Sản xuất công nghiệp Đắk Nông: Bước chuyển mình tích cực

Điểm sáng ngành công nghiệp alumin

Báo cáo mới nhất của Sở Công Thương Đắk Nông chỉ rõ, Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) 06 tháng đầu năm 2024 của Đắk Nông ước tăng 4,11% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó: Công nghiệp khai khoáng tăng 2,44%; công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 3,54%; công nghiệp sản xuất và phân phối điện, khí đốt, nước nóng, hơi nước tăng 5,43%; công nghiệp cung cấp nước, hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải tăng 5,69%.

06 tháng đầu năm 2024, hoạt động sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh tương đối ổn định, đa phần các sản phẩm tăng so với cùng kỳ năm trước. Một số sản phẩm công nghiệp chủ yếu ước tăng so với cùng kỳ, như: Gạch xây dựng bằng đất sét nung ước đạt 37 triệu viên, tăng 14%; ván MDF ước 21.200 m3 tăng 23%; sản phẩm bàn, ghế, giường, tủ... bằng gỗ ước đạt 33.934 sản phẩm, tăng 6,6%; tinh bột sắn ước đạt 28.278 tấn tăng 96,7%; sản phẩm Alumin ước đạt 357 nghìn tấn, tăng 1,5%...

Nhìn chung, hiện ngành công nghiệp của Đắk Nông đã có những bước chuyển dịch, từ các ngành công nghiệp sơ chế, chế biến thô có giá trị thấp sang phát triển các ngành công nghiệp chế biến, chế tạo công nghệ cao, có giá trị gia tăng cao.

Đắk Nông hiện có ngành công nghiệp khai thác bô xít, sản xuất alumin với hàm lượng công nghệ cao (Ảnh: Vinacomin)

Cụ thể, Đắk Nông hiện có ngành công nghiệp khai thác bô xít, sản xuất alumin với hàm lượng công nghệ cao. Dự án Nhà máy sản xuất alumin Nhân Cơ, công suất 650.000 tấn/năm đi vào hoạt động ổn định từ năm 2017 đã đóng góp khoảng 30% vào giá trị sản xuất toàn ngành công nghiệp.

Bên cạnh đó, Dự án Nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông của Công ty TNHH luyện kim Trần Hồng Quân đến nay đã đầu tư xây dựng xong phần xây dựng cơ bản các hạng mục của công trình. Hiện chủ đầu tư đã được Ngân hàng MB thẩm định tài chính và thống nhất thu xếp đủ nguồn vốn cho dự án, đồng thời chủ đầu tư cũng đã lựa chọn Tổng thầu EPC cho gói thầu chế tạo, cung cấp và lắp đặt thiết bị cho dự án (Nhà thầu NFC).

Tại Công văn số 56/2023/CV-LKTHQ ngày 16/10/2023, để đảm bảo tiến độ giải ngân khởi động gói thầu EPC của dự án theo kế hoạch, chủ đầu tư kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo các Sở, ngành có liên quan tập trung hỗ trợ giúp đỡ chủ đầu tư hoàn thiện các thủ tục và điều kiện pháp lý liên quan, đáp ứng điều kiện của Tổ chức tín dụng để sớm có thể triển khai gói thầu lắp đặt thiết bị và đưa Nhà máy vào vận hành.

Sở Công Thương Đắk Nông thông tin, các kiến nghị của Công ty TNHH luyện kim Trần Hồng Quân đã được UBND tỉnh tổ chức họp, chỉ đạo xử lý; kiến nghị lên các bộ, ngành, Trung ương. Hiện nay, thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Bộ Công Thương đã có Công văn số 38/BCT-CN ngày 19/01/2024 báo cáo, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chấp thuận cho Dự án Nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông tiếp tục thực hiện cơ chế, chính sách đã được phê duyệt tại Quyết định số 822/QĐ-TTg ngày 30/5/2014. Trên cơ sở đó, UBND tỉnh đã có văn bản chỉ đạo Ban Quản lý các khu công nghiệp chủ trì, phối hợp với Sở Công Thương và các đơn vị có liên quan báo cáo, tham mưu cho UBND tỉnh triển khai thực hiện sau khi có ý kiến của Thủ tướng Chính phủ.

Cùng với công nghiệp alumin, ngành công nghiệp sản xuất điện, nhất là năng lượng tái tạo bước đầu đã hình thành và có sự phát triển với 2 dự án điện mặt trời (106MWp) và 1 dự án điện gió (49,5MW) được hoàn thành và đi vào vận hành sản xuất thương mại đóng góp đáng kể vào giá trị toàn ngành công nghiệp.

Dự án Nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông có công suất 450 nghìn tấn/năm và 4 dự án điện gió đang triển khai đầu tư (380MW), dự kiến trong thời gian tới sẽ tiếp tục là động lực thúc đẩy ngành công nghiệp phát triển, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế và lao động của tỉnh.

