Kỷ niệm 107 năm Ngày sinh Đại tướng Võ Nguyên Giáp (25-8-1911/ 25-8-2018):

Những câu chuyện thú vị về Võ Đại tướng trong lòng người xứ Lệ

Cách đây hơn một thế kỷ, những ngày tháng Tám mùa Thu lịch sử, làng An Xá (nay thuộc xã Lộc Thuỷ, Lệ Thuỷ, Quảng Bình) chào đón một người con chào đời mà nay tên tuổi ấy, cốt cách ấy “lừng lẫy khắp năm Châu”. Đó chính là Đại tướng Võ Nguyên Giáp, người anh cả của Quân đội Nhân dân Việt Nam, một trong những vị tướng tài ba trên thế giới trong lịch sử đương đại của thế kỷ XX…

Từng về thăm nhà, thăm quê Đại tướng nhiều lần, được tiếp xúc, nghe kể từ những người đã từng một thủa hàn vi, từng là học trò, từng có nhiều thời gian sống gần Đại tướng, chúng tôi càng thẩm thấu thêm con người ấy, cốt cách ấy như vầng dương soi toả lóng lánh bên dòng Kiến Giang thơ mộng, hiền hoà…

ky niem 107 nam ngay sinh dai tuong vo nguyen giap 25 8 1911 25 8 2018 nhung cau chuyen thu vi ve vo dai tuong trong long nguoi xu le
Người dân đến thắp hương tại nhà thờ quê hương Đại tướng

Võ Đại tướng qua ký ức người học trò

Từng tiếp xúc với cụ Lê Thanh Châu (đại tá quân đội về hưu, người học trò của Đại tướng), cụ nhấn mạnh: Cả trăm năm nay, “người quê miềng” (tiếng địa phương ở Lệ Thuỷ, gọi là “mình”) chưa thể nguôi quên và truyền tụng mãi sự “thông minh quá” của gia đình Đại tướng.

Theo cụ Châu, thân sinh của Đại tướng, cụ Võ Quang Nghiêm (cụ Nghiêm Cữu phẩm), một nhà nho, thầy giáo, thầy thuốc... sớm giác ngộ cách mạng, bị giặc Pháp bắt vào năm 1947, và hy sinh ở trong lao Thừa Phủ (Huế). Phụ mẫu của Đại tướng là bà Nguyễn Thị Kiên (quê Sơn Thuỷ- Lệ Thuỷ), một mẫu người phụ nữ công dung- ngôn hạnh- trung hậu- đảm đang. Thân sinh của bà là một trong những thủ lĩnh Cần Vương, nên anh em nhà Đại tướng cũng được thụ hưởng phần nào về cốt cách, khí tiết từ gia đình bên ngoại. Gia đình Đại tướng có 6 anh chị em, trước Đại tướng là anh đầu và 2 chị, sau có một em trai và gái. Gia đình Đại tướng có tiếng thông minh hơn người. Cụ Châu kể, người anh đầu của Đại tướng, do “thông minh quá”, cả nhà đều sợ đành phải cho uống mực để “bớt thông minh”...

Tuổi thơ Võ Nguyên Giáp ở quê nhà, suốt ngày cầm cuốn sách với niềm đam mê đọc, học. Cây khế hơn 115 năm tuổi ở sau nhà là một chứng tích mà Đại tướng thường trèo lên đó nằm đọc sách. Cụ Châu cho biết, sau khi vào Huế học, nhờ học giỏi quá, thầy giáo Nguyễn Chí Diễu kết nạp Võ Nguyên Giáp vào phong trào cách mạng. Từ đó sớm giác ngộ cách mạng, tiếp xúc tinh thần yêu nước của dân tộc từ khi còn rất trẻ, thủa chưa đến tuổi 15. Năm 1927- 1928 sau khi bị phát hiện hoạt động cách mạng, Võ Nguyên Giáp bị đuổi học về quê trong thời gian gần 2 năm.

ky niem 107 nam ngay sinh dai tuong vo nguyen giap 25 8 1911 25 8 2018 nhung cau chuyen thu vi ve vo dai tuong trong long nguoi xu le
Căn nhà quê hương Đại tướng

Một người ham học

“Nói về Đại tướng, trước hết đó là tinh thần ham học”, cụ Châu chiêm nghiệm, nhớ lại: Thời kỳ hoạt động ở trường Quốc học Huế bị lộ, bắt về cư trú ở quê gần 2 năm. Cụ không bao giờ rời quyển sách trên tay. Bà con, anh em, bạn bè khi tiếp xúc, trò chuyện cùng lắm chỉ 15 phút, sau đó cụ tìm cách lẩn tránh để đọc sách, tự học.

