Tin Khu Vực 
Trụ cột trong phát triển nông thôn mới
Hội đồng OCOP cấp tỉnh Sơn La vừa tổ chức Hội nghị đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP năm 2025 (lần 1), công nhận 7 sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP 4 sao. Trong đợt 1 năm 2025 của Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP), các huyện Yên Châu và Thuận Châu đã đề nghị đánh giá, công nhận 5 sản phẩm mới. Đó là: Mận Ruby Kiên Cường của HTX Kiên Cường (xã Phiêng Khoài, huyện Yên Châu); Chè Shan tuyết Ôn Ốc của HTX Tây Bắc (huyện Yên Châu); Tỏi đen Diệp Bách của HTX Tây Bắc; Tỏi đen Hoshi của Công ty TNHH Bảo Gia 26; và trà Thu Đan của Công ty TNHH Trà Thu Đan (huyện Thuận Châu).
Ngoài ra, 2 sản phẩm OCOP 4 sao đã được công nhận trước đó cũng được đánh giá lại và tiếp tục giữ vững danh hiệu, gồm: Dịch vụ Du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái và điểm du lịch Pha Đin của HTX Du lịch Pha Đin, và trà Olong Thu Đan của Công ty TNHH Trà Thu Đan (huyện Thuận Châu).
Sau quá trình kiểm tra và đánh giá chặt chẽ, các thành viên Hội đồng đều nhận định rằng 7 sản phẩm đều đáp ứng tốt các điều kiện, tiêu chuẩn về đánh giá, phân hạng, công nhận và công nhận lại sản phẩm OCOP. Đặc biệt, các chủ thể đã tập trung nâng cao chất lượng, cải thiện mẫu mã, bao bì sản phẩm, đồng thời mở rộng liên kết giữa người sản xuất, hợp tác xã, doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Cà phê Bích Thao là sản phẩm OCOP 5 sao của Sơn La
Hội nghị kể trên là một trong những giải pháp quan trọng của tỉnh Sơn La nhằm đẩy mạnh xây dựng, triển khai Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP). Tỉnh Sơn La luôn xác định chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP) là một trong những giải pháp trọng tâm góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn theo hướng bền vững. Không chỉ là công cụ tái cơ cấu ngành nông nghiệp, OCOP còn giúp phát triển kinh tế hộ gia đình, hợp tác xã, đồng thời gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa địa phương.
Thời gian qua, chính quyền tỉnh đã ban hành nhiều chính sách đồng bộ nhằm khuyến khích người dân, hợp tác xã, doanh nghiệp mạnh dạn tham gia sản xuất và thương mại hóa sản phẩm OCOP. Trong đó, nổi bật là chính sách hỗ trợ xây dựng hồ sơ sản phẩm, hoàn thiện mẫu mã, thiết kế bao bì, dán tem truy xuất nguồn gốc, đăng ký sở hữu trí tuệ, hỗ trợ chuyển đổi số và kết nối tiêu thụ trên các nền tảng thương mại điện tử.
Bên cạnh đó, tỉnh còn đầu tư hỗ trợ các cơ sở sản xuất đổi mới máy móc, ứng dụng công nghệ tiên tiến, tiêu chuẩn hóa theo quy trình VietGAP, HACCP, ISO. Việc tổ chức các lớp tập huấn, hội nghị tư vấn và hội chợ xúc tiến thương mại đã giúp chủ thể OCOP tự tin hơn trong việc phát triển sản phẩm theo hướng chuyên nghiệp, mở rộng thị trường.
Nhờ đó, nếu năm 2019, toàn tỉnh mới chỉ có 28 sản phẩm OCOP được công nhận đạt 3-4 sao thì đến năm 2024, số lượng này đã tăng lên hơn 150 sản phẩm. Trong đó có 1 sản phẩm đạt 5 sao cấp quốc gia, 51 sản phẩm 4 sao và hàng chục sản phẩm đang được đề xuất nâng hạng.
Đặc biệt, Sơn La là một trong số ít địa phương miền núi phía Bắc có sản phẩm OCOP được xuất khẩu ra thị trường quốc tế. Sản phẩm cà phê bột nguyên chất của Hợp tác xã Bích Thao (xã Hua La, TP Sơn La) là minh chứng điển hình. Với quy trình chế biến hiện đại, sản phẩm này không chỉ đạt tiêu chuẩn OCOP 5 sao mà còn được người tiêu dùng trong và ngoài nước ưa chuộng.
