Sinh kế mới từ nuôi ngựa giúp người dân vùng cao vươn lên

Nuôi ngựa sinh sản mở hướng sinh kế vùng cao

Lai Châu, tỉnh biên giới vùng cao ở cực Tây Bắc Tổ quốc, giữ vị trí quan trọng về chính trị, kinh tế và an ninh quốc phòng. Xuất phát điểm còn nhiều khó khăn, địa phương xác định phải tận dụng tối đa mọi nguồn lực để phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội. Để hiện thực hóa mục tiêu đó, Lai Châu tập trung triển khai các chính sách hỗ trợ trực tiếp cho hộ nghèo, cận nghèo, từ đầu tư hạ tầng thiết yếu đến hỗ trợ sản xuất. Song song, tỉnh đặc biệt coi trọng công tác giảm nghèo thông tin, xem đây là nền tảng quan trọng để nâng cao dân trí, thay đổi nhận thức, khơi dậy tư duy phát triển kinh tế, hướng tới sự bền vững.

Năm 2025, Lai Châu đặt mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống còn 3,68%, tạo việc làm mới cho hơn 9.000 lao động và đào tạo nghề cho 8.000 người. Để đạt mục tiêu này, tỉnh triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, tập trung chỉ đạo thực hiện Nghị quyết 10-NQ/TU (ngày 5/7/2022) về tăng cường lãnh đạo của cấp ủy Đảng đối với các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025. Các cấp, ngành được yêu cầu chủ động vào cuộc, đẩy mạnh giải ngân vốn ngân sách, đặc biệt vốn sự nghiệp, bảo đảm kịp thời, hiệu quả và đáp ứng quyền lợi chính đáng của nhân dân.

Với mong muốn giúp các hộ nghèo, cận nghèo có thêm sinh kế bền vững, từ tháng 12/2024, phường Đoàn Kết, tỉnh Lai Châu đã triển khai việc hỗ trợ ngựa sinh sản cho 9 hộ dân, mỗi hộ 1 con. Đây là một phần trong dự án “Đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo” thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025, nhằm thúc đẩy sản xuất nông nghiệp phù hợp với điều kiện thực tế địa phương.

Được biết, tổ dân phố Seo Pả có 121 hộ với hơn 550 nhân khẩu, chủ yếu là đồng bào Mông và Dao. Nơi đây sở hữu nhiều đồng cỏ tự nhiên, tiềm năng phát triển chăn nuôi lớn, song phần lớn người dân gặp khó khăn trong tiếp cận nguồn giống chất lượng và kỹ thuật chăm sóc hiện đại. Vì thế, việc triển khai các chương trình sinh kế phù hợp, tận dụng điều kiện sẵn có, luôn được chính quyền địa phương quan tâm.

Anh Giàng A Giao, Tổ trưởng tổ dân phố, chia sẻ, Seo Pả có đồng cỏ thuận lợi cho chăn nuôi đại gia súc, đặc biệt là ngựa - loài vật đã gắn bó lâu đời với người dân. Đây là lý do tổ dân phố được chọn để triển khai hỗ trợ ngựa sinh sản trong dự án, giúp các hộ nghèo có cơ hội vươn lên.

Theo kế hoạch, 9 hộ nghèo và cận nghèo được lựa chọn nhận ngựa đều phải đảm bảo điều kiện chuồng trại, cam kết chăm sóc nghiêm túc. Chính quyền ưu tiên các hộ có kinh nghiệm chăn nuôi hoặc sẵn sàng học hỏi kỹ thuật mới. Ngựa giống được cấp đều đạt chuẩn về trọng lượng, sức khỏe, nguồn gốc rõ ràng và được kiểm tra bởi cán bộ thú y trước khi bàn giao. Toàn bộ quá trình diễn ra công khai, minh bạch, có sự chứng kiến của chính quyền, tổ dân phố và đại diện người dân.

Gia đình ông Trang A Sử, hộ cận nghèo và người khuyết tật, là một trong những hộ nhận ngựa sinh sản. Với kinh nghiệm chăn nuôi sẵn có, ông Sử chủ động sửa sang chuồng trại và chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi nhận con giống. Nhờ sự hỗ trợ kỹ thuật từ cán bộ thú y, gia đình ông chăm sóc ngựa ngày càng khỏe mạnh. Ông Sử rất phấn khởi vì có thêm cơ hội phát triển kinh tế gia đình. Ngựa dễ nuôi, phù hợp với điều kiện vùng cao. Nếu chăm tốt, vài năm có thể nhân giống, bán ra thị trường.

Tương tự, gia đình anh Tẩn A Nải, thuộc diện hộ nghèo, cũng được thụ hưởng dự án. Sau khi nhận ngựa giống, anh Nải tích cực học hỏi kỹ thuật thông qua các buổi hướng dẫn của cán bộ thú y và trao đổi trực tiếp với các hộ khác. Anh Nải bộc bạch, trước đây gia đình anh rất khó khăn, không đủ tiền mua con giống đại gia súc. Nhờ sự quan tâm của chính quyền, giờ gia đình được hỗ trợ ngựa sinh sản. Sau thời gian chăm sóc, ngựa nhà anh đang phát triển khỏe mạnh và đang bước vào thời kỳ phối giống.

Từ con giống đến hành trình thoát nghèo bền vững

Không chỉ dừng lại ở việc cung cấp con giống, mô hình còn hướng đến tập huấn kỹ thuật chăn nuôi, gắn kết đầu ra tiêu thụ sản phẩm. Nhờ đó, nhiều hộ gia đình vùng cao có thêm cơ hội ổn định kinh tế, giảm phụ thuộc vào cây trồng ngắn ngày bấp bênh. Con ngựa sinh sản giờ đây không chỉ là phương tiện vận chuyển mà còn trở thành động lực để bà con viết tiếp câu chuyện thoát nghèo bền vững.

Trong quá trình chăm sóc, các hộ luôn nhận được sự đồng hành, hỗ trợ kịp thời từ chính quyền địa phương. Cán bộ thú y cùng Tổ trưởng tổ dân phố thường xuyên kiểm tra sức khỏe ngựa, hướng dẫn kỹ thuật cho ăn, vệ sinh chuồng trại và phòng chống dịch bệnh. Các hộ tích cực chia sẻ kinh nghiệm, giúp nhau trong chăm sóc, theo dõi sức khỏe và điều chỉnh thức ăn phù hợp. Nhờ vậy, ngựa phát triển khỏe mạnh, tránh lãng phí thức ăn và đảm bảo vệ sinh chuồng trại. Đây là bước chuyển biến rõ nét trong tư duy và cách làm của người dân, hướng tới chăn nuôi hiệu quả, bền vững.

Tính đến nay, 100% số ngựa được cấp đều phát triển khỏe mạnh, thích nghi tốt với điều kiện địa phương. Một số ngựa đã bước vào thời kỳ sinh sản, góp phần tăng đàn và hình thành mô hình sản xuất chăn nuôi liên kết bền vững.

Dự án “Đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo” tại Seo Pả không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ con giống mà còn nâng cao nhận thức, giúp người dân chủ động hơn trong phát triển kinh tế hộ gia đình. Nếu đạt hiệu quả, phường sẽ cân nhắc mở rộng sang các tổ dân phố khác, góp phần tạo thêm sinh kế bền vững cho nhân dân vùng cao.

Từ những con ngựa sinh sản nhỏ bé, người dân miền núi cao Seo Pả đã tìm thấy cơ hội thay đổi cuộc sống, nâng cao thu nhập và từng bước vượt qua khó khăn, biến những tiềm năng tự nhiên thành sức mạnh kinh tế bền vững.