Có câu chuyện vui mà sau này, năm 1977, Đại tướng về thăm quê, lần đầu tiên ngủ một đêm ở quê nhà mới kể. Cụ Châu nghe và kể lại rằng: Khi bị đuổi học ở trường Quốc học Huế, gia đình không cho đi học nữa. Muốn học thì phải đi hỏi vợ. Sau nhiều ngày suy nghĩ, Võ Nguyên Giáp quyết định “hỏi vợ để được đi học”. Gia đình dặm hỏi cho Võ Nguyên Giáp với bà Hiên, người trong làng. Được đi học, khi lên tàu, Đại tướng nhắn với bà Hiên và người làng rằng: “Tôi chưa muốn lấy vợ, phải học đã”. Thế là mối tình đó đành “đứt đoạn”. Trong huyện Lệ Thuỷ thời bấy giờ, Võ Nguyên Giáp là người đậu cữ nhân Á chỉ (sau ông huyện Hiền- Tiên chỉ- người đứng đầu làng), được cấp gần 2 mẫu ruộng công vào loại tốt thứ nhì, nhưng năm 1940, biết cụ Giáp qua hoạt động cách mạng nên họ đã cắt ruộng.

Cụ Châu nhấn mạnh: “Ưu việt của Đại tướng ngoài thông minh, ham học, giác ngộ sớm thì được tiếp xúc sớm, gần gũi với Bác Hồ nên khó ai có được trí tuệ uyên thâm như Đại tướng Võ Nguyên Giáp”. Bác Châu ngẫm nghiệm: Tất cả hồi ký của Đại tướng, dường như tất cả thâu tóm lại hai vấn đề, hai câu nói mà Bác Hồ trao lại như hai chiếc “đũa thần”. Bác Hồ từng khuyên Đại tướng trong Hang Pắc Pó: “Làm cách mạng phải “Dĩ công vi thượng”“Có dân có tất cả”.

ky niem 107 nam ngay sinh dai tuong vo nguyen giap 25 8 1911 25 8 2018 nhung cau chuyen thu vi ve vo dai tuong trong long nguoi xu le
Tác giả cùng ông Võ Đại Hàm (bìa phải)

Cốt cách mẫu mực của Võ Đại tướng

“Nhiều người nhìn nhận, trong con người Đại tướng ít thấy khuyết điểm, ít thấy cái tôi, người của tinh thần tập thể... đó là những phẩm chất cao quý. Đặc biệt chữ “Nhẫn” luôn xuyên suốt cuộc đời Đại tướng”, ông Võ Đại Hàm, cháu của Đại tướng, người đã từng ở nhà Đại tướng tại Hà Nội nhiều năm, nay về trông coi nhà Đại tướng ở làng An Xá đúc rút lại. Ông Võ Đại Hàm khẳng định: “Nhờ chữ “Nhẫn” mà uy tính, hình ảnh của Đại tướng ngày một nâng cao, xứng tầm với lịch sử, với thế giới”.

Bên cạnh chữ “Nhẫn”, sự liêm khiết, giản dị, chí công vô tư... là những đức tính trong con người Đại tướng. Theo ông Hàm, chuyện con cái, cháu chắt học xong, chưa bao giờ cụ có gợi ý xin việc. Phân công ở đâu làm đó. Đại tướng từng nói: “Nếu ai cũng như thế thì không còn ai tu dưỡng, học hành, phấn đấu, liệu vào làm việc có được không?”.

ky niem 107 nam ngay sinh dai tuong vo nguyen giap 25 8 1911 25 8 2018 nhung cau chuyen thu vi ve vo dai tuong trong long nguoi xu le