Ngoài ra, các sản phẩm như mật ong Sơn La, thịt trâu gác bếp, trà Shan tuyết Tà Xùa, rượu sâm Ngọc Linh, mận hậu Yên Châu, xoài sấy Mai Sơn, chẩm chéo Chiềng Lề… đều là những cái tên quen thuộc với người tiêu dùng trong nước. Các sản phẩm này đã khẳng định được vị thế trên thị trường và góp phần tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn.
Hướng mở cho kinh tế nông thôn và du lịch
Chương trình OCOP không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn góp phần làm thay đổi diện mạo nông thôn Sơn La. Thông qua việc liên kết giữa nông dân, hợp tác xã, doanh nghiệp, các sản phẩm đặc sản vùng cao được tổ chức sản xuất theo chuỗi, nâng cao chất lượng, đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng.
Theo thống kê từ Sở Công Thương Sơn La, sau khi được công nhận OCOP, doanh thu các sản phẩm tăng trung bình từ 15-20% mỗi năm. Nhiều hợp tác xã có doanh thu lên tới hàng tỷ đồng/năm, tạo việc làm ổn định cho hàng chục lao động địa phương.
OCOP còn trở thành "ngòi nổ" kết nối với du lịch cộng đồng. Tại các điểm đến như Tà Xùa (Bắc Yên), Pha Đin (Thuận Châu), Vân Hồ… du khách không chỉ thưởng ngoạn thiên nhiên hùng vĩ mà còn được trải nghiệm quy trình chế biến chè, nấu rượu sâm, phơi trâu gác bếp… Sản phẩm OCOP, vì thế, không đơn thuần là hàng hóa mà trở thành một phần bản sắc văn hóa, một câu chuyện du lịch sống động.
Trong giai đoạn 2025 - 2030, Sơn La đặt mục tiêu có ít nhất 280 sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên. Đồng thời, tỉnh sẽ nâng cao chất lượng các sản phẩm hiện có, tập trung xây dựng thêm 3-5 sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP 5 sao cấp quốc gia, đủ năng lực cạnh tranh và xuất khẩu.
Để đạt mục tiêu đó, Sơn La tiếp tục triển khai các giải pháp đồng bộ: đẩy mạnh công tác tuyên truyền; phát triển vùng nguyên liệu ổn định; hỗ trợ hoàn thiện sản phẩm theo tiêu chuẩn quốc tế; mở rộng thị trường tiêu thụ trong nước và xuất khẩu.
Song song, tỉnh đặc biệt quan tâm tới việc bảo tồn giá trị văn hóa bản địa trong mỗi sản phẩm OCOP. Việc kết hợp hài hòa giữa yếu tố truyền thống và công nghệ hiện đại không chỉ giúp nâng cao giá trị sản phẩm mà còn góp phần gìn giữ bản sắc vùng cao Tây Bắc trong thời kỳ hội nhập.
Ông Nguyễn Thành Công, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Chủ tịch Hội đồng OCOP cấp tỉnh đã đánh giá cao sự nỗ lực, sáng tạo và tinh thần trách nhiệm của các chủ thể sản xuất trong việc nâng cao chất lượng, cải tiến mẫu mã sản phẩm OCOP.
Đồng thời, đề nghị các chủ thể OCOP tập trung hoàn thiện các hồ sơ, trình ban hành các quyết định công nhận theo quy định. Tham gia trưng bày, giới thiệu sản phẩm tại các sự kiện xúc tiến, quảng bá, tiêu thụ nông sản an toàn tỉnh Sơn La. Sau khi được đánh giá phân hạng và công nhận lại, các chủ thể cần mở rộng quy mô sản xuất, áp dụng các quy trình chế biến, sản xuất tiên tiến; đẩy mạnh xúc tiến thương mại, đặt biệt là áp dụng chuyển đổi số trong khâu tiêu thụ sản phẩm.
Chương trình OCOP đã thực sự trở thành động lực giúp Sơn La chuyển mình mạnh mẽ, từ một tỉnh miền núi thuần nông trở thành trung tâm sản xuất hàng hóa nông nghiệp đa dạng, có giá trị gia tăng cao. Mỗi sản phẩm OCOP là một câu chuyện của sự đổi mới, sáng tạo và khát vọng vươn lên của người dân địa phương.
