Nước Anh cần ít nhất 3 năm chuyển tiếp Brexit

Bộ trưởng phụ trách vấn đề Brexit của Anh David Davis (trái) và Trưởng đoàn đàm phán châu Âu về Brexit- Michel Barnier (Ảnh: Internet)

Bất đồng trong đàm phán Brexit vòng 2

Phiên đàm phán thứ hai kéo dài 4 ngày về Brexit giữa Liên minh châu Âu (EU) và Vương quốc Anh đã kết thúc vào chiều ngày 20/7 tại Brussels mà không có bất cứ tiến triển nào đạt được, khi giữa hai bên vẫn tồn tại quá nhiều bất đồng.

Tại vòng đàm phán này, Bộ trưởng phụ trách vấn đề Brexit của Anh, David Davis đã gặp và thảo luận với Trưởng đoàn đàm phán châu Âu về Brexit- Michel Barnier.

Sau đó, các nhà điều phối và các nhóm thương lượng tiến hành thảo luận 4 vấn đề ưu tiên chính bao gồm: quyền công dân; việc EU yêu cầu Anh trả khoảng 60 tỷ Euro- khoản nghĩa vụ ngân sách mà Anh đã cam kết đóng góp cho EU; các vấn đề liên quan đến đường biên giới với Cộng hòa Ireland, và một số vấn đề khác trong đó có số phận của các loại hàng hóa Anh trên các cửa hàng của EU sau trong ngày Brexit.

Việc London lần đầu lộ ý công nhận nghĩa vụ tài chính trong đàm phán Brexit thể hiện sự yếu thế so với EU (Ảnh: Internet)

Trở ngại lớn nhất vẫn là về nghĩa vụ tài chính mà nước Anh trả cho EU khi thực thi Brexit. Theo những tính toán chưa chính thức từ EU, số tiền mà nước Anh phải hoàn trả cho EU là hơn 50 tỷ euro. Anh chỉ trích con số này là quá cao dù cách đây vài ngày, Chính phủ của nữ Thủ tướng Anh- Theresa May đã có một động thái rất quan trọng khi chính thức thừa nhận rằng, nước Anh có nghĩa vụ phải trả một khoản tiền khi rời khỏi EU.

Theo giới quan sát, đến thời điểm này, EU vẫn chưa đưa ra số tiền cuối cùng là vì muốn để ngỏ một biên độ đàm phán với Anh và không muốn dồn ép chính phủ đảng Bảo thủ của bà May vào thế khó ngay trong giai đoạn đầu đàm phán, bởi tại Anh, chủ đề nước Anh phải trả khoản tiền khổng lồ khi rời EU vẫn là một đề tài tương đối nhạy cảm.

Về vấn đề 4,5 triệu công dân EU và Anh đang sinh sống trên lãnh thổ các bên, EU và Anh cũng tiếp tục thể hiện sự bất đồng. Phía EU vẫn yêu cầu Tòa án tư pháp châu Âu phải là nơi có thẩm quyền phán xử và bảo đảm các quyền của công dân châu Âu sinh sống tại Anh nhưng phía Anh bác bỏ khi cho rằng, một khi đã rời EU, Anh không thể đứng dưới thẩm quyền pháp lý của một Tòa án bên ngoài lãnh thổ.

Bao nhiêu năm chuyển tiếp là đủ?

Nếu không có gì trở ngại, theo kế hoạch Anh và EU sẽ ký kết một thỏa thuận về Brexit vào cuối năm 2018. Nghị viện châu Âu sau đó sẽ phê chuẩn văn bản này và nước Anh sẽ chính thức rời khỏi EU vào tháng 3/2019. Như vậy, về lý thuyết, chính quyền của Thủ tướng Theresa May có 2 năm chuyển tiếp để hoàn tất quá trình này.

Tuy nhiên, thời gian qua, ngay trong chính phủ Anh cũng xuất hiện nhiều tranh luận xung quanh phương án để thời kỳ chuyển tiếp ở mức ngắn, 2 năm, hay dài hơn- 4 năm.

Ông Liam Fox- Bộ trưởng Thương mại Quốc tế Anh: “Nước Anh đã phải chờ 40 năm để ra khỏi EU thì thêm vài tháng không phải là chuyện lớn" (Ảnh: Internet)

Theo ông Liam Fox- Bộ trưởng Thương mại Quốc tế, quá trình chuyển tiếp kéo dài bao lâu không phải là một vấn đề lớn. “Nước Anh đã phải chờ 40 năm để ra khỏi EU thì thêm vài tháng không phải là chuyện lớn", ông Fox cho biết.

Thậm chí, ông Fox còn gợi ý về hạn chuyển tiếp kéo dài tới năm 2022. Quan trọng là thời gian chuyển tiếp đó không nên kéo dài quá kỳ bầu cử Nghị viện Anh tiếp theo, dự kiến vào cuối năm 2022.

Thủ tướng Theresa May không phát biểu cụ thể về độ dài của giai đoạn này mà chỉ muốn gọi đây là "thời kỳ thực hiện Brexit", hàm ý nước Anh dùng thời gian đó để đem vào áp dụng các quy định mới tách mình ra khỏi cơ chế EU.

Thủ tướng Theresa May chỉ muốn gọi đây là "thời kỳ thực hiện Brexit" (Ảnh: Internet)

Tuy vậy, các chính trị gia khác trong nội các lại muốn gọi đây là "thời kỳ chuyển tiếp".

Trong khi đó, giới doanh nghiệp Anh và châu Âu yêu cầu London đề ra quá trình chuyển tiếp vì họ không tin là hai năm có thể đủ cho Anh và EU hoàn tất đàm phán.

Nếu không đạt được thoả thuận thương mại mới với EU, giao thương của Anh với EU từ ngày 1/04/2019 sẽ được điều chỉnh bằng các quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) mà cả hai là thành viên.

Nhưng giới doanh nghiệp Anh nói, các quy định của WTO sẽ làm mức thuế nhập khẩu cao hơn nhiều cho hàng hoá Anh bán vào EU so với mức thuế bằng không như hiện nay.