Nhiều đại gia đình muốn lưu dấu trong căn nhà ở quê Đại tướng

Năm 1983, sau khi đưa mộ cha của Đại tướng từ Huế về nghĩa trang Lệ Thuỷ. Có một khu đất ở phía trên dành cho các Anh hùng. Mọi người định “đặt” cụ ở trong khu vực này. Xin ý kiến, Đại tướng khuyên can: “Bố tôi chỉ là liệt sĩ, phải đặt đúng chỗ”. Còn năm 1993, khi đưa mộ mẹ của Đại tướng về quê, cơ quan chức năng có ý đưa cụ bà vào nghĩa trang, để được gần cụ ông. Đại tướng nhất quyết: “Không được, mẹ tôi không phải là liệt sĩ nên không được “nằm” trong nghĩa trang, chuyện đưa về có gia đình chúng tôi lo là được rồi”. Sau đó an táng mộ bà ở cạnh Nghĩa trang Lệ Thuỷ, vẫn được “gần ông”. Mọi người muốn mở cánh cửa phía gần cạnh mộ cụ bà để mọi người thắp hương cho tiện, Đại tướng nhất quyết: “Chỉ có gia đình chúng tôi đi, xin đừng bận tâm”. Thế là mỗi lần Đại tướng về thăm quê, vào thắp hương cho cha mẹ lại phải bắc gạch... để bước qua.

ky niem 107 nam ngay sinh dai tuong vo nguyen giap 25 8 1911 25 8 2018 nhung cau chuyen thu vi ve vo dai tuong trong long nguoi xu le
Đại tướng Võ Nguyên Giáp rất bình dị (Ảnh: Trần Hồng)

Hay chuyện tỉnh Quảng Bình và người trong họ muốn xây nhà thờ họ Võ trong khu vườn của nhà thân sinh Đại tướng bằng... gỗ lim. Nhưng khi xin ý kiến Đại tướng can ngăn: “Đừng làm như thế rồi trở thành tiền lệ, ai làm nhà thờ cũng khai thác, rồi lợi dụng việc khai thác để tư lợi. Tốt nhất là làm gỗ vườn”. Và, nhà thờ của họ Võ được làm bằng gỗ mít, vừa giản dị nhưng cũng thật uy nghiêm.

Ông Hàm nhớ lại: Mỗi lần về quê, điều đầu tiên là Đại tướng vào thắp hương cho cha mẹ, rồi cụ xuống bến sông quê bên dòng Kiến Giang vốc nước phả vào mặt, ngắm sông quê cho “đã thèm”. Có một điều đặc biệt, mỗi lần Đại tướng về quê, không bao giờ đi xe tới trước cổng nhà mà dừng ở ngoài xa, đi bộ nắm tay, thăm hỏi, ôm hôn bà con, xóm làng sau nhiều năm xa cách để thoả nhớ mong.

Thăm quê, cụ thường căn dặn nhiều điều: Không nên thuần nông, khó giàu. Phải khôi phục các làng nghề, con cháu phải học hành, có kiến thức mới làm giàu được; phải “phở hoang” (mở đất) lên miền Tây...

ky niem 107 nam ngay sinh dai tuong vo nguyen giap 25 8 1911 25 8 2018 nhung cau chuyen thu vi ve vo dai tuong trong long nguoi xu le
Đông đảo người dân đến viếng mộ Đại tướng tại Vũng Chùa- Đảo Yến (xã Quảng Đông, Quảng Trạch, Quảng Bình)

Đại tướng Võ Nguyên Giáp như ánh dương, vầng sáng soi lối cho muôn người, mọi thế hệ noi theo, như nhà thơ Lê Cảnh Tuân từng viết: “Ánh dương văn- võ ngàn năm toả/ Phẩm giá thanh cao rạng núi sông”!.

Xuân Hoài
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Đại tướng Võ Nguyên Giáp

Tin mới nhất

Kết quả bóng đá hôm nay 29/11: MU thắng nghẹt thở, Chelsea vào vòng knock-out Conference League

Kết quả bóng đá hôm nay 29/11: MU thắng nghẹt thở, Chelsea vào vòng knock-out Conference League

Báo Công Thương cập nhật kết quả bóng đá hôm nay 29/11: MU chiến thắng nghẹt thở trước Bodo Glimt, trong khi đó, Chelsea vào vòng knock-out Conference League.
Nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Brighton và Southampton, 3h00 ngày 30/11, vòng 13 Ngoại hạng Anh

Nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Brighton và Southampton, 3h00 ngày 30/11, vòng 13 Ngoại hạng Anh

Báo Công Thương nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Brighton và Southampton tại vòng 13 Ngoại hạng Anh 2024/2025 (Premier League) sẽ diễn ra lúc 3h00 ngày 30/11.
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 29/11, rạng sáng 30/11: Đại chiến Brighton và Southampton tại Ngoại hạng Anh

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 29/11, rạng sáng 30/11: Đại chiến Brighton và Southampton tại Ngoại hạng Anh

Báo Công Thương cập nhật lịch thi đấu bóng đá hôm nay 29/11, rạng sáng 30/11, tâm điểm là đại chiến giữa Brighton và Southampton tại vòng 13 Ngoại hạng Anh.
Hai món ăn Việt Nam nào lọt vào danh sách 100 món ăn từ động vật giáp xác ngon nhất thế giới?

