Sáp nhập tỉnh - bước đi chiến lược thúc đẩy phát triển kinh tế vùng

Tối ưu nguồn lực và chuỗi giá trị

Việt Nam có địa hình trải dài với nhiều tiểu vùng kinh tế khác nhau, mỗi khu vực có những thế mạnh và hạn chế riêng. Vì thế, để mở rộng không gian phát triển, phát huy lợi thế vùng cũng như đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn mới, bảo đảm tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả thì việc sắp xếp lại tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, sáp nhập tỉnh là việc làm cần thiết.

Sáp nhập tỉnh không chỉ đơn thuần là tinh giản bộ máy hành chính mà còn nhằm mục tiêu lớn hơn: tái cơ cấu không gian phát triển, tăng cường liên kết vùng và nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực theo quy hoạch tổng thể quốc gia.

Từng có những chuyến đi và làm việc tới 63 tỉnh thành của cả nước, bà Nguyễn Thị Phượng, Nguyên Phó Tổng giám đốc Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) hiểu khá rõ về những khó khăn của sự phát triển manh mún, nhỏ lẻ trong sản xuất nông nghiệp nói riêng và phát triển kinh tế nói chung tại nhiều địa bàn. Vì thế, bà Phượng cho rằng, lợi ích mà việc sáp nhập tỉnh, tạo liên kết vùng để thúc đẩy phát triển kinh tế là rất lớn. Điều này giúp việc hoạch định chiến lược phát triển sẽ có quy mô lớn hơn và hiệu quả hơn. Các vùng kinh tế không còn bị phân tán nhỏ lẻ, mà sẽ được quy hoạch tập trung dựa trên những lợi thế sẵn có.

Sáp nhập tỉnh - Bước đi chiến lược thúc đẩy phát triển kinh tế vùng. Ảnh minh họa

Đơn cử như Đồng bằng sông Cửu Long sẽ hướng tập trung vào phát triển nông nghiệp bền vững, sản xuất lúa gạo, thủy sản và chế biến thực phẩm. Vùng Tây Nguyên sẽ đẩy mạnh nông nghiệp công nghệ cao, phát triển cây công nghiệp dài ngày như cà phê, hồ tiêu và khai thác du lịch sinh thái. Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam với lợi thế công nghệ và hạ tầng logistic sẽ đảm nhiệm khâu chế biến, xuất khẩu. Còn với khu vực duyên hải miền Trung, sẽ tập trung khai thác lợi thế về kinh tế biển, cảng biển nước sâu và du lịch.

“Nhờ vào việc sáp nhập, các tỉnh trong cùng một vùng sẽ có thể phối hợp chặt chẽ hơn trong việc xây dựng và thực hiện các chính sách kinh tế, tránh tình trạng mạnh ai nấy làm hoặc cạnh tranh không lành mạnh” - bà Phượng nêu quan điểm.

Chìa khóa thu hút đầu tư và tăng trưởng

Bà Nguyễn Thị Phượng, Nguyên Phó Tổng giám đốc Agribank: Tôi đánh giá rất cao chủ trương sáp nhập các tỉnh vì lợi ích của đất nước, làm tiền đề thúc đẩy liên kết vùng

Nhìn từ góc độ liên kết vùng khi sáp nhập tỉnh, bà Phượng cho rằng, điều này còn giúp đồng bộ hóa quy hoạch hạ tầng và thu hút đầu tư. Đó là khi các vùng liên kết chặt chẽ, các doanh nghiệp và nhà đầu tư sẽ có niềm tin hơn vào sự ổn định và tiềm năng phát triển của khu vực. Chính quyền các địa phương có thể phối hợp xây dựng chính sách ưu đãi, tạo điều kiện thuận lợi về hạ tầng và thủ tục pháp lý nhằm thu hút dòng vốn đầu tư vào các lĩnh vực trọng điểm như nông nghiệp công nghệ cao, sản xuất xanh. Đặc biệt, trong đầu tư nuôi trồng, sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, hữu cơ, thích ứng với biến đổi khí hậu thì liên kết vùng càng là yêu cầu quan trọng.

