Bộ trưởng Bộ Công Thương.

“Truyền thông ngành Công Thương phải "đi trước, đi cùng, đi sau"” , kính thưa quý vị, trên đây là tiêu đề bài viết của nhóm PV, được đăng tải trên báo Công Thương điện tử tại trang web congthuong.vn. Kính mời quý vị cùng lắng nghe.

Bài viết: Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên tin tưởng, nếu mô hình hợp tác truyền thông được nhân rộng thì công tác truyền thông ngành Công Thương sẽ cất cánh trong năm 2025.

Hoạt động truyền thông đã thay đổi toàn diện

Tham dự và phát biểu chỉ đạo trong Chương trình ký kết hợp tác truyền thông toàn diện giai đoạn 2025-2030 giữa Báo Công Thương với Cục Công nghiệp, Viện Nghiên cứu Cơ khí, Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và thị trường điện quốc gia (NSMO), Tổng công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM), Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, năm 2024 đã đi qua với biết bao khó khăn, thách thức nhưng nước ta đã đạt được những thành tựu có thể nói là hết sức ngoạn mục.

“Những kỷ lục ngành Công Thương lập được trong năm qua đã được báo chí truyền thông trong và ngoài nước đưa tin. Chúng ta đã hoàn thành và hoàn thành rất tốt 15/15 chỉ tiêu so với kế hoạch. Nổi bật trong đó là GDP đã tăng trưởng đến 7,09%” - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên thông tin và nhấn mạnh, những kết quả này đã khẳng định nền kinh tế Việt Nam có tốc độ tăng trưởng lớn nhất so với các nước trong khu vực và trên toàn thế giới.

Cũng theo Bộ trưởng, trong bối cảnh kinh tế thế giới chịu nhiều biến động, cùng đó, nền kinh tế Việt Nam có độ mở lớn, ảnh hưởng nặng nề từ thiên tai, bão lũ, song với việc chủ động các giải pháp trong công tác hội nhập kinh tế quốc tế, mở cửa thị trường, chúng ta đã vượt qua, vượt qua tất cả để có được những kết quả quan trọng, đó là tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của cả nước đạt gần 800 tỷ USD; quy mô GDP có giá trị khoảng 497 tỷ.

Những kết quả của ngành Công Thương đã đóng góp lớn vào tăng trưởng trung của cả nước, cụ thể:

Thứ nhất, công nghiệp chế biến chế tạo, biểu tượng của công nghiệp hoá tăng trưởng gần 10%, cao nhất 6 năm qua.

Năm 2024, tăng trưởng ngành công nghiệp đạt mức bình quân cả năm 8,4%, kết quả này đóng góp rất lớn vào mức tăng trưởng chung của toàn ngành Công Thương. Trong đó, công nghiệp chế biến, chế tạo tăng trưởng trên 10% là trụ cột, là dẫn dắt cho tăng trưởng trong lĩnh vực này.

Thứ hai, trong lĩnh vực thương mại, kim ngạch xuất nhập năm 2024 đạt 786,3 tỉ USD. Tuy nhiên, đây chưa phải là con số cuối cùng. Trước đó 1 tuần, số liệu thống kê của Bộ Công Thương đã là 810 tỷ USD. Số liệu thống kê của Tổng cục Thống kê công bố hôm 6/1 vẫn chưa cập nhật đủ số liệu hàng hóa Việt Nam xuất khẩu ra nước ngoài, đây mới chỉ là số liệu cập nhật thống kê thông qua hải quan, nếu tính tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa Việt Nam ra nước ngoài thời gian qua, con số này còn lớn hơn rất nhiều.

Dù vậy, số liệu kim ngạch xuất nhập trên cho thấy, Việt Nam tiếp tục khẳng định là 1 trong 20 nền kinh tế có quy mô tăng trưởng thương mại lớn nhất thế giới. Xuất siêu 2025 đạt khoảng 25 tỷ USD, góp phần đảm bảo cân đối cán cân thương mại.

Thứ ba, thị trường trong nước tiếp tục tăng trưởng 9% trong suốt các năm qua, bất chấp tác động của Covid-19.

Như vậy, quy mô thị trường trong nước đã lớn lên qua từng năm và đến hiện tại, chúng ta đã đạt mức tăng trưởng 9%, góp phần thúc đẩy sản xuất công nghiệp phát triển.

Thứ tư, quy mô thương mại điện tử của Việt Nam đã đạt 25 tỉ USD, với tốc độ tăng trưởng trên 20 %, là một trong 5 quốc gia có tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử lớn nhất thế giới.

Thứ năm, năm 2024 ngành Công Thương đã gặt hái nhiều thành công trong công tác tham mưu, ban hành nhiều chính sách, cơ chế để tháo gỡ những khó khăn, ách tắc trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại, nhất là trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp và năng lượng.

Điển hình là việc trình Quốc hội, thông qua Luật Điện lực (sửa đổi) trong một thời gian ngắn kỷ lục 7 tháng từ lúc triển khai nghiên cứu, đề xuất cho đến khi Quốc hội thông qua.

“Đây là điều chưa bao giờ xảy ra, nhất là với luật khó như Luật Điện lực. Điều này góp phần tháo gỡ tất cả những nút thắt, những ách tắc trong việc thúc đẩy phát triển lĩnh vực điện năng. Đây là một thắng lợi rất lớn” - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên ghi nhận và biểu dương. Cũng theo Bộ trưởng, việc Quốc hội thông qua Luật Điện lực sửa đổi sẽ tạo thêm động lực để nền kinh tế Việt Nam tăng trưởng với kết quả “đột phá của đột phá".

Thứ sáu, nhắc lại sự kiện Bộ Chính trị tái khởi động các dự án điện nhân tại Ninh Thuận, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, chủ trương khởi động lại chương trình điện hạt nhân và dự án điện hạt nhân Ninh Thuận cũng chỉ trong 19 ngày kể từ ngày Bộ Công Thương báo cáo với các cấp có thẩm quyền, đã được Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương, Chính phủ và cuối cùng là Quốc hội thông qua. Đến thời điểm hiện nay, Bộ đang rất hối hả để triển khai dự án này theo đúng tinh thần chỉ đạo quyết liệt của Bộ Chính trị.

Điểm lại tình hình phát triển kinh tế, công nghiệp, thương mại của ngành Công Thương năm 2024, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định, những kết quả ngành Công Thương đạt được trong 2024 đã góp phần tạo nên những thắng lợi lớn của đất nước.

“Trong chiến công đó, có sự đóng góp rất lớn của các Cục, Vụ chức năng và các cơ quan báo chí truyền thông ngành Công Thương đóng góp rất lớn, quan trọng, tích cực vào kết quả của toàn ngành và của đất nước” - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên ghi nhận và đánh giá rất cao vai trò truyền tải thông tin của Báo Công Thương.

Nhân rộng mô hình để truyền thông ngành Công Thương 'cất cánh'

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên ghi nhận và đánh giá rất cao vai trò truyền tải thông tin của Báo Công Thương thời gian qua

Theo Bộ trưởng, những năm qua, các cơ quan báo chí truyền thông trong Bộ Công Thương đã có sự phát triển, thay đổi toàn diện cả về diện mạo, nội dung. Trong đó, Báo Công Thương đã phát triển, trở thành một tờ báo có sức mạnh, uy tín trong ngành Công Thương và của cả nước.

Bộ trưởng cho biết, hiện tại, Việt Nam có 844 báo và tạp chí trong cả nước. Bình quân cứ 100.000 người dân thì có một tờ báo của một cơ quan báo chí. Do đó, vị trí xếp hàng 24 top các tờ báo có lượng truy cập nhiều nhất trong cả nước đã phản ánh chính xác những nỗ lực, cố gắng không ngừng nghỉ của Báo Công Thương.

Cũng trong báo cáo Bộ Công Thương, năm 2025 là một năm đặc biệt quan trọng khi đây là năm Việt Nam cán đích mục tiêu Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XIII và Kế hoạch phát triển kinh tế xã hội năm năm giai đoạn 2021-2025.

Đồng thời, năm 2025 cũng đặt ra nền tảng để đất nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình dân tộc với mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam phải trở thành nước công nghiệp có thu nhập trung bình cao. Đến năm 2045, nước ta trở thành nước công nghiệp có thu nhập cao, trở thành nước phát triển.