Hai món ăn Việt Nam nào lọt vào danh sách 100 món ăn từ động vật giáp xác ngon nhất thế giới?

Mới đây, hai món ăn Việt Nam đã lọt vào danh sách 100 món ăn từ động vật giáp xác ngon nhất thế giới do chuyên trang ẩm thực nổi tiếng TasteAtlas bình chọn.
Lào Cai: Sa Pa tổ chức chuỗi các sự kiện lễ hội thu hút du khách

Lào Cai: Sa Pa tổ chức chuỗi các sự kiện lễ hội thu hút du khách

Thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai sẽ tổ chức chuỗi sự kiện văn hóa, thể thao, du lịch bắt đầu từ cuối tháng 11/2024 kéo dài đến hết quý I/2025.

Tin cùng chuyên mục

Kết quả bóng đá, bảng xếp hạng Cúp C1 châu Âu (Champions League 2024/2025) mới nhất ngày 28/11

Kết quả bóng đá, bảng xếp hạng Cúp C1 châu Âu (Champions League 2024/2025) mới nhất ngày 28/11

Báo Công Thương cập nhật kết quả bóng đá, bảng xếp hạng Cúp C1 châu Âu (Champions League 2024/2025) mới nhất sau lượt trận diễn ra lúc rạng sáng 28/11.
Nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Tottenham và AS Roma, 3h00 ngày 29/11, Europa League 2024/2025

Nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Tottenham và AS Roma, 3h00 ngày 29/11, Europa League 2024/2025

Báo Công Thương nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Tottenham và AS Roma tại vòng phân hạng Europa League 2024/2025 diễn ra lúc 3h00 ngày 29/11.
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 28/11, rạng sáng 29/11: MU, Tottenham cùng xuất binh tại Europa League 2024/2025

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 28/11, rạng sáng 29/11: MU, Tottenham cùng xuất binh tại Europa League 2024/2025

Báo Công Thương cập nhật lịch thi đấu bóng đá hôm nay 28/11, rạng sáng 29/11 tâm điểm là các trận đấu tại Europa League 2024/2025.
Vẫn nhớ

Vẫn nhớ 'Đây A Nốp' trong phim 'Trên từng cây số'

Yêu lắm cơ gương mặt đẹp trai rất trí tuệ của Đây A Nốp, nhân vật tình báo luôn có nguy hiểm vây quanh vẫn điềm tĩnh tùy cơ ứng biến trong 'Trên từng cây số'.
Kết quả bóng đá, bảng xếp hạng Cúp C1 châu Âu (Champions League 2024/2025) mới nhất

Kết quả bóng đá, bảng xếp hạng Cúp C1 châu Âu (Champions League 2024/2025) mới nhất

Báo Công Thương cập nhật kết quả bóng đá, bảng xếp hạng Cúp C1 châu Âu (Champions League 2024/2025) mới nhất sau lượt trận diễn ra lúc rạng sáng 27/11.
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 27/11 và sáng 28/11: Liverpool và Real Madrid so tài tại Champions League 2024/2025

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 27/11 và sáng 28/11: Liverpool và Real Madrid so tài tại Champions League 2024/2025

Báo Công Thương cập nhật lịch thi đấu bóng đá hôm nay 27/11 và sáng 28/11, tâm điểm là màn so tài giữa Liverpool và Real Madrid tại Champions League 2024/2025.
Hà Nam chính thức công bố biểu trưng du lịch

Hà Nam chính thức công bố biểu trưng du lịch

Sáng 26/11, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hà Nam chính thức công bố biểu trưng (logo) du lịch Hà Nam.
Nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Aston Villa và Juventus, 03h00 ngày 28/11, Champions League 2024/2025

Nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Aston Villa và Juventus, 03h00 ngày 28/11, Champions League 2024/2025

Báo Công Thương nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Aston Villa và Juventus tại vòng phân hạng Champions League 2024/2025 (Cúp C1) diễn ra lúc 03h00 ngày 28/11.
Nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Liverpool và Real Madrid, 03h00 ngày 28/11, Champions League 2024/2025

Nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Liverpool và Real Madrid, 03h00 ngày 28/11, Champions League 2024/2025

Báo Công Thương nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Liverpool và Real Madrid tại Champions League 2024/2025 (Cúp C1) sẽ diễn ra lúc 03h00 ngày 28/11.
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 26/11, rạng sáng 27/11: Nhiều màn so tài rực lửa tại Champions League 2024/2025

