Nỗi niềm của làng nghề đóng tàu 700 năm tuổi ở Nghệ An

Nghề đóng tàu, thuyền ở Trung Kiên, Nghi Lộc, Nghệ An đã có cách đây đến gần 700 năm. Nơi đây gắn với nhiều biến thiên lịch sử, cho ra đời nhiều “chiến mã” vươn khơi, bám biển vang bóng một thời, giờ đây đang đối mặt với khó khăn để giữ nghề nối nghiệp ông cha.

Vàng son một thủa

Bắt đầu từ công việc sửa chữa, đóng mới, người thợ ở Trung Kiên (Nghi Lộc, Nghệ An) bằng kinh nghiệm đã tự đóng được những con tàu tới 1.200 mã lực phục vụ ngư dân bám biển dài ngày. Từ chỗ mạnh ai nấy làm, năm 2003 HTX đóng tàu thuyền Trung Kiên ra đời. Đến nay, HTX có 39 thành viên với hơn 300 lao động. Trung bình, mỗi năm có khoảng 80 - 100 con tàu từ đây tỏa ra các vùng biển kéo dài từ Bắc chí Nam.

Nỗi niềm của làng nghề đóng tàu 700 năm tuổi ở Nghệ An

Ông Nguyễn Gia In - Chủ nhiệm HTX đóng tàu thuyền Trung Kiên - kể về thời kỳ hoàng kim của làng nghề

Gần 80 tuổi, ông Nguyễn Gia In vẫn đắm đuối với những con tàu gỗ. Cuộc sống của ông từ lúc sinh ra, lớn lên, rồi già đi đều gắn bó với nghề truyền thống của làng Trung Kiên với những con tàu vỏ gỗ đi trong Nam ngoài Bắc. Ông Nguyễn Gia In - Chủ nhiệm HTX đóng tàu Trung Kiên - tự hào: “Từ xa xưa, làng được giao nhiệm vụ đóng thuyền Rồng cho vua và đóng tàu chiến cho binh lính. Những thợ thuyền nơi đây đã đóng hàng ngàn, hàng vạn chiếc tàu, thuyền. Nơi nào trên khắp dải đất hình chữ S có nghề biển hầu như đều có bóng dáng tàu thuyền và người thợ làng Trung Kiên. Làng đã đóng tàu cho Trung Quốc, Thái Lan, Lào và đặc biệt tu sửa cho hàng chục con tàu Không số phục vụ đường Hồ Chí Minh trên biển".

Một trong những xưởng đóng tàu gỗ lớn nhất ở Trung Kiên, ông Võ Thế Xâm (64 tuổi) - chủ xưởng - cho biết, vào những năm 2016 - 2017, thời kỳ hoàng kim của nghề đóng tàu vỏ gỗ, làng Trung Kiên có tới 40 cơ sở đóng tàu gỗ hoạt động hết công suất. Ông Xâm, nhớ lại: “Trước đây, khi làng còn thịnh, nhu cầu đặt hàng nhiều lắm, làm ngày làm đêm không hết việc, xưởng của tôi và các xưởng bên cạnh còn phải thuê thêm thợ từ Hải Phòng, Nam Định. Giờ đây nhìn xưởng trơ trọi buồn lắm”.

Nghề biển gặp khó khăn, hải sản đánh bắt ngày càng cạn kiệt cùng với chủ trương đánh bắt đang hướng đến xa bờ với nhiều ưu đãi cho những tàu có công suất lớn, hiện đại bằng vỏ thép… vì vậy, nhiều ngư dân không còn tha thiết đầu tư đóng mới thuyền vỏ gỗ. Thực trạng này đã khiến cho các xưởng đóng thuyền gỗ ngày càng vắng khách. Bây giờ đến làng nghề Trung Kiên, gần như các xưởng đóng thuyền không còn hoạt động, nhiều thợ đã bỏ nghề do không có việc.