Để đạt mục tiêu này, tốc độ tăng trưởng bắt đầu từ năm 2025 phải từ 8 - 10% GDP và từ năm 2026, trong nhiệm kỳ của Đại hội XIV, phải đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 10% trở lên. Để đạt được tốc độ tăng trưởng GDP như vậy, ngành Công Thương phải đạt hệ số 1,2 - 1,3.

Nếu tăng trưởng GDP là 10% thì ngành Công Thương phải tăng trưởng từ 12 -13%. Ngành điện tăng trưởng từ 15-16% so với cùng kỳ và ngành điện thì phải tăng trưởng từ 15 - 16 %. Như vậy, thách thức với chúng ta là rất lớn, trách nhiệm dâng cao nhưng nhiệm vụ thì cũng rất nặng nề, cho nên thách thức lại càng phải lớn.

Đối với ngành Công Thương, đối với Bộ Công Thương, đối với các cơ quan thuộc Bộ thì càng thách thức chúng ta lại càng bật mạnh. Những rào cản, thách thức trong năm 2024 sẽ là bài học, kinh nghiệm của năm 2025.

“Chúng ta cần phải có nhận thức đúng, quyết tâm cao, hành động quyết liệt, kiên trì và hiệu quả. Đặc biệt là phải đổi mới, phải đổi mới hơn nữa để thể đạt được những cái mục tiêu đã đặt ra” - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên thông tin và chỉ đạo, công tác truyền thông trong Bộ Công Thương phải đi trước để dẫn hướng mở đường, đi cùng để tuyên truyền vận động và đi sau để tổng kết, rút kinh nghiệm.

Hiện thực hóa các mục tiêu đặt ra, trước mắt, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên yêu cầu, Báo Công Thương cùng các cơ quan báo chí Bộ Công Thương cần phải tổ chức quán triệt thực, sâu sắc các quan điểm, chủ trương, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước trong lĩnh vực kinh tế xã hội. Những quan điểm, chủ trương, những cơ chế, chính sách mới của Đảng, Nhà nước được các cơ quan báo chí, truyền thông truyền tải sâu rộng, giúp độc giả cũng như cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong ngành Công Thương nhận thức đúng, hành động đúng và hành động quyết liệt, hiệu quả.

Đồng thời, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên chỉ đạo, mỗi một cái đơn vị báo chí, truyền thông cần phải xây dựng và thực hiện cái kế hoạch hành động của mình một cách cụ thể, có phân công, phân nhiệm rõ ràng; có kiểm tra, giám sát, đánh giá trong từng giai đoạn và rút kinh nghiệm để chúng ta làm tốt hơn trong giai đoạn tiếp theo.

Thứ hai, cơ quan báo chí, truyền thông và Báo Công Thương cần phải bám sát hơn nữa sự chỉ đạo, điều hành của Ban cán sự, lãnh đạo Bộ, tình hình, kết quả triển khai thực hiện các nhiệm vụ của các đơn vị thuộc Bộ, cũng như các nhiệm vụ của ngành Công Thương để xây dựng các đề án, kế hoạch tuyên truyền sao cho đạt được các mục tiêu mà Ban cán sự Đảng, lãnh đạo Bộ Công Thương đặt ra cũng như giúp cho các đơn vị chức năng của Bộ thực thi tốt hơn chức năng, nhiệm vụ của mình.

Thứ ba, Báo Công Thương cũng như các cơ quan báo chí Bộ Công Thương cần phải làm tốt hơn việc cung cấp kịp thời và chính thống các thông tin, nhất là thông tin từ chỉ đạo điều hành của Bộ và thông tin chính thống liên quan đến ngành.

“Các vấn đề liên quan đến Công Thương, các cơ quan báo chí, truyền thông của Bộ phải làm, phải dẫn dắt, phải định hướng và nếu như có những thông tin không đúng thì phải có trách nhiệm đấu tranh để làm cho rõ ràng. Cần phải nhanh nhạy hơn, kịp thời hơn trong việc cung cấp thông tin, định hướng dư luận và dẫn dắt dư luận với tinh thần “lấy cái đẹp, dẹp cái xấu”. Phương châm là đi trước, dẫn hướng mở đường, đi cùng để tuyên truyền, giải thích và đi sau để tổng kết và nhân rộng” - Bộ trưởng chỉ đạo.

Thứ tư, phải tiếp tục đổi mới trong các hoạt động thông tin truyền thông bằng cách ứng dụng rộng rãi hơn, sâu rộng hơn về công nghệ trong hoạt động nghiệp vụ để đuổi kịp tiến cùng, thậm chí là vượt trước các tờ báo khác nếu như liên quan đến lĩnh vực chuyên môn của mình.

“Báo Công Thương đã vươn lên top 24 các tờ báo có lượng truy cập lớn nhất cả nước, thời gian tới, Báo phải phấn đấu vượt hơn nữa, thậm chí trong một số lĩnh vực thuộc phạm vi của mình thì phải là dẫn đầu, chứ không phải là đi cùng” - Bộ trưởng kỳ vọng.

Thứ năm, phải chú trọng hợp tác trong công tác truyền thông. Cần đẩy mạnh hợp tác truyền thông không chỉ với các đơn vị trong Bộ mà còn ngoài Bộ; không chỉ trong các doanh nghiệp thuộc Bộ mà còn cả các doanh nghiệp trong nước, doanh nghiệp nước ngoài đầu tư tại Việt Nam.

Cùng đó, phải đẩy hợp tác truyền thông toàn diện với các địa phương, thậm chí hợp tác truyền thông cần phải vươn tầm quốc tế, hợp tác trong đào tạo cung cấp thông tin với các thị trường đối tác trọng điểm của Việt Nam, như Trung Quốc.

Thứ sáu, cùng với việc triển khai thực hiện Nghị quyết 18 của Ban Chấp hành Trung ương cần phải rà soát, sắp xếp lại tổ chức bộ máy bên trong, cơ cấu tổ chức để tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả và tiếp tục đánh giá để bố trí, sắp xếp lại nhân sự sao cho phù hợp, thực hiện trước ngày 30/6/2025.

Tại Lễ ký kết, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng đánh giá, việc ký kết của Báo Công Thương với 4 đơn vị trong Bộ là hướng đi, cách làm mới, rất đúng và trúng. Mô hình hợp tác này cần tiếp tục nhân rộng.

Cũng trong bài phát biểu của mình, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng nhấn mạnh thêm việc cung cấp thông tin cần đầy đủ, kịp thời, khách quan, chính xác. Việc sử dụng thông tin và đưa tin cũng cần trung thực và phù hợp, bảo đảm 3 nguyên tắc cơ bản “nguyên tắc chính trị, nguyên tắc pháp lý và nghiệp vụ”.

“Nếu làm được điều này thì Báo Công Thương, các cơ quan báo chí, truyền thông của chúng ta thì sẽ cất cánh trong năm 2025” - Bộ trưởng tin tưởng.

Kính thưa quý vị! Chương trình Podcast - Chính luận 35 của Báo Công Thương đến đây xin được tạm dừng. Cảm ơn quý vị đã quan tâm theo dõi và lắng nghe. Rất mong quý vị sẽ luôn đồng hành cùng chương trình của chúng tôi. Xin kính chào tạm biệt và hẹn gặp lại trong những bài Podcast tiếp theo.

“Điều trăn trở của Tổng Bí thư Tô Lâm với Gia Lai và Tây Nguyên”, kính thưa quý vị, trên đây là tiêu đề bài viết của tác giả Nguyên Minh được đăng tải trên báo Báo Công Thương điện tử tại trang web congthuong.vn. Kính mời quý vị cùng lắng nghe.

Đó là những điều được Tổng Bí thư Tô Lâm chia sẻ trong phát biểu khi làm việc với Tỉnh uỷ Gia Lai sáng 6/1/2025.

Những trăn trở gần 10 năm trước

Gần 10 năm trước, chiều 30/7/2016, tại thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk, Ban Chỉ đạo Tây Nguyên tổ chức Lễ công bố Quyết định của Bộ Chính trị về công tác cán bộ. Khi ấy, Chủ tịch nước đã trao quyết định của Bộ Chính trị phân công Thượng tướng Tô Lâm - Bộ trưởng Bộ Công an (nay là Tổng Bí thư) giữ chức vụ Trưởng Ban Chỉ đạo Tây Nguyên.

