đó càng chứng tỏ sức hấp dẫn đặc biệt của môi trường đầu tư Việt Nam.
Sau vụ nam sinh vô lễ với cựu chiến binh: Đại học Văn Lang lan tỏa hình ảnh đẹp

Sau vụ nam sinh vô lễ với cựu chiến binh: Đại học Văn Lang lan tỏa hình ảnh đẹp

Sau vụ nam sinh vô lễ với cựu chiến binh, mới đây, Đại học Văn Lang đã lan toả những hình ảnh đẹp của các sinh viên tham gia các hoạt động của đại lễ 30/4.
Xây thương hiệu phải bắt đầu từ bảo hộ trí tuệ

Xây thương hiệu phải bắt đầu từ bảo hộ trí tuệ

Muốn thương hiệu mạnh, doanh nghiệp phải bắt đầu từ bảo hộ sở hữu trí tuệ. Bài học từ gạo ST25 cho thấy: Mất quyền sở hữu, đồng nghĩa đánh mất thị trường.
Nam sinh Văn Lang vô lễ: Nữ sinh Nhân Văn bật khóc nhường chỗ hai cựu chiến binh

Nam sinh Văn Lang vô lễ: Nữ sinh Nhân Văn bật khóc nhường chỗ hai cựu chiến binh

Chứng kiến cảnh mấy sinh Văn Lang vô lễ, to tiếng xua đuổi hai cựu chiến binh, nữ sinh Nhân Văn bật khóc và nhanh chóng cùng nhóm bạn nhường chỗ cho hai bác
Kinh tế tư nhân Việt Nam có giá trị nhân văn cao cả

Kinh tế tư nhân Việt Nam có giá trị nhân văn cao cả

Kinh tế tư nhân được xác lập là chiến lược phát triển, mang giá trị nhân văn bao trùm xã hội, trở thành động lực trỗi dậy khi các khu vực khác đang chững lại.
Bỏ qua vài kẻ vô ơn, đại lễ thổi bùng lẽ sống đẹp
‘tuyệt đối không điện ảnh’ của giới trẻ

Bỏ qua vài kẻ vô ơn, đại lễ thổi bùng lẽ sống đẹp ‘tuyệt đối không điện ảnh’ của giới trẻ

Chuyện cậu sinh viên Đại học Văn Lang vô lễ chỉ là rất cá biệt. Ngược lại trong dịp đại lễ lần này, chúng ta thấy đã bùng cháy lẽ sống biết ơn của người trẻ.
Những khu đô thị bỏ hoang và câu hỏi về thuế bất động sản

Những khu đô thị bỏ hoang và câu hỏi về thuế bất động sản

Nhiều khu đô thị bỏ hoang trong suốt thời gian dài nhưng giá chỉ có tăng mà không giảm đã đặt ra câu hỏi đã đến lúc đánh thuế bất động sản thứ hai hay chưa.
Công đoàn – Cầu nối bền vững giữa cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp

Công đoàn – Cầu nối bền vững giữa cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp

Công đoàn là cầu nối giữa Nhà nước và doanh nghiệp ngoài nhà nước, thúc đẩy quan hệ lao động hài hòa và lan tỏa hàng Việt qua sức mạnh của người lao động.
Từ người viết sách ‘bắt thóp B52’ ở tuổi 29 đến ngòi bút Công Thương

Từ người viết sách ‘bắt thóp B52’ ở tuổi 29 đến ngòi bút Công Thương

Từng gây tiếng vang với sách phân tích chiến thuật B52 ở tuổi 29, chị tiếp tục ghi dấu ấn với ngòi bút sắc sảo trong lĩnh vực báo chí ngành Công Thương.
Ngành Công Thương: Phát huy vai trò tiên phong của giai cấp công nhân trong kỷ nguyên mới

Ngành Công Thương: Phát huy vai trò tiên phong của giai cấp công nhân trong kỷ nguyên mới

Công đoàn Công Thương Việt Nam phát huy vai trò tiên phong của công nhân, thúc đẩy thi đua sáng tạo, chăm lo quyền lợi người lao động trong kỷ nguyên mới.

'Biển người' đổ về trung tâm TP. Hồ Chí Minh trong đêm hội 'Sắc màu Thành phố Bác'

Tối 30/4, hàng vạn người dân từ các nơi tiếp tục đổ về trung tâm TP. Hồ Chí Minh trong niềm hân hoan và tự hào của ngày đại lễ dân tộc.
Từ “Ngày Chiến thắng” đến “Viết tiếp câu chuyện hòa bình”: Điều còn mãi

Từ “Ngày Chiến thắng” đến “Viết tiếp câu chuyện hòa bình”: Điều còn mãi

“Cha ông ta ngã xuống…”, “Không phải tất cả chúng con được về…” – âm nhạc hai thời đại cùng gọi tên lòng biết ơn dân tộc.
Hai chứng nhân lịch sử có mặt tại Dinh Độc Lập trưa 30/4/1975 nói gì sau 50 năm?

Hai chứng nhân lịch sử có mặt tại Dinh Độc Lập trưa 30/4/1975 nói gì sau 50 năm?

Nửa thế kỷ sau ngày 30/4/1975, hai nhân chứng có mặt tại Dinh Độc Lập vẫn không khỏi bồi hồi nhớ lại thời khắc lịch sử mà họ có mặt trong buổi trưa hôm ấy.
TP. Hồ Chí Minh: Triệu người đón chờ khoảnh khắc lịch sử

TP. Hồ Chí Minh: Triệu người đón chờ khoảnh khắc lịch sử

Cả triệu người dân TP. Hồ Chí Minh thức trắng đêm 29/4, trải dài từ Bến Bạch Đằng đến đại lộ Lê Duẩn, để giữ chỗ, chờ đón lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm 30/4.
Giới trẻ háo hức sở hữu poster xe tăng 390 ngày 30/4/1975

Giới trẻ háo hức sở hữu poster xe tăng 390 ngày 30/4/1975

Ban đầu chỉ là quà tặng của báo Việt Nam News, ấn phẩm poster cắt xếp mô phỏng chiếc xe tăng 390 húc đổ cổng Dinh Độc Lập ngày 30/4/1975 đang được săn lùng.
Tiếp nhận ảnh về ngày 30/4/1975 của phóng viên chiến trường

Tiếp nhận ảnh về ngày 30/4/1975 của phóng viên chiến trường

Chiều ngày 29/4, Trung tâm Lưu trữ quốc gia III tổ chức tiếp nhận những bức ảnh quý giá từ các phóng viên chiến trường có mặt tại TP Sài Gòn ngày 30/4/1975.
Báo Công Thương và nhiều cục, vụ rực rỡ cờ hoa đón đại lễ 30/4

Báo Công Thương và nhiều cục, vụ rực rỡ cờ hoa đón đại lễ 30/4

Hòa cùng không khí cả nước, Báo Công Thương tưng bừng trang hoàng, thay avatar mừng đại lễ 30/4, lan tỏa tinh thần yêu nước, tri ân lịch sử và khơi dậy tự hào.
Mobile VerionPhiên bản di động