Mong giữ lại nghề đóng tàu huyền thoại

Ông In nói với chúng tôi, cái nghề đóng sửa tàu thuyền ở Trung Kiên nức tiếng một thời. Bao thế hệ vẫn luôn nuôi giữ niềm tự hào với nghề truyền thống của ông cha. Giờ, chuyện làm vỏ, làm máy những con tàu nhỏ thôi mà cũng phải chạy đôn chạy đáo, nói chi chuyện đóng mới, nâng cấp những con tàu lớn.

Có ít vốn, hầu hết các cơ sở sửa chữa nhỏ, mặt bằng chật hẹp, không đủ trang thiết bị để tiếp nhận được những con tàu có trọng tải lớn. Việc đóng những con tàu lớn nhất thiết phải có những cây gỗ lớn, nhưng nguồn nguyên liệu này ở Nghệ An đã cạn kiệt. Những người thợ đóng tàu phải nhập gỗ từ Lào với chi phí đắt đỏ và tốn kém hơn. Ai đời, sinh ra giữa vùng biển, vang danh làng nghề mà giờ cả cơ sở và thợ thuyền ngày càng mai một. Thế nhưng làng nghề truyền thống này lại đang đứng trước nguy cơ thiếu hụt lao động trẻ và lớp lao động kế cận.

Nỗi niềm của làng nghề đóng tàu 700 năm tuổi ở Nghệ An
Tàu vỏ gỗ ở làng đóng tàu Trung Kiên - Nghi Thiết - Nghi Lộc - Nghệ An

“Với những người thợ đóng tàu giỏi, thu nhập của họ cũng xấp xỉ 10 triệu đồng/tháng. Mức thu nhập cũng xem là cao, nhưng chừng đó trang trải cho cả gia đình cũng chẳng có mấy đồng tích lũy. Trong khi đó, những thanh niên trong làng đi xuất khẩu lao động lại giúp họ “tròn vốn’’ khi trở về. Bởi vậy nhiều người, đặc biệt là thanh niên vẫn thích xuất khẩu lao động sang nước ngoài hơn là gắn bó với nghề của cha ông…’, ông Nguyễn Gia In đau đáu.

Trong suốt cuộc trò chuyện, ánh mắt buồn hiu của lão ngư bước qua tuổi xưa nay hiếm cứ nhìn vào những con tàu nằm trên đà sát bên chân sóng biển. Chúng tôi hiểu nỗi lòng của ông In cũng như nhiều chủ phương tiện tàu thuyền khác, để có những con tàu nhổ neo đạp sóng ra khơi… thì hậu cần phải được coi trọng. Những năm gần đây, làng nghề gặp khó, 2 - 3 năm không đóng thêm được chiếc tàu nào, một số thành viên trong HTX cũng đã đề xuất với tôi nên giải thể HTX...”, ông In cho biết.

Ông Nguyễn Chí Lương - Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Nghệ An - cho biết thêm, làng nghề đóng tàu Trung Kiên có quy mô lớn nhất cả tỉnh (Nghệ An hiện có 25 cơ sở đóng tàu). Hiện nay, làng nghề đang gặp muôn vàn khó khăn vì theo nội dung Luật Thủy sản 2017 hướng tới khai thác thủy hải sản một cách bền vững thì số lượng tàu đóng mới vỏ gỗ có chững lại. Cả tỉnh Nghệ An 2, 3 năm trở lại đây không đóng mới thêm chiếc tàu vỏ gỗ nào vì vậy việc tạo công ăn việc làm cho số lượng lao động đóng tàu vỏ gỗ dư thừa. Chúng tôi cũng động viên bà con chuyển đổi ngành nghề sang làm mộc, sửa chữa… bên cạnh đó tập trung quảng bá cho bà con ngư dân trong và ngoài tỉnh biết đến tên tuổi, chất lượng, hình ảnh của làng nghề để từ có thêm đơn hàng mới...”, ông Lương chia sẻ.

