Phổ biến Luật Điện lực: Nâng cao ý thức trách nhiệm về sử dụng điện

Bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức trong ngành điện lực

Sáng 4/4, Bộ Công Thương tổ chức Hội nghị phổ biến Luật Điện lực số 61/2024/QH15 và các văn bản quy phạm pháp luật quy định chi tiết. Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long chủ trì Hội nghị.

Quang cảnh hội nghị. Ảnh: Thanh Tuấn

Tham dự Hội nghị còn có đại diện Vụ Pháp chế, đại diện Cục Điện lực, Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp; lãnh đạo các Sở, ban, ngành các tỉnh, thành phố; đại diện các Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam, các Tổng công ty/công ty điện lực và một số doanh nghiệp là khách hàng sử dụng điện lớn...

Phát biểu khai mạc hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long cho biết: Sau 20 năm thực hiện Luật Điện lực số 28/2004/QH11, cùng với sự vận động, phát triển của nền kinh tế, xã hội, nhận thức được ý nghĩa, tầm quan trọng của môi trường, khí hậu đối với con người và đặc biệt để triển khai thực hiện các Nghị quyết của Đảng, ngày 30/11/2024, Quốc hội khóa XV, kỳ họp thứ 8 đã thông qua Luật Điện lực (sửa đổi) số 61/2024/QH15 với 9 Chương, 81 Điều.

"Luật Điện lực sau khi được Quốc hội thông qua được kỳ vọng sẽ giải quyết được các khó khăn, vướng mắc của ngành điện hiện nay, bảo đảm an ninh năng lượng điện, hướng đến mục tiêu Net Zero và góp phần thúc đẩy ngành điện lực phát triển bền vững, hiệu quả, bảo đảm cung ứng đủ điện cho phát triển kinh tế xã hội và phục vụ đời sống sinh hoạt của nhân dân" - Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long khẳng định.

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Thanh Tuấn

Theo Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long, được sự quan tâm từ cấp cao nhất của Đảng, Chính phủ, Bộ Công Thương đã bắt đầu đẩy nhanh quá trình xây dựng Luật từ cuối năm 2023 trong bối cảnh đổi mới tư duy trong công tác xây dựng pháp luật như ngắn gọn, quy định những nội dung đúng thẩm quyền của Quốc hội, bám sát thực tiễn, không cầu toàn, không nóng vội; những vấn đề mới, đang trong quá trình vận động, thực tiễn biến động thường xuyên, chưa ổn định thì chỉ quy định khung, mang tính nguyên tắc và giao Chính phủ, Bộ quy định để đảm bảo linh hoạt trong điều hành, phù hợp với thực tiễn; tăng cường phân cấp, phân quyền;

Với sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và sự phối hợp chặt chẽ của các Bộ, ngành, địa phương, Luật Điện lực đã được Quốc hội thông qua vào ngày 30/11/2024 và có hiệu lực kể từ ngày 01/2/2025.

Đến nay Chính phủ, Bộ trưởng các Bộ đã ban hành 07 Nghị định, 17 Thông tư (trong đó 16 Thông tư của Bộ trưởng Bộ Công Thương, 01 Thông tư của Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường, nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường). Mặc dù việc ban hành các văn bản khẩn trương, Bộ Công Thương và các cơ quan liên quan vẫn tuân thủ đầy đủ quy trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật cũng như đảm bảo thực hiện các nguyên tắc xây dựng văn bản như: lấy ý kiến của các đối tượng chịu sự tác động trực tiếp của văn bản; bám sát tinh thần, quan điểm chỉ đạo của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Đồng thời kế thừa tối đa các quy định hiện hành “đã chín”, “đã rõ”, đã được thực hiện ổn định, hiệu quả trong thời gian vừa qua; đảm bảo duy trì, phát triển các chính sách, quy định đột phá đã được Chính phủ ban hành trong thời gian gần đây.

"Thực hiện nhiệm vụ được giao tại Quyết định số 1544/QĐ-TTg ngày 11/12/2024 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch thi hành Luật Điện lực, Bộ Công Thương tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc nhằm tuyên truyền, phổ biến Luật Điện lực đến nhân dân, cán bộ, công chức, viên chức và người lao động; tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và người lao động làm trong ngành điện lực; nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm của người dân trong việc sử dụng điện sau công tơ, về an toàn điện, bảo đảm công trình điện lực và tuân thủ Luật Điện lực", Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long thông tin.

