Chúng tôi kể câu chuyện thành lập Nghiệp đoàn lái xe công nghệ Grab TP. Đà Nẵng và ''nữ tướng'' của họ
184 lái xe công nghệ Grab trên địa bàn TP. Đà Nẵng tiên phong đứng vào hàng ngũ tổ chức công đoàn Việt Nam. Đây là thành quả ban đầu của Liên đoàn lao động TP. Đà Nẵng quan tâm, chăm lo, bảo vệ quyền lợi cho người lao động ở khu vực phi chính thức và sự góp sức vô cùng quan trọng của ‘nữ tướng’ Võ Thị Thu Sương – Đội trưởng đội xe Grab TP. Đà Nẵng. |
Chuyến xe công đoàn và nỗi niềm, ước muốn giản đơn của những lao động phi chính thức |
| Chạy xe Grab từ năm 2019 đến nay, anh Đặng Như Trung (SN 1984, HKTT Đà Nẵng) cho biết, nghề chạy xe công nghệ là lao động tự do, vì vậy không có lương cứng, không có chế độ phúc lợi như bảo hiểm xã hội… “Chạy xe cũng có nhiều rủi ro, như tai nạn hay khách quỵt tiền… nhiều khi cũng buồn nhưng công việc mưu sinh nên cần làm vẫn cứ làm. Và phải làm chịu khó thì mới có thu nhập ổn”, anh Trung chia sẻ. 2 con nhỏ lại hay ốm đau, vợ chồng chị Mai Thị Thu Tuyết (SN 1988, quê tại Thừa Thiên Huế) vào TP. Đà Nẵng mưu sinh và lựa chọn chạy Grab để có thời gian linh hoạt chăm sóc con cái. Thuê căn phòng trọ nhỏ cho gia đình, chị Tuyết dành phần nhiều thời gian chăm sóc con và cứ có thời gian là chị tranh thủ chạy xe kiếm thêm thu nhập cùng chồng. ''Thời gian thì linh hoạt nhưng ngược lại thu nhập cũng bấp bênh. Phụ nữ chạy Grab vất vả hơn nam giới nhiều. Thời tiết mưa nắng, có những khi gặp khách say xỉn hay đi những chuyến xa, đường vắng cũng lo lắng. Vất vả là vậy, nhưng những lúc đau ốm tự thân phải mua bảo hiểm y tế, con đau ốm thì vợ chồng chạy vạy để lo cho con, nhưng nghỉ làm cũng nghỉ thu nhập'’, chị Tuyết nói. Ra TP. Đà Nẵng làm việc và cũng đã theo nghề ‘'dãi nắng, dầm mưa’' ngoài đường trên chiếc xe máy từ năm 2019, anh Nguyễn Tấn Phúc (SN 1996, quê tại Quảng Nam) cho biết: ''Lái xe công nghệ cần phải chịu khó. Người ta làm ngày 8 tiếng thì mình phải làm 12 tiếng, có khi hơn, đã vậy còn dầm mình cả ngày ngoài đường. Lúc nắng, mưa người ta không ra ngoài thì khi đó mình phải siêng làm thì cũng có thu nhập hơn 6 -7 triệu, nghỉ làm thì nghỉ ăn, không có chế độ gì cả''. Làm ở khu vực không chính thức, những lái xe như chị Tuyết, anh Trung, anh Phúc không có hợp đồng lao động, không có bảo hiểm xã hội và dù muốn hay biết đến nhưng cũng khó nằm trong danh sách được chăm lo, động viên của đoàn thể. "Mình không làm công ty nên không hiểu rõ về công đoàn nhưng mình biết chuyến xe công đoàn ngày Tết hàng năm. Mình chạy Grab và mình từng đưa nhiều công nhân ra chuyến xe công đoàn để về quê sum họp với gia đình ngày Tết. Những lúc đó, mình cũng vui lây với họ vì được chăm lo, động viên, cũng có chạnh lòng vì mình là lao động tự do, có làm thì có ăn, nghỉ làm thì tự do thời gian đấy nhưng cũng không có thu nhập", anh Phúc bộc bạch. |
 |