Đối với hạ tầng cấp điện, trong 6 tháng đầu năm, hạ tầng lưới điện trên địa bàn tỉnh Đắk Nông tiếp tục được đầu tư, cải tạo nâng cấp, mở rộng nhằm đảm bảo cung cấp điện ổn định, an toàn cho nhu cầu hoạt động sản xuất và sinh hoạt, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng tại địa phương. Hiện tỉnh đã thực hiện đầu tư xây dựng mới 42km đường dây trung áp, cải tạo 30km đường dây trung áp, 89 km đường dây hạ áp, cải tạo 28km đường dây hạ áp, 67 trạm biến áp với tổng dung lượng 8.535kVA, cải tạo 38 trạm biến áp với tổng dung lượng 5.212 kVA. Tỷ lệ số hộ sử dụng điện đạt 99,2%; buôn, bon có điện đạt 100%.

Trong 06 tháng đầu năm 2024, sản xuất công nghiệp - hoạt động thương mại trên địa bàn tỉnh tiếp tục tăng trưởng; kịp thời tháo gỡ khó khăn về nguồn nguyên liệu để duy trì và ổn định sản xuất cho Nhà máy alumin Nhân Cơ, nhà máy phân bón Đức Giang - Đắk Nông mới đi vào hoạt động đã tạo giá trị gia tăng mới cho ngành công nghiệp.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 04 cụm công nghiệp với tổng diện tích là 149,61 ha. Trong đó có 02 cụm công nghiệp cơ bản hoàn thiện đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng: cụm công nghiệp Thuận An có 17 dự án đầu tư, với diện tích đất thuê lại là 16,68 ha; số vốn đăng ký đầu tư 319,42 tỷ đồng và giải quyết được việc làm cho khoảng 200 lao động và tỷ lệ lấp đầy giai đoạn I đạt 96%. Cụm công nghiệp BMC, có 02 nhà đầu tư ký kết hợp đồng thuê đất với diện tích 26.716 m2 để triển khai dự án.

Riêng cụm công nghiệp Krông Nô, UBND tỉnh đã giao Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành xem xét, tham mưu xử lý theo quy định của pháp luật. cụm công nghiệp Quảng Tâm, UBND tỉnh đã thu hồi chủ trương đầu tư.

Gỡ khó cho doanh nghiệp sản xuất công nghiệp

Sở Công Thương Đắk Nông cũng thông tin, bên cạnh kết quả đạt được vẫn còn một số tồn tại, hạn chế. Cụ thể, tình hình sản xuất của một số doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn về vốn, nguyên liệu và thị trường tiêu thụ. Đa phần các doanh nghiệp công nghiệp vẫn ở quy mô vừa và nhỏ, năng lực tài chính hạn chế, việc đầu tư, năng lực cạnh tranh thấp.

Bên cạnh đó, tình hình triển khai xây dựng một số dự án (các dự án điện gió, thuỷ điện, dự án điện phân nhôm) còn gặp khó khăn, chậm tiến độ do còn vướng các cơ chế, chính sách; các dự án thuộc chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025, trong đó có nhiều dự án vướng quy hoạch khoáng sản bô xít; các dự án theo Quy hoạch khoáng sản mới theo Quyết định 866/QĐ-TTg và Quyết định số 333/QĐ-TTg đang xin ý kiến hướng dẫn về thủ tục đầu tư liên quan đến thẩm quyền cấp chủ trương đầu tư, trình tự đầu tư, xác định loại đất khu nhà máy... Do vậy, tăng trưởng giá trị gia tăng mới ngành công nghiệp 6 tháng đầu năm còn chậm, chưa như kỳ vọng theo kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024 và 5 năm (2021-2025).

Chưa kể, tỉnh Đắk Nông có điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn, địa hình phức tạp nên việc kêu gọi đầu tư hạ tầng khu, cụm công nghiệp còn nhiều hạn chế.

Thời gian tới, để nâng cao hiệu quả sản xuất công nghiệp, Sở Công Thương Đắk Nông xác định bám sát các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương; chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh và yêu cầu thực tiễn để tập trung đẩy mạnh triển khai các dự án đầu tư: Nhà máy Alumin Nhân Cơ, Nhà máy điện phân nhôm, các dự án năng lượng tái tạo, các dự án phát triển sản xuất kinh doanh trên địa bàn tỉnh thuộc lĩnh vực ngành quản lý. Chú trọng theo dõi, nắm bắt kịp thời tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp để kịp thời tham mưu tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, đề xuất các giải pháp, chính sách phát triển hạ tầng kỹ thuật, kêu gọi đầu tư vào các cụm công nghiệp theo định hướng Quy hoạch tỉnh được phê duyệt tại Quyết định số 1757/QĐ-TTg ngày 31/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ.