Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi)

Sáng 14/6/2025, Quốc hội thông qua Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) với 452/453 đại biểu tán thành (94,56%). Trước đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi đã trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật, trong đó giữ nguyên nội dung quy định ưu đãi thuế theo hướng có trọng tâm, trọng điểm, không dàn trải.

Quy định rõ về miễn thuế, khấu trừ và thuế suất

Theo báo cáo, về khoản thu nhập được miễn thuế theo Điều 4, có ý kiến đề nghị cần quy định chặt chẽ hơn trong các trường hợp tài trợ giữa các bên có quan hệ liên kết nhằm tránh việc lợi dụng chuyển giá, giảm nghĩa vụ thuế. Tiếp thu góp ý, dự thảo Luật đã chỉnh lý theo hướng giữ nguyên chính sách miễn thuế với hoạt động nghiên cứu, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số nhưng loại trừ trường hợp doanh nghiệp tài trợ có quan hệ liên kết.

Về khoản chi được trừ và không được trừ theo Điều 9, có đề xuất cho phép khấu trừ đến 200% chi phí nghiên cứu và phát triển. Tuy nhiên, dự thảo Luật chỉ quy định nguyên tắc giao Chính phủ quy định cụ thể mức trừ bổ sung, điều kiện áp dụng để đảm bảo linh hoạt theo thực tiễn ngân sách từng thời kỳ.

Về thuế suất theo Điều 10, dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) vẫn giữ quy định không áp dụng mức thuế suất ưu đãi cho công ty con hoặc doanh nghiệp có quan hệ liên kết không đáp ứng điều kiện nhằm ngăn ngừa hành vi chia tách để trục lợi chính sách. Mặc dù có ý kiến cho rằng tiêu chí doanh thu chưa phù hợp với thực tế doanh nghiệp khởi nghiệp hoặc công nghệ cao, nhưng quy định hiện hành vẫn được duy trì vì đã có các hỗ trợ riêng theo Nghị quyết số 198/NQ-QH15.

Ưu đãi có chọn lọc, bổ sung nguyên tắc truy thu và chiếu luật

Một điểm nhấn trong nội dung sửa đổi lần này là quy định bổ sung nguyên tắc “ưu đãi có lợi nhất” trong trường hợp doanh nghiệp đủ điều kiện hưởng nhiều mức ưu đãi khác nhau. Đồng thời, nếu doanh nghiệp không còn đáp ứng điều kiện ưu đãi, cơ quan chức năng sẽ thực hiện truy thu thuế và xử phạt theo quy định pháp luật, đảm bảo tính răn đe và công bằng.

Trước đề xuất đưa toàn bộ lĩnh vực được ưu đãi tại các luật chuyên ngành vào Luật Thuế Thu nhập doanh nghiệp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết dự thảo đã kế thừa, rà soát và sắp xếp lại các ngành nghề ưu đãi theo hướng có trọng tâm, loại bỏ dàn trải. Đặc biệt, dự thảo quy định rõ: nếu các luật khác có quy định về ưu đãi thuế TNDN khác với Luật này thì áp dụng theo Luật này, trừ Luật Thủ đô và các nghị quyết đặc thù.

Bên cạnh đó, dự thảo đã cập nhật các ngành nghề ưu đãi mới theo các luật đang trình Quốc hội như Luật Công nghiệp công nghệ số, Luật Hóa chất, Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh… Trong đó bao gồm sản phẩm công nghiệp hóa chất trọng điểm, thiết bị điện tử, sản phẩm quốc phòng, cơ khí trọng điểm… Đối với ưu đãi đầu tư đặc biệt, dự thảo chiếu theo Luật Đầu tư sửa đổi đang được thảo luận tại kỳ họp.

Mặc dù có kiến nghị mở rộng ưu đãi cho phát triển xanh, vật liệu sinh học, rác thải nông nghiệp, sản phẩm thân thiện môi trường… dự thảo Luật vẫn giữ nguyên như trình trước. Theo giải trình, các nội dung này đã được bao phủ một phần bởi chính sách ưu đãi hiện hành và Nghị quyết số 198/NQ-QH15 vẫn tiếp tục có hiệu lực sau khi Luật này ban hành.

Cuối cùng, liên quan các vấn đề như thu nhập tính thuế, phương pháp tính, doanh thu, khoản chi trừ và không trừ, trích lập quỹ phát triển khoa học công nghệ,… Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho biết đã chỉ đạo cơ quan thẩm tra phối hợp chặt chẽ với cơ quan soạn thảo và các đơn vị liên quan để rà soát, hoàn thiện dự thảo.