Quyền riêng tư ở đâu?

Quân (20 tuổi, ở Hà Nội) mỗi ngày đều đặn đăng 3-5 bài về những hoạt động cá nhân kèm hình ảnh lên mạng xã hội Facebook và TikTok. Nhìn Quân, tôi nhớ lại cách đây khoảng 3 năm, bản thân cũng như vậy, mỗi ngày cũng dành tới 6 – 8 tiếng đồng hồ lướt mạng xã hội và đăng tải hàng loạt status vô bổ.

Năm 2013, trong một lần rảo quanh hồ Gươm (Hoàn Kiếm, Hà Nội), tôi gặp Lovisa – một cô gái ngoại quốc, tôi không nhớ chính xác. Năm đó, tôi hỏi Lovisa Facebook cá nhân và khá bất ngờ khi cô trả lời rằng bản thân cô không dùng Facebook từ lâu.

Chưa tin vào điều đó, tôi dành nhiều thời gian để tìm kiếm Facebook cá nhân của cô, nhưng khi tìm được thì đúng như Lovisa nói, Facebook của cô gần như không hoạt động, chỉ có duy nhất 1-2 bài đăng cách đó mấy năm cùng ảnh đại diện cá nhân. Toàn bộ các thông tin cá nhân khác cũng được để ở chế độ riêng tư.

Ngày ấy, tôi tự hỏi: Tại sao mạng xã hội Facebook hữu ích vậy Lovisa lại không sử dụng?

Tới nay, sau nhiều năm sử dụng mạng xã hội, chứng kiến rất nhiều người bỗng trở thành nạn nhân của những thị phi, thậm chí vướng vòng lao lý, tôi dần hiểu ra lý do vì sao từ 10 năm trước, Lovisa đã có quyết định như vậy.

Những nạn nhân như Hoàng Thuỳ Linh, Ninh Dương Lan Ngọc, Thu Quỳnh, Bích Phương… hay mới đây nhất là Phương Mỹ Chi vướng tin đồn liên quan tới clip 18+ đã cho thấy phần nào những mặt trái rất nguy hại của mạng xã hội.

Ngày 13/12, Phương Mỹ Chi cho biết đã gửi đơn trình báo đến cơ quan chức năng của Bộ Công an, liên quan đến tin đồn lộ clip nhạy cảm và đã được tiếp nhận.

"Từ góc nhìn của chuyên gia công nghệ, nhận định rằng đây là clip được can thiệp bằng công nghệ Deepfake. Và không chỉ riêng Chi mà rất nhiều người nổi tiếng trên thế giới đã rơi vào trường hợp tương tự, phổ biến hơn là cuộc gọi video lừa đảo hiện nay cũng sử dụng công nghệ này", nữ ca sĩ chia sẻ.

Phương Mỹ Chi cho biết sẽ điều tra và làm rõ tin đồn này để lấy lại uy tín và danh dự cho bản thân, gia đình. Nữ ca sĩ bức xúc vì những hành động từ những "kẻ nấp sau màn hình" đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng với cô nói riêng và nhiều nạn nhân nói chung.

Tới đây, sự việc sẽ sớm được làm sáng tỏ, những “kẻ nấp sau màn hình” gây ra hậu quả nghiêm trọng cho Phương Mỹ Chi sẽ phải chịu hình phạt nghiêm minh của pháp luật, song dư âm về việc này và vết sẹo trong lòng Phương Mỹ Chi cũng như người hâm mộ sẽ rất lâu nữa mới lành lại.

Trong một chia sẻ, Pete Cashmore, Giám đốc điều hành của trang web truyền thông trực tuyến Mashable đã rất đúng khi nhận định rằng, quyền riêng tư đã chết, mạng xã hội như khẩu súng có thể chĩa vào người nổi tiếng hay bất kỳ ai.

Vì thế, hãy tự tạo cho mình một tấm khiên phòng vệ khi sử dụng mạng xã hội. Nếu không, bất cứ ai trong chúng ta đều có thể trở thành nạn nhân của những phiền phức trong tương lai, thậm chí là bị lừa đảo, nguy hiểm cho chính người thân và gia đình vì những thứ tưởng chừng như vô hại trên mạng.