Trước đó 14 năm, ngày 17/7/2002, Ban Chỉ đạo Tây Nguyên được thành lập trong bối cảnh tình hình an ninh, trật tự ở Tây Nguyên có nhiều diễn biến phức tạp, các thế lực thù địch, phản động gia tăng các hoạt động chống phá, lợi dụng các vấn đề dân tộc, tôn giáo, kích động biểu tình, bạo loạn, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phá hoại cuộc sống yên bình của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên...

Phát biểu tại buổi làm việc sáng 6/1, Tổng Bí thư Tô Lâm nhắc lại những kỷ niệm thời ông làm Trưởng Ban chỉ đạo Tây Nguyên, một ban chỉ đạo có chức năng nhiệm vụ chủ yếu trong lĩnh vực quốc phòng an ninh song ông đã rất quan tâm và nhìn thấy nhiều bất cập trong phát triển kinh tế xã hội ở Tây Nguyên.

Còn nhớ cuối năm 2017, theo chủ trương của Đảng, Ban chỉ đạo Tây Nguyên kết thúc hoạt động. Phát biểu tại buổi lễ hôm ấy, đồng chí Tô Lâm cho rằng: Ban Chỉ đạo Tây Nguyên đã hoàn thành xuất sắc sứ mệnh lịch sử quan trọng của mình song bên cạnh những kết quả đã đạt được, kinh tế vùng Tây Nguyên vẫn gặp không ít khó khăn, thách thức như: tăng trưởng chưa thực sự bền vững, vẫn còn thấp so với tiềm năng, lợi thế vốn có của vùng; chất lượng của nền kinh tế chưa cao, thiếu ổn định; công tác quản lý bảo về rừng còn nhiều bất cập, tình trạng vi phạm luật bảo vệ và phát triển rừng vẫn còn diễn ra phức tạp, diện tích rừng bị chặt phá còn lớn...

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc tại tỉnh Gia Lai sáng 6/1/2025.

Đồng chí Tô Lâm cũng chỉ ra nhiều công việc cần làm như: Tiếp tục đề xuất các cơ chế đặc thù để huy động nguồn lực phục vụ kết nối cơ sở hạ tầng giao thông trên địa bàn Tây Nguyên và vùng phụ cận; thu hút đầu tư phát triển sản phẩm chủ lực, có lợi thế gắn với chế biến và tiêu thụ sản phẩm như nông nghiệp công nghệ cao, năng lượng tái tạo, công nghiệp chế biến, chăn nuôi đại gia súc, dịch vụ du lịch...; tập trung xử lý có hiệu quả vấn đề đất đai, chống phá rừng, bảo vệ tài nguyên, môi trường sinh thái, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách để tập trung thực hiện một cách có hiệu quả…

Câu hỏi lớn cho Gia Lai

Sáng ngày 6/1, lắng nghe báo cáo của đồng chí Hồ Văn Niên - Bí thư Tỉnh uỷ, Tổng Bí thư chỉ rõ, Gia Lai nằm ở trung tâm Tây Nguyên, rộng thứ hai cả nước, đất đai phì nhiêu, cảnh quan thiên nhiên đa dạng từ các cao nguyên đến thung lũng, sông suối, hồ, và rừng nguyên sinh. Tỉnh có tài nguyên du lịch phong phú với những danh lam thắng cảnh tự nhiên vẫn giữ được sự nguyên sơ, hấp dẫn đặc biệt, những nét văn hóa Tây Nguyên độc đáo, giàu bản sắc của vùng đất huyền thoại với kho tàng sử thi Tây Nguyên và không gian văn hóa âm nhạc cồng chiêng - "Di sản văn hoá phi vật thể" của nhân loại.

Gia Lai có diện tích rừng tự nhiên lớn, đó là thứ tài nguyên vô giá cần hết sức giữ gìn; có hệ thống giao thông kết nối thuận lợi với các tỉnh trong khu vực và các vùng kinh tế trọng điểm cả nước, làm tiền đề để thu hút đầu tư và phát triển giao thương…

Vậy thì nhiệm vụ lịch sử của Gia Lai hôm nay cần phải làm sao để vươn lên mạnh mẽ bằng đôi chân của mình, không nên tư duy chỉ trông chờ sự hỗ trợ của Trung ương.

Tổng Bí thư đề nghị tỉnh rà soát các chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, tháo gỡ những ách tắc và điểm nghẽn phát triển, phấn đấu thực hiện ở mức cao nhất các mục tiêu, nhiệm vụ mà Nghị quyết tỉnh Đảng bộ lần thứ 16 đã đề ra. Yêu cầu tỉnh khẩn trương rà soát các chỉ tiêu chưa thực hiện được và các điểm nghẽn phát triển để tháo gỡ, tạo bước đột phá mới. Tổng Bí thư yêu cầu tỉnh Gia Lai đẩy mạnh phát triển kinh tế dựa trên 3 trụ cột: nông nghiệp, du lịch, năng lượng tái tạo.

Tháo gỡ vướng mắc để có thể làm giàu từ năng lượng tái tạo

Ngay sau khi Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên phát biểu, Tổng Bí thư Tô Lâm đã phát biểu, bày tỏ sự tâm đắc, đánh giá cao và rất quan tâm đến các vấn đề người đứng đầu ngành Công Thương đề xuất.

Từ phát biểu của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, Tổng Bí thư gợi ý thêm hướng làm giàu cho Gia Lai. Tổng Bí thư Tô Lâm quan tâm đến vấn đề tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho các dự án năng lượng tái tạo.

"Theo kiến nghị của địa phương thì Bộ Công Thương nghiên cứu xem có thể bố trí tối đa (điện năng lượng tái tạo - PV) sản xuất được bao nhiêu? Đây là nguồn rất quan trọng đóng góp cho nguồn thu địa phương", Tổng Bí thư nêu vấn đề.

Theo Tổng Bí thư, hiện nay mới có 50% được các dự án điện gió được phát điện, còn 50% chưa được sử dụng. Đây là một sự lãng phí bởi các dự án đã làm rồi.

"Đây là vấn đề giữa nhà đầu tư - chính quyền, nhà nước đàm phán với nhau. Phải có cách tháo gỡ. Hiện còn hơn 10 dự án chưa tháo gỡ, nếu cứ để xuống cấp thì sẽ rất lãng phí, mà người ta đã đầu tư rồi nên cần phải tháo gỡ. Tiết kiệm không phải của chỉ Nhà nước mà còn phải tìm cách tháo gỡ khó khăn để tiết kiệm năng lượng cho doanh nghiệp, tư nhân, tiết kiệm nguồn lực xã hội", Tổng Bí thư chỉ đạo.

Tổng Bí thư cũng đề nghị tính toán tổng năng lượng cả điện gió, điện mặt trời khả năng phát triển của địa phương được bao nhiêu; đáp ứng của Bộ Công Thương để có thể đóng vào mạch điện truyền dẫn được bao nhiêu.

Về hướng đầu tư trung tâm dữ liệu, Tổng Bí thư cho rằng cần nghiên cứu, tính toán nếu có nguồn điện ổn định, bền vững thì lại có thể nghiên cứu chuyển đổi số, đầu tư trung tâm dữ liệu ở đây.

Về tiềm năng làm giàu, tăng nguồn thu từ năng lượng tái tạo, Tổng Bí thư lấy dẫn chứng từ tỉnh Quảng Trị một năm có thể đóng góp 20.000 MW, đóng góp 2.000 tỷ đồng cho ngân sách. Nếu Gia Lai mà có 20.000 tỷ đồng thì quá tốt. Tổng Bí thư yêu cầu phải tính toán, rất cụ thể để có thể làm được những việc như vậy.

Để người dân Tây Nguyên giàu từ công nghiệp chế biến và thành tỷ phú trên mỗi hecta đất

Từ phát biểu của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên về các giải pháp phát triển công nghiệp và thương mại, Tổng Bí thư Tô Lâm quan tâm và gợi ý vấn đề phát triển công nghiệp chế biến.

