Phát triển nguồn nhân lực chuyên gia, tăng hiệu quả thực thi FTA

Nguồn nhân lực chuyên gia chất lượng là yếu tố quan trọng hàng đầu để gia tăng hiệu quả thực thi các FTA.
Tăng tính hiệu quả khi thực thi FTA Trợ lực cho các địa phương gia tăng hiệu quả thực thi FTA

Thiếu hụt nhân lực cho thực thi các FTA

Thời gian qua, việc thực thi các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới (FTA) đã góp phần thúc đẩy cải cách thể chế, chính sách của Việt Nam; tạo động lực đổi mới, nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa, doanh nghiệp Việt Nam...

Mặc dù vậy, những kết quả thực thi FTA trong những năm vừa qua cho thấy Việt Nam vẫn còn dư địa rất lớn để khai thác hiệu quả hơn nữa các thị trường này.

Một trong những nguyên nhân của thực trạng trên được cho nguồn nhân lực, đặc biệt là nhân lực chuyên gia thực thi các FTA còn rất hạn chế, chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu của công tác này.

Phát triển nguồn nhân lực chuyên gia, tăng hiệu quả thực thi FTA
Toạ đàm Phát triển nguồn nhân lực chuyên gia, tăng hiệu quả thực thi FTA

Chia sẻ tại Toạ đàm Phát triển nguồn nhân lực chuyên gia, tăng hiệu quả thực thi FTA, bà Nguyễn Thị Lan Phương - Phó Trưởng phòng WTO và FTA - Vụ Chính sách thương mại đa biên - Bộ Công Thương cho rằng, có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến trở ngại cho doanh nghiệp Việt Nam tận dụng các FTA. trong đó một trong những nguyên nhân quan trọng chính là khó khăn nguồn nhân lực ở cả cấp độ Trung ương, cấp độ tỉnh, thành và cấp độ doanh nghiệp.

Đơn cử, Vụ Chính sách thương mại đa biên là đơn vị chủ trì tham gia việc đàm phán, ký kết, phê chuẩn và thực thi các FTA, nhưng đơn vị chuyên trách chỉ có 10 nhân sự thực hiện tất cả các công việc, từ quá trình đàm phán, ký kết, phê chuẩn cho đến khi thực thi. Quá trình thực thi liên quan tới rất nhiều bộ, ngành và 63 tỉnh, thành khác nhau đòi hỏi phải có một lực lượng chuyên trách nhiều hơn nữa để có thể đủ sức vươn xa hơn hỗ trợ cho các tỉnh, thành và doanh nghiệp. Còn ở cấp độ địa phương, có tỉnh thành có con số nhân sự khả quan, có thể 5 - 7 nhân sự nhưng có những tỉnh, thành thì chỉ được 1-2 nhân sự và những nhân sự đó phải kiêm nhiệm rất nhiều công việc khác nhau.

“Tình trạng chưa đủ nhân sự ở các tỉnh, thành về nội dung FTA là một trở ngại rất lớn và Bộ Công Thương đã có báo cáo Thủ tướng về vấn đề này”, bà Lan Phương thông tin.

Với doanh nghiệp, theo bà Nguyễn Thị Lan Phương, do đặc thù các doanh nghiệp Việt Nam phần lớn là doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) nên khả năng có một bộ phận pháp chế, một bộ phận chuyên gia về FTA tương đối khó khăn.

“Chúng ta đang làm việc với những thị trường rất khó tính như: EU, Canada, Mỹ… là những thị trường có rào cản phi thương mại rất lớn. Nếu như chuyên gia không nắm rõ những quy định về hải quan, về xuất xứ hay về lao động, môi trường trong hiệp định, cũng như các chính sách mới phát sinh tại các thị trường này sẽ rất khó để duy trì được tính bền vững và thị phần ổn định tại các thị trường này”, đại diện Vụ Chính sách thương mại đa biên phân tích.

Do thiếu và yếu về nhân lực nên tỷ lệ tận dụng các FTA còn khá hạn chế. Chẳng hạn như EVFTA, đến nay cũng chỉ đạt mức 26%, thậm chí CPTPP chỉ ở mức 5%. Rõ ràng, những con số này là rất thấp so với dư địa và cơ hội mà các FTA mang lại.