| Lái xe công nghệ Grab cũng như hàng trăm nghìn lao động phi chính thức tại TP. Đà Nẵng không có hợp đồng, thu nhập bấp bênh, không có các chế độ phúc lợi đi kèm |
Nữ tướng U60 của Nghiệp đoànlái xe công nghệ GRAb TP. Đà Nẵng |
| Theo Liên đoàn Lao động TP. Đà Nẵng, trên địa bàn thành phố hiện có khoảng 300.000 lao động đang làm việc trong khu vực phi chính thức. Phần nhiều trong số này có việc làm chưa ổn định, thu nhập bấp bênh, không có hợp đồng lao động hoặc có nhưng không được đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, không được chi trả các chế độ phụ cấp và các phúc lợi xã hội khác. Đây là một con số không nhỏ và là trăn trở của Liên đoàn Lao động TP. Đà Nẵng làm sao để tập hợp, quản lý, hỗ trợ, giúp đỡ, chăm lo và đại diện bảo vệ. Từng công tác tại khoa Dược bệnh viện Tân Phú (TP. Hồ Chí Minh), không ai ngờ chị Võ Thị Thu Sương (SN 1966, Đội trưởng đội Grab TP. Đà Nẵng) ‘'bẻ lái'’ sang làm tài xế Grab. Gặp và trò chuyện với chị Sương, với những năng lượng tích cực từ chị, sẽ ít ai nghĩ được đây là '‘nữ tướng’' đã gần 60 tuổi và là một trong những nữ Grab đầu tiên tại TP. Đà Nẵng. Vào nghề từ năm 2017, 7 năm với hàng chục nghìn cuốc xe, đơn hàng, chị Sương hiểu rõ những vất vả mà một tài xế phải trải qua. Và cũng từng là lao động trí thức, chị lại càng thấy rõ hơn những thiệt thòi mà những lao động ở khu vực phi chính thức phải chịu. Đó là làm nhiều hơn nhưng lại không có phúc lợi, chế độ chăm sóc; làm quần quật cả năm nhưng không có sân chơi hay đoàn thể nào gắn kết; và nhất là nghề có những rủi ro nhưng lại không biết làm sao để vẫn yên tâm làm việc mà ít đi lo lắng. ‘'Tôi thường xuyên đọc sách báo, thông tin trên các tờ báo điện tử chính thống, tại đó, tôi thấy ở nhiều nơi đã có các nghiệp đoàn xe công nghệ gắn kết các lái xe công nghệ lại với nhau. Tôi cũng thấy TP. Đà Nẵng, đặc biệt là Liên đoàn Lao động thành phố có rất nhiều hoạt động ý nghĩa chăm lo cho đời sống người lao động, người có hoàn cảnh khó khăn, nhất là trong những dịp lễ, Tết hay sau thiên tai, bão lũ. Tôi mong muốn những lái xe Grab như chúng tôi cũng sẽ được quan tâm, chăm lo'’, chị Sương chia sẻ. Trăn trở của Liên đoàn Lao động TP. Đà Nẵng và những mong ước giản đơn của chị Sương cùng nhiều lái xe Grab trên địa bàn TP. Đà Nẵng đã gặp nhau. Chị Sương cho biết, thông qua sự hướng dẫn nhiệt tình và trách nhiệm của Lãnh đạo Liên đoàn Lao động TP. Đà Nẵng, chỉ trong 2 tuần, Nghiệp đoàn lái xe công nghệ Grab TP. Đà Nẵng ra đời. |
| Ngày 10/7/2024 trở thành cột mốc, một sự kiện chung hiếm hoi của các lái xe công nghệ Grab tại TP. Đà Nẵng đó là sự ra đời của Nghiệp đoàn lái xe công nghệ Grab TP. Đà Nẵng gồm 184 đoàn viên ban đầu là những grabbike tại thành phố tiên phong đứng vào hàng ngũ tổ chức công đoàn Việt Nam, đứng vào chung với hơn 124.000 đoàn viên công đoàn trên địa bàn TP. Đà Nẵng. Nghiệp đoàn lái xe công nghệ Grab TP. Đà Nẵng trực thuộc Liên đoàn Lao động TP. Đà Nẵng. Nghiệp đoàn có tư cách pháp nhân, được sử dụng