Theo bà Nguyễn Thị Phượng, việc liên kết các địa phương giúp hình thành các vùng chuyên canh quy mô lớn, tập trung áp dụng công nghệ cao để nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Đồng thời, cũng sẽ giúp thu hút đầu tư nước ngoài dễ dàng hơn, vì các doanh nghiệp luôn muốn đầu tư vào những vùng có hệ thống hạ tầng tốt và môi trường kinh doanh ổn định.

Với kinh nghiệm của người đã công tác hơn 30 năm trong lĩnh vực ngân hàng, bà Nguyễn Thị Phượng chia sẻ thêm về những tác động của chính sách tín dụng đối với phát triển kinh tế vùng sau sáp nhập tỉnh.

Sáp nhập tỉnh các gói tín dụng có thể được triển khai trên quy mô lớn. Ảnh: Duy Minh

Theo đó, một trong những yếu tố quan trọng giúp thực hiện thành công chiến lược phát triển vùng chính là hệ thống tài chính - tín dụng. Ngành ngân hàng có thể hỗ trợ phát triển kinh tế vùng bằng các chương trình tín dụng phù hợp.

Thứ nhất, xét ở góc độ đầu tư vốn tín dụng của ngân hàng thì liên kết vùng sẽ giảm thiểu rủi ro khi các tỉnh có thế mạnh về nông nghiệp sáp nhập, các gói tín dụng có thể được triển khai trên quy mô lớn hơn, giúp các hợp tác xã và doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn dễ dàng hơn. Vùng sản xuất được mở rộng, tạo ra nguồn cung ổn định và đủ lớn. Điều này giúp giảm nguy cơ thiếu hụt nguyên liệu hoặc mất cân đối cung cầu, đồng thời nâng cao khả năng đàm phán với đối tác và thị trường tiêu thụ.

Thứ hai, với tín dụng phát triển hạ tầng, việc liên kết vùng giúp đồng bộ hóa hạ tầng giao thông, điện, nước, kho bãi, hệ thống logistics… Nhờ đó, chi phí vận chuyển, lưu kho và phân phối được giảm thiểu, giúp doanh nghiệp tối ưu hóa hoạt động. Các ngân hàng có thể cấp vốn cho các dự án giao thông trọng điểm liên tỉnh, giúp giảm gánh nặng ngân sách nhà nước.

Thứ ba, là tín dụng cho doanh nghiệp khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo, khi các tỉnh hợp nhất, các trung tâm khởi nghiệp có thể hình thành với quy mô lớn hơn, tận dụng chính sách tín dụng để thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển công nghệ. Đồng thời tạo động lực cho các ngành công nghiệp phụ trợ (sản xuất giống, chế biến nông sản, dịch vụ nông nghiệp…) phát triển mạnh hơn, giúp giảm sự phụ thuộc vào một hoặc 1 số nguồn cung, hạn chế rủi ro ảnh hưởng đến sản xuất.

“Nhờ vào việc phối hợp giữa chính sách quy hoạch và chính sách tín dụng, liên kết vùng sau sáp nhập tỉnh sẽ có nền tảng tài chính vững chắc để phát triển. Các yếu tố trên sẽ giảm bớt rủi ro trong đầu tư vốn của ngân hàng” - bà Phượng nhấn mạnh.

Sáp nhập tỉnh không chỉ giúp giảm bộ máy hành chính mà quan trọng hơn là định hình lại chiến lược phát triển kinh tế vùng trong một tổng thể liên kết chặt chẽ. Khi các địa phương hợp nhất, sẽ tạo ra những trung tâm kinh tế mạnh hơn, khai thác tối đa tiềm năng vùng miền, thu hút đầu tư tốt hơn và tối ưu hóa việc sử dụng nguồn lực. Chính sách tín dụng từ ngành ngân hàng cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình này, giúp các vùng phát triển bền vững thông qua hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp, hạ tầng và sản xuất. Và việc sáp nhập tỉnh không chỉ giúp cải thiện hiệu quả quản lý mà còn là chìa khóa để Việt Nam phát triển kinh tế bền vững trong dài hạn.