Những con tàu ra khơi là niềm tự hào của những người thợ, giúp ngư dân vững lòng bám biển. Bởi từ chỗ làm nghề chỉ để lo miếng cơm manh áo, nay mỗi người thợ đóng tàu ở những làng biển như những chiến sĩ bảo vệ ngư trường, biển đảo vì họ đã đồng hành tiếp sức cho ngư dân. Nhờ có những người thợ đóng tàu mà nghề đánh bắt thủy hải sản mới phát triển mạnh. Nghề đóng tàu gỗ chính là “anh hùng thầm lặng” ở đất Nghệ An này. Và trong tâm trí của những lão ngư dãi dầu sóng gió như ông In, ông Xâm… còn tàu còn thuyền thì nghề sửa chữa tàu thuyền không bao giờ tàn lụi, chỉ buồn là nghề sống “khắc khoải” theo mùa.

Làng Trung Kiên, xưa gọi là Hoàng Lao, vào cuối Triều Nguyễn, làng được gọi là xã Trung Kiên thuộc tổng La Vân, huyện Hưng Nguyên. Năm 1946 thuộc xã Đông Hải. Từ năm 1954 đến nay, làng Trung Kiên thuộc địa phận xã Nghi Thiết, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An.

Ở đây, một thời đã từng là nơi hạ thủy những "con tàu không số" góp phần tạo nên tuyến đường Hồ Chí Minh trên biển huyền thoại.

Ngày 25/11/2014, làng nghề Trung Kiên được Ban chấp hành Trung ương Hiệp hội Làng nghề Việt Nam vinh danh là ''Làng nghề tiêu biểu Việt Nam''; HTX đóng tàu thuyền Trung Kiên được tặng danh hiệu ''Đơn vị kinh tế làng nghề tiêu biểu Việt Nam''.

Hoàng Trinh
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Đồng Nai: Tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp khai thác khoáng sản

Đồng Nai: Tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp khai thác khoáng sản

Ngày 28/3, UBND tỉnh Đồng Nai đã có buổi làm việc nghe báo cáo vướng mắc của các doanh nghiệp hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn thành phố Biên Hòa.
Hà Nội: Điểm sáng thu hút đầu tư trong quý I/2024

Hà Nội: Điểm sáng thu hút đầu tư trong quý I/2024

Trong quý I/2024, thành phố Hà Nội đã hoàn thành nhiều mục tiêu quan trọng về duy trì và phát triển kinh tế.
17 gian hàng quốc tế tham gia Lễ hội Văn hóa, du lịch ẩm thực lớn nhất Hà Giang

17 gian hàng quốc tế tham gia Lễ hội Văn hóa, du lịch ẩm thực lớn nhất Hà Giang

Lễ hội Văn hóa, du lịch ẩm thực quốc tế Hà Giang lần thứ I, năm 2024 sẽ diễn ra từ ngày 29-31/3, tại Quảng Trường 26/3 thành phố Hà Giang.
Long An: Hơn 80% cửa hàng xuất hoá đơn điện tử sau mỗi lần bán hàng

Long An: Hơn 80% cửa hàng xuất hoá đơn điện tử sau mỗi lần bán hàng

Đến thời điểm hiện tại, trên địa bàn tỉnh Long An có 386/474 cửa hàng bán lẻ xăng dầu thực hiện xuất hóa đơn điện tử sau mỗi lần bán hàng, tương ứng trên 80%.
Yên Bái: Giảm vốn đầu tư từ khu vực nhà nước

Yên Bái: Giảm vốn đầu tư từ khu vực nhà nước

Yên Bái đang đặt mục tiêu cụ thể nhằm thực hiện định hướng giảm vốn đầu tư khu vực nhà nước, tăng đầu tư khu vực ngoài nhà nước.