Dưới góc độ doanh nghiệp, bà Lê Thị Hằng - Phó Tổng giám đốc Công ty cổ phần Cà phê Detech chia sẻ, Công ty cổ phần cà phê Detech đã xuất khẩu trực tiếp sang thị trường châu Âu. Với Hiệp định thương mại tự do, doanh nghiệp cũng gặp phải những khó khăn về tìm kiếm các chuyên gia để đào tạo cho đội ngũ nhân sự của bộ phận xuất nhập khẩu của chúng tôi tương đối khó khăn. Thực tế là trong quá trình làm thì bộ phận nhân sự chỉ có thể nắm bắt được về các chuyên môn thực hiện các hợp đồng, giao dịch, tư vấn cho khách hàng. Còn cụ thể về kinh nghiệm thực tế từ chuyên gia của FTA thì doanh nghiệp đang gặp vướng mắc.

“Đó là những thách thức, khó khăn mà chúng tôi nhìn nhận được từ các FTA. Khi doanh nghiệp được chuyên gia tập huấn thì sẽ cũng có được sự thuận lợi là đầu ra của doanh nghiệp, đặc biệt là sản phẩm chế biến sâu như rang xay sẽ thuận lợi hơn, giúp gia tăng lợi nhuận và giá trị cho doanh nghiệp. Điều này cũng giúp ổn định phát triển ngành công nghiệp cà phê bền vững sang thị trường nước ngoài” – bà Lê Thị Hằng chia sẻ.

Ngành dệt may còn nhiều khó khăn cần vượt qua trong năm 2022
Nguồn nhân lực chất lượng sẽ giúp các địa phương, doanh nghiệp tận dụng hiệu quả các FTA

Về phía địa phương, ông Nguyễn Công Hân - Phó Giám đốc Sở Công Thương Hải Phòng cho biết, Hải Phòng là một trong những địa phương đi đầu trong việc phát triển hội nhập kinh tế quốc tế, cho nên địa phương rất chú trọng đến việc đào tạo, duy trì nguồn nhân lực cho hội nhập kinh tế quốc tế cũng như thực thi các FTA.

“Khó khăn hiện nay của Hải Phòng là số lượng cán bộ trực tiếp thực hiện nhiệm vụ thực thi FTA vẫn còn rất hạn chế, hầu hết là kiêm nhiệm nhiều việc khác nhau” – ông Nguyễn Công Hân chia sẻ.

Nâng cao chất lượng nhân sự làm nhiệm vụ hội nhập

Thời gian tới, bà Nguyễn Thị Lan Phương chia sẻ, nhiệm vụ của các Bộ, ngành, địa phương là phải gia tăng số lượng nguồn nhân lực, nguồn chuyên gia về FTA ở cả cơ quan quản lý cấp trung ương và cơ quan quản lý cấp địa phương. Doanh nghiệp cũng phải bố trí được nguồn nhân lực chuyên trách về vấn đề FTA này.

“Ví dụ như ở cơ quan quản lý cấp trung ương và địa phương thì cần tăng số lượng nhưng ở địa phương thì phải tăng nhân sự làm chuyên trách công tác FTA, giảm các công tác kiêm nhiệm. Như vậy họ mới có điều kiện để tập trung vào nội dung chuyên môn và hỗ trợ thực thi các FTA này được tốt hơn” – bà Phương cho hay.

Vấn đề thứ hai mà Bộ Công Thương đặt ra yêu cầu đối với nhân sự chuyên gia FTA là phải đào tạo đội ngũ chuyên gia này một cách bài bản và chuyên môn hơn.

“Trong thời gian vừa qua, với sự vào cuộc của Chính phủ, các bộ, ban, ngành và các địa phương, hiệp hội, rất nhiều các hội nghị, hội thảo, tập huấn đã được tổ chức. Nhưng chúng tôi cũng nhìn nhận thấy rằng quá trình triển khai trong thời gian vừa qua vẫn mang tính chất chung chung. Nội dung đào tạo, tập huấn cho các doanh nghiệp và các tỉnh chưa đi sâu, đi sát vào những nhu cầu thực tiễn của doanh nghiệp” – bà Phương cho hay.