Theo Tổng Bí thư, cần có các nhà máy sản xuất chế biến nông sản theo tiêu chuẩn của châu Âu, Hoa Kỳ. "Nghiên cứu Nhà nước đầu tư được không, hay công ty tư nhân lớn, tập đoàn nào có thể đầu tư quy mô lớn để tạo chuỗi cung ứng, xuất khẩu. Nếu Nhà nước không làm được mà không huy động được doanh nghiệp tham gia thì mãi chỉ xuất thô. Nếu không tập trung làm thì sẽ không có được sản phẩm chất lượng cao, giá trị gia tăng cao", Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Tổng Bí thư Tô Lâm nhắc lại kỷ niệm thời làm Trưởng ban chỉ đạo Tây Nguyên, ông đã có phát động phong trào để người dân Tây Nguyên làm sao cứ 1 hecta đất, phải thu về 1 tỷ đồng/năm và cũng đã từng tổ chức hội nghị để tìm giải pháp để thực hiện vấn đề này.

"Tại Hội nghị đã diễn ra, một đại biểu Lâm Đồng cho biết 1 hecta đất thu về tới 26 tỷ đồng trồng rau, hoa, quả xuất khẩu đi Nhật Bản, thu về 26 tỷ đồng/ha. Hoặc như trồng sầu riêng 1 năm thu về 3 - 5 tỷ đồng/ha. Đồng bằng Bắc Bộ trồng lúa thì không được 100 triệu đồng/ha đất/năm; tại Đồng Tháp tôi đến làm việc hôm vừa rồi trồng lúa được 78 triệu đồng/ha/ năm, trồng cây ăn quả thu về 500 triệu đồng/ha/năm, trồng hoa cây cảnh thì thu 600 triệu/ha/năm, nuôi cá tra thì thu về 3,9 - 4 tỷ đồng/ha/năm", Tổng Bí thư nêu rõ từng ví dụ sinh động để gợi ý cho Gia Lai hôm nay.

Tổng Bí thư đề nghị Gia Lai cũng phải nhìn đó để thực hiện theo. Bởi Gia Lai sở hữu một diện tích sản xuất nông nghiệp lớn song 5ha đất mà mỗi năm chỉ thu được 80 triệu đồng, rất vất vả mà lại không hiệu quả. Nếu một người dân có 1 hecta mà thu được 1 tỷ/năm thì sẽ khác.

"Đây là các gợi ý để Gia Lai suy nghĩ biện pháp làm sao để cho người dân giàu lên từ mảnh đất của mình. Nông nghiệp thì đúng là có lúc cần miễn thuế cho nông dân, nhưng người dân giàu lên rồi thì tiêu dùng sẽ tăng, nhà nước sẽ thu từ các khoản thuế tiêu dùng", Tổng Bí thư chỉ đạo.

"Rất khuyến khích phát triển nông nghiệp, làm sao một hecta đất phải đặt ra mục tiêu trồng cây gì, nuôi con gì để người dân có thể thu được 1 tỷ đồng/ha. Đến các địa phương như Sơn La, Lâm Đồng để học hỏi các kinh nghiệm", Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Phát biểu tại buổi làm việc, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã giải đáp cụ thể một số kiến nghị của Gia Lai.

Bên cạnh đó, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng, Gia Lai là địa phương có nhiều tiềm năng và lợi thế để phát triển, diện tích rộng, đất đai thổ nhưỡng phì nhiêu, địa hình đồi núi, cao nguyên và thung lũng đồng bằng xen kẽ, hình thành khí hậu đặc trưng riêng của mỗi khu vực, là tiền đề thuận lợi để phát triển ngành nông nghiệp quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao; phát triển công nghiệp - thương mại, nhất là công nghiệp chế biến, năng lượng tái tạo.

Để khai thác được tiềm năng, thế mạnh của tỉnh Gia Lai, góp phần thúc đẩy kinh tế tỉnh những năm tiếp theo, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã nêu rõ 5 kiến nghị ở góc độ ngành Công Thương.

Thứ nhất, tập trung nghiên cứu yêu cầu thị trường trong nước, các nước trong khu vực, nhất là các nước trong các FTA mà Việt Nam là thành viên, để hỗ trợ các doanh nghiệp đầu tư sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, áp dụng công nghệ hiện đại để hình thành các chuỗi sản xuất khép kín từ sản xuất - chế biến - tiêu thụ; chú trọng xây dựng quảng bá thương hiệu sản phẩm chủ lực, vùng trồng, vùng nuôi để có thể đưa vào các thị trường khó tính.

Thứ hai, tập trung nghiên cứu có cơ chế chính sách để thu hút đầu tư các doanh nghiệp vào công nghiệp chế biến, chế tạo để tăng giá trị xuất khẩu vào các mặt hàng nông lâm chủ lực như cà phê, hồ tiêu, cao su, các ngành về gỗ. Thúc đẩy các ngành khai thác chế biến nông sản để tạo dư địa mới tăng trưởng cho địa phương cũng như tạo nguồn cung đầu vào cho ngành chế biến cả nước. Có cơ chế hấp dẫn để các doanh nghiệp phát triển logistics để phát huy tiềm năng nỏi trội của địa phương là cửa ngõ của các nước Đông Nam Á, của miền Trung - Tây Nguyên.

Chú trọng, tạo điều kiện để các dự án đầu tư năng lượng hoạt động có hiệu quả. Trước mắt là chủ động đề xuất với Trung ương và Chính phủ cho tháo gỡ các dự án năng lượng tái tạo đã đầu tư. Trong 168 dự án theo kết luận của Thanh tra Chính phủ thì tỉnh Gia Lai có khoảng 7 - 8 dự án cần tháo gỡ, ngoài ra còn hàng chục dự án không nằm trong kết luận nhưng cũng có các vướng mắc tương tự.

"Đề nghị tỉnh Gia Lai có kiến nghị sớm để Bộ Công Thương có trình Chính phủ xem xét sớm tháo gỡ, càng giải quyết sớm bao nhiêu thì nguồn lực đưa vào phục vụ kinh tế địa phương càng tốt bấy nhiêu", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.

Thứ ba, chú trọng phát triển các loại hình du lịch. Gắn du lịch với thương mại, gắn du lịch - thương mại với xuất khẩu tại chỗ, thông qua hợp tác sản xuất bán sản phẩm tại các địa du lịch ngay tại địa phương. Đây là hình thức đã được thực hiện hiệu quả ở nhiều địa phương.

Thứ tư, thông qua tạo đột phá về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia để thúc đẩy chuyển đổi số trong các lĩnh vực kinh tế - xã hội, nhất là trong kinh tế - thương mại - đầu tư.

Thứ năm, tập trung đào tạo phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực phục vụ các ngành công nghiệp chủ lực của địa phương, đồng thời quyết liệt trong cải cách hành chính tạo sự thông thoáng trong thủ tục đầu tư.

Kính thưa quý vị! Chương trình Podcast - Thời sự của Báo Công Thương đến đây xin được tạm dừng. Cảm ơn quý vị đã quan tâm theo dõi và lắng nghe. Rất mong quý vị sẽ luôn đồng hành cùng chương trình của chúng tôi. Xin kính chào tạm biệt và hẹn gặp lại trong những bài Podcast tiếp theo.

“Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên: 5 nhiệm vụ, một mục tiêu để NSMO luôn là ‘bộ não’ của ngành điện”, kính thưa quý vị, trên đây là bài viết của nhóm PV, được đăng tải trên báo Công Thương điện tử tại trang web congthuong.vn. Kính mời quý vị cùng lắng nghe.

Ngày 30/12, tại Hà Nội, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã dự lễ kỷ niệm 30 năm thành lập Trung tâm điều độ hệ thống điện quốc gia và tổng kết năm 2024 của NSMO.

“Bộ não” của ngành điện

Phát biểu tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2024 và kỷ niệm 30 năm thành lập Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia - A0 (nay là Công ty TNHH Một thành viên vận hành hệ thống điện và thị trường điện - NSMO), Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã điểm lại những ngày đầu thành lập của đơn vị quan trọng này.