con dấu riêng, được mở tài khoản ngân hàng. '‘Nữ tướng’' Võ Thị Thu Sương được tín nhiệm của tất cả các đoàn viên trở thành Chủ tịch Nghiệp đoàn cùng 6 anh chị khác cũng là những lái xe Grab uy tín được các đoàn viên bầu vào Ban chấp hành Nghiệp đoàn. Ông Lê Văn Đại – Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động TP. Đà Nẵng cho biết, Liên đoàn Lao động thành phố cam kết với trách nhiệm của tổ chức công đoàn sẽ hỗ trợ hết sức để Ban Chấp hành Nghiệp đoàn hoạt động hiệu quả. “Liên đoàn Lao động TP. Đà Nẵng rất cảm ơn cá nhân chị Võ Thị Thu Sương – đội trưởng đội Grab TP. Đà Nẵng đã góp sức cùng Liên đoàn Lao động thành phố vận động các lái xe Grab đứng vào đội ngũ công đoàn”, ông Đại nói và cam kết, với trách nhiệm trong những ngày đầu nghiệp đoàn hoạt động, Liên đoàn Lao động TP. Đà Nẵng tiếp tục hỗ trợ, đồng hành cùng nghiệp đoàn để xây dựng cơ chế hoạt động cũng như ban hành các quy định, phân công nhiệm vụ trong Ban chấp hành. Đồng thời mong muốn, Ban Chấp hành Nghiệp đoàn sẽ tiếp tục vận động để các đoàn viên lái xe công nghệ đứng vào hàng ngũ tổ chức công đoàn Việt Nam. |
 |
| Liên đoàn Lao động TP. Đà Nẵng trao tặng 50 suất quà cho các đoàn viên thuộc Nghiệp đoàn lái xe công nghệ Grab TP. Đà Nẵng có hoàn cảnh khó khăn |
| Theo Đại diện lãnh đạo Liên đoàn Lao động TP. Đà Nẵng, việc lấy tên "Nghiệp đoàn lái xe công nghệ Grab TP. Đà Nẵng" chứ không phải là ‘'Nghiệp đoàn xe công nghệ Grab tại TP. Đà Nẵng'’ hay tại một địa điểm cố định nào là sự khẳng định vị thế của Nghiệp đoàn. ''Lắng nghe tâm tư của các đoàn viên, Liên đoàn Lao động TP. Đà Nẵng đã dành nguồn lực, mua hỗ trợ cho các đoàn viên tiên phong trong Nghiệp đoàn mỗi người một bảo hiểm tai nạn lao động với hạn mức bảo hiểm 50 triệu đồng để các anh chị yên tâm khi hoạt động lái xe'', ông Lê Văn Đại thông tin. |
Gửi gắm niềm tin vào tổ chức công đoàn Việt Nam |
| Chị Mai Thị Thu Tuyết cho biết, trong ngày thành lập Nghiệp đoàn lái xe công nghệ Grab TP. Đà Nẵng, chị được Liên đoàn Lao động thành phố tặng hỗ trợ thẻ bảo hiểm tai nạn và là một trong 50 đoàn viên của nghiệp đoàn nhận được quà hỗ trợ đoàn viên khó khăn chị đã vui cả ngày hôm đó. "Mình cũng nói với chị Sương là trong lòng mình rất cảm ơn Liên đoàn Lao động thành phố và chị Sương. Mấy năm nay, hai vợ chồng bươn trải có làm thì có ăn, nghỉ làm thì chật vật. Lái xe đi ngoài đường rất nhiều rủi ro, nhiều khi trời nắng quá, hoa mắt, mình cũng hay bị tai nạn té xe. Giờ có bảo hiểm tai nạn mừng lắm" - chị Tuyết bày tỏ và nói thêm: "Từ trước đến giờ mình nghĩ là công đoàn thì chỉ dành cho những người làm trong công ty, đoàn thể thôi. Vì trước mình cũng làm trong công ty nên mình cũng đã biết. Bây giờ được tham gia công đoàn mình vui lắm. Mình không đòi hỏi tham gia công đoàn phải được hỗ trợ này kia, chỉ là mình thấy mình có một điểm để dựa vào, để thấy mình vẫn được quan tâm như hàng trăm, hàng triệu lao