Do đó, Bộ Công Thương kỳ vọng rằng đội ngũ chuyên gia này sẽ được đào tạo bài bản hơn để hướng tới 2 mục tiêu.

Mục tiêu thứ nhất là họ sẵn sàng nắm bắt được những định hướng ở chủ trương, chính sách ở cấp Trung ương, ví dụ như xác định chúng ta sẽ phải gia tăng thị phần của mình ở các thị trường đã có FTA.

Thứ hai là gia tăng những định hướng về việc doanh nghiệp ít làm thủ công đi và tăng sản phẩm có thương hiệu, có giá trị gia tăng nhiều hơn nhằm mang lại giá trị cao hơn cho các doanh nghiệp. Tức là sẽ phải bố trí người để có thể được đào tạo một cách bài bản hơn, để quá trình kết nối với các cơ quan cấp Trung ương cũng như hỗ trợ doanh nghiệp thiết thực và hiệu quả hơn.

Ở cấp độ doanh nghiệp, Bộ Công Thương kỳ vọng rằng doanh nghiệp nhận thức được rằng các doanh nghiệp phần lớn là doanh nghiệp nhỏ và vừa, nhưng nếu có điều kiện xây dựng được một bộ phận chuyên gia về FTA trong nội bộ doanh nghiệp thì là điều quá tốt. Vì ta đang làm việc với những thị trường rất khó tính như EU, Canada, Mỹ… là những thị trường có rào cản phi thương mại rất lớn. Nếu như chuyên gia không nắm rõ những quy định về hải quan, về xuất xứ hay về lao động, môi trường trong hiệp định cũng như các quy định mới phát sinh tại các thị trường này thì sẽ rất khó để có thể duy trì được tính bền vững và thị phần ổn định tại các thị trường.

Đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể hình thành một nhân sự chuyên trách kết nối với những đơn vị có thể cung ứng được nhân lực về chuyên gia FTA, như thế sẽ giảm gánh nặng cho doanh nghiệp trong việc phải thiết lập riêng một bộ phận.

Bên cạnh đó, năm 2023, trên cơ sở khảo sát nhu cầu của các tỉnh, thành, Bộ Công Thương sẽ bước đầu triển khai thí điểm đào tạo các lớp chuyên gia đầu tiên để có thể cung ứng được nguồn nhân lực ngay lập tức và tại chỗ cho các tỉnh, thành và cố vấn hỗ trợ cho các doanh nghiệp khi mà doanh nghiệp có nhu cầu.

Bảo Ngọc
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Hiệp định thương mại tự do (FTA)

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Tận dụng RCEP, thiết lập thị trường xuất khẩu ổn định, bền vững

Tận dụng RCEP, thiết lập thị trường xuất khẩu ổn định, bền vững

Theo nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới (WB), việc thực thi Hiệp định RCEP có thể giúp tổng sản phẩm quốc dân (GDP) của Việt Nam tăng thêm 0,4% đến năm 2030...
Doanh nghiệp Việt cam kết kiểm dịch động thực vật trong Hiệp định RCEP

Doanh nghiệp Việt cam kết kiểm dịch động thực vật trong Hiệp định RCEP

Trước xu hướng tiêu dùng thay đổi ở các thị trường, doanh nghiệp Việt cần cập nhật cam kết về an toàn thực phẩm và kiểm dịch động thực vật trong Hiệp định RCEP.
Thực hiện Hiệp định RCEP: Bộ Công Thương triển khai ba nhiệm vụ chính

Thực hiện Hiệp định RCEP: Bộ Công Thương triển khai ba nhiệm vụ chính

Thực hiện Hiệp định RCEP, Bộ Công Thương tập trung triển khai ba nhiệm vụ chính nhằm cụ thể hóa và triển khai chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Hàng tháng, có một trăm thông báo, dự thảo mới về thay đổi các biện pháp an toàn thực phẩm

Hàng tháng, có một trăm thông báo, dự thảo mới về thay đổi các biện pháp an toàn thực phẩm

Hàng tháng, Văn phòng SPS Việt Nam nhận được khoảng một trăm thông báo, dự thảo về thay đổi các biện pháp an toàn thực phẩm, an toàn dịch bệnh động thực vật
Giải pháp nào cho nguồn tài chính, hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng FTA?