Ngày 11/4/1994, trong bối cảnh ngành điện cả nước đang khẩn trương hoàn thành, đưa hệ thống truyền tải điện siêu cao áp 500kV Bắc - Nam vào vận hành, Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia (tiền thân của Công ty TNHH Một thành viên vận hành hệ thống điện và thị trường điện ngày nay) được chính thức thành lập, là đơn vị trực thuộc Bộ Năng lượng với nhiệm vụ trọng tâm là chỉ huy điều hành hệ thống sản xuất, truyền tải, phân phối điện năng trong hệ thống điện quốc gia.

Sau 30 năm hoạt động với 3 lần chuyển đổi mô hình và bổ sung chức năng, nhiệm vụ, tuy chưa phải là dài đối với sự phát triển của một tổ chức, song chúng ta vui mừng nhận thấy NSMO đã không ngừng trưởng thành, lớn mạnh với nhiều dấu ấn quan trọng, đóng góp không nhỏ cho sự phát triển của ngành Điện lực Việt Nam.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên phát biểu chỉ đạo.

Từ một đơn vị mới thành lập có quy mô nhỏ và trang thiết bị còn lạc hậu, NSMO ngày nay đã phát triển thành Trung tâm điều độ hệ thống điện quốc gia thống nhất ở hai cấp độ (cấp quốc gia và cấp miền), chịu trách nhiệm điều độ, vận hành hệ thống điện và điều hành thị trường điện quốc gia với quy mô công suất các nguồn điện toàn hệ thống cao gần 30 lần so với khi mới thành lập, khẳng định vị trí đặc biệt quan trọng, đóng vai trò là “bộ não” trong công tác điều độ, vận hành hệ thống điện và điều hành thị trường điện quốc gia, bảo đảm thông suốt, an toàn, tin cậy, ổn định, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu cung ứng đủ điện cho phát triển sản xuất, kinh doanh và đời sống sinh hoạt của nhân dân, tạo tiền đề cho việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

"Với những thành tích đạt được, NSMO đã được Đảng, Nhà nước, các bộ, ngành, địa phương tặng thưởng nhiều danh hiệu cao quý như Huân chương lao động các hạng, Bằng khen của Thủ tướng Chỉnh phủ, các bộ ngành, địa phương. Thay mặt Ban cán sự Đảng, Lãnh đạo Bộ, tôi ghi nhận, biểu dương và nhiệt liệt chúc mừng những thành tích mà tập thể lãnh đạo, cán bộ, nhân viên và người lao động của NSMO đã đạt được trong gần 1/3 thế kỷ qua" - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói.

Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ kép năm 2024 dù mô hình mới

Đối với kết quả công tác năm 2024, Bộ trưởng Bộ Công Thương đánh giá, qua báo cáo của NSMO và ý kiến phát biểu của các đại biểu tại hội nghị đều thống nhất nhận định: Năm 2024 là một năm đặc biệt đối với hoạt động Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia với việc chuyển mô hình quản lý từ Tập đoàn Điện lực Việt Nam về trực thuộc Bộ Công Thương (từ tháng 8/2024).

Mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức lớn, như điều kiện thời tiết khắc nghiệt, phụ tải tăng cao đột biến và quá trình chuyển đổi mô hình tổ chức, song dưới sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; sự điều hành quyết liệt, kịp thời của Bộ Công Thương và các bộ, ngành liên quan, cùng với sự phối hợp đồng bộ, hiệu quả của Tập đoàn Điện lực Việt Nam và các doanh nghiệp đối tác, NSMO đã nhanh chóng kiện toàn, ổn định tổ chức bộ máy theo mô hình mới, chủ động, nỗ lực triển khai đồng bộ các biện pháp nhằm đảm bảo cung ứng điện trong mọi tình huống và đã hoàn thành xuất sắc “nhiệm vụ kép” được giao: Vừa duy trì sự ổn định, không bị gián đoạn trong quá trình chuyển đổi tổ chức, vừa tổ chức đóng điện và vận hành an toàn đường dây 500kV mạch 3, ứng phó hiệu quả với các cơn bão lớn, đặc biệt là siêu bão Yagi, bảo đảm công tác điều độ, vận hành hệ thống điện và thị trường điện thông suốt, hiệu quả, góp phần quan trọng trong việc cung cấp đủ điện an toàn, ổn định, đáp ứng nhu cầu sản xuất - kinh doanh và đời sống sinh hoạt của người dân. Bên cạnh đó, NSMO đã tích cực tham gia xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến vận hành hệ thống điện và thị trường điện theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền; đồng thời, phối hợp chuẩn bị tốt cho kế hoạch cung cấp điện năm 2025.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác điều độ, vận hành hệ thống điện và thị trường điện của NSMO vẫn còn những tồn tại, hạn chế và vấn đề đặt ra cần phải tập trung giải quyết. Tôi đề nghị tập thể lãnh đạo, nhân viên, người lao động của NSMO cần thẳng thắn nhìn nhận, nghiêm túc khắc phục, tạo sự chuyển biến thực chất và mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.

5 nhiệm vụ - 1 mục tiêu tuyệt đối

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh, bước sang năm 2025 - năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của đất nước và của ngành; là năm toàn ngành Công Thương quyết tâm tăng tốc, bứt phá để hoàn thành và hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu, nhiệm vụ tại Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) 5 năm 2021-2025, tạo nền tảng vững chắc cho đất nước bước vào Kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Việc triển khai thực hiện nhiệm vụ nêu trên diễn ra trong bối cảnh được dự báo có những thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen; đặc biệt là tình hình địa chính trị, địa kinh tế thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường; biến đổi khí hậu, điều kiện thời tiết cực đoan ngày càng gay gắt; nhu cầu sử dụng điện cho phát triển KT-XH và sinh hoạt của người dân ngày càng tăng, trong khi các nguồn điện mới trong ngắn hạn gần như không có (hoặc tăng không đáng kể) cũng sẽ tạo ra những áp lực lớn đối với công tác điều độ, vận hành hệ thống điện và thị trường điện trong thời gian tới.

Trong bối cảnh đó, để kịp thời khắc phục những tồn tại, hạn chế, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác, hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao với mục tiêu cao nhất là “Tuyệt đối bảo đảm cung ứng đủ điện, an toàn, hiệu quả phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và đời sống nhân dân trong mọi tình huống”, Bộ trưởng Bộ Công Thương yêu cầu Công ty NSMO quán triệt, tập trung thực hiện tốt 5 nhiệm vụ trọng tâm sau:

Một là, tiếp tục quán triệt sâu sắc các quan điểm, chủ trương, chính sách mới của Đảng, Nhà nước về phát triển năng lượng nói chung, lĩnh vực vận hành hệ thống điện và thị trường điện nói riêng; đồng thời, kịp thời tham mưu thể chế thành các cơ chế, chính sách đủ mạnh, đồng bộ, khả thi để tổ chức thực hiện quyết liệt, hiệu quả, tạo dư địa, động lực mới cho sự phát triển của Ngành và kinh tế đất nước.

Trước mắt, NSMO cần tích cực, chủ động đề xuất, phối hợp với các Cục, Vụ chức năng thuộc Bộ trong công tác xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật quy định chi tiết thi hành Luật Điện lực (sửa đổi), đặc biệt đối với các lĩnh vực liên quan đến vận hành hệ thống điện và thị trường điện; đồng thời, chủ động tham mưu, đề xuất các giải pháp cụ thể, khả thi để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc phát sinh (nếu có), bảo đảm công tác vận hành hệ thống điện quốc gia an toàn, ổn định, tin cậy và vận hành thị trường điện công bằng, minh bạch, góp phần cùng với EVN và các đơn vị có liên quan bảo đảm cung ứng điện cho nhu cầu phát triển KT-XH và phục vụ đời sống dân sinh.

Hai là, tập trung mọi nguồn lực nhằm vận hành an toàn, ổn định hệ thống điện và minh bạch thị trường điện, bảo đảm an ninh cung cấp điện năm 2025 với các kịch bản phụ tải tăng trưởng cao khoảng 12%-14% (phù hợp với mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8% trở lên theo chỉ đạo của Chính phủ và Lãnh đạo Bộ).

