Rời rạc, đơn lẻ là thua

Doanh nghiệp nỗ lực thay đổi, cải tiến dây chuyền công nghệ và nhân lực

Lợi ích từ liên kết

Công ty Cổ phần Công nghệ và thương mại Systech hiện đang cung cấp linh kiện cho khoảng 300 khách hàng là các DN có vốn đầu tư nước ngoài (FDI); trong đó có các khách hàng lớn như Samsung, Canon, Brother. Để có được thành công này, ông Đào Duy Luận - Phó giám đốc Công ty Cổ phần Công nghệ và Thương mại Systech - cho biết, từ năm 2015, công ty đã chuyển hướng liên doanh với các đối tác là DN của Malaysia, Hàn Quốc, Nhật Bản sản xuất linh kiện tại Việt Nam. Việc liên kết hợp tác đã giúp các bên phát huy lợi thế của nhau. "Đặc biệt, thông qua việc liên doanh, đối tác Malaysia đã chuyển giao máy móc, công nghệ cho Systech để sản xuất các loại túi có màng nhôm, chống ẩm dành cho ngành công nghiệp điện tử" - ông Đào Duy Luận nói.

Một dẫn chứng khác, để có được số lượng nhà cung ứng đáp ứng yêu cầu, từ tháng 9/2015 đến giữa năm 2016, Samsung đã triển khai Chương trình tăng cường năng lực cho các nhà cung ứng Việt Nam, thông qua việc cử chuyên gia từ Hàn Quốc sang trực tiếp hỗ trợ cho 9 công ty Việt Nam trong 3 tháng. Nhờ nhận được sự tư vấn cải tiến của Samsung, Công ty Golsun có tỷ lệ hàng tồn kho giảm 60%, tỷ lệ lỗi thiết bị giảm 72%, trong khi tỷ lệ sản xuất chính xác tăng từ 0% lên 94%; Công ty Mida hiệu suất tổng hợp thiết bị tăng 26%, năng suất vận hành thiết bị tăng 59%, tỷ lệ hàng lỗi giảm 52%, tỷ lệ hàng tồn kho giảm 54%...

Đó là những câu chuyện cho thấy hiệu quả của việc đẩy mạnh liên kết giữa các DN trong nước với nước ngoài, giữa DN xuất khẩu với các DN cung cấp đầu vào trong nước. Thực tế, đã có rất nhiều linh kiện chi tiết mà DN nội làm được nhưng không thể cạnh tranh về giá thành với các DN trong chuỗi cung ứng khác, nguyên nhân là do nội lực còn yếu và thiếu liên kết. Theo thống kê, các DN FDI chiếm 70% lượng xuất khẩu của Việt Nam năm 2018 (244 tỷ USD). Tuy nhiên, phần lớn DN FDI liên kết với nhà cung cấp nước ngoài. Trong khi đó, DN vừa và nhỏ chiếm 98% số DN tại Việt Nam nhưng chỉ có 21% số DN này liên kết với chuỗi cung ứng nước ngoài.

Nỗ lực gắn kết doanh nghiệp

Thực hiện nhiệm vụ hỗ trợ DN CNHT phát triển mạnh mẽ, bền vững, đáp ứng nhu cầu trong thời kỳ hội nhập sâu rộng với các nước trong khu vực và thế giới, Bộ Công Thương đã tham mưu Chính phủ xây dựng cơ chế, chính sách hỗ trợ DN Việt Nam. Một trong những nhiệm vụ quan trọng đó là kết nối DN CNHT tham gia vào chuỗi sản xuất của các tập đoàn đa quốc gia và đối tác toàn cầu.

Cụ thể, trong lĩnh vực điện tử, Bộ Công Thương đã phối hợp với Samsung tìm kiếm các DN CNHT của Việt Nam có đủ trình độ để tham gia vào chuỗi sản xuất của Samsung; triển khai Chương trình hợp tác đào tạo 200 chuyên gia tư vấn người Việt Nam có đủ năng lực để tư vấn và đào tạo lại cho DN cung ứng trong ngành CNHT của Việt Nam. Bên cạnh đó, hàng năm, Bộ Công Thương đều thực hiện khảo sát, đánh giá năng lực của các DN CNHT và hỗ trợ DN tham gia chuỗi cung ứng cho DN sản xuất, lắp ráp ôtô tại Việt Nam…

Tuy nhiên, các DN cũng cần chủ động hơn nữa trong việc liên kết, nỗ lực thay đổi, cải tiến dây chuyền công nghệ và nhân lực. Ông Mạc Quốc Anh - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội DN nhỏ và vừa TP. Hà Nội - cho rằng, đối với ngành CNHT, bắt buộc phải liên kết với các DN FDI - khu vực đang đóng góp 65% xuất khẩu cho Việt Nam, để học cách thiết kế, chế tạo, tiếp thu công nghệ nguồn…