Tin cùng chuyên mục

Quý I/2024, tổng mức bán lẻ và doanh thu dịch vụ của Yên Bái tăng 8,11%

Quý I/2024, tổng mức bán lẻ và doanh thu dịch vụ của Yên Bái tăng 8,11%

Hoạt động sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh ổn định khiến tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ của Yên Bái quý I/2024 ước tăng 8,11%.
Hà Giang: Chấm dứt khai thác khoáng sản tại huyện Vị Xuyên

Hà Giang: Chấm dứt khai thác khoáng sản tại huyện Vị Xuyên

Uỷ ban nhân dân tỉnh Hà Giang vừa ban hành văn bản yêu cầu chấm dứt hoạt động khai thác khoáng sản tại thôn Toòng, xã Ngọc Minh, huyện Vị Xuyên theo quy định
Phú Yên sẽ có khu chung cư cao cấp hơn 2.100 tỷ đồng

Phú Yên sẽ có khu chung cư cao cấp hơn 2.100 tỷ đồng

Tỉnh Phú Yên vừa chấp thuận chủ trương đầu tư khu chung cư cao cấp tại TP. Tuy Hoà, rộng hơn 2,1 ha, tổng vốn đầu tư hơn 2.100 tỷ đồng.
Đà Nẵng: 23 cơ sở, đơn vị phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính

Đà Nẵng: 23 cơ sở, đơn vị phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính

Đà Nẵng sẽ có 23 cơ sở phải kiểm kê khí nhà kính và tần suất kiểm kê là 2 năm/lần gồm 19 cơ sở ngành Công Thương, 1 cơ sở ngành TN&MT và 3 công trình xây dựng.
Tuần tra liên hợp song phương trong đêm khu vực biên giới Hà Giang

Tuần tra liên hợp song phương trong đêm khu vực biên giới Hà Giang

Tối 26/3, Đồn Biên phòng Sơn Vĩ, BĐBP Hà Giang đã phối hợp Đội tuần tra Đại đội quản lý biên giới huyện Nà Pô (Trung Quốc) kiểm tra liên hợp biên giới Hà Giang.
Nhiều địa phương vùng Tây Nam Bộ “về đích” việc xuất hoá đơn điện tử

Nhiều địa phương vùng Tây Nam Bộ “về đích” việc xuất hoá đơn điện tử

Đến chiều ngày 27/3, gần 95% cửa hàng kinh doanh xăng dầu ở một số tỉnh vùng Tây Nam Bộ đã “về đích” thực hiện xuất hóa đơn điện tử.
Long An: Tăng cường sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả

Long An: Tăng cường sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả

Ngành điện Long An đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, đồng thời kêu gọi khách hàng thực hành tiết kiệm điện, sử dụng điện an toàn và hiệu quả.
Lào Cai: Tổng doanh thu từ du lịch quý I đạt trên 6.300 tỷ đồng

Lào Cai: Tổng doanh thu từ du lịch quý I đạt trên 6.300 tỷ đồng

Thông tin từ UBND tỉnh Lào Cai cho biết, trong quý I/2024, tổng lượng khách du lịch đến Lào Cai đạt 2.022.816 lượt, trong đó, khách quốc tế đạt 218.421 lượt.
Hải quan Bình Dương: Phát hiện hơn 300 vụ vi phạm, truy thu gần 100 tỷ đồng

Hải quan Bình Dương: Phát hiện hơn 300 vụ vi phạm, truy thu gần 100 tỷ đồng

Từ đầu năm đến nay, Cục Hải quan Bình Dương phát hiện hơn 300 vụ vi phạm pháp luật về hải quan, trị giá hàng hóa vi phạm gần 100 tỷ đồng.
Cơ cấu lại ngành hàng để tạo điểm nhấn “kéo khách” trở lại chợ truyền thống

Cơ cấu lại ngành hàng để tạo điểm nhấn “kéo khách” trở lại chợ truyền thống

Tại TP. Hồ Chí Minh, hiện nay lượng khách đến chợ truyền thống giảm 20-30% so với thời điểm trước dịch và giảm 30-50% so với thời điểm năm 2019.
Hà Giang: Xác định 6 nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp tỉnh năm 2024