Ba là, chủ động phối hợp với Vụ Kế hoạch - Tài chính, các đơn vị chức năng thuộc bộ, và các đơn vị có liên quan trong công tác xây dựng cơ chế, chính sách ưu đãi, bảo đảm cơ sở hạ tầng và các hệ thống thiết yếu trong công tác vận hành hệ thống điện, điều hành thị trường điện. Phối hợp thu xếp, bố trí vốn đầu tư trong kế hoạch đầu tư công trung hạn; trong đó, đặc biệt chú trọng công tác thu xếp vốn và triển khai các dự án trọng điểm nhằm đáp ứng sự phát triển về quy mô, độ phức tạp của hệ thống điện trong tương lai như: (i) Dự án tòa nhà độc lập cho Đơn vị điều độ hệ thống điện quốc gia và điều hành giao dịch thị trường điện tại khu E5 Cầu Giấy đồng bộ với hệ thống SCADA/EMS giai đoạn mới, (ii) Dự án xây dựng Hệ thống thu thập và quản lý số liệu đo đếm mới phục vụ thị trường bán buôn và bán lẻ điện cạnh tranh, (iii) Dự án giải pháp đồng bộ cấu hình đường dây 500 kV mạch 3.

Bốn là, đối với công tác nguồn nhân lực của công ty: Chủ động phối hợp với vụ Tổ chức Cán bộ sớm kiện toàn tổ chức công ty, đặc biệt lưu ý tăng cường cả về chất và lượng đối với lực lượng quản lý điều hành, kỹ sư để đảm bảo nguồn nhân lực điều hành Hệ thống an toàn, ổn định trong các năm tới. Đồng thời, phối hợp các đơn vị chức năng thuộc bộ ban hành hoặc tham mưu với cấp có thẩm quyền ban hành các cơ chế, chính sách đào tạo, bồi dưỡng và thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Năm là, đẩy mạnh các hoạt động hợp tác quốc tế để học hỏi kinh nghiệm, nâng cao trình độ đội ngũ kỹ sư, lao động kỹ thuật hoàn thiện mô hình điều độ, chuẩn bị sẵn sàng về cơ sở hạ tầng nhằm đáp ứng yêu cầu triển khai Quy hoạch điện VIII và Điện VIII điều chỉnh cũng như yêu cầu vận hành hệ thống điện quy mô lớn trong khu vực. Đồng thời, tích cực tham gia đề xuất xây dựng các cơ chế chính sách vận hành mới cho hệ thống điện trong tương lai, bao gồm tích hợp các nguồn năng lượng mới (năng lượng tái tạo, điện hạt nhân, hydrogen, hệ thống lưu trữ năng lượng…), cũng như thúc đẩy phát triển thị trường điện Việt Nam, bảo đảm minh bạch, công bằng, hiệu quả.

Nhân dịp này, người đứng đầu ngành Công Thương cũng thay mặt Ban Cán sự Đảng, Lãnh đạo Bộ Công Thương trân trọng cảm ơn các thế hệ lãnh đạo, cán bộ, nhân viên Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia đã nỗ lực phấn đấu để xây dựng nên truyền thống vẻ vang rất đỗi tự hào của NSMO ngày nay. Đồng thời, cảm ơn các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành và các địa phương trong cả nước đã thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tạo điều kiện thuận lợi để Trung tâm hoạt động an toàn, hiệu quả trong suốt 30 năm.

Cảm ơn Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp đã ủng hộ giúp đỡ A0 trong suốt 30 năm qua. Đồng thời, đề nghị EVN và các đơn vị liên quan tiếp tục tạo điều kiện, hỗ trợ và phối hợp chặt chẽ với NSMO trong triển khai thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao bởi NSMO tuy đã được tách ra độc lập với EVN nhưng cả hai đều là doanh nghiệp nhà nước và được giao nhiệm vụ bảo đảm an ninh năng lượng điện Quốc gia, phục vụ phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên tin tưởng rằng, với sức trẻ căng tràn và độ chín của tuổi 30, cùng những thành tích, kinh nghiệm có được trong những năm qua với đội ngũ cán bộ được đào tạo cơ bản dày dạn kinh nghiệm trong vận hành hệ thống điện, với sự phối hợp, giúp đỡ của các cơ quan, đơn vị liên quan... tập thể lãnh đạo, nhân viên, người lao động NSMO sẽ tiếp tục phát huy truyền thống tốt đẹp của ngành Điện Việt Nam của Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia đoàn kết, sáng tạo, nỗ lực phấn đấu hoàn thành và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, đóng góp xứng đáng cho sự phát triển của ngành và kinh tế đất nước.

Kính thưa quý vị! Chương trình Podcast - Thời sự của Báo Công Thương đến đây xin được tạm dừng. Cảm ơn quý vị đã quan tâm theo dõi và lắng nghe. Rất mong quý vị sẽ luôn đồng hành cùng chương trình của chúng tôi. Xin kính chào tạm biệt và hẹn gặp lại trong những bài Podcast tiếp theo.

“Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên: Ngành công nghiệp ‘nhìn thẳng vào sự thật’, thực hiện loạt giải pháp đột phá”, kính thưa quý vị, trên đây là bài viết của nhóm phóng viên, được đăng tải trên báo Công Thương điện tử tại trang web congthuong.vn. Kính mời quý vị cùng lắng nghe.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh: Ngành công nghiệp cần đổi mới trong tư duy, quyết liệt trong hành động để góp sức hiện thực mục tiêu tăng trưởng 2 con số.

Công nghiệp năm 2024 đạt nhiều thành tựu quan trọng, đáng tự hào

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị công tác năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Cục Công nghiệp, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đánh giá, công nghiệp là một trong những ngành sản xuất vật chất, đóng một vai trò rất quan trọng và quyết định đối với sự tăng trưởng của nền kinh tế đất nước. Ngay với ngành sản xuất vật chất như nông nghiệp cũng có nhiều khâu công nghiệp phải tham gia, từ chế biến giống, làm đất, chăm sóc, nuôi dưỡng, thu hoạch, bảo quản, đến chế biến. Như vậy có thể nói, trong ngành sản xuất vật chất, công nghiệp chi phối rất lớn và đóng vai trò quan trọng, thậm chí là quyết định tăng trưởng kinh tế của đất nước.

Trong lĩnh vực thương mại, có tiêu thụ trong nước hay xuất khẩu được nhiều hay không cũng phải nhờ vào công nghiệp để sản xuất ra sản phẩm. Trong lĩnh vực nông nghiệp, tiêu thụ trong nước và xuất khẩu khoảng 120 tỷ USD, chiếm tỷ trọng không lớn trong tổng giá trị tiêu thụ bao gồm cả trong nước và xuất khẩu. “Một vài số liệu cho thấy vai trò của rất quan trọng của công nghiệp trong nền kinh tế”, Bộ trưởng nêu và nhấn mạnh: “Chính vì sự quan trọng đó, tập thể và Ban Cán sự Đảng, lãnh đạo Bộ từ xưa đến nay, đặc biệt từ đầu nhiệm kỳ đến giờ rất quan tâm đến lĩnh vực này. Cá nhân tôi đặc biệt chú trọng lĩnh vực công nghiệp”.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên phát biểu chỉ đạo hội nghị. Ảnh: Trần Đình

Điểm lại tình hình phát triển công nghiệp trong năm 2024, Bộ trưởng nhấn mạnh, trong năm 2024, công nghiệp tiếp tục đạt được những thành tựu rất quan trọng. Tốc độ tăng trưởng ngoạn mục, 11 tháng năm 2024 đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 8,4% và dự báo ngành sẽ đạt tăng trưởng trên 8% so với năm trước. Đặc biệt, công nghiệp chế biến, chế tạo tăng trưởng gần 10% so với cùng kỳ. Hầu hết các địa phương trong cả nước đều có chỉ số phát triển công nghiệp tăng hơn, một số địa phương tăng ở mức 2 con số.

Nhiều dự án trọng điểm chậm tiến độ, thậm chí thua lỗ tồn đọng từ những năm trước thì trong năm 2024 đã được ngành Công Thương giải quyết, khắc phục khá nhiều. Theo đó, dự án chậm tiến độ được triển khai nhanh hơn, hiệu quả thấp đã được nâng lên, như dự án đạm Ninh Bình và một số dự án ở Thái Nguyên đã có chuyển biến tích cực.