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 26/11, rạng sáng 27/11: Nhiều màn so tài rực lửa tại Champions League 2024/2025

Báo Công Thương cập nhật lịch thi đấu bóng đá hôm nay 26/11, rạng sáng 27/11 diễn ra nhiều màn so tài rực lửa tại Champions League 2024/2025.
Du khách sắp được thưởng thức “phở số” tại Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội

Du khách sắp được thưởng thức “phở số” tại Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội

Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội năm 2024 với chủ đề “Hà Nội kết nối năm châu” sẽ diễn ra từ 29/11 đến hết ngày 1/12/2024 tại Công viên Thống Nhất.
Việt Nam lần thứ 5 được vinh danh Điểm đến Di sản hàng đầu thế giới năm 2024

Việt Nam lần thứ 5 được vinh danh Điểm đến Di sản hàng đầu thế giới năm 2024

Việt Nam lần thứ 5 được vinh danh Điểm đến Di sản hàng đầu thế giới năm 2024 do Tổ chức Giải thưởng thế giới World Travel Awards công bố.
Nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Barcelona và Brest, 03h00 ngày 27/11, Champions League 2024/2025

Nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Barcelona và Brest, 03h00 ngày 27/11, Champions League 2024/2025

Báo Công Thương nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Barcelona và Brest tại vòng phân hạng Champions League 2024/2025 diễn ra lúc 03h00 ngày 27/11.
Nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Sporting Lisbon và Arsenal, 3h00 ngày 27/11, Champions League 2024/2025

Nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Sporting Lisbon và Arsenal, 3h00 ngày 27/11, Champions League 2024/2025

Báo Công Thương nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Sporting Lisbon và Arsenal tại giải Champions League 2024/2025 (Cúp C1) sẽ diễn ra lúc 3h00 ngày 27/11.
Nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Man City và Feyenoord, 3h00 ngày 27/11, Champions League 2024/2025

Nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Man City và Feyenoord, 3h00 ngày 27/11, Champions League 2024/2025

Báo Công Thương nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Man City và Feyenoord trong khuôn khổ Champions League 2024/2025 (Cúp C1) sẽ diễn ra lúc 3h00 ngày 27/11.
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 25/11, rạng sáng 26/11: Newcastle và West Ham, Al-Gharafa và Al Nassr

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 25/11, rạng sáng 26/11: Newcastle và West Ham, Al-Gharafa và Al Nassr

Báo Công Thương cập nhật lịch thi đấu bóng đá hôm nay 25/11, rạng sáng 26/11, tâm điểm là 2 trận đấu: Newcastle và West Ham, Al-Gharafa và Al Nassr.
Nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Newcastle và West Ham, 3h00 ngày 26/11, vòng 12 Ngoại hạng Anh

Nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Newcastle và West Ham, 3h00 ngày 26/11, vòng 12 Ngoại hạng Anh

Báo Công Thương nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số Newcastle và West Ham tại vòng 12 Ngoại hạng Anh sẽ diễn ra lúc 3h00 ngày 26/11.
Khai mạc Festival Ninh Bình lần thứ 3:

Khai mạc Festival Ninh Bình lần thứ 3: 'Dòng chảy di sản'

Tối 24/11, tại Quảng trường Đinh Tiên Hoàng Đế, tỉnh Ninh Bình đã tổ chức Lễ khai mạc Festival Ninh Bình lần thứ 3, năm 2024 với chủ đề 'Dòng chảy di sản'.
Lai Châu: Đặc sắc các hoạt động thể thao, văn hóa dân tộc tại lễ hội PuTaLeng

Lai Châu: Đặc sắc các hoạt động thể thao, văn hóa dân tộc tại lễ hội PuTaLeng

Lễ hội PuTaLeng (huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu) lần thứ I, năm 2024 diễn ra từ ngày 22 - 24/11 có nhiều hoạt động thể thao, văn hóa nghệ thuật đặc sắc...
10 năm Quần thể danh thắng Tràng An là di sản thế giới - Bài 4: Sứ mệnh mới

10 năm Quần thể danh thắng Tràng An là di sản thế giới - Bài 4: Sứ mệnh mới

Quần thể danh thắng Tràng An thực hiện thêm sứ mệnh mới là 'trái tim' của 'Đô thị di sản thiên niên kỷ', góp phần bảo tồn, phát huy giá trị văn hoá của dân tộc.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động