động bình thường khác". Còn anh Nguyễn Tấn Phúc thì vui vẻ cho biết anh và nhiều grabbike rất phấn khởi khi trở thành đoàn viên Công đoàn Việt Nam. ‘'Tham gia tổ chức công đoàn rất cần thiết với những lao động phi chính thức như chúng tôi. Chúng tôi cũng có nơi lắng nghe tâm tư, gửi gắm nguyện vọng; có tổ chức nơi mình là thành viên chính thức, có sự động viên trong lúc khó khăn hay trong những ngày lễ tết'', anh Phúc cho hay và cho rằng, Liên đoàn Lao động thành phố đã hỗ trợ tặng mỗi đoàn viên công đoàn là lái xe grab một thẻ bảo hiểm tai nạn – hỗ trợ rất thiết thực với lái xe để chạy xe cũng an tâm hơn. Công nhân làm ngày 8 tiếng còn lái xe công nghệ có ngày chạy cả 18 tiếng mà lại có rủi ro. Thức khuya, tắm gội khuya, nhất là lúc nắng nóng, hay mưa lạnh rất dễ đổ bệnh, xui rủi hơn là đột quỵ - trường hợp này có rồi chứ cũng không hiếm. ‘'Vì vậy, khi biết có thành lập Nghiệp đoàn, mình đã vận động anh em, nói cho anh em biết cái tốt, cái thiết thực khi tham gia công đoàn, tổ chức đoàn thể để anh em tham gia. Họ tham gia cũng phấn khởi. Nói vậy chứ công đoàn cũng bảo vệ quyền lợi của mình. Như hôm thành lập nghiệp đoàn, anh Đại (anh Lê Văn Đại – Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động TP. Đà Nẵng - PV) nói sơ qua về kế hoạch hoạt động và phát triển nghiệp đoàn và cam kết đồng hành của Liên đoàn Lao động thành phố nên các anh em cũng yên tâm và rất trông đợi. Khi có các hoạt động của công đoàn chắc chắn mình sẽ tham gia và vận động các anh em tham gia tích cực", anh Phúc hào hứng chia sẻ và bổ sung thêm, hồi chưa có nghiệp đoàn, các anh em có ốm đau hay gặp phải khó khăn đều phải tự mình xoay sở, hay Tết muốn về quê thì cũng phải dành dụm, nhịn chi tiêu, cố gắng chạy mới đủ tiền xe cộ. Nhưng bây giờ có nghiệp đoàn, có đoàn thể, những anh em có hoàn cảnh khó khăn thì có sự động viên của Liên đoàn Lao động và nghiệp đoàn; hay như ngày Tết sắp tới những anh em chạy Grab xa quê đường về nhà cũng gần và vui hơn nếu được tham gia chuyến xe công đoàn để về quê ăn Tết, đoàn viên với gia đình. Không có những chuyến xe như thế, nhiều người xa gia đình, chạy xe không dư dả cũng đắn đo nếu muốn về quê ngày Tết. ‘'Mọi người phấn khởi lắm vì mình đã nằm trong một tổ chức đoàn thể chính thức, cùng được tổ chức Công đoàn chăm lo như hàng trăm nghìn người lao động khác, cùng được tham gia các hoạt động tập thể như hội thao, giao lưu…. Và cũng có thể tự hào nói tôi cũng là đoàn viên trong công đoàn Việt Nam, được quan tâm như những lao động có giao kết hợp đồng khác’', anh Phúc nói. |
‘'Tôi cùng Ban chấp hành Nghiệp đoàn sẽ tiếp tục vận động anh em chạy Grab tham gia và trở thành đoàn viên Nghiệp đoàn. Tôi tin là với những điều ‘mắt thấy, tai nghe" các anh em sẽ tin tưởng và tích cực đứng vào hàng ngũ tổ chức công đoàn Việt Nam’', bà Võ Thị Thu Sương – Chủ tịch Nghiệp đoàn lái xe công nghệ Grab TP. Đà Nẵng nói. |
| Bài và ảnh: Vũ Lê |