Bộ trưởng một lần nữa nhấn mạnh, năm 2024, công nghiệp nước ta đạt được những thành tựu quan trọng, rất đáng tự hào. Trong thành tựu ấy có sự đóng góp quan trọng và khá tích cực của Cục Công nghiệp với tư cách là cơ quan tham mưu quản lý nhà nước trong lĩnh vực này. Quản lý nhà nước tựu trung có ba nhiệm vụ chính: Một là xây dựng các quy hoạch, kế hoạch; hai là tham mưu cơ chế chính sách; ba là thanh tra, kiểm tra. Có thể nói, chúng ta đã và đang thực hiện được nhiều vấn đề trong 3 việc chủ yếu, góp phần vào tăng trưởng chung của ngành.

Nhìn thẳng vào sự thật để thấy những hạn chế, bất cập cần khắc phục

Mặc dù đạt những kết quả tích cực, song với tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên chỉ ra một số hạn chế, bất cập trong phát triển công nghiệp.

Đầu tiên, theo Bộ trưởng, sự phát triển còn thiếu cơ sở vững chắc. Mặc dù tăng trưởng nhưng chủ yếu là công nghiệp có tính gia công, giá trị thấp. Hay nói cách khác, chúng ta mới phát triển những ngành công nghiệp và những phân khúc có giá trị gia tăng thấp.

Hạn chế thứ hai, giá trị sản xuất công nghiệp của khu vực doanh nghiệp trong nước chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng giá trị công nghiệp của cả nước. Đối chiếu sang lĩnh vực xuất khẩu sẽ thấy 74,6% giá trị xuất khẩu là từ khu vực FDI. Điều này đồng nghĩa, doanh nghiệp nội chiếm một tỷ trọng nhỏ trong tổng giá trị sản xuất công nghiệp và tổng giá trị xuất khẩu của các ngành.

Hạn chế thứ ba, công nghiệp nhìn chung chưa tận dụng tốt cơ hội của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, sự dịch chuyển đầu tư từ các công ty đa quốc gia sang nước thứ ba và cũng chưa tận dụng tối đa được các hiệp định thương mại tự do. “Bằng chứng là chúng ta chỉ có 24%, còn 76% là doanh nghiệp FDI, một số doanh nghiệp đã ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo nhưng nhìn chung còn ở khu vực thấp. Rõ ràng doanh nghiệp chưa tận dụng được Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, chưa tận dụng được xu thế dịch chuyển, chưa thu hút được FDI”, Bộ trưởng nêu và chỉ ra: "Thu hút FDI không chỉ đơn giản tính bằng giá trị xuất khẩu mà phải tính bằng năng lực và nội lực của doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào chuỗi sản xuất cung ứng ra sao? Chúng ta xem trong hệ sinh thái của Samsung hay một số tập đoàn điện, điện tử của Nhật Bản và Hàn Quốc thì các doanh nghiệp của chúng ta tham gia được bao nhiêu trong phân khúc này?".

Hạn chế thứ tư, ngành công nghiệp còn rất gian nan mới có thể tham gia vào chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu bởi chưa đủ sức làm chủ cuộc chơi. Bộ trưởng lưu ý, đây là điều phải nhìn lại, chúng ta vẫn nói về công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phấn đấu đến năm 2030 là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao, phấn đấu đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao”, "đây là vấn đề phải rất thẳng thắn, chứ không thể nói cho hài lòng" - Bộ trưởng nhấn mạnh

Hạn chế thứ năm, công nghiệp vẫn thiếu những ngành công nghiệp có tính nền tảng, như: Công nghiệp vật liệu, công nghiệp hỗ trợ, cơ khí, chế tạo chế biến, điện tử, hóa chất, năng lượng.

Bộ trưởng lấy ví dụ, về công nghiệp hoá chất, hóa chất cơ bản chúng ta chưa làm chủ được, hầu như phải nhập khẩu. Hay về công nghiệp vật liệu cũng tương tự. Giá trị xuất khẩu hơn 400 tỷ USD, tổng kim ngạch xuất khẩu năm nay là hơn 800 tỷ USD, có thể đạt ngưỡng 800 tỷ USD nhưng xuất siêu chỉ đạt 23-24 tỷ USD. "Điều đó chứng tỏ chúng ta đang ở một phân khúc rất mỏng. Dày hơn lại là phân khúc khác, đó là phân khúc vật liệu, công nghiệp hỗ trợ, chế tạo"- Bộ trưởng phân tích.

Sáu nguyên nhân cần nhìn nhận nghiêm túc

Sau khi phân tích những hạn chế, bất cập, Bộ trưởng chỉ rõ các nguyên nhân chủ quan gây nên hiện trạng trên gồm:

Nguyên nhân thứ nhất, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng, chúng ta vẫn thiếu chủ động và chậm thể chế hóa các quan điểm, đường lối, chiến lược, mục tiêu, giải pháp của Đảng, Quốc hội, Chính phủ thành các cơ chế chính sách.

Nguyên nhân thứ hai, cơ chế, chính sách còn phân tán, nhỏ lẻ chưa thật sự hấp dẫn, chưa khả thi, thậm chí kém hiệu quả và chưa đi vào cuộc sống.

Đầu tư từ ngân sách cho một số chương trình khuyến công, công nghiệp hỗ trợ không ít; đầu tư cho khoa học công nghệ và giáo dục đào tạo không dưới 2% ngân sách hằng năm cũng không phải ít nhưng hiệu quả vẫn còn hạn chế, một phần do chất lượng công tác tham mưu…

Nguyên nhân thứ ba, hợp tác quốc tế trong phát triển công nghiệp chưa được phát huy. Về điều này, Bộ trưởng chỉ ra, chúng ta tham gia nhiều chương trình hợp tác tuy nhiên mới chỉ giải quyết các vấn đề không căn bản, không tạo ra được kết quả có tính đột phá cho công nghiệp. Kể cả hợp tác trong xây dựng hoạch định chính sách; đào tạo; tập huấn kỹ thuật; chuyển giao một số công nghệ trong một số công đoạn… đều manh mún chưa tạo được sự chuyển động về chất trong lĩnh vực công nghiệp.

Nguyên nhân thứ tư, nguồn lực đầu tư từ ngân sách nhà nước hoặc huy động nguồn lực xã hội cho khoa học công nghệ đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực công nghiệp còn hạn chế. Lấy ví dụ trong lĩnh vực bán dẫn, Bộ trưởng cho rằng, những nước khác hút đầu tư vào bán dẫn đã hỗ trợ rất lớn cho nhà đầu tư như Mỹ đầu tư 280 tỷ USD, Trung Quốc hỗ trợ 92 tỷ USD; Hàn Quốc hỗ trợ 61 tỷ USD nhưng chúng ta “không có tỷ nào”. “Nếu chúng ta tư duy mạnh dạn hơn, tôi có thể bỏ tiền này nhưng lại thu được nhiều đồng tiền khác, bỏ tiền lẻ và thu tiền chẵn chứ không phải là chúng ta bỏ ra là mất” - Bộ trưởng nhấn mạnh.

Nguyên nhân thứ năm, công thanh tra, kiểm tra chưa được thường xuyên, kém hiệu quả. Nếu công tác này được chú trọng, thường xuyên thực hiện sẽ không xảy ra tình trạng có những dự án đắp chiếu nhiều năm, hay tình trạng vướng mắc kéo dài không được giải quyết.

Nguyên nhân thứ sáu, theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên không thể không kể đến, đó là sự phối hợp giữa các đơn vị chức năng còn hạn chế.

5 nhiệm vụ trọng tâm của năm 2025

Về bối cảnh tình hình trong thời gian tới, Bộ trưởng lưu ý: Năm 2025 là năm có ý nghĩa rất quan trọng, bởi đây là năm cuối của nhiệm kỳ Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, năm cuối của kế hoạch phát triển kinh tế 5 năm giai đoạn 2021-2025 và cũng là nền tảng cho những năm tiếp theo.

Bộ trưởng nhấn mạnh phải có nhiều giải pháp để góp phần đạt được tốc độ tăng trưởng GDP của đất nước năm 2025, dự kiến là tăng trưởng 8% trở lên. Đặc biệt là phấn đấu đạt mức tăng trưởng GDP 2 con số, tức là từ 10% trở lên theo định hướng của Đảng, ngành công nghiệp phải đạt tăng trưởng 12-13%.