Lưu ý về quy hoạch phát triển điện lực

Tại buổi hội nghị, bà Vũ Thị Thu Hà, phòng Kế hoạch và Quy hoạch Cục Điện lực, Bộ Công Thương đã giới thiệu về các quy định về quy hoạch, đầu tư trong Luật Điện lực. Những vấn đề này nằm trong Chương II: Quy hoạch phát triển điện lực, phương án phát triển mạng lưới cấp điện và đầu tư xây dựng dự án điện lực.

Cụ thể, việc lập và điều chỉnh quy hoạch được thực hiện theo quy định của pháp luật về quy hoạch, đồng thời phải bảo đảm các yêu cầu sau: bảo đảm cung cấp đủ điện cho nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội và đời sống của nhân dân; tối ưu tổng thể các yếu tố về nguồn điện, truyền tải điện, phân phối điện, sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả, khai thác và sử dụng bền vững tài nguyên, bảo vệ môi trường; bảo đảm hệ thống lưới điện đồng bộ với các nguồn điện.

Bà Vũ Thị Thu Hà, Chuyên viên chính phòng Kế hoạch và Quy hoạch Cục Điện lực, Bộ Công Thương. Ảnh: Thanh Tuấn

Căn cứ vào quy mô công suất của nguồn điện và cấp điện áp của lưới điện, cơ quan và tổ chức có thẩm quyền sẽ lập Quy hoạch phát triển điện lực và Phương án phát triển mạng lưới cấp điện trong quy hoạch tỉnh. Quy hoạch phát triển điện lực và Phương án phát triển mạng lưới cấp điện không bao gồm các trường hợp như: nguồn điện không tác động hoặc tác động nhỏ đến hệ thống điện quốc gia; nguồn điện không đấu nối và không bán điện vào hệ thống điện quốc gia, trừ trường hợp xuất khẩu hoặc nhập khẩu điện; lưới điện hạ áp; các dự án cải tạo hoặc nâng cấp điện lực không làm tăng quy mô công suất hoặc cấp điện áp và không phát sinh nhu cầu sử dụng đất.

Bên cạnh đó, kế hoạch thực hiện Quy hoạch phát triển điện lực được xây dựng theo quy định của pháp luật về quy hoạch và các yêu cầu cụ thể như: bám sát mục tiêu, định hướng, cụ thể hóa các nhiệm vụ của quy hoạch; bảo đảm phát triển nguồn điện cân đối theo từng vùng, miền; xác định thời gian các dự án đi vào vận hành theo hai giai đoạn trong kỳ quy hoạch mười năm và dự kiến cho năm năm tiếp theo trong giai đoạn tầm nhìn.

Nội dung kế hoạch thực hiện Quy hoạch phát triển điện lực được xây dựng trên cơ sở quy định của pháp luật về quy hoạch, đồng thời xác định danh mục các dự án điện lực theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 5 của Luật này, làm cơ sở để giao cho doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ một trăm phần trăm vốn điều lệ hoặc doanh nghiệp do doanh nghiệp này nắm giữ một trăm phần trăm vốn điều lệ thực hiện đầu tư xây dựng.

Ủy ban nhân dân cấp tỉnh lập và ban hành kế hoạch thực hiện quy hoạch tỉnh theo quy định của pháp luật về quy hoạch. Trong đó có nội dung phương án phát triển mạng lưới cấp điện làm cơ sở triển khai thực hiện các dự án điện lực, đồng thời xác định các dự án lưới điện phục vụ phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia và công cộng do doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ một trăm phần trăm vốn điều lệ hoặc doanh nghiệp do doanh nghiệp này nắm giữ một trăm phần trăm vốn điều lệ thực hiện đầu tư xây dựng.

Cũng tại phiên tham luận, bà Vũ Thị Thu Hà cũng đề cập vấn đề dự án và công trình điện lực khẩn cấp, bao gồm các trường hợp như xây mới hoặc sửa chữa, cải tạo nhằm kịp thời khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa, dịch bệnh theo quy định của pháp luật về xây dựng và các quy định khác có liên quan.

Các công trình nhằm bù đắp lượng công suất nguồn điện bị thiếu hụt so với công suất theo quy hoạch phát triển điện lực do tiến độ thực hiện các dự án đầu tư xây dựng nguồn điện khác bị chậm gây nguy cơ thiếu điện, do phụ tải khu vực hoặc toàn quốc tăng vượt dự tính, hoặc do dừng các dự án đầu tư xây dựng công trình nguồn điện khác; các công trình có vai trò quan trọng trong việc truyền tải công suất nguồn điện giữa các khu vực nhằm chống quá tải của lưới điện, hoặc theo yêu cầu cấp bách để bảo đảm quốc phòng, an ninh hoặc phục vụ yêu cầu cấp thiết cho phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.