Giải pháp nào cho nguồn tài chính, hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng FTA?

Nguồn vốn tín dụng là một trong những cấu phần quan trọng trong hệ sinh thái FTA, giúp doanh nghiệp tận dụng FTA hiệu quả.

Tin cùng chuyên mục

Cổng FTAP: Kênh thông tin về thị trường xuất nhập khẩu cho doanh nghiệp

Cổng FTAP: Kênh thông tin về thị trường xuất nhập khẩu cho doanh nghiệp

Thông qua Cổng thông tin điện tử về FTA (FTAP), Bộ Công Thương sẽ cập nhật, cung cấp thông tin thị trường xuất nhập khẩu tới cộng đồng doanh nghiệp.
Các FTA hỗ trợ thúc đẩy thương mại điện tử xuyên biên giới

Các FTA hỗ trợ thúc đẩy thương mại điện tử xuyên biên giới

Các FTA có nhiều điều khoản hỗ trợ phát triển thương mại điện tử. Doanh nghiệp cần tận dụng hiệu quả các FTA để thúc đẩy thương mại điện tử xuyên biên giới.
Longform | FTA Index - Kỳ vọng cải thiện mạnh mẽ công tác hỗ trợ tận dụng FTA

Longform | FTA Index - Kỳ vọng cải thiện mạnh mẽ công tác hỗ trợ tận dụng FTA

FTA Index được kỳ vọng giúp tạo động lực mạnh mẽ đối với các cơ quan, địa phương và doanh nghiệp trong tận dụng FTA và khai thác hiệu quả.
Xây dựng, phát triển đội ngũ chuyên gia thực thi hiệu quả các FTA

Xây dựng, phát triển đội ngũ chuyên gia thực thi hiệu quả các FTA

Xây dựng, phát triển đội ngũ chuyên gia giữ vai trò hết sức quan trọng trong việc hỗ trợ, hướng dẫn thực thi các FTA cho các doanh nghiệp và địa phương.
Đáp ứng được tiêu chuẩn Anh, hàng hóa Việt Nam sẽ dễ dàng được chấp nhận tại nhiều thị trường

Đáp ứng được tiêu chuẩn Anh, hàng hóa Việt Nam sẽ dễ dàng được chấp nhận tại nhiều thị trường

Nếu doanh nghiệp Việt Nam có sản phẩm đáp ứng được bộ tiêu chuẩn Anh điều này đồng nghĩa sẽ đáp ứng được hầu hết các bộ tiêu chuẩn khác trên thế giới.
Cổng thông tin điện tử FTAP hỗ trợ doanh nghiệp tra cứu về các Hiệp định thương mại tự do

Cổng thông tin điện tử FTAP hỗ trợ doanh nghiệp tra cứu về các Hiệp định thương mại tự do

Bộ Công Thương đang cập nhật, cung cấp các nội dung về các Hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam tham gia trên Cổng thông tin điện tử FTAP.
Xuất khẩu thuỷ sản sang Hà Lan: Cần thiết lập chuỗi sản xuất, chế biến đáp ứng quy định

Xuất khẩu thuỷ sản sang Hà Lan: Cần thiết lập chuỗi sản xuất, chế biến đáp ứng quy định

Nhờ Hiệp định EVFTA, xuất khẩu thuỷ sản sang Hà Lan sẽ có nhiều thuận lợi, nhưng cần thiết lập chuỗi sản xuất, chế biến đáp ứng quy định của thị trường.
Cổng thông tin FTAP đang cập nhật, cung cấp nhiều chính sách về hiệp định thương mại tự do

Cổng thông tin FTAP đang cập nhật, cung cấp nhiều chính sách về hiệp định thương mại tự do

Các chính sách về Hiệp định thương mại tự do (FTA) đang được Bộ Công Thương cung cấp, cập nhật trên Cổng thông tin điện tử FTAP để doanh nghiệp tìm hiểu.
Tăng hỗ trợ, cập nhật thông tin cho doanh nghiệp về hiệp định thương mại tự do (FTA)

Tăng hỗ trợ, cập nhật thông tin cho doanh nghiệp về hiệp định thương mại tự do (FTA)