Hà Giang: Xác định 6 nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp tỉnh năm 2024

Ngày 26/3, Hội đồng Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tỉnh Hà Giang đã tổ chức Hội nghị tư vấn, xác định nhiệm vụ KH&CN cấp tỉnh năm 2024.
Đồng Nai: Định hướng phát triển kinh tế xanh hướng đến Net Zero

Đồng Nai: Định hướng phát triển kinh tế xanh hướng đến Net Zero

Đồng Nai tập trung các giải pháp để thực hiện đề án giảm thiểu khí carbon giai đoạn 2025 - 2030 giảm 20%, tiến tới đưa phát thải nhà kính về 0 vào năm 2050.
Bà Rịa - Vũng Tàu: Quảng bá du lịch qua… chiếc vòng tay

Bà Rịa - Vũng Tàu: Quảng bá du lịch qua… chiếc vòng tay

Hình ảnh và thông tin 48 di tích, danh thắng cùng 6 tour chuyên biệt cho khách du lịch tàu biển của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu được tích hợp trong 1 chiếc vòng tay.
Thái Bình mong muốn đẩy mạnh hợp tác với Đức về sản xuất ô tô, thiết bị điện tử

Thái Bình mong muốn đẩy mạnh hợp tác với Đức về sản xuất ô tô, thiết bị điện tử

Chủ tịch UBND tỉnh Thái Bình Nguyễn Khắc Thận mong muốn các doanh nghiệp đến từ Đức đẩy mạnh hợp tác đầu tư trong lĩnh vực cơ khí, ô tô, thiết bị điện tử…
Thừa Thiên Huế mong muốn hợp tác toàn diện với các doanh nghiệp Hàn Quốc

Thừa Thiên Huế mong muốn hợp tác toàn diện với các doanh nghiệp Hàn Quốc

Đó là ý kiến của Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế Nguyễn Văn Phương tại buổi làm việc với Tổng lãnh sự quán Hàn Quốc tại Đà Nẵng ngày 25/3.
Thái Nguyên: Giá trị sản xuất công nghiệp quý I/2024 đạt 203.000 tỷ đồng

Thái Nguyên: Giá trị sản xuất công nghiệp quý I/2024 đạt 203.000 tỷ đồng

Trong quý I/2024, giá trị sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên đạt 203.000 tỷ đồng (tăng 6% so với cùng kỳ), đạt 19,2% kế hoạch cả năm.
Bắc Ninh có thêm nhà máy điện rác quy mô lớn

Bắc Ninh có thêm nhà máy điện rác quy mô lớn

Dự án Nhà máy điện rác Thăng Long - Bắc Ninh có tổng diện tích khoảng 5ha, công suất xử lý 500 tấn/ngày, công suất phát điện 11MW.
Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang đối thoại với thanh niên

Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang đối thoại với thanh niên

Sáng 26/3, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang Nguyễn Văn Sơn có buổi đối thoại với lực lượng thanh niên trong tỉnh.
Bà Rịa - Vũng Tàu siết quản lý nhóm tàu cá “3 không”

Bà Rịa - Vũng Tàu siết quản lý nhóm tàu cá “3 không”

Việc cấp số tạm cho tàu cá “3 không” giúp Bà Rịa – Vũng Tàu quản lý tốt hoạt động khai thác thủy sản, khắc phục những tồn tại trong thực hiện phòng, chống IUU.
Bình Dương: Chỉ số sản xuất công nghiệp quý I/2024 ước tăng 3,87%

Bình Dương: Chỉ số sản xuất công nghiệp quý I/2024 ước tăng 3,87%

Tại tỉnh Bình Dương, trong quý I/2024, hoạt động sản xuất công nghiệp khởi sắc, các doanh nghiệp chủ động được nguồn nguyên liệu, ký kết nhiều đơn hàng.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động