Năm 2024, công nghiệp tăng trưởng khoảng 8,4% trên nền tăng trưởng giảm thấp của năm 2023. Nhưng sang năm 2025, ngành phải đạt mức tăng trưởng 12-13% trên nền 8,4% của năm nay cộng vào. "Đó là một thách thức ghê gớm, đòi hỏi chúng ta phải thực sự đột phá trong tư duy và quyết liệt trong hành động", Bộ trưởng đặc biệt nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên tham dự và chủ trì hội nghị. Ảnh: Trần Đình

Năm 2025 cũng là năm toàn Đảng, toàn hệ thống chính trị đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo. Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Đồng thời với Nghị quyết này thành lập Ban Chỉ đạo do đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đứng đầu và giao cho Quốc hội, Chính phủ phải bố trí đủ nguồn lực, có cơ chế đủ mạnh và khả thi để thực hiện những cuộc chuyển đổi. Trong bối cảnh chung như vậy, công nghiệp - lĩnh vực trọng yếu của nền kinh tế - vừa là đối tượng thụ hưởng, nhưng cũng là lực lượng thực hiện, do đó đây là thách thức lớn không thể xem thường.

Hơn nữa, cả hệ thống chính trị đang phải rà soát, tinh gọn bộ máy, điều này có thể gây xáo trộn trong thời gian ngắn, ảnh hưởng tới triển khai công tác. Cộng hưởng cùng tình hình thế giới và khu vực đầy bất ổn, cạnh tranh địa chính trị và chiến tranh thương mại rất khó đoán định.

Trong bối cảnh như vậy, để đảm bảo hoàn thành mục tiêu trên, đồng thời tạo đột phá cho ngành công nghiệp phát triển, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã đặt ra 5 nhiệm vụ trọng tâm cho Cục Công nghiệp.

Thứ nhất, phải quán triệt và triển khai thực hiện quyết liệt các quan điểm, chủ trương, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước về phát triển kinh tế xã hội, nhất là những định hướng để phát triển nền kinh tế độc lập, tự chủ, theo hướng ứng dụng mạnh khoa công nghệ đổi mới sáng tạo; phát triển nền kinh tế đạt tốc độ tăng trưởng 2 con số trở lên.

Đẩy mạnh ứng dụng khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, xây dựng nền kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế tri thức. Tiếp tục hội nhập sâu, có chất lượng vào nền kinh tế thế giới, tham gia sâu một cách tự tin vào chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu.

“Cần phải quán triệt điều đó để tham mưu xây dựng các chương trình, kế hoạch hành động, các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể để triển khai thực hiện. Đạt được yêu cầu ngành, nhưng đồng thời phải đúng với chủ trương chỉ đạo của Đảng và Nhà nước” - Bộ trưởng nhấn mạnh.

Thứ hai, tập trung nghiên cứu và đề xuất để sửa đổi, bổ sung, ban hành mới những cơ chế, chính sách có tính đột phá, thật sự hấp dẫn và khả thi nhằm thực hiện bằng được những chủ trương, định hướng lớn của Đảng; bắt kịp xu thế phát triển và tốc độ phát triển của thế giới theo hướng xanh, số, tuần hoàn, chia sẻ, bắt được nhịp của cuộc cách mạng công nghệ 4.0. Hình thành và phát triển các ngành công nghiệp nền tảng, xây dựng củng cố nền kinh tế độc lập, tự chủ và hội nhập.

”Chúng ta đã lỡ nhiều rồi, giờ không thể lỡ. Muốn bằng người ta phải đi tắt đón đầu. Lợi thế của người đi sau là đi tắt đón đầu… Hình thành và phát triển các ngành công nghiệp nền tảng, xây dựng củng cố nền kinh tế độc lập, tự chủ và hội nhập. Muốn thế chúng ta phải cách mạng trong suy nghĩ và quyết liệt trong hành động. Nếu cứ làm theo lối cũ là không được” - Bộ trưởng chỉ đạo.

Về Luật Sản xuất sản phẩm công nghiệp trọng điểm, Bộ trưởng chỉ đạo không thể chậm trễ được nữa, cố gắng vận hành để đến tháng 6 đưa ra Quốc hội, để tháng 10/2025 sẽ thông qua. Tương tự, Luật sử dụng năng lượng Tiết kiệm và hiệu quả sẽ phải đưa ra kỳ tháng 2 để trình và tháng 6 thông qua. Tháng 2 sẽ làm kép 2 việc, một là thông qua Luật Hóa chất, hai là trình lần đầu Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Thứ ba, phải tiếp tục nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế trong một số lĩnh vực: Hợp tác quốc tế trong xây dựng thể chế; hợp tác trong đào tạo nguồn nhân lực, kể cả chuyên gia, kể cả kỹ thuật; hợp tác trong kỹ năng quản trị; hợp tác trong chuyển giao công nghệ, có cơ chế cho doanh nghiệp FDI có lộ trình chuyển giao công nghệ; hợp tác đầu tư, đặc biệt là hợp tác đầu tư ra nước thông qua cơ chế đa phương, song phương, thông qua thu hút đầu tư FDI, thông qua hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư ra nước ngoài.

Thứ tư, khẩn trương tiếp thu và hoàn thiện trình Chính phủ và trình Quốc hội các dự án luật có liên quan đến phát triển công nghiệp, như Luật Sản xuất sản phẩm công nghiệp trọng điểm, tham mưu sửa đổi bổ sung các luật và nghị định có liên quan đến phát triển công nghiệp. Đồng thời, tham mưu Bộ trình Chính phủ rà soát điều chỉnh Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Thứ năm, để đáp ứng những nhiệm vụ trên cần rà soát sắp xếp lại tổ chức bộ máy theo tinh thần Nghị quyết 18; chỉ đạo của lãnh đạo Bộ, mạnh dạn thanh lọc đội ngũ và có kế hoạch đào tạo, đào tạo lại nguồn nhân lực.

“Muốn làm được điều đó chúng ta phải cách mạng trong tư duy, quyết liệt trong hành động và vừa chạy vừa xếp hàng” - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói.

Năm 2024, sản xuất công nghiệp không chỉ phục hồi tích cực mà còn có sự tăng trưởng rất mạnh mẽ so với cùng kỳ năm 2023. Quy mô sản xuất công nghiệp phục hồi nhanh, trên diện rộng và liên tục được mở rộng: Chỉ số sản xuất công nghiệp 11 tháng năm 2024 tăng 8,4% so với cùng kỳ năm trước - là mức tăng cao nhất trong giai đoạn từ năm 2020 đến nay.

Cơ cấu ngành công nghiệp tiếp tục chuyển dịch tích cực theo hướng hiện đại; công nghiệp chế biến, chế tạo trở lại vai trò động lực tăng trưởng của toàn ngành và toàn nền kinh tế với tốc độ tăng trưởng cao.

Các ngành công nghiệp chủ lực của nền kinh tế tiếp tục phát triển (luyện kim, sắt thép; điện - điện tử; dệt may, da giày; cơ khí chế tạo, ô tô, xe máy...), tạo nền tảng quan trọng cho tăng trưởng dài hạn, cũng như thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Đạt được kết quả này, Cục trưởng Cục Công nghiệp Phạm Nguyên Hùng nhấn mạnh, nhờ có sự chỉ đạo quyết liệt của Lãnh đạo Bộ Công Thương cùng sự phối hợp triển khai các hoạt động của đơn vị thuộc bộ. Cùng đó, Cục Công nghiệp đã góp sức đáng kể thông qua công tác điều hành, tham mưu, tập trung rà soát, tổ chức triển khai thực hiện quyết liệt những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm đề ra tại Nghị quyết 01/NQ-CP năm 2024 của Chính phủ và các chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công Thương.

Kính thưa quý vị! Chương trình Podcast - Thời sự của Báo Công Thương đến đây xin được tạm dừng. Cảm ơn quý vị đã quan tâm theo dõi và lắng nghe. Rất mong quý vị sẽ luôn đồng hành cùng chương trình của chúng tôi. Xin kính chào tạm biệt và hẹn gặp lại trong những bài Podcast tiếp theo.