Các doanh nghiệp rất mong muốn tìm được chuyên gia tư vấn để cập nhật thông tin về hiệp định thương mại tự do (FTA) một cách hiệu quả nhất.
Hiệp định EVFTA mở đường chính ngạch cho hàng hoá Việt Nam vào thị trường Pháp

Hiệp định EVFTA mở đường chính ngạch cho hàng hoá Việt Nam vào thị trường Pháp

Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA) là cơ hội để Việt Nam nâng cao kim ngạch xuất khẩu hàng hoá, nhất là nhóm mặt hàng nông sản vào thị trường Pháp.
Bộ Công Thương đào tạo trực tuyến về FTA cho doanh nghiệp

Bộ Công Thương đào tạo trực tuyến về FTA cho doanh nghiệp

Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp tìm hiểu, nắm bắt thông tin các nội dung cam kết FTA, Bộ Công Thương thực hiện chuỗi video đào tạo trực tuyến về FTA cho doanh nghiệp.
Đẩy mạnh đào tạo, tháo gỡ kịp thời tình trạng thiếu hụt nhân lực về FTA

Đẩy mạnh đào tạo, tháo gỡ kịp thời tình trạng thiếu hụt nhân lực về FTA

Để thực thi các Hiệp định thương mại tự do (FTA) hiệu quả, Việt Nam cần phải đào tạo được đội ngũ chuyên gia, nguồn nhân lực về FTA một cách bài bản, kịp thời.
Hiệp định RCEP “mở đường” cho hàng dệt may

Hiệp định RCEP “mở đường” cho hàng dệt may

Với Hiệp định RCEP, cơ hội của ngành dệt may là thị trường lớn, nhưng mức độ cam kết ít khắt khe hơn, yêu cầu cũng dễ chịu hơn so với EVFTA hay CPTPP.
Longform | Cổng thông tin FTAP: Công cụ tra cứu các cam kết FTA thông minh, tiên tiến

Longform | Cổng thông tin FTAP: Công cụ tra cứu các cam kết FTA thông minh, tiên tiến

Được sự hỗ trợ của Chính phủ Australia, Bộ Công Thương và Ngân hàng Thế giới (WB) đã phối hợp khởi động việc xây dựng Cổng thông tin FTAP từ tháng 2/2019.
Hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng FTA cần cụ thể và có chiều sâu

Hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng FTA cần cụ thể và có chiều sâu

Nhằm thúc đẩy tận dụng các Hiệp định thương mại tự do (FTA) hiệu quả, các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp cần cụ thể và có chiều sâu hơn.
Hiệp định EVFTA giúp xuất khẩu hàng hóa lấy lại “phong độ”

Hiệp định EVFTA giúp xuất khẩu hàng hóa lấy lại “phong độ”

Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) đã tác động tích cực đến xuất khẩu hàng hóa cũng như phát triển kinh tế của Việt Nam.
Hiệp định RCEP có biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt như thế nào?

Hiệp định RCEP có biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt như thế nào?

Hiệp định RCEP có biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt thực hiện gồm 11.414 dòng thuế theo cấp độ 8 số (bao gồm 264 dòng thuế CKD).
Bộ chỉ số FTA Index: Tạo động lực để địa phương bứt phá

Bộ chỉ số FTA Index: Tạo động lực để địa phương bứt phá

Bộ chỉ số FTA Index được Bộ Công Thương xây dựng nhằm phản ánh mức độ hiệu quả các FTA mang tới cho các địa phương, đồng thời tạo động lực để địa phương bứt phá
FTA Index: Cải thiện mức độ quan tâm của địa phương đối với FTA

FTA Index: Cải thiện mức độ quan tâm của địa phương đối với FTA

Bộ chỉ số FTA (FTA Index) đang được Bộ Công Thương xây dựng kỳ vọng sẽ giúp cho các địa phương tận dụng được FTA, đẩy mạnh năng lực xuất khẩu cho doanh nghiệp.
Hiệp định CPTPP kích thích doanh nghiệp Việt xanh hóa để làm chủ cuộc chơi

Hiệp định CPTPP kích thích doanh nghiệp Việt xanh hóa để làm chủ cuộc chơi

Tác động Hiệp định CPTPP đã giúp nhiều doanh nghiệp Việt quan tâm đến áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn và hướng tới mục tiêu mở rộng thị trường xuất khẩu.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động