Siết chặt quản lý đất đai trong cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, dự thảo Nghị định gồm 8 chương, 100 điều và 2 phụ lục kèm theo. Nội dung quy định về cổ phần hóa doanh nghiệp, chuyển đổi loại hình doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ vốn điều lệ, tổ chức lại doanh nghiệp thông qua hợp nhất, sáp nhập, chia, tách, giải thể; chuyển nhượng vốn nhà nước; chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu phần vốn nhà nước; chuyển giao dự án đầu tư, vốn, tài sản và quyền mua cổ phần.

Dự thảo lần này sửa đổi, bổ sung nhiều nội dung so với quy định hiện hành. Về cổ phần hóa, bổ sung quy định xác định giá trị quyền sử dụng đất, quyền thuê đất phù hợp thực tiễn. Đồng thời, dự thảo tăng cường phân cấp trong quá trình cổ phần hóa và các hình thức cơ cấu lại vốn khác theo nguyên tắc cấp quản lý tự quyết định trong phạm vi quyền hạn.

Thủ tướng Chính phủ sẽ quyết định cổ phần hóa, chuyển nhượng vốn, tổ chức lại, chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu tại 8 tập đoàn, tổng công ty lớn gồm: Petrovietnam, EVN, VNPT, TKV, Viettel, Vinachem, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam và SCIC.

Dự thảo cũng bổ sung quy định bao quát các hình thức cơ cấu lại vốn khác như sáp nhập, hợp nhất doanh nghiệp cấp 2 vào doanh nghiệp cấp 1, chuyển giao dự án, tài sản giữa các doanh nghiệp, chuyển giao quyền mua cổ phần và phần vốn góp. Bên cạnh đó là các quy định cụ thể về giải thể công ty nông, lâm nghiệp 100% vốn nhà nước, nguyên tắc phân loại doanh nghiệp và chuyển nhượng vốn nhà nước tại doanh nghiệp có vốn góp.

Tại cuộc họp, đại diện các bộ ngành, địa phương và doanh nghiệp như: Viettel, Petrovietnam, EVN, SCIC, VNPT đã nêu ý kiến về quản lý đất đai khi cổ phần hóa, phân cấp thẩm quyền, trách nhiệm của đơn vị tư vấn định giá, quản lý tài sản trong liên doanh, phương pháp định giá và xử lý tài chính khi giải thể doanh nghiệp.

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc yêu cầu Bộ Tài chính làm rõ cơ sở lập luận về thẩm quyền quyết định cổ phần hóa, chuyển nhượng vốn và chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu tại các tập đoàn lớn, còn lại giao cơ quan chủ quản phê duyệt.

Về đất đai, Phó Thủ tướng nhấn mạnh việc cổ phần hóa không nhằm mục đích bán đất mà để nâng cao năng lực doanh nghiệp, góp phần phát triển kinh tế bền vững. Các nội dung liên quan đất đai sẽ áp dụng theo Luật Đất đai, bảo đảm tránh thất thoát địa tô.

Về đối tượng cổ phần hóa, Phó Thủ tướng yêu cầu phải tuân thủ đúng quy định của Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp (Luật số 68), dự thảo Nghị định này chỉ quy định đối với doanh nghiệp cấp I, còn đối với doanh nghiệp cấp II trở về sau thì để doanh nghiệp cấp I phê duyệt. Cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền kiểm tra.

Đối với định giá, cơ quan lựa chọn và đơn vị định giá phải chịu trách nhiệm về phương pháp định giá và kết quả, bảo đảm có lợi cho nhà nước nhất.

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cũng cho ý kiến đối với các nội dung: Hỗ trợ kinh phí cho doanh nghiệp giải thể; quy định về thẩm quyền thu hồi các loại tài sản sau khi liên doanh…